رکورد تاریخی در حجم تجارت ایران و روسیه

دیدارنیوز: رستم ژیگانشین نماینده بازرگانی فدراسیون روسیه در ایران اعلام کرد که حجم تجارت با جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۱ یک رکورد تاریخی ثبت کرد و به حدود چهار میلیارد دلار رسید.

نماینده بازرگانی فدراسیون روسیه در ایران در گفتگو با رسانه روسی تصریح کرد: در ۱۱ ماهه سال ۲۰۲۱ رشد تجارت روسیه با ایران با افزایش ۸۹.۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال ماقبل از آن به سه میلیارد و ۷۸۵ میلیون دلار رسید که تا پایان سال ۲۰۲۱ می‌تواند به ۴ میلیارد دلار برسد.

وی اعلام کرد که این حجم مبادلات تجاری روسیه و ایران در سال ۲۰۲۱ به میزان چهار میلیارد دلار که یک رکورد تاریخی است.

ژیگانشین خاطرنشان کرد که "سرویس گمرک فدرال روسیه (FTS) اطلاعات نهایی نتایج سال را در دهه دوم فوریه منتشر خواهد کرد. وی افزود: صادرات روسیه به ایران بیش از دو برابر و تقریباً ۳ میلیارد دلار است، در حالی که واردات از ایران به روسیه تقریباً ۲۲ درصد افزایش یافته است.

به گفته این نماینده بازرگانی، "تقریبا ۸۰ درصد تجارت بین دو کشور را محصولات کشاورزی نظیر غلات و دانه‌های روغنی سبزیجات، میوه جات، خشکبار و آجیل تشکیل می‌دهد.

ژیگانشین در گفتگو با خبرگزاری تاس خاطرنشان کرد: "تعدادی از پروژه‌های تجاری بین دو کشور نیز در بخش انرژی در حال اجرا هستند که در سال ۲۰۲۱ شدت یافته اند.

صادرات واقعی

این نماینده تجاری روسیه تاکید کرد که داده‌های سرویس گمرک فدرال روسیه (FCS) این میزان حجم تجاری شامل تجارتی نمی‌شود که شرکت‌های روسی و ایرانی از طریق کشور‌های واسطه انجام می‌دهند.

وی تصریح کرد: ما درباره شرکت‌هایی صحبت می‌کنیم که محصولات خود را مستقیما از روسیه به ایران و بالعکس کرده اند.

نماینده تجاری روسیه افزود: بسیاری از شرکت‌های ایران و روسی محصولات خود را از طریق کشور‌های واسطه مثل ترکیه، امارات، جمهوری آذربایجان و سایر کشور‌ها به تهران و مسکو عرضه می‌کنند، مثلاً یک شرکت روسی از طریق یک واسطه ترکیه محصولات خود را به مسکو عرضه می‌کند و بالعکس از تهران به مسکو. وی گفت: گفت: طبیعتاً این نوع تجارت غیرمستقیم در آمار سرویس گمرک بین ایران و روسیه لحاظ نشده است.

به گفته ژیگانشین، حجم واقعی تجارت بین کشور‌ها به طور قابل توجهی از شاخص‌های رسمی خدمات گمرکی فراتر رفته است. وی گفت: ما برآورد‌های کارشناسی داشتیم مبنی بر اینکه تا پایان سال ۲۰۲۰ تجارت واقعی با ایران به ۱۰ میلیارد دلار است.

دلایل رشد

به گفته نماینده تجاری روسیه، «یکی از عوامل کلیدی افزایش مبادلات تجاری تهران و مسکو، توافق موقت ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) بود که از ۲۷ اکتبر ۲۰۱۹ لازم الاجرا شد.

ژیگانشین تصریح کرد: توافق موقت بین اوراسیا و ایران که منجر به تشکیل منطقه آزاد تجاری می‌شود، در تاریخ ۱۷ می ۲۰۱۸ به مدت سه سال در آستانه امضا و در ۲۷ اکتبر ۲۰۱۹ لازم‌الاجرا شد. در ۱۰ دسامبر ۲۰۲۱، شورای عالی اقتصادی اوراسیا تمدید توافقنامه را به مدت سه سال دیگر قبل از لازم الاجرا شدن توافقنامه تجارت آزاد تمام عیار تصویب کرد.

