دبیرکل حزب مردمسالاری در برنامه رکن سه دیدارنیوز درباره عدم ثبت نام خود در انتخابات مجلس دوازدهم و جایگاه ذاتی پارلمان ایران پاسخ گفت و راهحلهای خود برای آینده حکمرانی در ایران را بیان کرد.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: برنامه «رکن سه» دیدارنیوز در آستانه انتخابات مجلس دوازدهم میزبان مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری بود.
وی در این باره که چرا در انتخابات پیش رو ثبت نام نکرده گفت: «من در انتخابات دوره یازدهم هم شرکت کردم، ولی مردم استقبال نکردند. اواخر مجلس دهم به محمدباقر قالیباف گفتم، رای شما به عنوان رئیس مجلس یازدهم کمتر از رای من به عنوان نفر ششم لیست امید بود. در انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی در تهران ۱۸ درصد و در دور دوم کرج ما حتی نماینده داشتیم که با دو یا ۵ درصد آرا واجدین شرایط وارد مجلس شد».
ویدیو گفتوگو با مصطفی کواکبیان در برنامه رکن سه را ببینید
دبیرکل حزب مردمسالاری افزود: «دلیل عدم ثبت نام من در انتخابات مجلس دوازدهم تنها کاهش مشارکت یا عدم استقبال مردم نبود، بلکه برداشت من این است که مجلس از جایگاه ذاتی خود فاصله گرفته و دیگر در راس امور نیست، این در حالی است که زمانی فکر میکردیم مجلس در راس امور است، لذا مادامی که این شرایط باشد، برای همه سوال پیش میآید که چرا باید به مجلس رفت؟ واقعیت این است که مجلس مثل ماشین امضا عمل میکند. ما امروز شورای عالی سران قوا را داریم که در هیج جای قانون اساسی محلی از اعراب ندارد».
کواکبیان با بیان اینکه "معتقدم در امر انتخاب و انتخابات گره افتاده"، اظهار کرد: «مشکل مجلس ساختاری است و باید فکری کرد. از سویی اگر مجالس قبلی نیمه اقتدار یا جایگاهی داشتند، مجلس یازدهم آن را به باد داد. بدون اغراق بگویم این مجلس یکی از بدترین مجالس ۴۵ سال گذشته است. عملکرد این مجلس در طرحهای صیانت، شفافیت و لایحه حجاب و عفاف، گویای این واقعیت است که این مجلس هم سردرگم است و هم بی اختیار».
وی با بیان اینکه "برخی فکر میکنند با انتخابات صوری میتوانند مشروعیت سازی کنند"، یادآور شد: «انتخابات به معنای واقعی باید شکل بگیرد به گونهای که مردم شاهد رقابت جدی و واقعی باشند. استنباط من این است که در اسفند ماه ۱۴۰۲ شاهد انتخابات جدی نخواهیم بود. ما در حزب، حتی مانع ثبت نام اعضای خود هم نشدیم، اما نه استقبالی از سوی مردم وجود دارد، نه مجلس در جایگاه واقعی خود قرار دارد و نه رقابت آنچنانی وجود دارد؛ لذا به این سه دلیل، از ثبت نام استنکاف کردم».
این فعال سیاسی اصلاحطلب درباره آنچه در خصوص لوایح دو قلوی مجلس ششم پیش آمد و جایگاه مجلس را با تامل جدی مواجه کرد، گفت: «یکی از انتقادات و ملاحظات من در این دوره مشکلات ساختاری است. به همین دلیل هم در حزب مردمسالاری طرح جمهوری سوم را پیشنهاد کردیم. طبق این طرح موارد و اصول متعددی از قانون اساسی باید تغییر کند و یا مورد بازنگری قرار گیرد».
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در ادامه بحث جایگاه مجلس و قانون گذاری، بیان کرد: «ما امروز شوراهایی داریم که راساً قانونگذاری میکنند. مانند، شورای عالی سران قوا، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی و شورای عالی مجمع تشخیص مصلحت نظام. هیچ یک از این شوراها جایگاهی در قانون اساسی ندارند. مثلا مجلس تاثیر قطعی معدل در کنکور را رد کرده بود، اما مجمع تشخیص مصلحت نظام با استناد به نظرشورای عالی انقلاب فرهنگی با آن مخالفت کرد و رسما مشخص شد که مجلس هیچ کاره است، خب، این چه مجلسی است؟»
وی درباره مطالبه رفراندوم خاطرنشان کرد: «نظر اخیر رهبری شاید معطوف و متوجه اصل ۵۹ قانون اساسی باشد. اصلی که من در مورد آن نکته دارم و فکر میکنم این اصل خودش یکی از مشکلات قانون اساسی است و این مورد را به آقای حسن روحانی هم گفتم. به روحانی گفتم دو مسئله سر راه اجرای این اصل وجود دارد. یکی اینکه ابتدا باید دو سوم مجلس با رفراندوم موافقت کنند و دوم اینکه رهبری باید فرمان رفراندوم را صادر کند. اگر رهبری اراده نکنند، از هیچ نهاد و فردی کاری ساخته نیست».
