غول بی شاخ و د م کنکور! این عبارتی است که سال هاست از زبان د انش آموزان و والد ین و معلمان و نمایند گان مجلس و حتی وزیر آموزش و پرورش هم بیرون میآید، اما تنها چیزی که از آن باقی ماند ه همین ترس و واهمهای است که برای خانواد هها و د انشآموزانشان باقی ماند ه. هر سالد ر آستانه سال تحصیلی و نزد یک به کنکور که میشود، زمزمههای حذ ف کنکور میآید، اما د ر نهایت هیچ اتفاقی هم نمیافتد.
دیدارنیوز ـ در اوایل سال تحصیلی تبلیغات کلاسها و دورههای کنکور بر در و دیوار شهر و آگهی های تلویزیونی غوغا میکند. چندی پیش محمدعلی بطحایی، وزیر آموزش و پرورش از حذف قطعی کنکور خبر داده بود اما این در حالی است که هیچ زیرساختی برای آن وجود ندارد. اول آبان بود که قاسم احمدی لاشکی، عضو کمیسیون آموزش مجلس در گفتوگو با مهر از تشکیل جلسه این کمیسیون با حضور وزیر علوم و ريیس سازمان سنجش برای بررسی موضوع تاثیر قطعی معدل در کنکور 98 خبر داد و گفت: «قرار است شورای سنجش و پذیرش دانشجو حداکثر تا دو هفته آینده جلسه فوقالعاده تشکیل دهد و اعضای شورا برای تاثیر مثبت به توافق برسند و تاثیر مثبت را اعلام کنند». اما تنها یک روز بعد از انتشار این خبر، مسئولان آموزش و پرورش بهعنوان اصلیترین حامی اعمال تاثیر قطعی سوابق تحصیلی نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و آن را به خاطر تحت فشار قرار گرفتن بهارستاننشینها از سوی برخی دانستند و تصویب این طرح را بازگشت به دوران حاکمیت صرف کنکور تلقی کردند، بهگونهای که عبدالرسول عمادی، سرپرست معاونت آموزش متوسطه روز گذشته درباره ورود مجلس به این ماجرا اینطور گفته بود: «به نظر میرسد نمایندگان از طرف گروههایی تحت فشار قرار گرفتهاند و حتی پیامهای مختلف تهدیدآمیزی برایشان ارسال شده است که قانون سنجش و پذیرش دانشجو را که قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال 92 است، مورد بازنگری قرار دهند تا به شرایط قبل از آن که حاکمیت صرف کنکور بود بازگردیم».
عرضه و تقاضا برای کنکور همچنان وجود دارد
اینکه زیرساختها برای حذف کنکور وجود ندارد و این خبر همچنان در حد وعده باقي مانده را بايد از زبان کارشناسان شنید. محمدرضا نیک نژاد کارشناس آموزش و عضو کانون صنفی معلمان در گفت و گو با «قانون» درباره حذف کنکور می گوید:« متاسفانه کنکور بعد از چندین دهه که در سیستم آموزشی ما در حال اجرا شدن است به یک فرهنگ آموزشی درآمده است». او با اشاره به اینکه توجه به نمره و معدل دانش آموز هم در سیستم آموزشی درست نیست، گفت:«باید قبول کنیم به هر حال شاخصه هایی که در کنکور وجود دارد بیشتر کمی است تا اینکه کیفی باشد. در کنکور بیشتر مهارتهای تست زنی داوطلبان مورد ارزیابی قرار می گیرد و فارغ از اینکه او چقدر اطلاعات کافی و کاملی درباره مباحث درسی دارد، آزمونی را پس میدهد». او در ادامه با اشاره به اینکه چه بسا آدم های قوی که در این رقابت باز می مانند و برعکس آن هم هست دانشآموزانی که تنها مهارت تست زنی دارند و موفق می شوند، افزود:«چه بسا قبول شدگان از لحاظ مفهومی موضوعات درسی را درک نکرده باشند». اما بخش زیادی از این بازار به نگرانی خانواده ها بازمیگردد و اینکه از سال های قبل از کنکور برای آینده فرزندانشان نگران هستند. این کارشناس آموزش در ادامه گفت:«البته خانوادهها هم بهدنبال این بازار می روند و این بازاری که وجود دارد بر اساس عرضه و تقاضاست. وقتی این درخواست برای کلاس های مهارت های تست زنی برای دانشآموزانشان وجود دارد ما باید به خانوادهها این را بگوییم که خودشان بايد جلوی این موضوع بایستند. خانواده باید به این فکر کند