همزمان به نزدیک شدن به پایان مهلت زمانی توافق ایران و آژانس انرژی اتمی، مذاکرات برای احیای برجام سرعت گرفته است. طرفین اما محتاطند و معلوم نیست فردا در وین چه در انتظار برجام خواهد بود.
دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‌راد: همه راه‌ها به احیای برجام ختم می‌شود، اما به نظر نمی‌رسد که این احیا به سرعت و با شرایط ایده آل ایران رقم بخورد. اختلافات میان تهران و واشنگتن ریشه‌دار است و باید دید در مذاکرات وین کار تا کجا برای حل این اختلافات پیش می‌رود. با این حال به نظر می‌رسد احیای برجام کلید خورده است و ادامه دار خواهد بود.
چندی پیش آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا بیان کرده که مذاکرات وین پیشرفت داشته، اما راه طولانی‌ای باید طی شود. او مدعی شده که آمریکا جدیت خود را برای بازگشت به برجام برمبنای «پایبندی در برابر پایبندی» نشان داده است. چندی قبل هم خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از چند منبع خبر داده بود که دولت جو بایدن در حال بررسی لغو بخش عمده‌ای از تحریم‌های ناسازگار با برجام است که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ علیه ایران اعمال شده است.
عباس عراقچی، رئیس هیات ایرانی در مذاکرات وین نیز گفته است که آمریکا اعلام آمادگی کرده است بخش‌هایی از تحریم‌ها را لغو کند. اما همانطور که اعلام شده ایران اصرار بر لغو همه تحریم‌ها دارد. حال باید دید که در جلسه جمعه ۱۷ اردیبهشت ایران حاضر به روش پایبندی در برابر پایبندی آمریکا است که بخشی از تحریم‌ها در مقابل بازگشت ایران به بخشی از تعهدات برجامی باشد یا خیر؟
البته از سخنان حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در روز گذشته مبنی بر اینکه تحریم شکسته شده و اگر همه با هم متحد باشیم به زودی تحریم برداشته می‌شود؛ ردپای توافقی برای احیای برجام به چشم می‌خورد.
به نظر می‌رسد مذاکرات وین سرعت بیشتری پیدا کرده است. پیش از این بلومبرگ، به نقل از دو مقام اروپایی اعلام کرده بود که قدرت‌های جهانی تلاش می‌کنند مذاکرات احیای برجام تا اول خرداد به نتیجه برسد.
البته این سرعت گرفتن مربوط به پایان یافتن توافق ایران با آژانس هسته‌ای است و نه انتخابات ایران. زیرا از مصاحبه اخیر وزیر خارجه آمریکا در خصوص انتخابات ایران که گفته است رهبر معظم انقلاب فصل الخطاب سیاست خارجی ایران است و ایشان در زمینه سیاست‌های بنیادین توافق هسته‌ای تصمیم گیری می‌کنند؛ نشان از این دارد که دولت بایدن به خوبی متوجه است که رهبری تعیین کننده مذاکرات هستند و دولت‌ها نقشی در تصمیم نهایی ندارند و از این رو انتخابات تاثیر زیادی بر توافقات نخواهد داشت.
اما سرعت گرفتن مذاکرات بی شک به پایان توافق سه ماهه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مربوط می‌شود که اول خرداد به پایان می‌رسد. طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی قرار بود ایران از پنجم اسفند ماه در ادامه کاهش تعهدات برجامی خود، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند. اما چند روز قبل از این اقدام رافائل گروسی، مدیر کل آژانس به تهران آمد و توافق‌نامه‌ای امضا شد. در این توافق قرار شد که دوربین‌های مداربسته و تجهیزات نظارتی طی سه ماه به ضبط فعالیت‌ها در تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ادامه می‌دهند، اما نوار آن فقط به شرطی در اختیار آژانس قرار می‌گیرد که بر سر لغو تحریم‌ها توافقی به دست آمده باشد.
حال به نظر می‌رسد آژانس انرژی هسته‌ای و کشور‌های عضو برجام به شدت نگران پایان یافتن این مهلت سه ماهه هستند. لارنس نورمن، خبرنگار وال‌استریت ژورنال روز چهارشنبه در صفحه شخصی خود در توئیتر خبر از سفر تیم ارشدی از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در روز‌های آتی به تهران خبر خواهد داد.
آنتونی بلینکن هم به تازگی نسبت به افزایش غنی سازی اورانیوم در ایران ابراز نگرانی کرده است و همچنین وزیران امورخارجه در جلسه G۷ نیز در بیانیه جلسه برگزار شده از انجام مذاکرات میان طرف‌های توافق هسته‌ای و همچنین پیوستن آمریکا به این مذاکرات برای بازگشت به توافق استقبال کرده و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بهترین راه برای اطمینان از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران دانسته اند.
در واقع همه راه‌ها به احیای قرارداد برجام ختم می‌شود و باید منتظر بود که در جلسه فردای کمیسیون مشترک برجام چه در انتظار برجام خواهد بود. البته با روندی که تا به امروز مذاکرات برجام طی کرده، احتمال نتیجه‌ای مثبت برای احیای برجام بیش از هر زمانی به نظر می‌رسد.
