ترکیه به دنبال سهم خواهی از آینده سوریه است/ در بلند مدت خدشه‌ای به روابط روسیه و ترکیه وارد نمی‌شود

دیدارنیوز ـ مژگان فرجی: ارتش سوریه با حمایت روسیه در ماه‌های اخیر عملیات گسترده‌ای برای تصرف استان ادلب آغاز کرده است، درهمین حال، ارتش ترکیه نیز در هفته‌های اخیر هزاران نیروی تازه نفس با سلاح‌های سنگین اعزام کرده که جز کمک به شورشیان مورد حمایت این کشور و تحکیم مواضع خود در پاسگاه‌های دیده‌بانی شمال ادلب، هدف دیگری ندارند، اما این تقابل‌های نظامی بدون تلفات انسانی نبوده است.

یک مقام بلندپایه در ترکیه می‌گوید دست کم ۳۳ سرباز این کشور در حمله هوایی توسط نیرو‌های نظامی سوریه در شمال غربی این کشور کشته شده‌اند. رحمی دوغان استاندار ختای در جنوب ترکیه می افزاید که شمار دیگری هم در این حمله در استان ادلب مجروح شده‌اند، البته این کشور در آخرین موضع‌گیری‌ها اعلام کرده که هیچ یک از ۱۲ پست دیده‌بانی خود را در ادلب سوریه خالی نخواهد کرد و سربازان ترکیه دستور دارند هر گونه حملات نظامیان دولت سوریه به این پست‌های نظامی را با قدرت، تلافی کنند.

استان ادلب در شمال غرب سوریه، یکی از استراتژیک ترین مناطق سوریه است که گروه‌های تروریستی مانند هیات تحریرالشام، بخش‌های وسیعی از آن را در مناطق مرزی با ترکیه در اشغال دارند. بر اساس توافقنامه سوچی در سپتامبر ۲۰۱۸ قرار شد تا در امتداد خطوط حائل بین معارضان مسلح سوری و ارتش سوریه در ادلب به عمق ۱۵ تا ۲۰ کیلومتر محدوده غیرنظامی ایجاد شده و توسط واحد‌های گشت سیار ارتش ترکیه و پلیس نظامی روسیه کنترل شود. موضع گیری‌های تند اردوغان در ماه میلادی جاری حاکی از آن است که پیشروی ارتش سوریه به سوی پست‌های دیده‌بانی ترکیه در ادلب را تهدیدی جدی و چالشی بزرگ برای کشورش می‌داند.

بحران ادلب همچنین موجب تشدید تنش‌ها بین روسیه و ترکیه نیز شده است و روسیه حملات تروریست‌ها به مواضع ارتش سوریه و اقدامات خصمانه علیه مراکز روسی در ادلب را ناشی از عدم پایبندی ترکیه به از بین بردن گروه‌های تروریستی در ادلب و نقض توافقنامه سوچی می‌پندارد.

رحمان قهرمانپور کارشناس مسائل ترکیه در رابطه با اهداف ترکیه از حرکات نظامی اخیر در ادلب در گفتگو با دیدارنیوز ابراز کرد: تلاش ترکیه از این‌رو صورت می‌گیرد که سهمی پس از آرایش و نظم سیاسی آینده سوریه از آن خود سازد تا حضورش را در این منطقه حفظ کند، بنابراین از این حیث، ادلب برای ترکیه از اهمیت استراتژیکی برخوردار است.

این کارشناس مسائل ترکیه در ادامه یادآور شد: پس از آزاد سازی حلب، نیرو‌های حامی ترکیه عمدتا در ادلب جمع شده بودند و ترکیه در فرایند آستانه، موفق به حفاظت از این عده شد. به این شکل که بخشی از آن‌ها را به عنوان گروه‌های معاند و غیر تروریست در دستور کار محور آستانه قرار داد و در نهایت این مسئله به جایی رسید که آن‌ها موفق شدند به حیات خود ادامه دهند، اما پس از اتفاقاتی که در سوریه روی داد یعنی تصمیم روسیه در جهت کمک به بشار اسد برای اینکه آخرین مرحله رهاسازی کامل سوریه، ادلب باشد، این عملیات با وجود آنکه چند بار به تاخیر افتاد، در نهایت کلید خورد. ترکیه به تهدید سوریه روی آورد و تمام تلاش خود را به کار گرفت تا این نیرو‌ها را حفظ کند، همچنان هم این کار را انجام می‌دهد.

وی در باره تاثیر بحران جدید در روابط بین دو کشور روسیه و ترکیه بیان کرد: در کوتاه مدت موثر واقع خواهد شد، ولی در بلند مدت تاثیر چندانی بین ازتباط دو کشور نخواهد داشت، زیرا روابط اقتصادی ترکیه و روسیه فراتر از منطقه سوریه است و درواقع ترکیه در نقش جدیدی که برای خود در صحنه جهان تعریف کرده، نگاه بلند مدتی به روسیه دارد، بنابراین همانطور که در گذشته در جریان هواپیما بحران را حل کرد، در قضیه ادلب هم در نهایت این مسئله را برطرف می‌کند و اجازه ورود خدشه به روابط کشورش با روسیه در بلند مدت را نخواهد داد.

این کارشناس روابط بین الملل در خصوص توانایی دولت ترکیه در پیروز بیرون آمدن از این میدان چنین گفت: مسئله پیروزی یا شکست در معادلات سیاسی، شفاف نیست، به هر حال هر کشوری برای خود اهداف حداکثری و حداقلی تعریف می‌کند، باید دید که دولت ترکیه به چند درصد از اهداف مورد تعریف خود خواهد رسید. به نظر می‌آید که ترکیه به اهداف حداکثری دست پیدا نخواهد کرد، ولی در عین حال اینکه مطرح می‌شود به هیچ یک از اهدافش نخواهد رسید هم درست نیست.

قهرمانپور در این خصوص اضافه کرد: ترکیه به طور حتم امتیازاتی از آمریکا و روسیه دریافت خواهد کرد و در واقع این مسئله را بدین شکل حل خواهد کرد.