در بیست و نهمین برنامه دیدار اندیشه قسمت دوم گفتوگو با حجت الاسلام عبدالرحیم سلیمانی اردستانی با موضوع "مهجوریت قرآن در میان فقه و مردم" را پی گرفتیم.
دیدارنیوزـ حسین جعفری: در بیست و نهمین برنامه دیدار اندیشه قسمت دوم گفتوگو با حجت الاسلام عبدالرحیم سلیمانی اردستانی با موضوع "مهجوریت قران در میان فقه و مردم" را پی گرفتیم. مهمترین گزارههای گفتگوی اول این بود که باعتقاد سلیمانی "فقه رایج صدها احکام اجماعی دارد که بهوضوح مخالف قران و عقل است. زیرا خدای ما با خدای قران فرق دارد. خدا اگر دو ویژگی نداشته باشد خدای قران نیست، یکی حکمت و دیگری عدالت؛ بهمعنای اینکه ظلم نمیکند، در حالی که در برخی احکام ظلم بهخدا نسبت میدهیم و اینکه" قرآن حتی برای کسی که عربی بلد نیست و به ترجمه اش مراجعه میکند به اندازهای قابل فهم است که دینداری کند."
ویدیوی این گفت و گو را میتوانید اینجا، یوتیوب و آپارات ببینید.
در قسمت دوم گفتوگو پرسیدیم آیا دلایل نهی برخی از علماء برای مواجهه مستقیم مردم با احادیث در مورد قرآن مصداق ندارد؟ و اینکه وقتی در مورد روایات نوعی بازسازی و روایت سازی انجام میگیرد، آیا در مورد وقایع تاریخی چنین بازسازیای به نفع خود صورت نمیگیرد؟ پرسیدیم میان عقل و قران؛ کدامیک در فهم منابع دینی اولویت و ارجحیت دارد؟ پرسیدیم میان دو جوان یکی اهل تفکر و تامل در قرآن، اما به تردید افتاده و پر سوال و دیگری مومن به قرآن، اما بی تفکر و تامل، کدام را ترجیح میدهد؟ پرسیدیم این چه احکامی که بهخدا نسبت میدهیم، اما اجرایش باعث وهن دین خدا و مایه نفرت مردم از خدا میشود؟
سلیمانی در ابتدای این گفتوگو مبانی معرفتیاش در خصوص حجیت عقل و ارتباط با سایر مبانی فهم دین (قرآن و حدیث) را توضیح داده و میگوید: "هر چه حجیت دارد، حجیتاش از عقل است، حتی خدا هم حجیت به عقل نداده، زیرا خدا باید اول حجیت عقل را بهرسمیت بشناسد تا بعد بتواند با انسان صحبت کند و بگویدای موجود عاقل؛ تو مکلف هستی! " پس"قطعاً این عقل است که به قران حجیت میدهد و هر جا آیهای از قران را طوری فهمیدیم که با عقل و فطرت نمیسازد باید کنار بگذاریم. "
این استاد ادیان معتقد است:"مهمترین مواخذه قرآن از انسانها این است که چرا تعقل و تفکر نمیکنید. بعد اینها میگویند راویت را به مردم نگویید، چون نمیفهمند، قرآن را نگویید، چون نمیفهمند؛ میگویند باید سرتاپا تقلید کرد. آنچه در اول رسالهها گفته شده بسیار بدتر از آن چیزی است که کلیسای کاتولیک میگفت. زیرا مقام انسان را که در قرآن بیان شده، نفهمیدند که این انسان میتواند خوب و بد را تشخیص دهد. "
سلیمانی با توجه به مبنای اصالت قرآن در برابر احادیث اینگونه توضیح میدهد:"اگر با توجه به آیات پذیرفتیم که پیامبر جز ابلاغ وظیفهای ندارد یعنی تحمیل دین حرام! و این حکم مبنایی مابقی احکام را محدود میکند. همین اصل که تحمیل دین به هر درجه و در هر سطحی جائز نیست؛ حکم ارتداد، حکم جهاد ابتدایی، حکم تفاوت دیه میان مسلمان با غیرمسلمان تغییر میکند. حکم برخورد با تبلیغ ادیان دیگر و کتب ضاله کنار میرود."
"در آیات متعددی از عدالت سخن گفته شده و از این آیات این اصل استخراج میشود که خدا حکم غیرعادلانه نمیدهد، پس اگر جامعه گفت دیه زن و مرد عادلانه نیست نتیجه آن میشود که آن حکم مربوط به موقعیت و شرایط اجتماعی و اقتصادی خاص آنزمان بوده، ولی الان که شرایط فرق کرده باید دیه زن و مرد برابر باشد. "
"فقه رایج و قوانین موجود با مسلمات قرآنی نمیخواند. انسان بماهو انسان از حقوق شهروندی برابر برخوردار است."
از خوانندگان فرزانه دعوت میکنم این گفتوگو را از "دیدار اندیشه" مشاهده و مورد توجه قرار دهند.
