
افزایش تمرکز پیونگیانگ به توسعه زرادخانه موشکی و آزمایش سلاحهای متنوع و جدید از سوی نیروهای نظامی تحت فرمان کیم جونگ اون نشان میدهد، کرهشمالی چطور پس از ناکام ماندن مسیر گفتگو و دیپلماسی با ایالات متحده در دوره ریاستجمهوری ترامپ، تصمیم گرفت توجه خود را به افزایش توان دفاعی خود معطوف کند.
دیدارنیوز: شروع سال جدید میلادی برای کرهشمالی شباهت بسیار زیادی به سال گذشته داشت. پیونگیانگ مجموعهای از آزمایشهای موشکی را در دستور کار قرار داد تا به ایالات متحده نشان دهد گسترش و توسعه زرادخانه موشکی یک اولویت جدی برای کرهشمالی است و این کشور حالا به موشکهایی مجهز شده که شناسایی و دفاع در برابر آنها برای سیستمهای دفاع هوایی بسیار سختتر است.
افزایش تمرکز پیونگیانگ به توسعه زرادخانه موشکی و آزمایش سلاحهای متنوع و جدید از سوی نیروهای نظامی تحت فرمان کیم جونگ اون نشان میدهد، کرهشمالی چطور پس از ناکام ماندن مسیر گفتگو و دیپلماسی با ایالات متحده در دوره ریاستجمهوری ترامپ، تصمیم گرفت توجه خود را به افزایش توان دفاعی خود معطوف کند و از پذیرش پیشنهادهای دیپلماتیک واشنگتن و سئول سر باز زند تا در موقعیتی بهتر و با دستی قویتر به میز مذاکره بازگردد. بهرغم اینکه قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد، کرهشمالی را از آزمایش موشکهای بالستیک و تسلیحات هستهای منع کرده، از ماه سپتامبر پیونگیانگ بارها از آزمایش سلاحهای مدرن به ویژه موشکهای بالستیک فراصوت خبر داده است.
روز چهارشنبه، ساعاتی پس از اعمال تحریمهای جدید از سوی واشنگتن علیه هشت شهروند کرهشمالی که به گفته مقامهای کاخ سفید در توسعه برنامه موشکی این کشور نقش داشتند، پیونگیانگ اعلام کرد ایالات متحده در پی «تشدید عمدی تنشها» است و هشدار داد که این اقدام میتواند «واکنش قویتری» را در پی داشته باشد. براساس گزارش خبرگزاری دولتی کرهشمالی، این کشور روز جمعه و در واکنش به اقدام امریکاییها دو موشک بالستیک کوتاهبرد و قطارپایه را به سوی دریای ژاپن شلیک کرد. به گفته مقامهای جمهوری دموکراتیک خلق کره، ارزیابی و بررسی کارآمدی این نوع از موشکها اصلیترین هدف این آزمایش بوده است. به گزارش «اعتماد»، این اولینبار نبود که کرهشمالی اقدام به آزمایش موشکهای بالستیک قطارپایه میکند و پیشتر نیز در اوایل ماه سپتامبر مقامهای پیونگیانگ از انجام آزمایشی مشابه خبر داده بودند.
شبکه خبری سیانان به نقل از کارشناسان نظامی کرهجنوبی، برد احتمالی موشکهایی را که روز جمعه از سوی کرهشمالی آزمایش شده در حدود ۴۳۰ کیلومتر تخمین زده است. لیف–اریک ایزلی، استاد روابط بینالملل در دانشگاه ایوا در سئول، درخصوص آزمایش موشکی اخیر کرهشمالی میگوید: «این اقدام کاملا برنامهریزی شده و در پاسخ به تحریمهای امریکا بود. آنها میخواستند بگویند که اقداماتی نظیر تحریم مقامهای کشورشان را نادیده نمیگیرند و به فشار با فشار متقابل پاسخ میدهند.» به گفته این استاد دانشگاه، کرهشمالی با هوشمندی موشکهایی را که بالاخره میخواهد آزمایش کند، همزمان با اقدامات تهاجمی دولت امریکا آزمایش میکند و تلاش میکند از آنها ابزاری برای پاسخ به فشارها و امتیازگیری بیشتر بسازد.» بیش از یک سال از زمانی که کرهشمالی یک موشک قارهپیمای بالستیک با قابلیت هدف قرار دادن اهدافی در خاک ایالات متحده را آزمایش کرد، میگذرد. از آن زمان، آنها ترجیح دادند استراتژی خود را تغییر دهند و با تمرکز روی ساخت و توسعه مجموعهای از موشکهای بالستیک کوتاهبرد و میانبرد که میتوانند متحدان ایالات متحده در منطقه و نیروهای امریکایی مستقر در شرق آسیا را هدف قرار دهند، بدون تهدید مستقیم امریکا در مسیر توسعه برنامه موشکی خود گام بردارند و همزمان از درگیر شدن در مذاکرات با ایالات متحده خودداری کنند. پائول چوی، افسر نظامی سابق ارتش کرهجنوبی