سردار محمدحسین حمیدی با اشاره به اینکه «فاز نهایی سامانه سپهتن (سامانه نظارت و پایش تردد ناوگان حمل و نقل عمومی) در نوروز امسال بر روی اتوبوس‌ها راه‌اندازی شد»، گفت: سامانه سپهتن، تخلفات اتوبوس‌ها و متعاقب آن، تصادفات اتوبوس‌ها را در نوروز بسیار کاهش داد.
دیدارنیوز - سمیه عظیمی: نفس عزم نوروزی و همگانی برای سفر با همه مخاطراتش، اتفاقی بسیار زیباست که در طول سال، تکرار نمی‌شود هرچند که برخی از مردم نیز اهل سفرهای تابستانی هستند ولی سفر نوروزی و گردشگری در آغاز بهار برای ایرانیان، اتفاق دیگری است. اما این عزم همگانی ایرانیان برای سفر و گردش و تفریح در یک فاصله 13 روزه، گاهی خطرساز و حتی مرگ‌آفرین می‌شود.
ایرانیان سراسر نوروز 97 و روز طبیعت را چگونه گذراندند؟
شروعی بدون حادثه اتوبوسی
بر اساس گزارشی که قبلا پژوهشکده بیمه مرکزی ایران منتشر کرده، در میان ۱۹۰ کشور جهان، ایران پس از کشور آفریقایی سیرالئون، بالاترین نرخ مرگ‌ومیر را در جاده‌ها دارد. در سفرهای نوروزی سال ۹۶، ۸۷۴ نفر در تصادفات رانندگی کشته شدند. در نوروز ۹۵، تعداد کشته‌شدگان ۹۸۷ نفر بود. براساس آمار پزشکی قانونی، ۹۶۸نفر در نوروز ۹۴ در حوادث رانندگی کشته شدند. براساس آمار همین سازمان، در ۱۰ سال گذشته ۱۱ هزار و ۸۷۰ نفر در تصادفات نوروزی کشته شده‌اند و در این میان، سال 87 رکوددار بوده است: 1535 کشته نوروزی در جاده‌ها. مسعود حبیبی، رئیس سازمان جوانان جمعیت هلال احمر ایران هم پیش از این گفته بود در اثر تصادفات جاده‌ای، روزانه صد نفر به تعداد معلولان در سراسر کشور اضافه می‌شود.
همین ارقام کافی است تا قبل از هر سخنی درباره نوروز ابتدا به سراغ رانندگی نوروزی‌مان برویم.
امسال یکی از بهترین خبرها این بود که با پایان تعطیلات نوروز، رئیس پلیس راه راهور ناجا اعلام کرد «برای نخستین بار طی چند سال گذشته، خوشبختانه حادثه اتوبوسی منجر به فوت در نوروز امسال نداشته‌ایم».
این یعنی در واقع در اتوبوس و به صورت جمعی کشته نشدیم.
سردار محمدحسین حمیدی در این باره با اشاره به اینکه «فاز نهایی سامانه سپهتن (سامانه نظارت و پایش تردد ناوگان حمل و نقل عمومی) در نوروز امسال بر روی اتوبوس‌ها راه‌اندازی شد»، گفت: سامانه سپهتن، تخلفات اتوبوس‌ها و متعاقب آن، تصادفات اتوبوس‌ها را در نوروز بسیار کاهش داد.
پنج قدم به جلو؛ هشت قدم به عقب
از اتوبوس‌ها که بگذریم، ایرانی‌ها ـ این مردمان مشهور به رانندگی پرخطر ـ چقدر در نوروز سفر رفتند؛ کلا چگونه رانندگی کردند؟ و رانندگی آنها چند کشته و مصدوم داشت؟
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی از افزایش 15درصدی سفرها در طرح نوروزی امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، خبر داد و علت آن را افزایش تعداد خودروها و وضعیت جوی مساعد نوروز امسال عنوان کرد.
سردار تقی مهری افزود: امسال بررسی‌های ما نشان داد که مهمترین علت در تصادفات فوتی در طرح نوروزی، سرعت و سبقت غیرمجاز و بی‌توجهی به جلوست؛ به طوری که این عوامل حدود ۸۵ درصد علل تصادفات را به خود اختصاص داده است.
