انسان‌های قهرمان، سیاست‌مداران خوب!

دیدارنیوز ـ علی علامه‌راد*: میرزا تقی خان امیرکبیر یک قهرمان تاریخ ساز بود، مردی خودساخته، دنیا دیده، آگاه، خیرخواه، استوار بر حقیقت و دارای ایده آل‌های بسیار زیبا، میرزا تقی خان آرزوی ایرانی آباد و متمدن داشت و آنقدر در این آرزوی خود راسخ بود که هیچ خللی بر اراده اش قابل تصور نبود. نه اهل فساد بود و نه اهل ترس و نه مماشات، او حاضر به هیچ گونه مذاکره و در نهایت مصالحه‌ای با مخالفانش نشد و در این راه جانش را فدا کرد. امیرکبیر یک قهرمان بود. حدود صد سال پس از امیرکبیر دکتر محمد مصدق نیز – که ویژگی‌هایی نزدیک به خلف خود (امیرکبیر) داشت- به راهی رفت که قبلا امیر پیموده بود. او نیز هیچ مصالحه‌ای را نپذیرفت تا قهرمان باشد. قهرمان شدن در ایران بسیار جذاب است، مردم و روشنفکران همیشه از قهرمانان به نیکی یاد می‌کنند برایشان شعر و فیلم ساخته می‌شود و همیشه اسطوره سلامت هستند.

اما قهرمانان ساختار ایجاد نمی‌کنند و به اهدافشان نمی‌رسند آنان همیشه سیاوش‌وار نماد پاکی هستند و یادآور روح اهورایی دمیده شده در وجود بشری، با این وجود یا به تیغ حاجب الدوله‌ها و یا با تانک زاهدی‌ها و چاقوی شعبان جعفری‌ها تلاش شان بی ثمر می‌ماند. امیرکبیر و دکتر مصدق انسان‌های قهرمان بودند نه سیاست‌مداران خوب.

سیاست‌مداران خوب تلاش می‌کنند تا دشمنان‌شان را مخالف، مخالفان‌شان را بی‌طرف و بی‌طرفان را موافق نمایند، آنان با ایجاد اجماع در داخل با دشمنان شان مذاکره و مصالحه می‌کنند و در مقابل ۲ امتیاز که می‌دهند ۳ امتیاز برای کشور و مردمشان کسب می‌کنند، شاید در تاریخ معاصر ایران بتوان احمد قوام السلطنه را تا -زمان آزادسازی آذربایجان- یک سیاست‌مدار خوب دانست. قوام دربار را قانع کرد و در مذاکره با یکی از بزرگ‌ترین دیکتاتور‌های تاریخ، آذربایجان را به قیمت نفت شمال دوباره به دست آورد. قوام، چون با دیکتاتوری خونخوار مذاکره کرد و امتیاز داد هیچگاه قهرمان نشد و کمتر در بین مردم و روشنفکران اسطوره شد در خصوص او شعری سروده نشد، ولی نقشی بزرگ در تاریخ برای حفظ خاک ایران ایفا کرد.

تارخ غنی ایران هم امیرکبیر‌ها و مصدق‌های قهرمان و غیر قابل نفوذ دارد و هم قوام السلطنه‌های اهل مذاکره که وجود هر دو گروه لازم و قابل افتخار است، لیکن قهرمان‌ها هم بیشتر هستند و هم محبوب‌ترند، ولی ایکاش قهرمان‌ها کمتر بودند و سیاست مداران خوب بیشتر، مردانی که به تعهد تاریخی خود عمل می‌کنند و برایشان محبوبیت و خوشنامی هدف نیست، آنان مذاکره پشت در‌های بسته را بر سخنرانی‌های پر شور و تشویق‌های ممتد ترجیح می‌دهند.

در ایران امروز نیز می‌توان این دو گروه از فعالان سیاسی و مدیران را شاهد بود. در فرازی از نمایش خاطرات و کابوس‌های جامه‌دار از زندگی و قتل میرزا تقی خان فراهانی نویسنده در حالی که به اسطوره بودن قهرمان داستان اذعان می‌کند، ولی در گفتگوی امیر با جامه دار محرمش، بیان می‌کند که شما قهرمانان دشمنان مردم هستید.

*مدیر اقتصادی