ایران و همه طرف‌های مذاکره کننده از بازگشت به میز مذاکره می‌گویند. همه می‌گویند «به زودی» مذاکرات شروع می‌شود. با این حال زمان دقیق روشن نیست و هنوز رئیس تیم مذاکره کننده ایران هم مشخص نشده است!
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: ابری از ابهام به دور میز مذاکرات وین کشیده شده است. همه طرف‌های این مذاکرات بر ضرورت از سرگیری آن سخن می‌گویند، اما روشن نیست که طرفین چه زمانی به پشت میز مذاکره باز می‌گردند؟ بعد از روی کارآمدن ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس جمهوری ایران، مذاکرات احیای برجام در وین متوقف شده است. هنوز زمان دقیقی برای برگزاری دور بعدی مذاکرات احیای برجام در وین تعیین نشده است.
تا به امروز ۶ دور مذاکرات بین ایران و ۴+۱ برگزار شده است. اما دولت جدید در ایران هنوز به طور رسمی اعلام نکرده که به وین باز می‌گردد یا خیر! با این حال نکاتی وجود دارد که بدون شک نشان از این دارد که دولت رئیسی خواهان بازگشت به میز مذاکرات است.
چند هفته پیش رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سفر یکروزه به تهران آمد و در این سفر سعی کرد ارتباط ایران با آژانس را تا مدت کوتاهی تضمین کند.این سفر کوتاه به توافق بسیار سریعی بین ایران و آژانس بین‌امللی انرژی اتمی منجر شد. بسیاری حضور گروسی در تهران و این توافق سریع را اینگونه تفسیر کردند که دو طرف نمی‌خواهند راه بازگشت به میز مذاکرات مسدود شود.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران برای شرکت در اجلاس سران هفتاد و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک رفته است. در این چند روز هم دیدار‌های مختلفی انجام داده است.
بعد از هر دیدار نیز از بازگشت ایران در اولین فرصت به مذاکرات وین سخن گفته است. او گفته است که در حال بررسی پرونده مذاکراتی وین هستیم و به زودی مذاکرات از سر گرفته خواهد شد. وزیر خارجه ایران تاکید کرده است که دولت جدید ایران بر اساس رفتار عملی دولت باید تصمیم می‌گیرد و ایران به مذاکراتی باز می‌گردد که نتیجه‌بخش و ثمربخش باشد.
در واقع امیرعبداللهیان سعی دارد میز مذاکره را در وین حفظ کند، اما هنوز مطمئن نیست که چه زمانی ایران به وین بازمی‌گردد. برهمین اساس همچنان موضع مبهم ایران را در ارتباط با بازگشت به مذاکرات تکرار می‌کند. بدون شک ایران تا مدت کوتاهی این روند را می‌تواند ادامه دهد. برخی تحلیلگران معتقدند که ایران کش دادن زمان را به نفع خود می‌داند برای امتیازگیری بیشتر از طرف آمریکایی، اما امکان پاره شدن ریسمان برجام نیز وجود دارد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پی سخنان وزیر خارجه ایران که به زودی به میز مذاکرات برمی گردند، گفته است: «نمی‌دانیم این خیلی زود دقیقا به چه معناست.» در ادامه نیز بیان کرده که آمریکا آماده بازگشت به برجام است.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک به صراحت گفت که ما آماده‌ایم به رعایت کامل تعهداتمان در برجام بازگردیم به این شرط که ایران نیز چنین کند. بازگشت به برجام از جمله وعده‌های مهم سیاست خارجی جو بایدن بود که هنوز عملی نشده است. البته ابراهیم رئیسی نیز در سخنرانی خود در سازمان ملل نیز به مذاکرات اشاره کرد و گفت که روند ادامه خواهد داشت.
آمریکا و دیگر طرف‌های برجام نگران گسترش قدرت هسته‌ای ایران هستند. از سوی دیگر عدم بازگشت ایران به مذاکرات آن‌ها را به تکاپوی بیشتر انداخته است. با این حال به نظر می‌رسد ایران تعهد لازمه برای عدم خروج آمریکا از برجام و خسارت‌های وارده شده را تقاضا دارد. با این شرایط احیای برجام بر روی لبه خطرناکی حرکت می‌کند و هر لحظه ممکن است به پایان یا احیای دوباره خود نزدیک باشد.
ایران برنامه هسته‌ای خود را گسترش داده و در ۶ دور قبلی از مذاکرات پیشنویسی نیز تهیه شده است. این مسائل کار را برای دولت رئیسی برای دست بالا داشتن در مذاکرات و به سرانجام رساندن آن بسیار باز گذاشته است. اما چرا سخنان ابهام آمیز وزارت خارجه این دولت ادامه دار شده است؟
به خوبی از سخنان امیرعبداللهیان در نیویورک و قبل از آن می‌توان نوعی بلاتکلفی در خصوص بازگشت به مذاکرات را شاهد بود. بدون شک دو طرف مذاکرات به خوبی می‌دانند که مذاکره و احیای برجام بهترین راه حل است و از این رو احتمال احیای برجام با شروع مذاکرات بسیار زیاد است.
تداوم بلاتکلیفی در مورد زمان بازگشت به مذاکرات برخی گمانه‌زنی‌ها در مورد اختلاف در مورد نحوه انجام مذاکرات و تیم مذاکره کننده دامن زده است. هنوز تیم مذاکره کننده مشخص نشده است و حتی صحبت‌هایی مبنی بر این وجود دارد که رسیدگی به پرونده برجام از وزارت‌خارجه به شورای امنیت ملی منتقل شود.
در هر صورت به دلیل شرایط اقتصادی کشور که تحریم‌ها نقش پررنگی در آن دارد، هر کسی مذاکرات را به سرانجام برساند بدون شک مورد توجه مردم و رسانه‌ها قرار خواهد گرفت.
به گفته منابع آگاه برخی در دولت سعی دارند علی باقری کنی، معاون سیاسی امیرعبداللهیان مسئول حل پرونده برجام باشد. با این حال عده دیگری در دولت با این انتخاب به دلیل دید منفی که طرف‌های برجامی از او دارند، مخالف هستند. باقری در جریان مذاکرات هسته‌ای در دولت محمود احمدی‌نژاد که پرونده هسته‌ای ایران تحت نظر شورای عالی امنیت ملی بررسی می‌شد، از اعضای تیم مذاکره کننده هسته‌ای و از دستیاران سعید جلیلی بود. غربی‌ها مذاکره با او و تیم جلیلی را غیرممکن خوانده اند. از سوی دیگر وزارت‌خارجه رئیسی سعی دارد حل این پرونده را به نام وزارت‌خارجه بزند و خود کاپ طلایی این رویداد بزرگ برای کشور را بدست بیاورد.
باید منتظر ماند و دید سرانجام چه کسی به وین خواهد رفت و سرپرستی دور جدید مذاکرات ایران با ۱+۴ را بر عهده خواهد گرفت. هر کس به این ماموریت دشوار برود فرصت بردن یک جام طلایی را خواهد داشت، اما قطعا باید از هفت خان داخلی و خارجی هم بگذرد!