مهری با بیان اینکه «بیشترین ترددهای نوروزی در سال ۱۳۹۷ در استان‌های البرز، تهران، قزوین، مازندران، گیلان، قم و فارس بوده است»، اظهارکرد: بیشترین تصادفات منجر به فوت در استان‌های فارس، اصفهان، کرمان، سیستان و بلوچستان و خوزستان رخ داده است.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی در عین حال از افزایش سه درصدی تعداد کشته‌شدگان حوادث رانندگی در طرح نوروزی امسال تاکنون خبر داد و گفت: در موج نخست سفرها شاهد کاهش پنج درصدی شمار جانباختگان حوادث رانندگی در سانحه تصادفات بودیم اما متأسفانه در موج دوم این سفرها تلفات حوادث رانندگی افزایش یافت؛ به طوری که تنها در روز ۱۰ فروردین‌ماه ۳۷ تن جان خود را از دست داده‌اند که این نشان می‌دهد که رانندگان باید توجه بیشتری به رانندگی خود داشته باشند.
مهری اضافه کرد: در مجموع تا به این لحظه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تعداد کشته‌شدگان صحنه تصادفات در طرح نوروزی ۱۳۹۷ نسبت به سال قبل افزایشی سه درصدی داشته است.
اما سردار مهری به تمهیدات ترافیکی در جاده‌های کشور اشاره کرد و گفت: خوشبختانه امسال با تدابیر فرمانده ناجا ۵۰۰۰ نیرو و ۱۵۰۰ دستگاه خودروی کمکی به مجموعه پلیس راهور اضافه شد که در اجرای بهتر برنامه‌ها نقش مؤثری داشت همچنین با اقدامات انجام شده شاهد بودیم که امسال هیچ گره و ترافیک طولانی در جاده‌ها نداشتیم البته در محورهای منتهی به شمال کشور و شهرهایی چون قم و مشهد در مواقعی ترافیک سنگین و نیمه‌سنگین بود اما در مقایسه با سال‌های قبل اوضاع بهتر بود.
خونبارترین روز فروردین 97
سردار اسکندر مؤمنی، جانشین ناجا، نیز روز دهم فروردین را خونبارترین روز از فروردین 97 اعلام کرد که 37 کشته در جاده‌ها روی دستمان گذاشت.
کمپینی که اثر نکرد
این آمار، از بی‌اثری کمپین «نه به تصادفات» خبر می‌داد. کمپینی که دکتر مسعود حبیبی رئیس سازمان جوانان هلال احمر، 12 فروردین و همزمان با موج بازگشت مردم از سفرهای نوروزی از آن سخن گفت و از مردم دعوت کرد به این پویش ملحق شده و سهمی در کاهش سوانح رانندگی داشته باشند.
وی با اعلام اینکه «بیش از 290هزار نفر از مردم و جمع زیادی از سیاسیون و چهره‌های سرشناس حوزه ورزش، سلامت و هنر به این کمپین پیوسته‌اند»، گفت: ما در این کمپین سعی می‌کنیم با کمک ۲۰ هزار داوطلب در ۱۰۰۰ پایگاه این سازمان، خطرات حادثه‌ساز را به مسافران گوشزد کنیم. بر اساس آمار پلیس ۷۰ درصد تصادفات و سوانح رانندگی به دلیل خطای انسانی رخ داده است که می‌توان با ارتقای فرهنگ رانندگی در کشور تلفات را کاهش داد. بر اساس آمارهای موجود در سال ۸۴ میزان فوتی‌های سوانح رانندگی در کشور به حدود ۲۲ هزار نفر می‌رسید که این آمار در سال گذشته به ۱۶ هزار فوتی رسید. ارتقای فرهنگ رانندگی در این زمینه بسیار تأثیرگذار بوده است.
سردار مهری، رئیس پلیس راهور ناجا در نوروز امسال تأکید کرد: ۵۰ درصد تصادفات فوتی به علت عدم توجه به جلو ناشی از خستگی و خواب آلودگی بوده و ۳۸ درصد علتش سرعت و سبقت غیرمجاز بوده است.
