پس از حواشی اخیر درباره پتروشیمی میانکاله، علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور می‌گوید که سازمان حفاظت محیط زیست درخواست پروژه میانکاله را بررسی کرده و این صنعت هیچگونه مجوز استقرار ندارد و برخی مواقع درباره این رویکرد جبهه‌گیری می‌شود.
دیدارنیوز: رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور تاکید کرد: پروژه میانکاله از سوی سازمان حفاظت محیط زیست مجوز ندارد.
علی سلاجقه امروز یکشنبه، در یک برنامه تلویزیونی درباره تلاش‌هایی برای از سرگیری پتروشیمی میانکاله اظهار کرد: معمولا در هر نقطه از دنیا ضوابطی برای استقرار هر صنعت و تاسیسات وجود دارد. هر پروژه‌ای که بخواهد بارگذاری شود درخواست استقرار آن در مجموعه تخصصی تحت عنوان سازمان حفاظت محیط زیست کشور به عنوان متولی مدیریت سرزمین کشور داده می‌شود و این درخواست در تیم‌های کارشناسی بر اساس قوانین موجود و آیین‌نامه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از بررسی این طرح‌ها یا پذیرفته و یا رد می‌شوند و یا حتی اتخاذ تمهیداتی برای استقرار آن توصیه می‌شود.
وی ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست درخواست پروژه میانکاله را بررسی کرده است و این صنعت هیچگونه مجوز استقرار ندارد و برخی مواقع درباره این رویکرد جبهه‌گیری می‌شود. این در حالیست که سازمان حفاظت محیط زیست یک سازمان تخصصی و بی طرف است که به نمایندگی از ملت ایران مدیریت سرزمین را بر عهده دارد و بر اساس قوانین و آیین‌نامه‌ها مسائل را بررسی می‌کند و در خصوص پتروشیمی میانکاله هم همینطور است. مجموعه‌ای تحت عنوان پارک امیرآباد برای تولید پروپیلن درخواست صدور مجوز زیست‌محیطی داد و موضوع بررسی شد. این مجموعه از دید سازمان حفاظت محیط زیست هیچ مجوز زیست‌محیطی ندارد و هیچ مسائل شخصی و ... در این میان مطرح نیست. ما خادم مردم و مراقب طبیعت و اموال مردم هستیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره بی‌توجهی به به مخالفت‌های سازمان محیط زیست از سوی برخی صاحبان پروژه‌ها گفت: ما در مسئله فرهنگ‌سازی محیط زیست هنوز قصور داریم و دراین زمینه نتوانسته‌ایم جایگاه محیط زیست را برای مردم و حتی مسئولان به عنوان یک مسئله درجه یک تبیین کنیم.
وی افزود: کشور اولویت‌هایی دارند و برخی اوقات بعضی اولویت‌ها بر مسائل محیط زیستی ترجیح داده می‌شوند و گرنه در دولت سیزدهم به محیط زیست اولویت داده شده است. در دو سال اخیر هیچ طرحی بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست کلنگ نخورده است.
سلاجقه در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون مجبور به موافقت با اجرای پروژه‌ای شده‌اید، گفت: من شاگرد دانشگاه هستم و ادبیات محیط زیست را در دانشگاه تهران تدریس می‌کنم و اگر از نَظر مدیریتی تحت فشار قراربگیرم تا مجوزی برای احداث پروژه‌ها صادر شود، ترجیح می‌دهم به همان جایگاه درس و تدریس بازگردم تا چنین اتفاقی نیفتد. تمام هدف ما تنها خدمت به مردم است.
وی ادامه داد: مسائل محیط زیستی فرایندمحور هستند و گزارش ارزیابی زیست‌محیطی برای ایجاد یک صنعت در یک مجموعه کارشناسی و تخصصی بررسی می‌شود و من هیچ اطلاع و دخالتی در آن ندارم و در آن بخش نماینده‌های اقشار هم شرکت می‌کنند و موضوعات کاملا به‌صورت فنی و منطبق با آیین‌نامه‌ها و قوانین بررسی می‌شود و امضا و ابلاغ آن توسط معاون مربوطه انجام می‌شود و من در جریان تمام فرایند نیستم که بگویم در صدور مجوز‌ها تحت فشار قرار می‌گیرم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در سرمایه‌گذاری‌های کلانی که درکشور اتفاق می‌افتد یک فرد مکان مشخصی را برای پروژه خود در نظر می‌گیرد که این مکان از دید او شاید مناسب باشد، اما از دید متخصصان و مسئولان مربوطه ضوابطی برای استقرار وجود دارد. من از نظر خصوصیات فردی، شخصی نیستم که زیر بار فشار بروم.
