بخش کوچکی از مجموعه‌ی چند هزار قطعه (فریم) عکس‌های هنرمند عکاس و مستند ساز بختیاری، "استاد محمد رضا حاجی پور" - تحت فرنام نگارستان بختیاری در عمارت هنرمند شهراصفهان رو نمایی شد.
به گزارش دیدار نیوز خوزستان: بخش کوچکی از مجموعه‌ی چند هزار قطعه (فریم) عکس‌های هنرمند عکاس و مستند ساز بختیاری، "استاد محمد رضا حاجی پور" - تحت فرنام نگارستان بختیاری در عمارت هنرمند شهراصفهان رو نمایی شد.
استقبال و اشتیاق اساتید وهنرمندان حوزه‌های مختلف تجسمی، موسیقی، نمایشی، علاقمندان به هنرعکاسی و فعالان فرهنگی بختیاری در آیین بشکوه "رونمایی" در واقع آیین قدردانی و قدرشناسی از این هنرمند فرهیخته و تکریم او بود.
مجموعه‌ی عکس نگارستان بختیاری"، درقطع خشتی و درمجلدی نفیس با ۱۰۰ عکس، بیننده را همراه با هنرمندعکاس از دریچه لنز دوربین به گلگشتی وصف ناپذیر دراین نگارستان بی مانند به دنبال خود می‌کشاند. عکس‌های این نگارستان - با زاویه‌ی دید و احساس و ذوق هنرمند - قسمتی از بوم زیست طبیعی، انسانی، فرهنگی و تاریخی مردمان سرزمین بختیاری را با جذبه و کشش بصری خوشایند در منظر دید مخاطب به نمایش می‌گذارد. هر قاب عکس این مجموعه مبین درک مشترک و شناخت کامل هنرمند عکاس از زندگی، آداب و سنن و طبیعت این دیار رویایی است.
عکاس بیننده را با خود به گوشه و کنار این سرزمین سرشار از زیبایی‌های خدادادی همسفر کرده و نادیدنی‌های بسیاری را درمعرض دید او قرار می‌دهد. "حاجی پور" درراستای ادای دین و دغدغه مندی فرهنگی خود - از لحاظ کمی و کیفی - توانست بر اساس شاخص‌های زیباشناختیِ مبتنی بر معیار‌های رایج عکاسی، زوایای مختلف و جلوه‌های تکرار نشدنی زندگی و دور از دسترس دیگر عکاسان را با تحمل رنج و مشقت‌های سفر در شرایطی طاقت فرسا و با همراهی و زندگی با این مردمان در قالب عکس‌های بی بدیل ثبت و ضبط و مستند نماید.
با مرورعکس‌های " مجموعه‌ی نگارستان بختیاری" می‌توان جدیّت و نگاه و نگرش پژوهشی وهدفمند "استاد محمدرضا حاجی پور" را از زوایای مختلف مشاهده کرد. او تلاش کرده است تا تصاویری استنادی از زوایای مختلف وضعیت زندگی و معیشت، تولد، کودکی، جوانی، پیری، کار‌های روزمره، شادی و سوگواری، غم، گریه، لبخند، نگرانی، آداب و رسوم، کار و تلاش، پوشاک، غذا، بازی، ابزارکار و اثاثیه و... را برای علاقمندان امروز و فردا، حال و آینده به تصویر کشیده و به جای بگذارد.
حاجی پور به عنوان هنرمند قابل و صاحب سبک از آنجایی که هنرمندی مستندساز و پژوهش محور است در این مجموعه نیز به ویژه در بخش‌های اجتماعی و قوم نگارانه به رویه‌ی مستند سازی خود ادامه می‌دهد. او در حین کنجکاوی با حس بصری به سوژه‌ها نگاه می‌کند. دیدگاه او نسبت به موضوعات اجتماعی کنشگرانه، اسنادی و مستند است.
