روشنفکر ما در ١٥٠ سال گذشته نه به‌مثابه یک کلید که به‌مثابه یک قفل نقش‌آفرینی کرده است. بیش از آنکه به‌عنوان یک راه برون‌رفت از مشکلات جامعه بروز و ظهوری داشته باشد، به‌مثابه یک در و دروازه بروز و ظهور کرده است. دیری است که روشنفکر ما به شکلی واقعیت‌های جامعه را در پستوهای بحث‌های نظری خودش پنهان کرده است و حقایق جامعه بی‌اذن و حضور آنها رقم می‌خورد.