وی درحالی که نقل قول مطرح شده از طرف او مبنی بر کنترل کامل ذرات گرد و غبار در دوره مدیریتیش را تکذیب کرد، گفت: در داخل و خارج مرز‌های کشور کانون‌های گردو غبار زیادی وجود دارد. در بسیاری از مواقع این ریزگرد‌ها از کشور‌هایی که فاصله زیادی با ایران دارند وارد می‌شوند و کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهند بنابراین با توجه به این مسئله می‌توان ادعا کرد که محیط زیست مرز ندارد.
سلاجقه اضافه کرد: رایزنی سیاسی و دیپلماسی اهمیت زیادی دارند. ایران در ۵۴ کنوانسیون و دستگاه بین‌المللی عضو است. ما تکیف داریم که از ظرفیت‌های عالی کشور استفاده و در زمینه منشا خارجی ریزگرد‌ها به‌صورت عملی فعالیت کنیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست کشور این اقدام مشترک را از کشور‌های همسایه آغاز کرده است و در این راستا نیز برای نخستین بار ۲۱ تیرماه سال ۱۴۰۱ اولین نشست منطقه‌ای با کشور‌های همسایه با حضور رییس جمهوری برگزار شد.
وی افزود: این نشست دستاورد‌های مناسبی از جمله بیانیه تهران، تشکیل سازمان منطقه‌ای محیط زیست، صندوق منطقه‌ای محیط زیست و دبیرخانه محیط زیست را داشت. امور مربوط به اساسنامه آن انجام شده و وزارت خارجه در حال تبادل آن با کشور‌های عضو است.
سلاجقه ادامه داد: ما دیدار‌هایی با مقامات مختلف کشور‌های همسایه داشتیم، اما نکته مهم این است که تعامل داشتن بسیار سخت است چراکه این مسئله ممکن است در اولویت آن‌ها نباشد، اما به‌طور کلی نشست‌های خیلز خوبس با کشور عراق داشتیم.
وی افزود: حدود یک ماه گذشته، هیات کارشناسی سازمان حفاظت محیط زیست متشکل از نمایندگان سازمان، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و وزارت نفت به کشور عراق رفت و برای اولین‌بار قرارداد اجرای طرح‌های مشترک در چهار استان عراق و دو استان ایران امضا شد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه پیش از این فقط در قالب تفاهمنامه با عراق در زمینه مدیریت گرد و غبار اقدام شده و هیچ کار اجرایی در این کشور انجام نشده بود. قرار است در استان المثنی در عراق ۲۰۰ هزار هکتار اقدامات مشارکتی انجام شود و خوشبختانه این کشور به توانمندی جمهوری اسلامی ایران در خصوص مهار گرد و غبار واقف است.
وی افزود: بر اساس زمان‌بندی‌های تعیین شده با روش‌هایی همچون ایجاد پوشش گیاهی، خاک‌پوش‌ها، بادشکن‌ها و یا استفاده از مسائل بیومهندسی و... فعالیت اجرایی انجام خواهد شد. در شهر دیرالزور سوریه نیز به‌صورت عملیاتی وارد عمل خواهیم شد.
سلاجقه در ادامه گفت: سازمان ملل متحد از کشور ایران بابت نشست منطقه‌ای تقدیر و بر این اساس ایران را میزبان نشست منطقه‌ای در شهریورماه انتخاب کرد.
وی درباره اقدامات و دستاورد‌های ایران در زمینه مدیریت ریزگرد‌ها گفت: ما یک دستگاه حاکمیتی و نظارتی هستیم و ایجاد گفتمان مشترک با کشور‌های دیگر برای اینکه این مسئله جزو اولویت‌ها در دنیا قرار گیرد وظیفه ما است که الان به این دستاورد رسیده‌ایم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: در فرایند اجرایی باید دستگاه‌های اجرایی مربوطه همچون وزارت جهاد کشاورزی، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و وزارت نیرو پاسخگو باشند.
