رقابتهای انتخاباتی به کندی خود را از زیر بار رد صلاحیتها بیرون میکشد. اصولگرایان مطمئن و منسجم به نظر میرسند و در اردوگاه اصلاحطلبی هم تقلاهایی دیده میشود.
دیدارنیوز – علی صافی*: رقابت انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ آغاز شده است. رقابتی که آغاز آن با شگفتیهای بزرگ همراه بود و باید منتظر بود و دید که آیا در ادامه هم شگفتیهای تازه در راه است یا آن که مسیری هموار در مقابل کاندیدای پیروز انتخابات قرار دارد.
در دو روز گذشته اردوگاههای اصولگرایان و اصلاحطلبان شاهد تحولاتی تازه بوده است. تحولاتی که میتوان رد حرکت بعدی هر گروه سیاسی را در تحلیل آنها جستجو کرد.
اردوگاه اصولگرایی به نظر بسیار آسوده خاطر است. با به میدان آمدن ابراهیم رئیسی مشکل اجماع در این جناح حل شده است و با عدم تایید صلاحیت علی لاریجانی، اسحاق جهانگیری و مسعود پزشکیان خیال اصولگرایان از رای آوردن رقیب هم تا حدود بسیار زیادی راحت شده است.
رصد فعالیتهای انتخاباتی در جناح اصولگرا حکایت از همین آرامش دارد. هیچ فعالیتی علیه ابراهیم رئیسی در جریان نیست و حتی سایتهای خبری نزدیک به سایر نامزدهای این جریان یعنی امیرحسین قاضی زاده هاشمی، سعید جلیلی و علیرضا زاکانی هم یک در میان به پوشش ستایشآمیز تحرکات ابراهیم رئیسی مشغول است.
تنها مجهول در این میان تعداد بالای نامزدهای اصولگراست. نامزدهایی که تقریبا همه آنها از جناح رادیکال اصولگرایان هستند. جالب آن که سخنگوی جبهه پایداری به عنوان مهمترین تشکل این طیف از اصولگرایان روز گذشته ابراهیم رئیسی را به عنوان نامزد اصلح در این انتخابات معرفی کرده است. کسانی که با ادبیات جبهه پایداری و سوابق این جریان سیاسی آشنا هستند میدانند که مفهوم نامزد اصلح برای آنها فراتر از امکان و احتمال رای آوری یک نامزد است و به شایستگی تام و تمام او اشاره و به نوعی رنگ مذهبی دارد. این جریان سیاسی همواره بر سر همین موضوع اصلح بودن یا رایآور بودن با سایر بخشهای اصولگرایان درگیر بوده است. با اعلام اصلح بودن رئیسی خیال او باید از حمایت هر سه نامزد دیگر یعنی قاضی زاده هاشمی، جلیلی و زاکانی راحت باشد.
با این حال روشن نیست که در شرایطی که رقیب اصلاحطلب حضوری پررنگ در صحنه ندارد، حضور این سه نامزد پوششی چه ضرورتی دارد و چرا آنها با اصرار در صحنه انتخابات حاضرند؟ آیا این به نوعی مهرهچینی در دولت آینده ارتباط دارد و در واقع کوششی برای تضمین سهم این طیف در دولت آینده است؟ آیا اقدامی برای معرفی رجال جدید سیاسی به جامعه و زمینه سازی برای انتخابات بعدی است؟ یا بازی پیچیدهتری در کار است؟
هر چه هست اردوی اصولگرایی فعلا در ماه عسل است.
در اردوگاه اصلاحطلبی، اما فضا به غایت نابسامان است. رد تمام کاندیداهای مورد تایید «ناسا» یا همان نهاد اجماعساز اصلاحطلبان توسط شورای نگهبان این نهاد را واداشت که به سرعت اعلام کند که در انتخابات نامزدی نخواهد داشت.
این اعلام رسمی، اما مانع از تحرکات عبدالناصر همتی و محسن مهرعلیزاده نشده است.