همتباری و هموندی هنرمند با مردمان بختیاری یکی از مولفه‌های بارز موفقیت او در این مجموعه محسوب می‌شود. زیرا وی به آسانی در جایگاه عضو و مهمان خودی خانواده‌های عشایر و روستائیان قرار می‌گیرد، به او اعتماد دارند و در رابطه‌ای صمیمی - در مقام عضوی از خانواده، نزدیکتر و بهتراز دیگران - موقعیت‌های پنهان و آشکارزندگی و به تبع سوژه و لحظات ناب شکارعکس برایش فراهم می‌شود. آثار او تجلی و تبلور صمیمت حاصل از بازخورد هنرمند با افراد و فضای پیرامون آنهاست.
در یک مجموعه‌ی عکس معمولا نباید شاهد پراکندگی موضوعی باشیم و بایست تمام عکس‌ها در کنار هم و در راستای کلیات و موضوعیت اثر قرار گیرند. به نحوی که به جای متن یک کتاب، تصاویر بصورت مرتبط (ایلستراسیون) راوی بصری و متن آن محسوب و آن را در معرض دید مخاطب قرار دهند. لیکن در این مجموعه توامان با کلیات یعنی مجموعه آثار، هرعکس نیز به تنهایی و از حیث تجسمی و بصری، تابلویی تمام نما از موضوع و سوژه‌ی مد نظر هنرمند را بصورت مستقل به نمایش می‌گذارد. اگر چه این مجموعه بصورت کلی در قالب تعدادی عکس مرتبط با فرهنگ و طبیعت و تاریخ سرزمین بختیاری و فضا‌های عشایری موضوعیت پیدا می‌کند. در این راستا عکس‌های قوم نگارانه، اجتماعی و تاریخی با ویژگی‌های اسنادی که دارند، اعتباربیشتری به این مجموعه می‌بخشند.
شاهکار این اثر موفقیت هنرمند عکاس در به تصویر کشیدن موضوعات مختلف غیر همسطح قوم نگارانه، طبیعت نگارانه و تاریخ نگارانه‌ی است که با تفاوت‌هایی که در ژانر و نوع دید دارند، همچون فیلم مستند مخاطب را از ابتداء به انتهای مجموعه می‌کشانند. با وجود این تفاوت‌ها و تنوع موضوعات شاهد اثری یک دست هستیم که مبین تسلط و مهارت هنرمند در حوزه‌های مختلف عکاسی است. او کاملا مسلط به فن و قواعد عکاسی و توامان موفق در انتقال احساسات از طریق عکاسی است. از دیگر ویژگی‌های این عکاس قابلیت‌های فوق العاده وی در ثبت مناظر طبیعی است. وی علاوه بر مهارت تکنیکی، با وضوح و فوکوس‌های منطقی دربیان مفهوم بصری موفق و قابل تحسین عمل کرده است.
عکاس با بهره گیری هوشمندانه و هنرمندانه از نور، رنگ‌ها و کنتراست‌ها (تضاد)، زاویه‌ی دید و کادر بندی مناسب و... توانست عینا احساس درونی خود را در مواجهه با سوژه، صادقانه به بیننده منتقل کند و حس واقعی لحظه را به درستی نشان دهد. در عکس به وضوح جدیّت و عشق هنرمند خودنمایی می‌کند. او اهمیت نور و نور پردازی، کنتراست، تاریکی، روشنایی، تضاد، درخشندگی، ملایمت و موقعیت‌ها و مقتضیات زمانی را خوب می‌داند و مهارت استفاده از آن را دارد.
عکس‌های سیلوئت این هنرمند مشت وی را برای مخاطب علاقمند به هنر عکاسی باز می‌کند، یعنی او ضمن مهارت، علاقمندی خاصی به این نوع از عکس دارد. با بررسی عکس‌های سیلویت این مجموعه می‌توان دریافت که هنرمند بخاطرقابلیت حذف جزئیات و القاء حس ایجاد شده و تاکید بر موضوع توسط پس زمینه‌ای روشن در صدد است تا ضمن تاکید بر سوژه، مفهوم مورد نظر و حس خود را با بیننده - با حذف جزئیات – به بهترین وجه به اشتراک بگذارد. به همین دلیل است که وی توجه ویژه‌ای به عکس‌های سیلوئت دارد.