همه مصدومین نوروزی
اما نوروز امسال، در مجموع حوادث ترافیکی و دیگر حوادث، چقدر مصدوم بر جای گذاشته است؟
سرپرست سازمان اورژانس کشور در این باره گفت: اورژانس ۱۱۵ کشور از ابتدای طرح سلامت نوروزی (۲۴ اسفند۹۶) تاکنون، ۱۸۷ هزار و ۲۹۸ ماموریت انجام داده که ۴۱ هزار و ۲۹۰ مأموریت مربوط به حوادث ترافیکی و ۱۴۶ هزار و ۸ مأموریت نیز مربوط به حوادث غیرترافیکی بوده است.
دکتر پیرحسین کولیوند افزود: اورژانس ۱۱۵ در مأموریت‌های خود در طرح سلامت نوروزی توانسته ۳۵ هزار و ۶۸۰ مصدوم حوادث ترافیکی و ۶۰ هزار و ۷۹۰ بیمار حوادث غیرترافیکی را به بیمارستان‌ها منتقل، سه هزار و ۷۰۹ نفر از مصدومین حوادث ترافیکی و ۳۱ هزار و ۵۹۱ بیمار حوادث غیرترافیکی را در محل درمان کند.
تاکنون، ۴۵ هزار و ۵۹۳ نفر به ایستگاه های سلامت در سطح کشور مراجعه کرده‌اند. همچنین پرسنل اورژانس مستقر در این ایستگاه‌ها موفق به انجام دو هزار و ۴۵۰ ماموریت ترافیکی و ۴۳ هزار و ۱۴۳ مأموریت غیرترافیکی شدند که در مجموع، یک هزار و ۳۲۶ مصدوم و بیمار را به بیمارستان‌ها منتقل و ۴۳ هزار و ۹۵۹ نفر را نیز در محل، درمان کنند.
سرپرست سازمان اورژانس کشور تعداد مأموریت‌های اورژانس هوایی در طرح سلامت نوروزی را ۲۰۰ مأموریت عنوان کرد و افزود: اورژانس هوایی در این مدت توانست ۳۳۷ بیمار و مصدوم را به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی منتقل کند که ۲۱۳ نفر مربوط به حوادث ترافیکی و ۱۲۴ نفر نیز مربوط به حوادث غیرترافیکی بودند.
دکتر کولیوند درخصوص عملکرد اورژانس بیمارستان‌ها در طرح سلامت نوروزی، گفت: از ابتدای طرح سلامت نوروزی تاکنون، دو میلیون و ۱۳۸ هزار و ۳۹ نفر به اورژانس بیمارستان‌های دولتی مراجعه کرده‌اند و برای آنها ۳۲ هزار و ۶۵۶ عمل جراحی اورژانسی و ۲۱ هزار و ۳۱۱ عمل جراحی غیراورژانسی انجام شده است.
وی اضافه کرد: در مدت یاد شده، ۴۶ هزار و ۴۰۷ بیمار قلبی، ۳۰ هزار و ۵۰۵ بیمار تنفسی، ۴ هزار و ۸۴۳ بیمار دچار سکته مغزی و ۳۵ هزار و ۲۴۸ بیمار با مسمومیت گوارشی در بیمارستان‌های کشور پذیرش شده‌اند که ۸۰ هزار و ۶۴۶ نفر در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بستری و ۸۴ هزار و ۳۱۴ نفر نیز در سایر بخش‌های بیمارستانی، بستری شده‌اند.
از سویی، رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر از امدادرسانی به ۵۴ هزار نفر در نوروز 97 خبر داد و گفت: از ٢٤ اسفند ٩٦ تا ١٣ فروردین ٩٧، دقیقا ۴۷۵۸ مورد مأموریت از سویی هلال احمر انجام و به ۵۴ هزار و ۵۷۱ نفر امدادرسانی شده است. مرتضی سلیمی افزود: ۲۱۹۰ مصدوم از سوی امدادگران هلال احمر به مراکز درمانی منتقل شده‌اند.