سلاجقه در خصوص جایگاه سازمان حفاظت محیط زیست در قانون هوای پاک اظهارکرد: سازمان حفاظت محیط زیست متولی نظارت براجرای قانون است. در آخرین نشستی که درباره قانون هوای پاک برگزار شد، تکالیف تمامی دستگاه‌ها بر اساس قانون را اعلام کردیم و در جلسات مشترکی که در قالب ستاد کاهش آلایندگی به ریاست معاون اول رئیس جمهوری برگزار شد، درصد عملکرد هر کدام از دستگاه‌ها را نیز بیان کردیم.
وی تاکید کرد: گرد و غبار، آلودگی هوا و انتشار آلاینده مسئله‌ای نیست که اعلام کنیم یک سال تا دو سال کاهش خواهد یافت.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه در اجرای قانون هوای پاک قصور بسیاری وجود دارد، گفت: در نشست‌هایی که با دستگاه‌های ۱۲گانه داشتیم به این نتیجه رسیدیم که حدود ۱۰۳ هزار میلیارد تومان و حدود ۳ میلیارد دلار نیاز است که در سال جاری دستگاه‌ها بتوانند تکالیف خود را در قانون هوای پاک انجام دهند. در بودجه سال ۱۴۰۲ دستگاه‌ها تقریبا وضعیت مناسبی دارند، اما نمی‌توانیم یکباره کل اعتبارات کشور را به این مسئله اختصاص دهیم.
وی درخصوص تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا در سال جاری اظهار کرد: خوشبختانه توسط وزارت صمت (وزارت صنعت، معدن و تجارت) در تهران اقدامات بسیار مناسبی انجام و ۱۰۰ ایستگاه برقی سازی خودور‌ها در تهران و کرج ایجاد شده است و حدود ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس برقی، موتور سیکلت برقی وارد شهر تهران خواهند شد و ۹ خودروی برقی توسط رئیس جمهوری افتتاح شد و این مسائل دستاور‌های بسیار مناسبی در زمینه حمل و نقل هستند.
سلاجقه ادامه داد:، اما مسئله مهم ایجاد زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی مناسب با شهر تهران و کنترل سوخت‌های منابع متحرک است که در این زمینه دستگاه‌ها و صنایع متخلف حتما متوقف می‌شوند و یا به آن‌ها برای اصلاح سبک فعالیت فرجه می‌دهیم.
وی افزود:سازمان حفاظت محیط زیست یک ضابط قضایی است و می‌تواند سراغ صنعت متخلف رود و آن را پلمب کند که این اتفاق نیز رخ داده است. صنایعی در کشور داریم که منابع آب و خاک را از بین می‌بردند بنابراین وارد عمل شدیم و خوشبختانه تا دوماه دیگر تصفیه‌خانه آن‌ها ایجاد می‌شود و مجوز باز کردن پلمب را می‌دهیم.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: حداکثر ۱۵ درصد قانون هوای پاک هم در کشور اجرا نشده است. اجرای قانون هوای پاک به اعتبارات بسیار بسیار کلانی نیاز دارد. طی این دو سال اقدامات مناسبی از سوی تمام دستگاه‌هایی که مخرب هوا، آب و خاک بودند، انجام شده است. در خصوص مدیریت آلاینده‌ها، پساب‌ها و... انجام شده است. به‌طور مثال هر صنعتی که می‌خواهد راه‌اندازی شود در ابتدای کار تصفیه‌خانه خود را آماده سپس آغاز به فعالیت می‌کند. در زمینه مدیریت آب صنایع و کارخانه‌ها اقدامات خوبی انجام شده است.
وی افزود: در خصوص آلایندگی جو، دولت بر کاهش آلایندگی صنعتی تمرکز بالایی دارد و وزارت صمت اقدامات مناسبی انجام می‌دهد. شهرداری ۹ کلانشهر نیز مکلف شده‌اند و اقدامات مناسبی را در خصوص تصفیه جو انجام می‌دهند.