که بچه مهارتهایی را آموزش ببیند که بتواند گلیمش را از آب بيرون بکشد، نه اینكه کلاس مهارت های تست زنی برود که برای آیندهاش هیچ سودی ندارد. ما تا این را به خانواده ها آموزش ندهیم همچنان تقاضا برای کنکور وجود دارد». نیک نژاد درباره پایدار ماندن روند کنکور به تصمیمات غیرکارشناسی مسئولان اشاره می کند و می گوید:« در حال حاضر تمام کسانی که درباره حذف کنکور صحبت می کنند ،هیچ کاری برای حذف کنکور نخواهند کرد و در همچنان بر پاشنه پیشین می چرخد. هر چقدر هم که ما بگوییم کنکور حذف نميشود چون تقاضای خانوادهها در این مورد همچنان وجود دارد». در حالی که نزدیک به چهار سال است که کنکور در حال از بین رفتن است اما برنامهریزی برای آن وجود ندارد. این کارشناس آموزش با تاکید بر اینکه عدم برنامه ریزی کافی برای برداشتن کنکور و گام به گام قدم برنداشتن آموزش و پرورش در این راه همچنان باعث می شود که این قول بی شاخ و دم در سیستم آموزشی ما وجود داشته باشد، می گوید:« چون هیچ برنامه و جایگزینی برای آن وجود ندارد، کنکور از میان نمی رود. در قانون کنکور آمده که سه سال آخر را برای کنکور در نظر بگیرند که استرس دانش آموزان کم شود. معدل شاخصه برتری برای ارزیابی نسبت به تست زنی است. به هر حال معدل شاخصه بهتری برای سنجش است چون دانش آموز آن را در نتیجه بالارفتن دانشش در دروس کسب میکند». بی پولی و نبود بودجه ای که آموزشوپرورش برای اینکار اختصاص دهد، سدی بزرگ برای کنکور ایجاد می کند. نیک نژاد دراین باره نیز می گوید:« حتی برگزار کردن امتحانات نهایی هم برای آموزشو پرورش بودجهبردار است و نمی تواند آن را به خوبی مدیریت کند. حق الزحمه معلم هایی که مراقب این جلسات هستند، گاهی تا دوسال عقب می افتد. آیا این امکان برای آموزشوپرورش وجود دارد که این بودجه را بگیرد؟».
قانون برای حذف کنکور اشکال دارد
نمایندگان مجلس نیز از سالها پیش وعده و وعیدهای زیادی برای حذف کنکور داده بودند. سید حمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش از ابهام و اختلاف نظر میان سازمان سنجش و مجلس درباره نحوه اجرای قانون حذف کنکور خبر داده بود. او گفته بود:« بر اساس صحبتهای ريیس سازمان سنجش در حال حاضر 85 درصد ظرفیت دانشگاهها براساس سوابق تحصیلی تکمیل میشود؛ این در حالی است که برخی از نمایندگان منظور قانون سنجش و پذیرش از 85 درصد را تکمیل ظرفیت دانشگاهها نمیدانند بلکه معتقدند باید 85 درصد سوابق تحصیلی در آزمون کنکور تاثیرگذار باشد». به گزارش خانه ملت نماینده مردم گرمی در مجلس شورای اسلامی ادامه داد:« از آنجایی که 85 درصد ظرفیت دانشگاهها بدون کنکور تکمیل میشود، بهتر است اسامی این دانشگاهها و رشتهها اعلام شود تا خانوادهها و داوطلبان بدانند کدام رشته و دانشگاه نیازی به کنکور ندارند با این کار افرادی که تمایل دارند میتوانند براساس معدل در دانشگاههای مذکور ثبتنام کنند. به زعم نمایندگان کمیسیون آموزش بهتر است اسامی دانشگاههایی که با سوابق تحصیلی تکمیل میشود، اعلام شود تا مردم ناچار به پرداخت هزینه برای شرکت در آزمون و ورود به دانشگاهها نباشند زیرا بر چه اساسی رشته و دانشگاهی که تقاضای چندانی ندارد باید در دفترچه انتخاب رشته آورده شود.سخنگوی فراکسیون فرهنگیان مجلس با بیان اینکه تا به امروز سوابق تحصیلی در آزمون کنکور 25 درصد تاثیر مثبت داشته، خاطرنشان کرد: براساس تصویب شورای سنجش و پذیرش در کنکور 98 سوابق تحصیلی ۳۰درصد تاثیر قطعی دارد.