صالحی در کلاب هاوس: تکلیف برجام تا هفته آینده مشخص می‌شود

دیدارنیوز - علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی با حضور در میزگرد «انتخاب» در کلاب هاوس درباره موضوعات مختلفی صحبت کرد و گفت: عده‌ای در کشور معتقدند که هسته‌ای اساسا برای چه می‌خواهیم و عده‌ای می گویند باید هسته‌ای شویم. ولی اگر به قبل از انقلاب برگردیم، در آن زمان توصیه شده بود که ایران باید در عرض ۲۰ سال، ۲۰ نیروگاه مثل نیروگاه بوشهر داشته باشیم؛ این توصیه براساس توجیهات اقتصادی و دیگر سبد انرژی انجام گرفته بود.

 گزیده سخنان دکتر صالحی در زیر می‌آید:

قرار است در هفته اینده در وین در حد فنی بحث شود.
مسائل فنی بحث محوری برجام در بستر مسائل حقوقی و سیاسی است.
جلسه امروز، باعث شده بستر سیاسی و حقوقی مرور شود.
فعلا چند قدمی جلو رفتیم.
بحث غیر قابل توجیه که آن‌ها اول شروع کنند یا ما اول شروع کنیم، و اینکه از آن عبور کردیم، نویدبخش است.
بن بست در حال شکسته شدن است.
ظاهرا بن بست اولیه شکسته شده، و این همانطور که عرض کردم نوید بخش است.
وقتی وارد مرحله فنی می‌شویم، یعنی مسئله دارد به گونه‌ای مدیریت می‌شود که آن بحث اول تو، اول تو، دارد دور زده می‌شود.
بحث هسته‌ای سیاسی شده و متاسفانه همه به آن از دریچه سیاسی نگاه می‌کنند.
در دنیا، ۴۰۰ راکتور در حال فعالیت است که ۳۹۰ گییگابایت برق تولید می‌کند.
۱۰۹ راکتور دیگر برنامه ریزی شده است.
۳۲۹ نیروگاه دیگر پیشنهاد شده؛ پس جهان دارد به همان سمت می‌رود.
چین ۴۷ نیروگاه دارد و ده‌ها راکتور دیگر دارد می‌سازد.
کانادا گفته باید تا سال ۲۰۵۰ بر تولیدات انرژی هسته‌ای مان بیافزاییم.
کل بودجه‌ی هزینه شده در صنعت هسته ای، در سی سال گذشته، هفت میلیارد دلار شده است.

می‌شود سالی به طور متوسط ۲۳۰ میلیون دلار که در دل این ۲۳۰ میلوین دلار، یک نیروگاه بوشهر است که پنج میلیارد دلار ارزشش است.
ارزش افزوده‌ای که دارد نیروگاه بوشهر ایجاد می‌کند، سالی ۶۰۰ میلیون دلار می‌تواند برق صادر کند، یعنی در ۱۰ سال می‌تواند هزینه‌ها را برگرداند؛ عمر نیروگاه ۶۰ سال است.
بحث چالش ما با غرب هسته‌ای نبود؛ از روزی که انقلاب شد، چالش ما با غرب شروع شد.
اقای بلینکن گفته بود چین دشمن ماست، تحلیلش این بود که نظمی که بعد از جنگ جهانی دوم برقرار کردیم، دارد در آن اخلال می‌کند.
الان جمهوری اسلامی هم دارد نحوه حکمرانی جدیدی در این شرایط ارائه می‌دهد.
ظاهرا بن بست در برجام در حال شکسته شدن است.
امریکا باید به این عقلانیت برسد و احتمالا رسیده که جمهوری اسلامی را هر چه بیشتر فشار اوردید، قوی‌تر شد.
چه دوست چه دشمن معترف است که هر کشور دیگری جای ایران بود با این همه فشار در این دهه‌های اخیر، دوام نمی‌آورد.
بینی و بین الله، ایا ایران در عرصه بین المللی ضعیف شده یا قوی شده ایم؛ قطعا قوی‌تر شده ایم.