وی با بیان اینکه به ۳۴ هزار و ۹۶۳ نفر به صورت سرپایی خدمت‌رسانی شده است،گفت: در مجموع ۱۵ هزار و ۶۷۳ نفر نیز اسکان داده شدند که از میان آنها ۸۳۴ نفر هم اسکان اضطراری یافتند و۱۴ هزار و ۸۳۹ مسافر نوروزی از سوی سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر اسکان داده شدند.
سلیمی با بیان اینکه طی این مدت ۳۵۲ مورد عملیات رهاسازی از سوی هلال احمر صورت گرفته است، اظهارکرد: ۶۶۹ نفر از مصدومان ترافیکی نیز رهاسازی شدند.
امدادرسانی‌های نوروزی هلال احمر
امسال هلال احمر 531 پایگاه ثابت و سیار امداد و نجات جاده‌ای خود را در تعطیلات نوروزی به 1200 پایگاه در تمامی استان‌های کشور رساند و ارائه خدمات خود را تا 10 درصد افزایش داد.
اینها آماری است که محمود محمدی‌نسب دبیرکل جمعیت هلال احمر ارائه کرد و همچنین از تلاش هلال احمر در فرهنگ‌سازی رانندگی صحیح سخن گفت.
جراحان در نوروز چه کردند؟
سیدحسن هاشمی، وزیر بهداشت هم در خلال نوروز امسال با اشاره مأموریت‌های اورژانس بیمارستانی گفت: ۲۴ درصد از این مأموریت‌ها بین جاده‌ای بوده است.
وی گفت: امسال میزان تصادفات تا این لحظه نسبت به مدت مشابه سال قبل با وجود هشدارها و اطلاع‌رسانی‌ها کاهش نداشته است.
قاضی‌زاده هاشمی با اشاره به فعالیت حدود ۴۹۰۰ آمبولانس، ۶۵ دستگاه اتوبوس آمبولانس و ۳۴ دستگاه بالگرد در نوروز اضافه کرد: انجام نزدیک به ۱۹ هزار عمل جراحی در طول ایام نوروز نشان می‌دهد بخش درمان بویژه در بیمارستان‌های دولتی در طول نوروز فعال بوده همچنین نشان‌دهنده حضور پزشکان متخصص و فوق تخصص در طول ایام نوروز بویژه در بیمارستان‌های دولتی بوده است این در حالیست که بیمارستان‌ها با یک سوم ظرفیت معمول‌شان مشغول به فعالیت هستند، و تلاش آنها با توجه به اینکه در تمام طول سال فشار زیادی روی همکاران حوزه درمان وجود دارد قابل تقدیر است.
مواد غذایی فاسدی که دور ریخته شد
از نکاتی که همواره پیش از نوروز از سوی کارشناسان بهداشتی و همچنین مسئولان انتظامی به مردم گوشزد می‌شود، موضوع خورد و خوراک در سفر است. اغلب به مردم توصیه می‌شود از خوردن غذاهای بین راه خودداری کنند.
کولیوند سرپرست سازمان اورژانس کشور در این باره به نظارت‌های بهداشتی که طی نوروز ۹۷ از سوی وزارت بهداشت بر اماکن عمومی، تفرجگاه‌ها و رستوران‌ها انجام شده، اشاره کرد و گفت: اکیپ‌های بازرسی، ۲۷ هزار و ۹۴ مورد بازرسی از اماکن بین راهی انجام داده‌اند. در این بازرسی‌ها، ۱۰ هزار و ۶۰ مرکز متخلف به مراجع قضایی معرفی و دو هزار و ۶۸ مرکز متخلف نیز پلمپ شده‌اند. وی افزود: از ابتدای طرح سلامت نوروزی بهداشت محیط(۱۵ اسفند۹۶) تاکنون، یک هزار و ۳۴۱ تن مواد غذایی فاسد و غیربهداشتی، معدوم شده است.
سیدحسن هاشمی وزیر بهداشت نیز در بازدید از مرکز هدایت عملیات فوریت‌های پزشکی و سامانه ۱۹۰ از انجام حدود دو میلیون و ۲۷۰ هزار مورد نظارت از اماکن مختلف در طول ایام نوروز خبر داد و گفت: از این تعداد ۲۶ هزار مورد تخلف تشخیص و ثبت شده که برای ۸۰۰۰ مورد پرونده قضایی تشکیل شده است.
