۸ آذر سرآغاز شروع مذاکرات وین با حضور نمایندگان دولت سیزدهم ایران است. اقتصاد ایران چشم انتظار نتیجه مذاکرات برجامی است. از امروز با روزشمار مذاکرات وین که ۵ روز دیگر انجام میشود، با دیدار برای رصد اخبار روزانه همراه باشید.
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامیراد: کمتر از یک هفته به آغاز مذاکرات وین مانده است. شرایط هر روز پیچیدهتر از قبل میشود. دولت سیزدهم سعی دارد نشان دهد که پرونده برجام از سفره مردم جدا است، اما با هر خبر برجامی بازار عکس العمل جدیدی از خود نشان میدهد.
امروز نیز خبرهای برجامی بازار دلار و طلا را به شدت دچار نوسان کرده است. نوسانی که جامعه ایران را نگرانتر از پیش کرده است. در واقع تحریمها کمر اقتصاد ایران را شکسته است و با هر خبر مبنی بر شکل نگرفتن توافق تهران با ۵+۱ فشارهای اقتصادی بیش از پیش نمایان میشوند.
در این گزارش بررسی میکنم چه اخباری در خصوص حواشی مذاکرات وین باعث بالا رفتن قیمت دلار و طلا در بازار ایران شده است. البته در بین اخبار مربوط به مذاکرات برجامی نیز شاید رنگ و بویی از توافقاتی در مذاکرات آتی داشته باشد. در این گزارش نظر یوسف مولایی، کارشناس حقوق بین الملل نیز در خصوص شرایط پیش آمده برای ایران پرسیده شده است.
در شرایطی که هوای تهران بد از چند روز آلودگی نم بارانی را تجربه کرده بود، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران سفر کرد. او در این سفر با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه دیدار کرد.
گروسی ساعاتی پس از پایان سفر خود به ایران اعلام کرد که نتوانسته در مذاکراتی که در تهران با مقامهای ایرانی داشته به نتیجه برسد و این گفتگوها بینتیجه باقی ماند. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین در توئیتر خود نوشته که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته است که دیدارش از ایران بینتیجه مانده است. توافق کامل حاصل نشده، اما وی به همکاری با طرف ایرانی برای حل و فصل مشکلات اصلی ادامه خواهد داد. روسیه از تلاشهای وی حمایت میکند.
دیدار در خصوص این سخنان گروسی با یوسف مولایی، کارشناس حقوق بین الملل گفتگوی کوتاهی داشته است.
یوسف مولایی در این گفتگو میگوید: «پادمان یک روشهای نظارتی است که در معاهده ان پی تی آمده است که بخشی از آن رویه آژانس است فراتر از آن هم پروتکل الحاقی است. اینها همه مجموعه سیستم پادمانی و رصد کردن نظارت را نشان میدهد آنهایی که برای خود ان پی تی و آژانس است علل اصول ایران نمیتواند از آنها تخطی کند. اما یکسری تعهدات است که ایران داوطلبانه به صورت پروتکل الحاقی پذیرفت که آنها را با برجام اجرایی کرد. ولی بعد از کناره گیری آمریکا از برجام این موارد را به حالت تعلیق در آورده است. این مسائل هم کاملاً فنی است و به مسائل حقوقی مربوط نمیشود. در واقع مجموعه از نظارتهایی است که فعالیت ایران را شفاف سازی میکند که این نظارت را ایران به حالت تعلیق درآورده است. آقای گروسی هم منظورش این است مواردی که در دوره برجام فعال شده بود، دوباره برگردد و ایران تسهیلاتی که برای نظارت و رصد کردن خود در نظر گرفته بود را دوباره به اجرا بگذارد. گروسی هم قبل از این در دو سفر گذشته خود همین مسائل را مطرح کرده بود. الان سیستم نظارتی محدود اجرا میشود و گروسی میخواهند به سیستم نظارتی و پادمانی گسترده بازگردد.»
سخنان گروسی در خصوص مذاکرات او با مقامات ایرانی باعث تحولات منفی در بازار ایران شده و دلار افزایش صعودی داشته است. حال باید دید که سخنان گروسی در مورد سفر خود چه میزان بر مذاکرات ۸ آذر تاثیر خواهد داشت.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در حالی به ایران سفر کرد که جلسات حکام در شرف آغاز بود. برخی کشورها از جمله فرانسه خواستار صدور بیانیهای علیه ایران در این نشستها بودند.
جلسه شورای حکام از امروز آغاز شده است و تا روز جمعه این هفته ادامه خواهد داشت. در همین آغاز جلسات بعد از اظهارات گروسی که بار منفیای برای ایران داشت، عبدلله بن خالد بن سلطان، نماینده عربستان سعودی در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با اظهاراتی علیه برنامه هستهای ایران، خواستار پایبندی کامل ایران به تعهدات هستهای اش ذیل برجام شد.
حال باید دید که روند شورای حکام به کدام سمت حرکت میکند و آیا به شکل گرفتن بیانیهای علیه ایران میانجامد یا خیر؟
مقامات آمریکایی اعلام کرده اند که در صورت شکست مذاکرات احیای توافق هسته ای، اقدامات جایگزین در برابر ایران در پیش خواهد گرفت. با این حال ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه گفته است: «ما امیدواریم دولت جدید ایران در وین حاضر شده و آماده برای مذاکره با حسن نیت، پیشرفتهایی که در شش دور قبلی مذاکرات انجام شده بود را مبنای کار قرار دهد.»
دولت جو بایدن تا به امروز بارها اعلام کرده که میخواهد مسائل خود با یاران را از طریف دیپلماسی و مذاکره حل کند. با این حال باید دید اختلافاتی که میان تیمهای مذاکره کننده تهران و واشنگتن وجود دارد آیا قابل حل است؟
در یک هفته گذشته اسرائیلیها به شدت در تکاپوی اثرگذاری در خصوص مذاکرات وین هستند. قسمتی از موش دوانی اسرائیلیها را در قسمت قبل گزارشات شمارش معکوس مذاکرات وین میتوانید مطالعه کنید.
در حقیقت مقامات اسرائیل سعی دارند بازی کنندگان این جریان باشند و اگر نتوانستند زیر میز مذاکرات وین بزنند، حداقل امتیازاتی دریافت کنند. یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل هفته آینده (۲۸-۳۰ نوامبر) برای دیدار با رئیسجمهوری فرانسه و نخستوزیر انگلیس درخصوص ازسرگیری مذاکرات وین به لندن و پاریس سفر کند. دور دور هفتم مذاکرات وین قرار است که ۲۹ نوامبر (۸ آذر) از سرگرفته شود.
شرایط مذاکرات وین هر چه به ۸ آذر نزدیکتر میشویم، پیچیدهتر و مثل هوای این روزهای تهران غبارآلودتر میشود. در چنین شرایطی مردم ایران بیش از هر زمانی نگران مذاکرات آتی هستند. از سوی دیگر به شدت این موضوع به بحث و جدل کارشناسان و سیاستمداران داخلی شده است. حال باید دید که این پرونده پر از چالش چه نتیجهای خواهد داشت؟