کشور‌های اطراف ما استقلال سیاسی ندارند، حتی قوی‌ترین همسایه ما؛ او ایا استقلال سیاسی دارد؟
الان یک تکان به همسایه ما دادند، ببینید چه بلایی سر ارزش آمد.
فکر می‌کنم امریکا به این رسیده که حاکمیت ملی ایران را به رسمیت بشناسد.
اینکه همه‌ی کشور‌های دنیا متفق القول باشند روی صنعت هسته ای، اینطور نیست، اما مجموعا اینطور است که عمدتا دارند به این سمت می‌روند.
اما در آلمان، گرین‌ها مخالف انرژی هسته‌ای هستند، الان در سوئد هم این مشکل وجود دارد.
مذاکرات با طرف امریکایی نیست، مذاکرات در چارچوب ۱+۵ است؛ اژانس در مذاکرات حضور ندارد، اژانس مجری بحث پادمان است.
از طرف سازمان انرژی اتمی، دوستان ما در مذاکرات حضور خواهند داشت.
انقدر برجام را کوباندند، برجام را از حیز اعتبار در ایران انداختند؛ اخر چرا؟ دستاورد بزرگ و بارزشی بود.
چرا تیر را به پای خودمان شلیک می‌کنیم؟
چرا همصدا با اسرائیل برجام را می‌کوبید؟
انرژی هسته ای، هم جنبه‌ی اقتصادیش برای ما مهم است، همه جنبه‌ی اقتدارافرینی و فنی قضیه
بدهی زیادی به روسیه داریم، اما همچنان به همکاری هسته‌ای شان با ایران ادامه داده اند.
امریکایی‌ها می‌گفتند برای تولید سوخت ۲۰ درصد بلوف می‌زنید، اما دیدیم که ایران ساخت. امریکایی‌ها حیرت زده شدند.
سیاست هسته‌ای زمان شاه را قبول داریم؛ در شورای انقلاب هم درمورد آن بحث شد؛ در زمان مرحوم آقای بازرگان؛ در مورد بحث هسته ای، به گفتگو پرداخته شد.
با تعدادی از اساتید دانشگاه شریف به شورای انقلاب رفتیم، دعوت شدیم در سال ۵۸ درمورد بحث هسته‌ای سخن بگوییم؛ جمع بندی شد که ماه نیروگاه هسته‌ای را می‌خواهیم؛ اما المان‌ها گذاشتند رفتند، درحالیکه پولش را پیش از انقلاب پیشاپیش گرفته بود.
عده‌ای در اول انقلاب بودند که انرژی هسته‌ای نمی‌خواستند، اما جمع بندی چیز دیگری بود و عمدتا موافق بودند.
فرصت‌های از دست داده بابت تحریم‌ها را کتمان نمی‌کنم.
فرمودند که بعضی اساتید نمی‌توانند مقاله چاپ کنند به خاطر تحریم، اما بروید isi را ببینید؛ ما از همه کشور‌های منطقه، مقالات علمی مان بیشتر است.
ما از نظر صنعتی عقبیم، ولی از لحاظ علمی و فناوری خوب داریم کار می‌کنیم.
پس تا قدرت نداشته باشیم، جای چانه زنی نداریم؛ اقتدار افرینی یعنی این. الان چرا می‌گویند ۲۰ درصد غنی سازی را بگذارید کنار؟
خط قرمز می‌دانید کی تعیین می‌شود؟ خط قرمز در جنگ اراده‌ها تعیین می‌شود؛ ما الان با عقلانیت کار کردیم.
ما یک کشور صاحب عقلانیت سیاسی هستیم؛ اینطوری نیست که برویم سرمان بخورد به دیوار.
اینکه امام جنگ را متوقف کرد، عاقلانه بود؛ اما این جام زهر تبدیل به این شد که صدام از ته چاه بیرون آمد و ایران عزتمند شد.
امریکا می‌داند که نمی‌تواند پنجه با پنجه بندازد با ایران.
ما هیچ حق هسته‌ای را نباید رها کنیم.
