در صورتی که آلترناتیو دیگری غیر از جریان اصولگرایی موجود بود، شاید مردم به راحتی از جریان اصلاحطلبی رویگردان بودند، اما براساس تجربهای که در نتیجه عملکرد اصولگرایان به دست آوردند، به نظر میرسد بخش عمدهای از مردم در آینده منفعل خواهند بود که این امر به ضرر اصلاحطلبان تمام میشود، چراکه در مواجهه با اصولگرایانی هستند که عمدتا طرفدارانشان تکلیفگرا هستند.
دیدارنیوز- اصلاحطلبان که ۸ سال ریاستجمهوری محمود احمدینژاد سبب شده بود ازصحنه سیاست دوربمانند درانتخابات سال های ۹۲ و ۹۶ نشان دادند این مسئله نه تنها منجربه کاهش محبوبیت آنها نشده، بلکه بر افزایش آن هم تاثیر گذاشته است.
تاثیر حمایت اصلاحطلبان برکسب مقام ریاستجمهوری توسط حسن روحانی انکارناپذیر است و در صورتی که آنان در خانههای خود از روی قهر باقی میماندند و از"تکرار میکنم" استفاده نمیکردند، امروز شرایط کشور به گونه دیگری رقم میخورد، اما دردوران تبلیغات ریاستجمهوری و براساس مصلحت کشور، این طیف سیاسی، تمام قد به حمایت از کاندیدای اصولگرایی پرداخت که شعار"تدبیر و امید" را سرداد.
با این وجود، دوران ریاستجمهوری روحانی و مهره چینی اعضای کابینه و دولتمردان به شکلی پیش رفت که نه تنها حامیان این جناح سیاسی، بلکه اعضای آن هم از عملکرد دولت تدبیر و امید و شخص حسن روحانی رضایت ندارند.
سعید حجاریان، تئوریسین اصلاحات که درباره نقدهایی که به دولت روحانی صورت میگیرد، گفته بود اصلاحطلبان با این دولت عقدی به صورت ائتلاف نبسته بودند، مجددا تاکید کرد که «اصلاحطلبان به خاطر عدم تحقق وعدههای روحانی با دولت زاویهدار شدهاند.» مرتضی حاجی از پایهگذاران بنیاد باران نیز در این باره اعتقاد دارد که «روحانی، فرمان را رها کرده است.» علی شکوریراد، دبیرکل حزب اتحاد ملت نیزدراین خصوص تاکید دارد که «رابطه ما (اصلاحطلبان) با دولت قطع است».
در پاسخ به انتقادات اصلاحطلبان ازشیوه اداره دولت، اما محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور که بیشترین انتقادات هم به شیوه عملکرد او برمیگردد، با اصرار زیاد معتقد است که آراء روحانی، مردمی است و پیروزی او به همراهی اصلاحطلبان ارتباط پیدا نمیکند. او حتی پا را از این فراتر گذارده و بیان کرده است که «انتقادهای جدید اصلاحطلبان از دولت به دلیل انتخابات بعدی است، اما این مسئله منجر به رای آوری آنها نخواهد شد.»
البته این اظهارنظر واعظی بدون پاسخ باقی نماند و محمد علی ابطحی در توئیتی نوشت: «اصلا همه رای مال خود آقای روحانی بوده. همه افتخارات دولت و رئیسش هم مال خودتان. قبول؟»
اصلاحطلبان بارها براین نکته تاکید ورزیدهاند که شیوه اداره دولت و عدم تحقق وعدههای حسن روحانی در دوران تبلیغات ریاستجمهوری بر میزان محبوبیت آنها تاثیر گذارده و این احتمال وجود دارد که مورد بیمهری قرار گیرند. براساس همین تحلیل، گروهی براین اعتقاد هستند که اصلاحطلبان از ماشین دولت پیاده شدهاند.
علی تاجرنیا، فعال سیاسی اصلاحطلب ونماینده سابق مجلس درگفتوگو با دیدارنیوز ضمن تاکید براینکه اصلاحطلبان اساسا بر ماشین دولت سوار نبودند که اکنون درصدد پیاده شدن از آن باشند، گفت: حمایت اصلاحطلبان ازآقای روحانی براساس مصلحت بود. متاسفانه پس از اتفاقات سال ۸۸ این طیف سیاسی امکان حضور درعرصه قدرت نداشت و این در حالی بود که ماجراجوییهای دولت نهم و دهم، کشور را درسراشیبی سقوط قرارداده بود و حمایت از آقای روحانی به این دلیل صورت گرفت که روند نزولی فوق متوقف شود.
وی دراینباره ابرازکرد: آقای روحانی باید به این حمایت اهمیت میداد و برای استفاده از ظرفیت اصلاحطلبان، امکان خوبی ایجاد میکرد، البته دوره اول دولت به نسبت چنین بود و توفیقاتی که در حوزه بینالملل به دست آمد، از افول روند اقتصادی جلوگیری کرد و همین امر سبب شد تا اصلاحطلبان هم در دوردوم از او حمایت به عمل آورند.