و کارشناس فعلی اندیشکده استارت ویز در سئول معتقد است هدف کرهایها این است که بگویند «ما هنوز در بازی هستیم و هنوز به افزایش تواناییهایمان ادامه میدهیم.» او میافزاید: «آنها میخواهند نشان دهند هرچند به صورت علنی توسعه موشکهای قارهپیما دیگر اولویتشان نیست، اما تواناییهایی کرهشمالی در حوزه موشکی به صورت روزافزون در حال افزایش است.» آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده روز جمعه در گفتگو با وزیر خارجه کرهجنوبی ضمن تاکید بر همکاری و اتحاد دوطرف، پرتابهای موشکی بالستیک کرهشمالی را محکوم کرد. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه نیز شامگاه جمعه ۲۴ دی با صدور بیانیهای گفت: «وزیر خارجه امریکا پرتابهای موشکی بالستیک اخیر کرهشمالی را که نقض چندین قطعنامه شورای امنیت است محکوم کرده و بر اهمیت ادامه همکاری سهجانبه میان کرهجنوبی، ایالات متحده و ژاپن تاکید کرد.» وزیر خارجه ایالات متحده همچنین در این گفتگو اعلام کرد تعهد امریکا به امنیت کرهجنوبی، «آهنین» است. سخنگوی پنتاگون پیشتر و با توجه به گزارشها در مورد آزمایش موشک بالستیک کرهشمالی گفته بود: «کرهشمالی موشک بالستیک شلیک کرده و برای بهترین گام رو به جلو مشغول مذاکره با متحدان و شرکا هستیم.»
با وجود تغییر اولویتهای امنیتی دولت جو بایدن و تلاش دموکراتها برای پایان دادن به منازعات طولانی میان ایالات متحده امریکا با تهدیدهایی مانند کرهشمالی و ایران به منظور تمرکز بر چین، پیونگیانگ از آغاز مذاکرات بر سر برنامههای هستهای و موشکی خود با واشنگتن سر باز میزند. دونالد ترامپ، رییسجمهوری پیشین ایالات متحده با وجود برگزاری ۳ دور مذاکره مستقیم با کیم جونگ اون، نتوانست کوچکترین پیشرفتی در مهار برنامه نظامی و هستهای کرهشمالی به دست آورد.
جاهطلبی موشکی کیم
اغلب کارشناسانی که موضوعات مربوط به کرهشمالی را دنبال میکنند، متفقالقول هستند که آزمایشهای موشکی اخیر این کشور تنها پاسخی به فشارها و تحریمهای ایالات متحده محسوب نمیشود و اهداف بلندپروازانهتری در پشت پرده این آزمایشها قرار دارد. توجه غیرمعمول کیم جونگ اون به آزمایشهای موشکی که در سالهای اخیر کمرنگ شده بود نشان میدهد مساله اصلی صرفا یک پاسخ به فشارهای دشمنی خارجی نیست. روز سهشنبه هفته گذشته، کیم جونگ اون برای اولینبار در اتاق فرمان آزمایش موشکی که تصاویر آن از تلویزیون دولتی پخش میشد حضور یافت. این در حالی بود که از آخرین حضور او در موقعیتی مشابه بیش از دو سال میگذشت و میتواند نشانهای از میزان اهمیت او برای موشکهای جدید باشد.
در ژانویه ۲۰۲۱، کیم جونگ اون رهبر کرهشمالی از یک برنامه پنج ساله برای گسترش زرادخانه هستهای خود، از جمله تقویت قابلیتهایی نظیر حمله «پیشگیرانه» و حمله «تلافیجویانه» رونمایی کرد که هدف نهایی آن فراهم کردن امکان «اصابت دقیق» موشکهای بالستیک به اهدافی در فاصله ۱۵۰۰۰ کیلومتری (۹۳۲۰ مایلی) (از جمله واشنگتن) بود. دستیابی به این هدف ملزوماتی دارد که از جمله آنها میتوان به ساخت موشکهای بالستیک فرا صوت، توسعه فناوریهای مربوط به سوخت جامد و همچنین تنوع بخشی به محل پرتاب موشکهای بالستیک (دریا، خشکی و قطار) اشاره کرد. واشنگتن پست نوشته است که به نظر میرسد کرهشمالی در مسیر رسیدن به این هدف قرار داشته باشد: «از ژانویه ۲۰۲۱، پیونگیانگ از ۷ مدل مختلف از موشکهای بالستیک رونمایی کرده که کوتاهبرد یا میانبرد بودند، اما برای ساخت موتور این موشکها دقیقا از همان فناوری بهخصوصی بهره برده که برای ساخت موتور موشکهای قارهپیما از آنها استفاده میشود. به همین دلیل تجربه و دانش به دست آمده برای آنها بسیار با ارزش است و به کرهشمالی اجازه میدهد تواناییهای خود در این حوزه و در راستای رسیدن به اهدافش را به صورت چشمگیری ارتقا دهد.»
گزارش از محمدحسين لطفالهی