میرزاده با اشاره به علت در نظر گرفتن 25 درصد تاثیر مثبت و 30 درصد تاثیر قطعی سوابق تحصیلی در کنکور، توضیح داد: «از آنجایی که تا سال گذشته دوره متوسطه چهار ساله بود 25 درصد برای هر سال تعیین شد اما در حال حاضر با توجه به تغییر نظام آموزشی و سه ساله شدن متوسطه تاثیر 30 درصدی در نظر گرفته شده و قرار است تا پایان سال در صورتی که آموزش و پرورش آمادگی لازم را داشته باشد و امتحانات را به صورت نهایی و استاندارد برگزار کند، اعمال 30 درصدی برای همه سالهای متوسطه اعمال شود.کمیته آموزش عالی کمیسیون آموزش بايد به صورت فوری با تشکیل جلسه ظرف مدت دو هفته کارشناسیهای لازم درباره شیوه تاثیر معدل را بررسی کرده و در اختیار کمیسیون قرار دهد.محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس نیز با بیان اینکه قانون کنونی حذف کنکور دارای ایرادات فراوانی است، گفت: اگر قرار باشد این ایده اجرا شود، باید قانون مصوب مجلس نهم اصلاح شود.صادقی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی درباره چگونگی حذف کنکور اظهار داشت: طبق قانون مصوب باید به تدریج کنکور حذف و معدل جایگزین آن شود و در همین راستا برنامهای که سازمان سنجش طراحی کرده، سالانه به این سمت میرود که به تدریج معدل دوره متوسطه در پذیرش دانشجویان دخالت داده شود.وی ادامه داد: تاکنون معدل تاثیر مثبتی در کنکور داشته است؛ یعنی اگر معدل تاثیر مثبتی در کنکور داشته باشد، آن را دخالت میدهند اما به نظر میرسد از سال آینده معدل بهجای تاثیر مثبت،شاخص اصلي باشد، مسئولان سازمان سنجش آموزش میگویند ما چارهای جز اجرای قانون نداریم تا اینکه تدریجا به سمت حذف کنکور پیش بروند. عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در شورای سنجش تکمیلی آموزش عالی کشور خاطر نشان کرد: من با ایده موافق هستم که باید به جایی برسیم که دانشگاههای ایران این قابلیت را داشته باشند که بتوانند مانند بسیاری از دانشگاههای دیگر دنیا، دانشجویان را براساس معیارهای خود انتخاب کنند، اما به نظر میرسد این ایده با شرایط کشور ما تطابق کاملی ندارد.
او با انتقاد از اینکه هنوز در سیستم آموزش متوسطه، پتانسیل لازم برای ارزیابی درست و صحیح دانشآموزان برخوردار وجود ندارد، گفت:« اعتماد کاملی برای ارزیابی و نمرهگیری در سیستم آموزشوپرورش وجود ندارد و این موارد مانعی برای حذف کنکور است.هنوز دانش آموزان مناطق محروم، کنکور را شانسی بزرگ برای خود میدانند که اگر دوره دانش آموزی به دلایلی موفق نبودند بتوانند در کنکور آن را جبران کنند و همه تلاش خود را انجام دهند. مجموعه این عوامل باعث میشود ما با احتیاط درباره حذف کنکور صحبت کنیم اما سازمان سنجش میگوید که ما وظیفه قانونی برای حذف کنکور داریم و امسال نیز تاثیر مثبت را در کنکور اعمال کرده است».در نامه ۱۷۰ نفر از نمایندگان مجلس که هفته گذشته در صحن علنی قرائت شد، آمده است: بر اساس اخبار واصله اين اواخر تصمیمی در شورای سنجش و پذیرش دانشجو برای لحاظ شرایط آزمون کنکور سراسری سال ۹۸ توسط اعضای آن شورا اتخاذ شده که طی آن محاسبه نمره معدل در آزمون با ۳۰ درصد تاثير به صورت قطعی خواهد بود.نمایندگان مجلس در نامه خود به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری آورده اند: تصمیم شورای سنجش و پذیرش دانشجو برای لحاظ شرایط آزمون کنکور سراسری سال ۹۸ به علت نبود زیرساختهای لازم در شرایط فعلی مغایر عدالت آموزشی است و میتواند آسیبهای جدی و جبران ناپذیری را به مناطق محروم کشور وارد و امید نسل جوان و داوطلبان کنکور را به یاس تبديل کند. امضاکنندگان این نامه درخواست کردند به فوریت جلسه فوقالعاده شورای سنجش و پذیرش تشکیل تا نسبت به بازنگری مصوبه این شورا برای کنکور سال ۹۸ اقدام شود.
منبع: قانون/۶ آبان ۹۷