سلاجقه با بیان اینکه مبحث کیفی سازی سوخت در وزارت نفت در دستور کار قرار دارد، گفت: حدود ۹ پالایشگاه در کشور در حال کیفی‌سازی هستند که کاهش سولفور به صفر را به دنبال دارد. درصورتی که این اتفاق رخ دهد، نیروگاه‌ها نیز می‌توانند از سوخت مناسبی استفاده کنند. رویکرد‌های زیست محیطی بسیار زیادی در صنعت نفت نیز وجود دارد که طی روز‌های آینده رئیس جمهوری آن‌ها را افتتاح خواهد کرد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره دریاچه ارومیه اظهار کرد: علاوه بر اتفاقاتی که در ادوار زمین‌شناسی برای این دریاچه رخ داده است، در حاضر دخالت‌های انسانی باعث تسریع در کاهش آب آن شده است.
وی ادامه داد: از سالیان گذشته اقدامات سخت افزاری انجام شد که به بهره‌برداری رسید. در حال حاضر تراز آب دریاچه ارومیه اصلا در وضعیت مناسبی قرار ندارد. در دولت مطرح شده و ستاد ملی دریاچه ارومیه طی هفته با حضور جاری معاون اول رئیس جمهوری برگزار می‌شود.
سلاجقه درباره سد‌های احداث شده در منطقه دریاچه ارومیه اظهار کرد: قرار است از سد‌های سیلوه و شهید کاظمی به میزان ۶۰۰ میلیون مترمکعب حق‌آبه گرفته و در دریاچه ارومیه رهاسازی شود. با توجه کاهش نزولات جوی و تبخیر بالا و عمق کم دریاچه - که تنها حدود ۱۶ متر است - شرایط دشوار است.
سلاجقه با اشاره به مقایسه دریاچه ارومیه با وان ترکیه گفت: عمق آب در وان ترکیه بسیار زیاد است و به ۱۷۰ متر هم می‌رسد، ولی نهایت عمق آب دریاچه ارومیه حدود ۱۷ متر است و آب آن به‌سرعت تبخیر می‌شود.
وی ادامه داد: فاز سخت افزاری دریاچه ارومیه تمام شده است و تنها ۱۰ کیلومترمسیر برای انتقال آب تصفیه‌خانه تبریز به دریاچه باقی مانده که در صورت تکمیل آن حدود ۳۲۰ میلیون مترمکعب آب وارد دریاچه می‌شود و وزارت نیرو در آینده این مسیر را تکمیل می‌کند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: ما از سد‌های چپرآباد که در حال افتتاح هستند از وزارت نیرو خواستیم که حق‌آبه به‌سرعت رها شود و اجازه نمی‌دهیم که دریاچه دوباره به وضعیت وخیم برسد و تا اواخر شهریور این حق‌آبه رها خواهد شد و امیدواریم که در پاییز نیز میزان بارندگی‌ها مناسب باشد.
وی درباره مسئله مدیریت نرم‌افزاری اظهار کرد: توصیه می‌کنم هم وزارت جهاد کشاورزی و هم وزارت نیرو تکالیفشان را انجام دهند و این یک بحث اساسی و برنامه جامعی است.
سلاجقه ادامه داد: بر اساس اصل ۵۰ قانون اساسی در مسئله محیط زیست عامه مردم باید کمک کنند که در این زمینه ۲۱۰۰ خانه محیط زیست طی این دوسال ایجاد کردیم که مردم و سمن‌های زیست محیطی از آن بسیار استقبال کرده‌اند و در این زمینه به‌خوبی فعالیت می‌کنند.
وی افزود: در بحث پسماند دستاورد‌های بسیار مناسبی داشتیم. پسماند سراوان که یکی از معضل‌های اصلی زیست‌محیطی کشور دیده شد و رئیس جمهوری شخصا به آن ورود کردند. ۴۰ درصد مدیریت کار آن انجام شده است و بقیه دستورات را وزارت کشور انجام می‌دهد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: در زمینه پساب‌ها نیز اقدامات چشمگیری انجام شده است. در بحث پلاستیک نیز آیین‌نامه حذف پلاستیک با ضخامت کمتر از ۲۵ میکرون ابلاغ شد و سالانه باید ۲۵ درصد کاهش یابد و طی چهار سال باید به صفر برسد.
سلاجقه در پایان در خصوص مدیریت منابع آبی کشور تصریح کرد: مسئله بازچرخانی آب به عنوان یک رویه در حال انجام است. ما تمام توان خود را به کار گرفته‌ایم تا گام به گام به شرایط نرمال برسیم. درصورتی که اعتبارات مناسبی اختصاص یابد می‌توانیم طی یک سال گام‌های مناسبی درخصوص کاهش آلاینده‌های صنعتی برداریم.
