یکی از شهر‌های زیبای استان خراسان رضوی، نیشابور پایتخت فیروزه کشور است؛ جاذبه‌های روستایی و طبیعی نیز در اطراف نیشابور کم نیستند و از دهکده چوبی گرفته تا آبشار گرینه، غار سرنی و طبیعت بکر رشته‌کوه بینالود در دسترس‌تان خواهد بود.
دیدارنیوز: ایرانیان در سفر به خراسان رضوی بیشتر از شهر مشهد و جاذبه‌های اطراف آن بازدید می‌کنند. این استان، اما مقاصد گردشگری دیگری نیز دارد که بدون شک ارزش سفر و گردشگری را دارند.
یکی از شهر‌های زیبای استان خراسان‌رضوی، نیشابور پایتخت فیروزه کشور است. در سفر به نیشابور نه‌تن‌ها امکان مشاهده و خرید صنایع‌دستی شاخص ساخته‌شده با فیروزه را دارید، بلکه امکان بازدید از آرامگاه خیام با معماری با‌شکوه آن و نیز آرامگاه عطار نیشابوری عارف نامی ایران‌زمین برای شما وجود دارد.
جاذبه‌های روستایی و طبیعی نیز در اطراف نیشابور کم نیستند و از دهکده چوبی گرفته تا آبشار گرینه، غار سرنی و طبیعت بکر رشته‌کوه بینالود در دسترس‌تان خواهد بود.
اسرار آرامگاه خیام
آرامگاه حکیم ابوالفتح عمر ابن خیام نیشابوری شاعر، فیلسوف و منجم ایرانی یکی از جاذبه‌های اصلی شهر نیشابور است. معمار آرامگاه خیام استاد و معمار برجسته ایرانی مهندس هوشنگ سیحون بوده که در سال ۱۳۳۸ کار ساخت این بنای فاخر را شروع کرده و در سال ۱۳۴۱ به اتمام رسانده است.
آرامگاه خیام یکی از نقاط اوج معماری معاصر ایران است و هوشنگ سیحون توانسته با تلفیق معماری سنتی و مدرن، بنایی فاخر را برای آرامگاه این شاعر نامی ایران بنیان نهد. استاد سیحون در خصوص ویژگی‌های این بنا و چگونگی طراحی‌اش گفته است: «خیام در واقع سه شخصیت دارد؛ ریاضیدان، منجم و شاعر که باید هر سه شخصیت در بنا نشان داده می‌شد. دورتادور برج در کنار چشمه‌سارها، یک دایره وسیع به مرکز خود برج ساخته شد که همه از سنگ گرانیت با اجزای مثلثی‌شکل و تورفتگی‌ها و برون‌آمدگی‌هایی است که تا اندازه‌ای شکل خیمه را تداعی می‌کند و این اشاره به نام خیام دارد. چون پدرش خیمه‌دوز بود و نام او به همین مناسبت انتخاب شد.»
برای نمود شاخصیت ریاضیدان خیام، اما سعی شده از عدد ۱۰ که اولین عدد دورقمی ریاضی است و پایه اصلی بسیاری از اعداد است کمک گرفته شود و به همین علت است که بنای مخروطی آرامگاه ۱۰ پایه دارد. ستاره‌ای پنج‌پر در بالای فضای مخروطی آرامگاه قرار گرفته که این طراحی یادآور ستاره‌ای است که نماد شخصیت علمی و ستاره‌شناس بودن خیام است. بخش داخل و خارج آرامگاه نیز با کاشی‌های معرق و اشعار خیام تزئین شده‌اند تا نمودی از اشعار این شخصیت برجسته ایرانی باشند.
در جوار آرامگاه خیام، هفت خیمه سنگی وجود دارد که در زیر هر یک حوض آبی با کاشی فیروزه‌ای رنگ قرار گرفته است. هوشنگ سیحون در این خصوص می‌گوید: «حوض‌ها با کاشی فیروزه که درمجموع قسمتی از ستاره را نشان می‌دهند، به تعداد هفت‌پر به مفهوم هفت فلک و هفت آسمان و هفت‌تپه، باز اشاره به افلاک و نجوم، دانش دیگر خیام است. روی‌هم‌رفته مجموعه در یک حال‌وهوای شاعرانه با درختان تنومند در اطرافش ساخته شد و همان‌طور که خواست خیام بوده کاملا باز است و مزارش در بهاران گل‌افشان.»
در نهایت باید گفت مقبره خیام از نظر معماری و طراحی یکی از شاخص‌ترین بنا‌های دوران معاصر است. بنای آرامگاه به لحاظ محاسباتی بر پایه ریاضی و مثلثاتی خیامی، طراحی شده تا این آرامگاه از هر لحاظ بازتاب‌دهنده شخصیت مهم و اثرگذار شاعر نامی ایرانی باشد.
آرامگاه‌های عطار و کمال‌الملک
دو بنای یادبود دیگر در نیشابور وجود دارد که هر یک یادآور یکی از چهره‌های برجسته تاریخ ایران است؛ یکی آرامگاه عطار و دیگری آرامگاه کمال‌الملک. آرامگاه عطار نیشابوری در دوره تیموریان بنا شده است. این بنای تاریخی البته در دوره پهلوی دوم به شکل کامل مرمت شد و در دهه ۱۳۷۰ نیز مرمتی تکمیلی روی آن شد.
