مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره حقابه هیرمند و هشداری که ابراهیم رئیسی به طالبان داده بود، گفت: ما انتظار داشتیم بعد از هشدار رئیس جمهور به حاکمان افغانستان که بجا هم بود و حق مطلب را ادا کرد در مورد حقآبه اتفاقی بیفتد که حداقل از دایره ملاقاتها و دیپلماسی صرفا مذاکرهای خارج شود و از اهرمهای مختلفی که در دست جمهوری اسلامی ایران است استفاده کنیم که اینگونه نشد و جای گلایه دارد.
دیدارنیوز: «مرتب میبینیم که شرایط بسیار سختی در منطقه سیستان بلوچستان داریم و کلیپهایی که از این منطقه میآید واقعا نگران کننده است.»
بیش از دو ماه از هشدار رئیس جمهور کشورمان به طالبان در مورد احقاق حقابه ایران میگذرد، ولی کماکان خبری خوشی در این خصوص به گوش نمیرسد.
رئیسی در سفر به سیستان به طالبان گفت: به حاکمان افغانستان اخطار میکنم، حقآبه مردم سیستان و بلوچستان را بدهند. اگر کارشناسان ما کمبود آب را تایید کنند حرفی نداریم وگرنه اجازه نخواهیم داد حق مردم ما تضییع شود. حرف من را جدی بگیرید تا بعداً گلایه نکنید. طالبان این اخطار را شنید، ولی آن را به سُخره گرفت. دستگاه دیپلماسی ما هم در تلاش است تا شاید با مذاکره بتواند از ماحصل این هشدار سیستان بهرهمند شود، ولی ظاهرا این تلاشها به سرانجامی نرسیده است. مسئلین هم پیشنهاداتی در این خصوص میدهند از بستن سفارت طالبان در تهران تا استفاده از ابزارهای دیگر.
فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یکی از پیشنهاد دهندگان استفاده ار راهکارهای دیگر است.
چرا پس از هشدار رئیس جمهور به طالبان هنوز عملکرد مشخصی در مورد ادای حقآبه ایران از طرف طالبان صورت نگرفته است؟
ما انتظار داشتیم بعد از هشدار رئیس جمهوربه حاکمان افغانستان که بجا هم بود و حق مطلب را ادا کرد در مورد حقآبه اتفاقی بیفتد که حداقل از دایره ملاقاتها و دیپلماسی صرفا مذاکرهای خارج شود و از اهرمهای مختلفی که در دست جمهوری اسلامی ایران است استفاده کنیم که اینگونه نشد و جای گلایه دارد.
شما سم پاشی برخی را در این خصوص تا چه حد دخیل میدانید؟
این امر مهمی بود که متاسفانه رخ داد. آن زمان برخی دنبال این رفتند که نظر و هشدار رئیس جمهوربه نوعی کم رنگ تلقی شود که این در شان دولت و نظام نیست و از آن طرف هم مرتب میبینیم که شرایط بسیار سختی در منطقه سیستان بلوچستان داریم و کلیپهایی که از این منطقه میآید واقعا نگران کننده است.
با توجه به تمرد طالبان در این خصوص آیا چاره دیگری درمورد احقاق این حق وجود ندارد؟
تا زمانی که طرح انتقال آب دریای عمان به نتیجه برسد چارهای نداریم جز اینکه به هر طریق ممکن حقآبه اجرا شود. بخشی از اینکار مذاکراتی بوده که در طول این مدت انجام شده و عملی نشده است، که البته این را به پای ملت افغانستان نمیتوانیم بنویسیم بخاطر اینکه در دولت قانونی آن زمان که کرزای رئیس جمهور بود در جمع فرماندهان آمریکایی اعلام کرد که اگر ما یک قطرهای داشته باشیم نصف آن مال برادران ایرانی است، اما الان به هر دلیلی طالبان اینکار را نمیکند. در حال حاضر شرایط به گونهای است که باید دستگاه دیپلماسی و دستگاههای دیگر جمهوری اسلامی ایران دست از مماشات بردارند و ازابزارهای مختلف استفاده کنند. ما با افغانستان مبادلات تجاری داریم و به این کشور سوخت میفرستیم وعلیرغم همه فشارهای که در دولت است، دولت اجازه داد سفارت طالبان مستقر شود و الان از تک تک این ابزارها میتواند استفاده کند که بنظر من باید استفاده شود تا آنها مجاب شوند و بپذیرند که این حق قانونی مردم سیستان است. همچنین در جلسهای که با وزیر خارجه در کمیسیون امنیت ملی داشتیم ایشان اظهار داشتند کمیتهای این مسائل را در شورای عالی امنیت ملی پیگیری میکند.
کم بودن آب و عدم ادای دین طالبان موجب مهاجرت در این منطقه شده است، آیا از ابزارهای دیگری برای استفاده از این حقآبه نمیتوان استفاده کرد؟
در حال حاضر به صرف وجود خشکسالی خیلی از روستاها دارند تخلیه میشوند و مرتب از منطقه خارج میشوند که این اصلا به مصلحت نیست چرا که منطقه حساس است وآنجا جایی است که حضرت آقا بارها فرمودند تنگه اُحد. چارهای نداریم جز اینکه از اهرمهای مختلف استفاده شود تا اینکار عملی شود. اینکار در دستور کار دولت و رئیس شورای عالی امنیت ملی که رئیس جمهور باشد است و کمیسیون امنیت ملی مجلس قطعا قرار خواهد گرفت. یقین داشته باشید که مردم سیستان تنها نخواهند بود و دولت و مجلس و شورای عالی امنیت ملی پشت سر آنها خواهند بود. در محموع چنانچه این پیشنهاد ات عملی نشد مواردی هست که میتواند در دستور کار قرار گیرد.