ژیگانشین گفت: حدود ۷۰ درصد از مبادلات تجاری بین روسیه و ایران با ارز‌های ملی انجام می‌شود.

وی با بیان اینکه حدود ۷۰ درصد به ارز‌های ملی و عمدتا به روبل انجام می‌شود، تصریح کرد: این گزینه تجاری به شما امکان می‌دهد تحریم‌های آمریکا علیه تهران را دور بزنید.

به گفته نماینده بازرگانی روسیه: «کار بانک میر بیزینس، یک بانک روسی با مشارکت ۱۰۰ درصدی ایران، که آن هم تحت تحریم است و خدمات بانکی را برای تراکنش‌های دوجانبه ایران و روسیه ارائه می‌دهد، نیز تأثیرگذار بود.

نشست کمیسیون بین دولتی روسیه و ایران

ژیگانشین گفت که نشست بعدی کمیسیون بین دولتی روسیه و ایران (IPC) ممکن است در بهار سال جاری میلادی برگزار شود.

وی گفت: امکان برگزاری کمیسیون بین دولتی تا تابستان ۲۰۲۲ در حال بررسی است، اما این امر به وضعیت بهداشتی و اپیدمیولوژیک بستگی دارد.

این نماینده تجاری افزود: «توافق برای برگزاری نشست بعدی که به نوبه خود باید در روسیه برگزار شود، در سفر ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به مسکو حاصل شد». ژیگانشین گفت: ما انتظار داریم تا جلسه بعدی IGC، پیشنهادات ایران که در سفر این سیاستمدار ایرانی مطرح شد، منجر به نقشه راه همکاری در بخش انرژی شود.

رئیس جمهور ایران ۱۹ ژانویه در یک سفر رسمی وارد روسیه شد و با ولادیمیر پوتین رهبر روسیه دیدار کرد و در دومای دولتی نیز سخنرانی کرد. وی در این سفر گفت که پیش نویس توافقنامه همکاری استراتژیک برای یک دوره ۲۰ ساله به طرف روسی تحویل داده شده است.

موانع تجارت با ایران

این نماینده تجاری در عین حال خاطرنشان می‌کند که «تحریم‌های آمریکا علیه سیستم بانکی ایران همچنان یکی از ترمز‌های کلیدی توسعه تجارت روسیه و ایران است، اگرچه بسیاری از شرکت‌ها یاد گرفته اند که از این مانع عبور کنند».

او گفت: "مشکلات لجستیکی از جمله مشکلات در مرز ایران و جمهوری آذربایجان وجود دارد. بنابراین، همکاران ایرانی ما شکایت دارند که اغلب در گذرگاه‌های مرزی - هم از ایران به جمهوری آذربایجان و هم در مسیر جمهوری آذربایجان به روسیه - صف‌های طولانی تشکیل می‌شود. " این اغلب نتیجه نقص فنی است.

به گفته این نماینده بازرگانی، «در این راستا هر دو طرف روسی و ایرانی علاقه‌مند به فعال سازی این مسیر از طریق دریای خزر هستند». وی افزود: بودجه زیادی برای نوسازی بنادر آستاراخان در نظر گرفته شده است، برنامه‌هایی برای ساخت کشتی‌های جدید وجود دارد و به همین دلیل می‌توان از مسیر‌های ترانزیتی خودداری کرد و کریدور شمال - جنوب را فعال کرد.

ژیگانشین خاطرنشان می‌کند: «مشکل اصلی در راه فعال شدن مسیر خزر، نبود کشتی‌های مدرن در دریای خزر است». وی افزود: از طرف ایرانی، ساخت خط آهن در بندر انزلی در حال تکمیل است و خط ریلی بندر امیرآباد هم اکنون تکمیل شده است. این نماینده بازرگانی خاطرنشان کرد: باید خطوط را راه اندازی کنیم تا خدمات کشتی به طور منظم انجام شود، اکنون تقریباً همه کشتی‌ها برای یک سفر خاص اجاره شده اند.