بنای کنونی آرامگاه از هشت ضلع، گنبدی کاشی‌کاری‌شده و چهار در ورودی تشکیل شده است. در نمای بیرونی آن چهار غرفه کاشی‌کاری‌شده وجود دارد و در وسط بقعه، مزار عطار و یک ستون هشت ترکی به ارتفاع سه متر دیده می‌شود. کاشی‌کاری‌های گنبد عطار با طرح‌هایی از گل‌وبوته و نقوش هندسی و کتیبه کوفی و معلقی به رنگ‌های سبز، زرد، لاجوردی و سفید مزین شده است و حال و هوای عرفانی به خوبی در داخل آرامگاه احساس می‌شود. بر بدنه خارجی بنای آرامگاه عطار چهار ایوان ورودی وجود دارد. اشعاری از این شاعر نامی روی سنگ مزارش نقش بسته است و می‌توان چند بیت شعر از او را نیز در قسمت زیرین و گچی گنبد مشاهده کرد.
آرامگاه کمال‌الملک که طراحی آن حاصل کار استاد هوشنگ سیحون است، در محوطه آرامگاه عطار قرار دارد و گردشگران می‌توانند در یک زمان از هر دو بنای آرامگاهی بازدید کنند. طراحی بنای آرامگاه کمال‌الملک در هماهنگی با آرامگاه عطار نیشابوری است و استاد سیحون سعی کرده گوشه‌ای از فرهنگ ایرانی را در ساخت آن بازتاب دهد. کاشی‌کاری‌ها و معرق کاری‌های زیبای آرامگاه کمال‌الملک در کنار خطاطی هنرمندانه استاد ابوالحسن صدیقی (یکی از شاگردان کمال‌الملک) روی سنگ مزار، فضایی هنری و فاخر به آرامگاه بخشیده است.
دهکده چوبی نیشابور
اگر از جمله علاقه‌مندان به روستاگردی هستید و دوست دارید یکی از متفاوت‌ترین دهکده‌های ایران را ببینید حتما باید از دهکده چوبی نیشابور بازدید کنید. تمام خانه‌های این دهکده از چوب ساخته شده‌اند و نما و معماری متفاوت آن‌ها اغلب برای گردشگران جالب و دوست‌داشتنی است. گفته می‌شود این دهکده در ابتدا برای رفاه حال زائران امام رضا (ع) احداث شده، اما به مرور با ایجاد راه‌های ماشین‌رو و آسان شدن سفرها، از رونق آن کاسته شده و در نهایت متروک شده است.
فردی به نام مهندس مجتهدی با میراث و مجموعه املاکی که از پدربزرگ خود به ارث برده بود، دهکده چوبی نیشابور را بازسازی کرد. دهکده چوبی نیشابور، اولین دهکده اکولوژیکی ایران به‌شمار می‌رود و بخش‌های مختلفی، چون مسجد، رستوران، خانه، موزه و کتابخانه چوبی در آن وجود دارد. این دهکده البته صرفا با هدف جذب گردشگر احیا نشده است و اهالی نیز در آن سکونت دارند. در دهکده چوبی نیشابور به جای آنکه برای زیباسازی از چمن استفاده شود از یونجه استفاده شده است. یونجه از سویی نیاز به مراقبت و آبیاری کمتری داشته و از سوی دیگر می‌تواند به عنوان خوراک دام مورد استفاده قرار گیرد. وجود برکه، استخر و پرورش ماهی کپور در این دهکده بر جاذبه‌های آن افزوده است. بنای آجری در این دهکده چوبی وجود دارد که در حال حاضر محل سکونت کبوتران و پرنده‌های این منطقه است.
سایر جاذبه‌های نیشابور
روستایی به نام «گرینه» حدود ۴۰ کیلومتری شمال شرقی نیشابور، قرار دارد. در نزدیکی این روستا آبشاری زیبا به نام «گرینه» وجود دارد که دیدن آن خالی از لطف نیست. روستا و البته آبشار تماشایی «گرینه» به سبب ناشناخته ماندن، طبیعت بکر خود را حفظ کرده‌اند و بازدید از آن‌ها هر عاشق طبیعتی را سر ذوق می‌آورد. آبشار گرینه با پس‌زمینه روستایی زیبا، درختان تماشایی و رودخانه‌ای پرآب بی‌شک جاذبه‌ای دلنشین برای طبیعتگردان خواهد بود.
اگر دوست دارید در سفرتان به نیشابور یاد و خاطره ماسوله را نیز در دلتان زنده کنید باید سری به روستای بوژان بزنید. این روستا طبیعتی بکر دارد و به سبب مناظر زیبایش همواره طرف توجه دوستداران عکاسی قرار داشته است. در نزدیکی این روستا رودخانه بوژان قرار دارد و کوه‌های زیبای اطراف نیز تصویر تماشایی این روستا را تکمیل می‌کنند. بازار تاریخی نیشابور (بازار سرپوش)، مسجد جامع، گنبد‌های شه‌میر و قلعه لک‌لک آشتیان از دیگر جاذبه‌های نیشابور هستند که نباید فرصت بازدید از آن‌ها را از دست بدهید.
اگر در سفر به نیشابور قصد خرید فیروزه به عنوان یادگاری را دارید حتما سری هم به بازار بزرگ نقره و فیروزه نیشابور بزنید. این بازار روبه‌روی بازار سرپوشیده قدیمی نیشابور قرار گرفته است. در بازار نقره و فیروزه انواع و اقسام مغازه‌های فروش محصولات نقره با سنگ‌های فیروزه وجود دارد.
