از هم گسیختن سکو‌های یخی سرزمین جنوبی از نگاه ماهواره ناسا

دیدارنیوز ـ یخ‌تاق (Ice shelf) که در فارسی "سکوی یخی" هم نامیده می‌شود، بستری ضخیم و شناور از یخ است و جایی که یخچال‌های طبیعی یا یخسار‌ها به سوی کناره‌ها یا سطح اقیانوس جریان یابند شکل می‌گیرد. به بیان دیگر یخ‌تاق لایه‌های افقی بزرگی از یخ هستند که از یک سو با یخچال‌های روی خشکی پیوند داشته و از سویی دیگر به دریا راه دارند.

مرکز پرواز‌های فضایی گادرد ناسا اخیرا تصاویری منتشر کرد و نوشت: آنچه که یخچال شناسان در ماه مارس امسال تماشا کردند، از هم گسیختن یک یخ تاق سرزمین جنوبی دقیقا مقابل چشمان آن‌ها بود. این سکوی یخی در منطقه‌ای در شرق سرزمین جنوبی قرار داشت که قبلا نسبتا پایدار در نظر گرفته می‌شد.

این تصاویر توسط ماهواره "لندست۸" (Landsat ۸) که حاصل همکاری ناسا و سازمان زمین‌شناسی آمریکا است، ثبت شده است. تصاویر ماهواره لندست ۸ این منطقه را بعد از هم گسیختن در ۲۳ مارس ۲۰۲۲ و کمی قبل از آن در ۹ ژانویه ۲۰۲۲ را نشان می‌دهد.

لندست ۸ ماهواره آمریکایی دیده‌بانی زمین است که ۱۱ فوریه ۲۰۱۳ به فضا پرتاب شد. لندست ۸ هشتمین ماهواره از سری ماهواره‌های لندست و هفتمین ماهواره از این پروژه است که با موفقیت در مدار قرار گرفت.

به احتمال زیاد یک سیستم آب و هوایی که به نام رودخانه جوی (atmospheric river) شناخته می‌شود، سبب ایجاد برخی از این شکافت‌ها شده است و از طرفی سبب افزایش دما بیش از حد نرمال شده و به افزایش امواج و باد اقیانوسی منجر شده است.

سکو‌های یخی بستر‌هایی شناور از صفحات یخی هستند، بنابراین وقتی یخ‌تاق‌ها از هم می‌پاشند، مستقیما سبب افزایش سطح آب دریا نمی‌شوند. با این حال، آن‌ها مانند چوب پنبه در بطری‌ها عمل می‌کنند و یخ‌های خشکی را دور نگه می‌دارند. هنگامی که آن‌ها فرو می‌ریزند، یخ‌های یخچال‌های طبیعی می‌توانند شروع به جاری شدن در اقیانوس کنند.