با نزدیک شدن به ۸ آذر یعنی زمان از سرگیری مذاکرات احیای برجام، خبر‌های مختلف و نشانه‌های ضد و نقیض در مورد این مذاکرات بیشتر شده است. هوای مذاکرات وین مه‌آلود است.
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: ایران مذاکرات وین را تنها به عنوان راهی برای لغو تمام تحریم‌ها در نظر دارد و بر همین اساس علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران مذاکرات وین را مذاکراتی در خصوص برنامه هسته‌ای نمی‌داند.
از سوی دیگر ایران برای بازگشت به تعهدات برجامی خود خواستار تضمین عدم خروج آمریکا از برجام است. چندی قبل جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرده بود که تضمین می‌کند دولت او از برجام خارج نشود. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفته است که امضاء جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا قابل اتکا نیست و خواهان دریافت تضمین‌هایی برای تکرار نشدن وضعیت موجود شده است.
دولت جو بایدن، رفع تحریم‌ها را منوط به بازگشت ایران به تعهداتش در برجام کرده است. جن ساکی سخنگوی کاخ‌سفید تاکید کرده دولت آمریکا رویکرد خود درباره تحریم‌ها علیه ایران را تغییری نداده است.
اصطلاح رفع همه تحریم‌ها تا حدود زیادی مبهم به نظر می‌رسد. دونالد ترامپ بعد از خروج از برجام تحریم‌های متعددی علیه ایران وضع کرد. اما تنها بخشی از این تحریم‌ها به بهانه پرونده هسته‌ای ایران وضع شده‌اند. نکته این جاست که آیا ایران خواهان لغو سایر تحریم‌های وضع شده هم هست؟ اگر چنین باشد آن گاه یک دستور کار بسیار سخت به مذاکرات وین اضافه شده است.
از طرف دیگر به نظر می‌رسد دولت او توانایی دادن تضمین بیشتر در خصوص عدم خروج آمریکا از برجام را ندارد. تنها راه چنین تضمینی تصویب این توافق در سنای آمریکاست که با ترکیب فعلی سنا بعید است که امکان آن وجود داشته باشد.
ایران اخیرا اعلام کرده که ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد این کشور به ۲۵ کیلوگرم رسیده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعلام کرد که ایران ذخیره اورانیوم غنی شده خود در سطوح بالا را افزایش داده است.
افزایش فعالیت هسته‌ای ایران غربی‌ها را بیش از همیشه نگران کرده است. فرانسه بار دیگر نقش پلیس بد در مذاکرات را به عهده گرفته است. برهمین اساس همزمان با نزدیک شدن به نشست شورای حکام ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه خواهان تصویب قطعنامه علیه ایران در این نشست شد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار است که قبل از نشست شورای حکام به ایران سفر کند.
غربی‌ها از روند پیشرفت هسته‌ای ایران نگران شده اند. رابرت مالی، نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران در بحرین گفته است: «به نقطه‌ای نزدیک می‌شویم که شاید بازگشت به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، منافعی که این توافق در پی دارد را از دست بدهد. زمانی فرا خواهد رسید که اگر ایران به پیشرفت‌های فعلی خود ادامه دهد، غیرممکن می‌شود که به توافق هسته‌ای برجام بازگردیم و منافع آن توافق را بار دیگر داشته باشیم.»
پیشرفت هسته‌ای ایران به سرعت در حال رخ دادن است. برهمین اساس غربی‌ها شرایط را نگران کننده می‌دانند. البته ایرانی‌ها این شرایط را بهترین گزینه برای امتیازگیری می‌دانند. اما اگر از نقطه بازگشت به قرارداد ۲۰۱۵ برجام شرایط هسته‌ای ایران بگذرد، بدون شک شرایط پیچیده‌تر نیز خواهد شد.
در حالی که تیم مذاکره کننده جدید ایران ۸ آذر را وقت بازگشت به مذاکرات وین مطرح کرده اند. آمریکایی‌ها دست به تحریم‌های جدید زده اند. وزارت خزانه‌داری آمریکا روز پنج‌شنبه با صدور بیانیه‌ای سجاد کاشیان، سعید کاظمی، حسین اکبری، مصطفی سرمدی، سید مهدی هاشمی و محمدباقر شینراکار را به لیست تحریم‌های خود اضافه کرد. خزانه‌داری آمریکا همچنین از اعمال تحریم‌هایی علیه شرکت «ایمن نت پاسارگاد» خبر داد.
از سوی دیگر ژان‌ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز که آن چنان که گفته شد نقش پلیس بد مذاکرات را بر عهده گرفته است با لحنی تهدید آمیز سخن گفته: «اگر از سرگیری مذاکرات وین ساختگی و نمایشی باشد، مذاکره‌کنندگان مجبورند برجام را توخالی تلقی کنند.»
طبق گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران مدتی قبل حدود ۳.۵ میلیارد دلار ایران از پول‌های بلوکه شده کشور آزاد شده است. همچنین علی صالح آبادی، رئیس بانک مرکزی در صدر هیاتی از مسئولان بانکی و امور خارجه به مسقط سفر کرده است. در این دیدار رئیس بانک مرکزی، درباره مسائل مالی (از جمله پول بلوکه شده ایران)، بانکی و اقتصادی مذاکره کرده است. این اخبار نشان از تحولاتی دارد، اما تا امروز با صورت قطعی نمی‌توان گفت که ۸ آذر توافقی در راه خواهد بود.
شرایط برجام مبهم است. شواهد مثبت و منفی زیادی وجود دارند. دیپلمات‌ها از هر سو بازی چماق و هویج را شروع کرده‌اند و برای هم پیغام‌های دوپهلو می‌فرستند. هوای مذاکرات وین فعلا مه‌آلود است.