ایا بینی و بین الله، ایا واقعا از لحاظ اجتماعی ایران با کره شمالی و شوروی قابل مقایسه است؟ ایا همان شیوه حکمرانی را داریم دنبال می‌کنیم؟
من می گویم فرض کنید در داخل، مدیریت ۱۰۰ درصد و عالی باشد، اما اگر روابط بین الملل، داد و ستد و اقتصادی بین المللی کار نکند، باز ما در داخل مشکل خواهیم داشت.
در مسیر گفتگو برای احیا برجام هستیم؛ رو به جلو داریم حرکت می‌کنیم؛ قبل از این با بن بست مواجه بودیم؛ الان دارند متوجه می‌شوند که حفظ این بن بست هیچ عایده‌ای برای هیچکس ندارد.
هیچ عاقل منصف و عدالتجویی نمی‌پذیرد که بن بست بر سر برجام به نفع منطقه، امریکا و یا ایران است؛ قطعا به نفع ایران هم نیست.
به نظر می‌رسد این بن بست شکسته شده؛ ما در یک مسیر همواری داریم قرار می‌گیریم؛ امیدواریم.
من نسبت به احیا برجام خوشبین هستم.
پرونده pmd بسته شد؛ یک ادعا‌هایی بود علیه ایران مربوط به قبل از سال ۲۰۰۳، اما بحث پی ام دی بسته شده.
چون ما درمورد بحث پی ام دی، مشکلی نداریم، برای همین اجازه دسترسی دادیم به آژانس؛ دوباره امدند در دوره ترامپ، آن را احیا کنند، ادعا‌هایی که می‌شود در همین راستا است.
بحث مذاکرات با امریکا، اولین بار در عمان انجام گرفت؛ در طی این مذاکرات، دو جلسه بیشتر فرصت نشد برگزار کنیم، درحالیکه می‌توانستین به جمع بندی برسیم.
از رهبری اجازه گرفتیم مذاکره از طریق عمان با آمریکا انجام دهیم؛ در زمان انتخابات امریکا، تیم اوباما دنبال برگ برنده بود، اما اقای دکتر احمدی نژاد که مکلف شده بودند مذاکرات «ترک ۲» و ۱+۵ را مدیریت کنند، اما ایشان استنکاف کردند، لاجرم ما مجبور بودیم با اقای جلیلی هماهنگ باشیم، برای همین با دست انداز روبرو شدیم و یک سال طلایی را از دست دادیم.
نتیجه مذاکره با آمریکا در عمان این شد که امریکایی‌ها پذیرفتند حق غنی سازی ایران را به رسمیت بشناسند.
ویلیام برنز گفته بود که ما حاضریم غنی سازی ایران را بپذیریم، اما ایران هم نگرانی‌ها را رفع کند.
اینکه می‌گویند بحث برجام در حوزه‌های دیگر قابل تکرار است با امریکا؛ باید بگویم مشکل این است که دیوار بلند بی اعتمادی بین دو کشور است؛ امریکا و ایران هر کدام دلایل خاص خود را دارند.
من فکر می‌کنم دلایل ما البته به حق است، وقتی بحث مرحوم مصدق را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که ضربه‌ی مهلکی به ایران بود.
این دیوار بی اعتمادی با امریکا باید برچیده شود، نمی‌توانیم از مسائل سیاسی شروع کنیم برای برداشتن این دیوار؛ می‌شود از مسائل اجتماعی و ... شروع کرد؛ اگر بسترسازی ایجاد شود، راه باز می‌شود.
ما مشکلی نداریم که با امریکا روابط اقتصادی داشته باشیم؛ قبل از کلینتون روابط اقتصادی مان خوب بود.
اگر بسترسازی با امریکا انجام بگیرد، دیوار بی اعتمادی هر چه کوتاه‌تر شود، ان وقت زمینه سازی برای مذاکرات سیاسی آماده می‌شود.
هیچکس نیامده بگوید مذاکره علی الابد ممنوع است، اما مذاکره شرایط خودش را می‌خواهد؛ هر وقت شرایطش فراهم شود و زمینه سازی ایجاد شود، می‌شود از فرصت‌ها استفاده کرد.