وی با بیان اینکه تعدادی از این اماکن نیز پلمب شده‌اند، اظهارکرد: از این بابت متأسف هستیم که در مواد آشامیدنی و غذایی مردم تقلب دیده می‌شود. نظارت بر این اماکن باید بازدارنده باشد. همکاران ما در این مدت فعالیت خوبی در حوزه نظارت داشته‌اند و میزان رضایت به گفته خود این مسئولان آمار بالایی دارد ولی با این وجود باید به شکل غیرمستقیم نیز این اماکن را رصد کنیم.
احوالات نوروزی معتادان پایتخت
هرچند جلوی چشم نبودن معتادان متجاهر، صورت مسأله را پاک نمی‌کند ولی سرهنگ محمد بخشنده، رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ درباره عملکرد نوروزی خود و همکارانش گفت: از ابتدای طرح نوروزی والعادیات تاکنون بیش از ۱۶۰۰ معتاد متجاهر در پایتخت جمع‌آوری شدند که این اقدامات رضایت شهروندان و اهالی محلات را به دنبال داشت.
بخشنده افزود: معتادان متجاهر جمع‌آوری شده پس از طی مراحل قانونی به مراکز بازپروری منتقل خواهند شد.
از خبرهای خوش چه خبر؟
نوروز در گذشته با وجود تعطیلاتش برای دانش‌آموزان، روزهای سختی هم بود. پیک‌های نوروزی و اضطراب تلنبار شدن تکالیف عید همیشه وبال گردن تعطیلات عید بود. البته چند سالی است که مسئولان امر آموزش، سعی کرده‌اند این پیک ناشاد را قدری از نوروز دانش‌آموزان دور کنند. حالا کمتر دانش‌آموزی را می‌بینی که از تکلیف عید بهراسد و بنالد.
با متخلفان از طرح عید و داستان برخورد می‌شود
امسال آموزش و پرورش طرحی داشت به اسم «عید و داستان». رضوان حکیم‌زاده معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش در گفت‌وگو با فارس با اشاره به اجرای طرح عید و داستان در نوروز امسال اظهار داشت: در حال جمع‌آوری گزارش عملکرد استان‌های مختلف در اجرای این طرح هستیم تا بتوانیم ارزیابی مناسبی از اجرای آن ارائه کنیم. وی افزود: براساس گزارش‌هایی که تاکنون به ما رسیده است، بیشترین تخلف در اجرای طرح «عید و داستان» و ممنوعیت ارائه پیک‌های نوروزی، در تهران اتفاق افتاده است. حکیم‌زاده اضافه کرد: درصد بالایی از همکاران فرهنگی در اجرای طرح «عید و داستان» همکاری مناسبی با آموزش و پرورش داشته‌اند؛ پس از تکمیل گزارش‌های کشوری بازخوردهای مناسبی برای تقدیر از افرادی که در اجرای این طرح همکاری داشتند و برخورد با متخلفان، تعیین خواهد شد.
استقبال از خیمه‌های معرفت
از سویی، برخی از دستگاه‌های فرهنگی کشور، گردشگری هموطنان را فرصتی یافتند برای برپایی خیمه‌های معرفت. ایستگاه‌هایی که با استقبال مردم مواجه شده بود.
خیمه‌های معرفت گاهی در عوارضی‌ها و مبادی ورود شهرها و گاهی در اماکن تفریحی و گردشگری برپا بودند و در آنها، هم آشنایان به مباحث گردشگری به مسافران خدمات ارائه می‌کردند و هم مبلغان و مشاوران، به ارائه خدمات آموزشی و تربیتی مشغول بودند. مشاوره‌های خانوادگی همچون ازدواج، طلاق، مشاوره اخلاقی، تربیت فرزند، مشاوره تغذیه و طب سنتی و پرسمان اعتقادی، از مهمترین فعالیت‌های این خیمه‌ها بودند.