حاجی پور" در آثار دیگر خود بر اساس تشخیص ومقتضیات و منطقی که بر آن مترتب است همزمان در حین توجه به کلیات، جزئیات را نیز به خوبی می‌بیند. او با خود و در واقع با مخاطب خود صادق و در ثبت احساسات واقعی موفق عمل کرده است. او عکاسی مستند و واقع گرا است. هیچ یک از عکس‌های او جعلی نیست. نگاه‌ها، خستگی، نگرانی، گریه، خنده و. همه و همه واقعی هستند، اگر غیر از این بود با دیدن عکس‌ها احساس لذت و انتقال احساس به هیچ وجه خوشایند مخاطب نبود و چنین مورد توجه علاقمندان قرار نمی‌گرفت.
القاء حس صمیمت به مخاطب یکی دیگر از مولفه‌های هنرمند در این مجموعه است. بوی پیاز. دود چپق. گرد وخاک هنگام درو، لبخند کودک و... چنان هنرمندانه از دریچه لنز به دید مخاطب انتقال می‌یابد که خود را در روبروی سوژه می‌بیند. با دیدن لبخند ناخودآگاه تبسم بر چهره‌ی بیننده می‌نشیند. بوی پیاز و قطرات پراکنده آن دیده و به مشام میرسد و... به واسطه‌ی این عکس‌های صمیمی است که گویی هیچ حایلی بین بیننده و سوژه قرار ندارد... زاویه دید مناسب با توجه به موقعیت و مقتضیات و احساس عکاس نسبت به سوژه و کاراکتر و عناصر درون کادر، نگاه از بالا، روبرو، پایین، دوری و نزدیکی و... انتخاب و وسواس در ترکیب بندی عناصر بصری و... در نهایت مهارت و تسلط هنرمند را به مبانی هنر‌های تجسمی نشان می‌دهد.
هر عکس و هر بخش از این مجموعه باز خورد و احساس خاصی را به گروه مخاطب خود القاء می‌نماید و حس درونی او را بر می‌انگیزاند. از دید اهل نظر و اهل ذوق و هنر هرعکس سرچشمه‌ی هنر زایی می‌شود. در ذهن شاعرشعر، نقاش تابلو، فیلنامه نویس سوژه، اهل موسیقی حس موسیقیایی می‌آفریند و نزد پژوهشگر سندی معتبر است. بی شک با تورق این اثربی بدیل، به احترام هنر و هنرمند آن، اصحاب قلم و نظر از زوایای مختلف به آن بیشتر خواهند پرداخت.
تقریر و تحسین و تایید اساتیدی، چون حسن مقیمی، نصرا... کسرائیان، دکتر اردشیر صالح پور، عباس قنبری، ثریا حموله، استاد ظهراب مددی، غفور اسکندری، فریدون نجفی، کورش اسدپور، ملک محمد مسعودی و... - که هرکدام صاحب نظرانی در حوزه‌های مختلف هنری، فرهنگی، ادبی، نمایشی و... می‌باشند - نشان از موفقیت این هنرمند گرانمایه در خلق اثری ارزشمند در هنر عکاسی و فرهنگ بختیاری دارد.
از نگاه نگارنده این سطور، کار و تلاشی هدفمند و روشمندی که "استاد محمدرضا حاجی پور" در دو دهه گذشته برای ثبت زاوایای مختلف فرهنگی بختیاری در قالب عکس به ویژه مجموعه عکس‌هایی که رویکرد پژوهشی و استنادی انجام داده است از لحاظ اهمیت و در قیاس، فراتر از فیلم مستند صامت "علف" اثر مشترک "مریان کوپر و ارنست بی. شودزاک" است.
حاجی پور" - در مجموعه‌ی عکس نگارستان بختیاری - گنجینه‌ای مانا از جلوه‌های تجسمی قوم نگارانه را برای آیندگان به یادگار گذاشت. چنان که - تصاویراستنادی آن در چند سال آتی - حتی برای هر بختیاری کوچ رو تکرار ناشدنی و نادیدنی خواهند بود. با چاپ جلد دوم و سوم این مجموعه بیش از پیش به اهمیت کار ستُرگ و آثار ماندگار این هنرمند خستگی ناپذیر فرهنگ مدار پی خواهیم برد. کلمه‌ی استادی نه در معنای عام بلکه به معنای خاص شایسته و برازنده‌ی " استاد محمدرضا حاجی پور" است.