کواکبیان ادامه داد: «چرا باید به رای دو سوم نمایندگان نیاز باشد یا چرا باید اجازه رفراندوم در اختیار رهبری باشد؟ مثلا به این شکل باشد که اگر تعدادی حزب هماهنگ تقاضای رفراندوم کنند، باید امکان رفراندوم فراهم شود. یا یک عدد مشخصی از امضای مردم باید بتواند زمینه رفراندوم را فراهم کند، یا مثلا تعداد مشخصی از نمایندگان اگر درخواست رفراندوم در موضوعی خاص را داشتند، بتوانیم رفراندوم برگذار کنیم. چرا دو سوم و چرا فرمان رهبری؟ این ملاحظات و نظر من در این رابطه است و معتقدم خود این اصل ۵۹، یکی از ایرادات و گرههای ساختاری موجود در قانون اساسی است. ما باید انجام رفراندوم را آسان کنیم که شدنی شود. در برخی از کشورها با یک میلیون امضا، دولت موظف است رفراندوم برگزار کند».
دبیرکل حزب مردمسالاری درباره سخن رهبری با تاکید بر اینکه دموکراسی از مردم رای میخواهد نه تحلیل، عنوان کرد: «با اینکه همیشه از مردم به انحا مختلف میخواستیم در انتخاباتهای مختلف شرکت کنند، اما در انتخابات مجلس با مشارکت ۴۰ درصدی مواجه شدیم. در دنیا اگر چنین مشارکتهایی را شاهد هستیم، پروسه پروسه حزبی است نه حیثیتی. خانه پر را اگر حساب کنیم، مجلس یازدهم ۱۰ میلیون پشتوانه رای دارد، چون بقیه آرا به رقبا داده شده است که به عنوان پشتوانه منتخبان محاسبه نمیشود. نظرات و اهداف نظام با نظر و اهداف مردم یکی نیست. برای نظام اصل انتخابات حتی به شکل صوری مهم است. بعد از انتخابات مجلس یازدهم برخی از همین انقلابیون از تز مشارکت حداکثری عبور کردند و گفتند مگر در دنیا مشارکت همیشه بالا است».
وی درباره نگاه حاکمیت با احزاب عنوان کرد: «رهبری نه تنها با دبیران کل احزاب جلسات مشخص ندارند که با مدیران مسئول مطبوعات و اساتید مستقل دانشگاه نیز ملاقات سالیانه –مانند دیگر نهادها و گروهها- ندارند. چند بار از مرحوم حسن غفوریفرد در همین رابطه خواستم و به رهبری نامه نوشتم، اما هیچوقت نتیجه نگرفتم و پاسخی دریافت نکردم. آیتالله خامنهای قبل از اینکه به این مقام برسند طرفدار جدی تحزب در حکمرانی بودند و خودشان دبیرکلی حزب جمهوری اسلامی را بر عهده داشتند».
این نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی درباره دو نگاه کلان در مورد اصل ولایت فقیه نیز بیان کرد: «مرحوم مصباح قبل از انقلاب با شهید بهشتی درگیری فکری داشت. حتی برخی از شاگردان مرحوم مصباح معتقدند نظرات او با دیدگاههای رهبری هم اختلاف دارد. رهبری در سال ۸۹ در مشهد فرمودند که ما علاوه بر مشروعیت الهی به مشروعیت مردمی هم نیاز داریم، در حالی مشروعیت مردمی ولی فقیه، در گفتمان مصباح کفر محسوب میشود».
دبیرکل حزب مردمسالاری در باره مکتب سیاسی حزب متبوع خود گفت: «قبل از مکتب سیاسی برای ما مطالبه اکثریت مردم مهم است. اما ما تلفیقی از لیبرالیسم و سوسیالیسم هستیم».
وی درباره ۲۵ شهریور سالگرد درگذشت مهسا امینی گفت: «جنبشهایی شبیه جنبش مهسا در جامعه وجود دارد. جنبشهای زنان، روشنفکری، علمی، کارگران، بازنشستگان، کامیون داران، دانشجویان، دانشآموزان و معلمان چهره خود را نشان داده است. اگر نظام فکر میکند که میتواند همه این موارد را جمع کند، نگاه اشتباه و خطرناکی است. جنبش زنان پس از فوت مهسا امینی سر باز کرد و رخ دیگری از خود به نمایش گذاشت که باید آسیبشناسانه به آن نگریست. مثلا نباید جنبشهای قومی و مذهبی را هم نادیده گرفت».
کواکبیان در پایان تاکید کرد: «رفع حصر میرحسین موسوی چه ضرری برای نظام دارد؟ خانم رهنورد بیرون از حصر چه مشکلی میتواند به وجود آورد. دستگاه امنیتی میگوید برای محافظت از جان خود محصورین، حصر ادامه یافته! آقا محصورین میگویند ما نمیخواهیم شما از جان ما محافظت کنید».
