سندی که ادعای ظریف را تکذیب می‌کند

دیدارنیوز - محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه سه شنبه هفته جاری با برخی از فعالان حوزه فضای مجازی دیدار کرد و در آن از کارنامه خود و دستگاه دیپلماسی در به ثمر رسیدن مذاکرات هسته‌ای و دست‌آوردهای «برجام» سخن گفت.

ظریف با اشاره به این موضوع که برخی رسانه‌ها جمله «امضای کری تضمین است» را به وی یا سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه نسبت می‌دهند، گفت: برخی این جمله را از من ساخته‌اند و حتی عراقچی نیز چنین سخنی را به زبان نیاورده است.

در واپسین روزهای پاییز سال ۱۳۹۴ و در حالی که تنها چند روز بیشتر به آغاز اجرای توافق هسته‌ای موسوم به «برجام» نمانده بود، کنگره آمریکا قانونی را به تصویب رساند که در بحث صدور ویزای افرادی که پیش از سفر به ایالات متحده به ایران سفر کرده‌اند، محدودیت‌هایی اعمال می‌کرد.

این محدودیت جدید عملا بر وضعیت تجار و صاحبان صنایعی تاثیر می‌گذاشت که تصمیم داشتند همزمان با ایران و آمریکا کار کنند، بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقد بودند واشنگتن با ایجاد این محدودیت به تجار و سرمایه‌گذارنی که تصمیم دارند بعد از اجرایی شدن برجام به ایران سفر کنند این پیام را مخابره می‌کند که در صورت همکاری با تهران باید قید حضور در بازار ایالات متحده را بزنند. موضوعی که عملا مغایر با برجام بود.

هرچند کشومان تا آن لحظه به تمامی تعهدات خود در قالب برجام عمل کرده بود ولی این قانون جدید با امضای باراک اوباما رئیس جمهور وقت آمریکا اجرایی شد. در همین زمان «جان کری» وزیر خارجه اسبق ایالات متحده در نامه‌ای به محمدجواد ظریف مدعی شد که قانون جدید را به نحوی اجرایی خواهد کرد که هیچ خللی در فرآیند اجرای برجام رخ ندهد.

در تاریخ ۲۱ دسامبر ۲۰۱۵ ( ۳۰ آذر ۱۳۹۴) سیدعباس عراقچی یکی از اعضای تیم مذاکرات هسته‌ای در صفحه خود در اینستاگرام با انتشار نامه «کری» به ظریف نوشت: نامه کری تعهد محکمی از سوی دولت آمریکا است مبنی بر اینکه از همه ابزارهای خود، حتی توقف اجرای قانون، استفاده خواهد کرد تا اجازه ندهد قانون جدید کنگره درخصوص ویزای ورود به آمریکا، اجرای موفقیت‌آمیز برجام و بهره‌مندی ایران از منافع اقتصادی آن را خدشه‌دار کند.

اظهارنظرهای رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در این یادداشت مجازی منحصر نماند و عراقچی در گفتگو با بخش خبری ساعت ۱۴ صدا وسیما در همان روز به نامه «جان کری» اشاره و تصریح کرد: این نامه به امضای وزیر خارجه آمریکا رسیده که همچون نامه‌های با امضای هر رئیس دولت، دارای تعهد حقوقی و سیاسی برای آن کشور است.

وی گفته بود،  این یک نامه معمولی نیست. در روابط بین‌الملل، نامه دو نفر تعهدآور است که یکی نامه رئیس دولت و دیگر نیز نامه وزیر خارجه است. این نامه به امضای وزیر خارجه آمریکا رسیده و اجرای موفق برجام را تضمین کرده است.

حال با گذشت نزدیک به چهار سال از اظهارات عراقچی و همچنین با خروج آمریکا از «برجام»   که موجب تشدید تحریم‌ها شده است که به گفته خود رئیس جمهور سخت‌ترین نوع تحریم‌ها هستند، محمدجواد ظریف با رد صحبت‌های همکارش در تضمین بودن امضای «کری» برای اجرای تعهدات واشنگتن، کسانی که این سخنان را یاداوری می‌کنند را نیز به لاطائلات گویی متهم می‌کند.

به‌نظر می‌رسد خوش‌بینی بیش از اندازه تیم مذاکره کننده به مذاکرات و اعتماد به طرف آمریکایی باعث شده است که دستگاه دیپلماسی در مقطع مذاکرات و همچنین زمان اجرای برجام صحبت‌هایی کند که با گذشت چند سال و مشخص شدن سراب بودن وعده‌های کاخ سفید، به‌دنبال فرار از عواقب آن بوده و شانه از زیر بار مسئولیت آن خالی می‌کنند؛ تلاشی که از سوی وزارت امور خارجه و متولیان آن، فرار رو به جلو برای عدم قبول شکست در مذاکرات به‌حساب می‌آید.