مهرعلیزاده در روزهای گذشته توانسته چند چهره مهم اصلاحطلب را به ستاد خود جلب کند. مهمترین این افراد محمدجواد حق شناس عضو ارشد حزب اعتماد ملی و عضو شورای شهر تهران است که حالا در ستاد مهرعلیزاده فعال شده است. خبرهای پشت پرده هم از حضور برخی چهرههای موثر اصلاحطلب در ستاد مهرعلیزاده حکایت دارد.
مهرعلیزاده تحرکات خود در توییتر را هم شدت بخشیده و با هشتگ #دولت_سوم_خاتمی سعی کرده است تبار اصلاحطلبانه خود را ثابت نماید. او در روزهای اخیر سعی کرده که با چند توییت تند و تیز سیاسی خود را در میدان رقابت به عنوان نامزد اصلاحطلبان تثبت کند.
مهرعلیزاده امروز در نامهای از بهزاد نبوی رئیس «ناسا» خواسته است که در جلسه این نهاد حاضر شود و برنامههای خود را ارایه کند. این امر بدان معناست که مهرعلیزاده هنوز به جلب حمایت تشکیلاتی اصلاحطلبان امیدوار است.
در آن سو، اما عبدالناصر همتی با چراغ خاموش حرکت میکند. او روز گذشته توسط حسن روحانی از ریاست بانک مرکزی کنار گذاشته شد تا روحانی و اعتدالگرایان صراحتا ناخشنودی خود را از حضور بدون هماهنگی او در صحنه انتخابات نشان داده باشند. البته برخی این را یک تاکتیک انتخاباتی و برای جدا کردن حساب همتی از دولت روحانی دانستند. هر چند به نظر نمیرسد که اخراج ریئس بانک مرکزی در میانه مبارزات انتخاباتی تغییری در قضاوت مردم در مورد نحوه عملکرد او و میزان نقشش در وضع موجود اقتصادی بازی نماید.
همتی هم البته از حمایت تشکیلاتی بیبهره نیست. او عضو حزب کارگزاران سازندگی است و برخی تحرکات در درون این حزب برای حمایت از او در جریان است. هر چند به نظر غلامحسین کرباسچی و حسین مرعشی دو رهبر اصلی حزب کارگزاران سازندگی فعلا در این مورد سکوت کردهاند.
حضور همتی در کلاب هاوس هم تقریبا موفق از آب درآمد و تسلط او بر مسائل اقتصادی مدنظر برخی رایدهندگان قرار گرفته است.
اما سورپرایز بزرگ همتی فرستادن همسرش دکتر سپیده شبستری، همسرش به عنوان نماینده خود به یکی از برنامههای صدا و سیما بود. همسر همتی با پوششی متفاوت از زنان سیاسی در جمهوری اسلامی ظاهر شد و اظهاراتش مورد توجهات زیادی قرار گرفت. آن چنان که جستجوی نام همتی و همسرش به سرعت در اینترنت روندی رو به رشد نشان داد.
از سوی دیگر بخشی از بدنه سیاسی اصلاحطلبان هم که معمولا به جز مشارکت در انتخابات مسیری برای سیاستورزی نمیشناسند در حال متمایل شدن به یکی از دو نامزد حاضر در صحنه هستند؛ و توییتهای رای میدهم دوباره در حال زده شدن است.
مشکل اما مقاومت شدید بخش دیگری از بدنه سیاسی این جریان است که از فشارهای شدید ۴ سال اخیر و بیعملی و کندی رهبران اصلاحات به شدت شاکی هستند و به نظر به هیچ روی زیر بار شرکت فعال در انتخابات نمیروند. مشکل بزرگتر هم بیاعتمادی بدنه اجتماعی و رای دهنده اصلاحطلبان است که از مدتها قبل تصمیم به عدم شرکت در انتخابات گرفته بودند و فعلا نشانهای از تغییر نظر آنها در دست نیست.