بازگشت کامل به تعهداتی که ما داریم، زمان بر است، اما می‌توانیم همان لحظه «فیریز» (متوقف) کنیم.
فرصتی که می‌خواهد برای برگشتن به تعهداتمان، مثل برچیدن بعضی سانتریفیوژها، ۲ تا ۳ ماه طول می‌کشد.
برجام، برجام است؛ برای باقی مسائل باید اعتمادسازی شود.
در داخل تشکیک می‌کنند درمورد پذیرفته شدن حق غنی سازی ایران توسط آمریکا، اما سند این ماجرا وجود دارد؛ نامه اش را داریم.
پنج بعلاوه یک که دکتر جلیلی مذاکره می‌کردند، چطور مذاکره می‌کردند؟ مثلا هیچی واگذار نکنند، اما همه چیز بگیرند؛ این ایده ال برای همه است؛ مگر ما مخالف این هستیم؟ قطعا نه؛ اما چرا ۵ سال مذاکره ایشان طول کشید؟ یک زمان بود که اقای دکتر لاریجانی توافقی با ۱+۵ بکنند که با توافق فعلی اصلا قابل مقایسه نیست.
ما در برجام محدودیت هسته‌ای پذیرفتیم، اما هیچ چیز را واگذار نکردیم.
ترامپ آمد گفت این بدترین توافق تاریخ امریکا بوده است.
برجام هست، بخوانیدش.
مثلا در بحث اراک، وقتی می‌گوییم در لوله بتن ریختیم و لوله مشابه داریم و این‌ها را می‌توانیم در دو ماه عوض کنیم؛ اما این‌ها می‌آیند با فتوشاپ در چاله‌ی راکتور سیمان می‌ریزند. این انصاف است؟
به جای اینکه برخی دوستان حرف ما را قبول کنند، حرف امریکایی‌ها را قبول می‌کنند.
چطوری صنعتی که فاتحه اش خوانده شده یا واداده شده، چطوری در عرض سه ماه، ما ۵۰ کیلیو غنی سازی اورانیوم تولید داشته ایم.
۲۰ درصد را در عرض ۲۴ ساعت راه انداختیم.
در خصوص معیشت و مسائل اقتصادی باید بگویم من در جایگاهی نیستم که این مسائل را شرح بدهم، مسئولیت من تحویل فناوری هسته‌ای به نسل بعدی است.
درکم این است که بخش قابل توجهی از فشار اقتصادی ناشی از حرکت ظالمانه آمریکاست، وقتی می‌آید جلوی مراودات مالی را می‌گیرد، دلار انطور می‌رود بالا.
بعد از برجام با چین برای همکاری بر سر راکتور‌های کوچک قرار شد، همکاری کنیم، الان هم با چین همکاری داریم.
در چارچوب سند ۲۵ ساله، همکاری‌های هسته‌ای با چین گسترش خواهد یافت.
رهبری یک فرمان نه ماده‌ای درمورد برجام صادر کردند که ۴ بندش به سازمان انرژی اتمی برمی گشت که ما انجام دادیم.
برجام در نهایت اینطوری شد که ان‌ها همه تحریم‌های مذاکره شده را بردارند، ما هم همه‌ی فعالیت‌هایی که قرار بود محدود شوند براساس برجام، انجام دادیم.
عراق یک مثال و نمونه‌ای جلوی ما، دیدید که چه بلایی سرش اوردند؛ بعد از اینکه خون از جسد عراق خارج شد، امدند این کشور را نابود کرده و شخم زدند؛ الان که بیست سال از جنگ گذشته، اما هنوز برقش را نمی‌تواند تامین کند و مشکلی با جهان خارج هم ندارد.
ببینید عراق حتی در بحث اب و اذوقه مشکل دارند.
امریکایی که ۱۸ سال است در عراق است، چه گلی بر سر عراقی‌ها زده؛ ببینید چه بدبختی‌ای برای افغانستان به بار آورده اند.