این فعال سیاسی اصلاحطلب درادامه یادآور شد: در دور دوم ریاستجمهوری روحانی، جهتگیریهای او با سخنانش درزمان انتخابات متفاوت شد و به نظر میآید که بیشتر امور را حلقه اول مشاورینش دردست دارند که با توجه به خاستگاه اصولگرایی آنها، سبب ایجاد شکاف بین دولت و اصلاحطلبان شدهاند. آقای روحانی هم هر جا که تعارضی بین این مجموعه و اصلاحطلبان مشاهده کرده، عمدتا جانب نزدیکان خود را گرفته است، بنابراین به نظر میرسد نسبت به ابتدای دوران حضور آقای روحانی، این فاصله بیشتر شده است و هر چند اصلاحطلبان پشیمان ازحمایتهای خود نیستند، ولی بدون شک باوری که در گذشته وجود داشت، دیگر قابلاتکا نیست.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در ادامه یادآور شد: بدنه اصلی اصلاحطلبان تا ادامه مسیر از آقای روحانی حمایت خواهد کرد، اما به مانند دوره گذشته بیش ازآنکه براساس یکسری اغتقادات و باورها باشد، عمدتا مصلحتاندیشی است.
تاجرنیا درباره معنای حمایت؛ با توجه به اینکه آقای شکوریراد مطرح کرده "رابطه با دولت قطع است" تصریح کرد: حمایت، گونهای ازمصلحتاندیشی به حساب میآید و از این جهت که شرایط کشور خطیر است، بنابراین برای بدتر نشدن اوضاع به نظر میرسد حمایت از روحانی درعرصه سیاسی، حرکت کاملا توجیه پذیری است و بدون شک، آقای روحانی به یکسری از چهرهها و شخصیتهای اصولگرایی که اکنون هم بیشتر تندروهای آنها میدان دار شده اند، ترجیح دارد، بنابراین در صورتی که از منظر ناگزیری و مصلحتاندیشی به این مسئله بپردازیم، رفتار مورد اشاره درست محسوب میشود.
این نماینده مجلس ششم درباره نقد روحانی و انتخابات آینده براساس اظهار نظر محمود واعظی توضیح داد: براساس گفته آقای واعظی، اصلاحطلبان موتلف آقای روحانی نیستند بلکه حامی او بودند، حمایت کردن از افراد هم مشروط به شرایطی است که احساس میشود و اکنون که آن شرایط در حال رنگ باختن است، بنابراین نباید نسبت به کمرنگ شدن حمایت معترض شد. اگر اصلاحطلبان موتلف بودند، به لحاظ اخلاقی باید پای تمام ماجرا میماندند، ولی حمایت، مشروط به این است که رفتارها در راستای باورها باشد، ضمن آنکه آقای واعظی کاملا از دور دوم دولت روحانی، منشا تنش بین دولت و اصلاحطلبان بوده و هرگز در جهت همدلی حرکت نکرده است.
وی در ادامه اضافه کرد: نزدیکی واعظی با لاریجانی، رفتارهای او در مجلس و فاصله گرفتن از اصلاحطلبان نشان از این دارد که در ظاهر، آقای واعظی ماموریتی در دولت دارد تا روحانی را بیشتر به سمت اصولگرایی سوق دهد و شکاف با اصلاحطلبان را عمیقتر سازد.
این فعال سیاسی اصلاحطلب دراینباره که انتقاد از دولت روحانی به افزایش آراء اصلاحطلبان برای انتخابات آتی کمک خواهد کرد، اظهارداشت: بر این تصورهستم در صورتی که وضعیت به همین شکل باقی بماند آثار زیانباری برای اصلاحطلبان به همراه میآورد، این در حالی است که با نقد دولت روحانی، مسئولیت آنها از بین نمیرود و همانطور که هزینه رفتار احمدینژاد را اصولگرایان پرداختند، هزینه مشکلات دولت روحانی را هم اصلاحطلبان میپردازند، زیرا جریان اعتدال، نه جبهه سیاسی به حساب میآید و نه حتی یک گفتمان محسوب میشود و باز هم گردش قدرت بین دو جریان اصلی سیاسی کشوراست و با اینکه اصلاحطلبان در این قضیه لطمه خواهند خورد، اما راهی جز این ندارند، زیرا دارای چارچوبهایی در مواضع خود هستند که برای حفظ آنها باید تلاش کنند.
تاجرنیا پیشبینی خود از انتخابات آینده را چنین بیان کرد: در صورتی که آلترناتیو دیگری غیر از جریان اصولگرایی موجود بود، شاید مردم به راحتی از جریان اصلاحطلبی رویگردان بودند، اما براساس تجربهای که در نتیجه عملکرد اصولگرایان به دست آوردند، به نظر میرسد بخش عمدهای از مردم در آینده منفعل خواهند بود که این امر به ضرر اصلاحطلبان تمام میشود، چراکه در مواجهه با اصولگرایانی هستند که عمدتا طرفدارانشان تکلیفگرا هستند، اما بازهم نمیتوان با قاطعیت گفت که دولت به دست یک جریان اصولگرا خواهد افتاد.