
روزنامه اعتماد در گزارشی با عنوان «دو سال محرومیت! مگر میشود؟ مگر داریم؟» به حکم استیناف درباره محرومیت تماشاگران پرسپولیس و تراکتور واکنش نشان داد و نوشت: محرومیت دوساله، مدت زمان بسیار طولانی است. دو فصل فوتبال بدون حضور پرشور تماشاگران در دیدارهای حساس پرسپولیس و تراکتور نه تنها از جذابیت مسابقات به شدت میکاهد، بلکه به اقتصاد فوتبال ورشکسته و باشگاهها نیز ضربه جدی وارد میکند.
دیدارنیوز: حکم کمیته استیناف فدراسیون فوتبال مبنی بر محرومیت تماشاگران پرسپولیس و تراکتور از حضور در دیدارهای رودررو برای دو فصل آینده از آن حکمهای عجیب و غریب در فوتبال آماتور ایران است که اخیرا مرسوم شده است.
درحالی که هدف این حکم یعنی مقابله با خشونت و تضمین امنیت در ورزشگاهها قابل درک و حتی ضروری به نظر میرسد، اما سوال اساسی اینجاست که آیا این مجازات متناسب با جرم بوده و آیا به اهداف موردنظر دست خواهد یافت یا خیر؟
بدون شک، حوادث تلخ دیدار برگشت دو تیم پرسپولیس و تراکتور و مصدومیت تماشاگران، ازجمله نابینا شدن یکی از هواداران پرسپولیس، اتفاقی دردناک و غیرقابل چشمپوشی هستند. فدراسیون فوتبال موظف است برای جلوگیری از تکرار چنین وقایعی تدابیر جدی اتخاذ کند. با این حال، محرومیت کلی تماشاگران آن هم برای دو فصل مجازاتی بسیار سنگین به نظر میرسد که تبعات منفی متعددی را به همراه خواهد داشت. اولا، این حکم نوعی مجازات دستهجمعی محسوب میشود که طی آن تمامی تماشاگران این دو تیم، چه آنهایی که در خشونتها نقش داشتهاند و چه آنهایی که صرفا برای تماشای فوتبال به ورزشگاه آمدهاند، تنبیه میشوند. این رویکرد، نه تنها عادلانه نیست، بلکه میتواند حس بیانگیزگی و دوری از فوتبال را در میان هواداران واقعی ایجاد کند. در مورد آخرین تقابل پرسپولیس و تراکتور هنوز مشخص نشده چه کسانی باعث مصدومیت هواداران شدند و این یعنی افراد خاطی میتوانند به راحتی خود را پشت خیل جمعیت پنهان کنند و برخلاف وعدههای همیشگی مسوولان هیچ تلاشی برای حل مشکل از قبیل نصب دوربین نکردهاند.
ثانیا، محرومیت دوساله، مدت زمان بسیار طولانی است. دو فصل فوتبال بدون حضور پرشور تماشاگران در دیدارهای حساس پرسپولیس و تراکتور نه تنها از جذابیت مسابقات به شدت میکاهد، بلکه به اقتصاد فوتبال ورشکسته و باشگاهها نیز ضربه جدی وارد میکند. درآمد حاصل از بلیتفروشی بخش مهمی از منابع مالی باشگاههاست و محرومیت از حضور تماشاگران، این منبع مهم در آمدزایی را بهطور کامل از بین میبرد.
ارکان قضایی فدراسیون باید به این سوال پاسخ دهند که آیا محرومیت تماشاگران راهکار موثری در جهت ریشهکن کردن خشونت هواداران این دو تیم است؟ تجربه نشان داده که صرفا اعمال مجازاتهای سنگین بدون توجه به عوامل ریشهای خشونت نمیتواند به حل مشکل منجر شود که در این باره بارها و بارها کارشناسان و صاحبنظران اعتقاد دارند، راهگشا نیست و لازم است فدراسیون فوتبال به جای تمرکز صرف بر مجازات به دنبال راهکارهای جامع و پایدارتری برای مقابله با خشونت در ورزشگاهها باشد. این راهکارها میتواند شامل افزایش تدابیر امنیتی، آموزش هواداران، شناسایی و برخورد قاطع با عوامل اصلی خشونت و ترویج فرهنگ هواداری مسوولانه باشد.
از همه اینها گذشته مثل همه موارد پیشین جای طرح این سوال باقی است که آیا در این پروسه فقط هواداران مقصر بودند؟ آیا هیچ کدام از نهادهای دخیل در برگزاری یک مسابقه فوتبال قصوری مرتکب نشدند؟ اگر این قصور وجود داشته، که حتما چنین بوده، پس چه زمانی قرار است این گروهها و افراد مورد بازخواست قرار بگیرند؟ بارها در همین روزنامه اشاره شده است که پروسه حضور هواداران در استادیوم پروسهای سخت و طاقتفرساست، نحوه برخورد نیروهای حافظ نظم در ورودی ورزشگاه به هیچ عنوان مناسب نیست و باعث افزایش تنش میشود، همچنین امکانات موجود در ورزشگاهها هم نقشی اساسی در شرایط به وجود آمده، دارند. هنوز تصویر صف چند صدنفره مقابل تنها سرویس بهداشتی قابل استفاده در یکی از سکوهای استادیوم آزادی هنگام بازی ایران و ازبکستان تازه است. در چنین شرایطی چطور میتوان از هوادار انتظار داشت که قانون را رعایت کند؟
درنهایت، حکم محرومیت تماشاگران پرسپولیس و تراکتور مجازاتی سختگیرانه و غیرمتناسب با جرم است. این حکم نه تنها به اهداف موردنظر دست نخواهد یافت، بلکه میتواند تبعات منفی بسیاری را برای فوتبال ایران به همراه داشته باشد. به جای محرومیتهای کلی، لازم است فدراسیون فوتبال به دنبال راهکارهای هوشمندانهتری برای مقابله با خشونت در ورزشگاهها باشد. راهکارهایی که هم امنیت را تضمین کند و هم از حقوق هواداران واقعی و جذابیت فوتبال دفاع کند. در حال حاضر تنها راهکار فدراسیون و سایر مقامات پاک کردن صورتمساله است. روشی که هرگز جواب نخواهد داد.