چرا در کشور به جان همدیگر افتاده ایم؟ به جای اینکه دستمان در دست یکدیگر باشد. این آن را تخریب می‌کند. الان این مشکلات اقتصادی ما، مگر بعد از برجام، تورم ما یک رقمی شد؛ مگر سرمایه گذاری‌ها انجام نشد؟ داشت فضا درست می‌شد.
به عنوان تحلیل می‌گویم؛ اینده ایجابی خواهد بود. شرایط بین المللی و تحولات لاجرم ایران را رو به جلو خواهد برد.
قبلا هم گفتم، بحث اول بایدن، بحث چین و روسیه است؛ تحولاتی که در روسیه و چین اتفاق افتاده باعث شده که امریکا نتواند یکه تازی خود را حفظ کند؛ مسئله امریکا این است که این دو کشور نظم فعلی جهانی را بهم نریزند.
این یک واقعیت است؛ ما که نمی‌خواهیم شعار بدهیم. آمریکا میخواهد این اتفاق را به تاخیر بیاندازد.
اولویت اول امریکا، ایران نیست، اما ایران یک عنصر مهم در خاورمیانه است، لذا اینده لاجرم طوری است که امریکا باید با ایران کنار بیاید.
با چین و روسیه، روابطمان روز به روز دارد بهتر می‌شود.
تاسیسات نطنز، یک جمع بندی متقن و مستند و دقیقی هنوز در مورد آن اتفاق هنوز صورت نگرفته است.
خیلی بد است که برخی حقیقت را می‌دانند و حقیقت را دیده اند، اما آن را کتمان می‌کنند، ان هم به خاطر مسائل سیاسی
همه چیز را مباح می‌دانند تا به اهداف سیاسی خود برسند.
یک هفته صبر کنیم، بحث برجام مشخص می‌شود.
یک کمیته‌ای قبلا بود برای بحث هسته‌ای که متشکل از مسئولان عالی رتبه کشور. در این کمیته چارچوب تعیین می‌شد، بعد اقای ظریف به عنوان مذاکره کننده ارشد در آن چارچوب حرکت می‌کرد.
نتیجه ان کمیته این بود که در بحث احیا برجام هم کل در برابر کل حرکت کنیم (رفع کامل تحریم‌ها در قبال بازگشت به تعهدات)
مقایسه ایران با جامعه زمان شوروی منصفانه نیست.
همین کلاب هاوس، ایا واقعا نشان از یک نشاط سیاسی نیست؟
من نمی‌گویم ازادی‌های اجتماعی و سیاسی در ایران به صورت ارمانی است؛ من همچنین ادعایی نمی‌کنم.
فکر میکنم به نفع همگان است، از لحاظ داخلی و بین المللی، که هر چه زودتر بحث برجام حل شود، چراکه بحث‌های منطقه‌ای و بین المللی به سمت حل شدن می‌رود؛ این مسائل در هم تنیده ست.
دو نیروگاه جدید در بوشهر داریم می‌سازیم، خوب هم داریم جلو می‌رویم؛ روسیه هم خوب دارد همکاری می‌کند. قرار است هر کدام از این نیروگاه ها، آب شیرین کن هم داشته باشند، یعنی ۴۰۰ هزار متر مکعب. این بوشهر و استان‌های همجوار را سیراب می‌کند.
در بحث همجوشی هسته ای، سرمایه گذاری خوبی در بحث نیروی انسانی و تحقیقاتی کرده ایم. در بحث پیشران هسته‌ای هم در ماه‌های اینده، خبر‌های خوشی را اعلام خواهیم کرد.
در قران آمده،‌ای کسانی که ایمان اورده اید، چون با گروهی مخالف یا دشمن روبرو شدید، پایداری کنید و خدا را به یاد آوردید و نزاع نکنید.
متاسفانه بخش عمده‌ای از بی اعتمادی که ایجاد شده، به خاطر جنجال‌های داخلی است.
خدا رحمت کند فردوسی علیه الرحمه که رستم را افرید. حالا در کشور ما، همه می‌خواهند رستم شوند، اما ما همه با هم می‌شویم «رستم».
تنازع در کشور دارد ما را به فشل می‌کشاند، اگر علاج نشود سریع، سراجام خوبی برای کشور نخواهد داشت.
فرهیختگان و روشنفکران جامعه مسئله را تفهیم کنند و الام مردم را تخفیف دهند.
نصف پر لیوان و امید را اگر ببینیم، قطعا بخشی از آلام مردم کم می‌شود.
ما باید قبول کنیم که ضعف داریم؛ ما حقوق بشرمان ایده ال نیست؛ اما ایا این شرایطمان با برخی کشور‌های اطراف یکی است؟ ما می‌خواهیم، اما به سمت ایده ال حرکت کنیم.
قطعنامه ۵۹۸ نشان داد که کشور تصمیم مناسب را در زمان مقتضی می‌گیرد.
قبول کنید که بحث معیشت داشت جلو می‌رفت، اما امدند و فشار وارد کردند.
بیایید دست به دست هم بدهیم برویم جلو؛ عزیزان من، حکومت ایران و دولت ایران برامده از اراده ملی است.
وزرا از کجا امده اند؟ ایا این‌ها هزار فامیل و نورچشمی بوده اند؟ اراده ملی این‌ها را بالا اورده است.
بار‌ها شکایت کردیم؛ اژانس نباید مسائل ما را در معرض عموم بگذارد؛ اینها، اما می‌گویند ما مسائل را به کشور‌های عضو دادیم، و ان‌ها مسائل را درز می‌دهند.
وقتی امدند در تاسیسات هسته‌ای عکس گرفتند، اطلاعات بیرون می‌رود (اشاره به دوره احمدی نژاد).
اینکه می‌گویند ذرات اورانیوم دیده اند؛ قبلا هم در سال ۸۲ متهم کرده بودند که ما غنی سازی ۵۰ درصدی کرده بودیم، اما ما گفتیم که ما تجهییزاتی از کشور‌های دیگر اورده بودیم که روی آن‌ها ازمایش شده بوده.
بالاخره بعد از سه سال امدند و گفتند الودگی از خارج از ایران بوده است.
کلاب هاوس بستر خوبی است که دولتمردان با مردم گفتگو برقرار کنند و مسائل را روشن کنند تا اعتماد سازی ایجاد شود.
انقدر امریکایی‌ها ابهام افرینی کرده بودند که به کشور‌های عربی می‌رفتیم، می‌گفتند چند بمب هسته‌ای دارید؟
صنعت هسته‌ای افتدارافرین است. واکسن برکت و ... برای اینکه بتواند جلو برود، احتیاج به سانتریفیوژ پیشرفته داشتند؛ ما این را ساختیم و به آن‌ها دادیم.
ایران باید در وسط مثلث چین، امریکا و روسیه بایستد؛ دنیا دارد رو به دگرگونی می‌رود.
چین هوشمندانه برای منافع ملی خود جلو امده؛ ایران هم از فرصت پیش آمده، هوشمندانه استفاده کرده است.
ما برجام را که پذیرفتیم، کار هوشمندانه‌ای بود؛ عده‌ای از دوستان در داخل همراه با برخی در خارج، علیه برجام صحبت کردند.
حالا در بحث چین هم، عده‌ای از داخل دوباره با برخی در خارج همصدا شده اند؛ مانده ایم چه کار بکنیم؟ یعنی فقط منفعل بشینیم.
یرانی که شعارش استقلال است، یک دفعه بیاید واگذار کند بخشی از خاکش را؛ مگر می‌شود؟
وزارت خارجه مانده چکار کند این وسط؛ هم به برجام حمله می‌شود هم به حرکت جدیدی که شده.‌
می‌گویند ظریف برجام را نخوانده؛ اخر این چه حرفی است؟
من به اقای ظریف می‌گویم در برابر حملات، عصبانی نشوید.
نقد‌ها باید برادرانه و منصفانه باشد؛ نقد متقن و مستند باید باشد