آنچه میخوانید و میبینید، قسمت سوم و پایانی گفتوگوی عبدالرضا داوری، فعال رسانهای و از یاران سابق محمود احمدینژاد در برنامه رکن سه دیدارنیوز است.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: «دولت رئیسی در یک دوگانگی گیر کرده و از آنجا که خود رئیسی تجربه اجرایی نداشت دست به اموری میزند که سابقه نداشته است، چون به حوزه فعالیت خود اشراف ندارد. از سال ۵۸ تا ۱۴۰۰ ابراهیم رئیسی به عنوان یک مسئول سطح بالا در قوه قضاییه، یعنی حدود ۴۲ سال فقط فرمان داده بود».
این بخشی از صحبتهای عبدالرضا داوری در قسمت سوم برنامه «رکن سه» و در پاسخ به پرسشهای من اسفندیار عبداللهی، تهیه کننده و مجری این برنامه بود.
ویدیوی قسمت سوم را اینجا ببینید
دو قسمت قبلی این گفتوگو را در زیر همین پاراگراف ببینید:
قسمت اول: «غلبه چپها باعث شده لیبرالیسم فحش محسوب شود»
قسمت دوم: «سیدمجتبی خامنهای مثل بنسلمان، لیدر دولت اقتدارگرا برای توسعه شود»
عبدالرضا داوری در ادامه میاحث قسمت سوم برنامه رکن سه گفت: «حالا به عنوان رییس جمهور وارد کار اجرایی در بالاترین سطح شده است. ابتدای شروع دولتش یک جریان عملگرا مانند محمد مخبر اطراف او بودند. از آن دسته از همکاران محمود احمدینژاد، که حالا رئیس سابق خود را قبول ندارند، نیز وارد دولت رئیسی شدند. افرادی که در جریان تیپ گفتمانی بنیادگرایان نیز در اطراف رئیسی ظهار شدند که نگاهی متوهمانه، غیر واقعی و دارای شعار زدگی به اقتصاد دارند، افرادی مانند خاندوزی و عبدالملکی، با توهماتی مانند اینکه ما میتوانیم اقتصاد اول دنیا شویم یا اینکه با یک میلیون تومان میتوان شغل ایجاد کرد».
وی افزود: دولت از مدل جوان مومن انقلابی عبور کرده است. شاهد بودیم آقای فاطمی امین از وزارت کنار میرود و علیآبادی جانشین او میشود، کسی که در همه دولتها کار کرده و همه او را قبول دارند. این آدم مفاهیم اقتصاد و صنعت را نه تنها مطالعه کرده که آنها را روی زمین پیاده کرده است. اگر علی شمخانی کنار میرود، علی باقری جانشین او نمیشود.
داوری با بیان اینکه رئیسی هم مانند دیگر تندروها دچار توهم «زمستان سخت اروپا» شد و به همین دلیل موضوع برجام را سَرسَری گرفتند، گفت: «اروپا سر موضع خود ماند، سرما هم کشید، حتی تلفات هم داد، اما تسلیم نشد و برای سال جدید به طور کامل مسئله انرژی خود را حل کردند. با توجه به پالسها و نشانههایی که میبینیم، دولت رئیسی از آن حالت شعاری و متوهمانه اندک اندک خارج میشود و این خبر خوبی است.
این اقتصاددان ادامه خاطرنشان کرد: حدود ۱۸ میلیارد دلاری که ادعا میشد به ایران داده میشود فارغ از اینکه واقعا عملی بشود یا نه، اتفاقی مثبتی را برای اقتصاد ایران رقم نخواهد زد. ما در یک دهه اخیر در حوزه اقتصاد جهانی به حاشیه رفتیم. روزانه ۱۰۰ میلیون بشکه نفت در بازارهای جهانی میچرخد و سهم ایران از این بازار تقریبا هیچ است و حتی اگر توافقی هم صورت گیرد، به دلایلی کاملا فنی، چند سالی طول میکشد که ایران به جایگاه واقعی خود در بازار جهانی نفت بازگردد.
عکسها: آرش راهبر
وی در توصیه به حجتالاسلام رئیسی گفت: «سید عباس عراقچی و محمد جواد ظریف از جناح سیاسی شما نیستند، ولی درای کارنامه قوی در دیپلماسی هستند، بنابراین به خاطر بقای خودتان همه شده از ظرفیت آنها بهره بگیرد. وزیر جوان بی تجربه نمیتواند کاری از پیش ببرد. از سبک آقای روحانی استفاده کنید. آذری جهرمی را ابتدا ۴ سال معاون وزیر کرد و در دور دوم او را به عنوان وزیر به مجلس معرفی کرد».
داوری درباره آینده اقتصاد، سیاست و مسائل اجتماعی ایران و در پیشبینی کیفی و کمی انتخابات مجلس در سال ۱۴۰۲ بیان کرد: «امیداوارم روندی که در حال انجام است، ادامه پیدا کند. البته فعلا نمیتوان ارزیابی دقیقی از انتخابات مجلس داد و هنوز زود است. در بحث مجلس و مسائل قومی و منطقهای و رقابتهای سنتی در آن مناطق، مثل همیشه سطحی از مشارکت را خواهیم داشت، اما اگر امروز انتخابات برگزار شود، در شهرهای بزرگ مشارکت بسیار پایین خواهد بود. اگر مردم احساس کنند شورای نگهبان بازتر عمل کرده شاید مشارکتی بهتر از سال ۹۸ داشته باشیم. با توجه به سیگنالهایی که رهبری داده است و کدهایی که از جاهای مختلف به دست میآید، در کل نشانگر و گویای اراده نظام بر یک انتخابات متفاوت است و تاثیر اقدامات و تصمیمات شورای نگهبان در بخش سیاسی و جناحی انتخابات و در شهرهای بزرگ خواهد بود».
این کارشناس مسائل سیاسی درباره جنبش مهسا و موضوع حجاب بیان کرد: «ما از ابتدای انقلاب یک خطای راهبردی کردیم. سبک زندگی بخشی از جامعه را بر کل جامعه تعمیم دادیم، اینکه بخواهیم سبک زندگی طبقه روحانیت و بخش مذهبی جامعه که قابل احترام هم هستند را به بقیه جامعه تحمیل کنیم و تعمیم دهیم، جواب نمیدهد. مثلا روحانیت پیراهن آستین کوتاه نمیپوشد و این سبک لباس پوشیدن آنها چرا باید برای دیگران قابل اجرا شود؟ همسران آقایان روحانی کاملا پوشیدهاند، اما این سبک برای دیگر طبقات جامعه قابل اجرا نیست. در مورد حجاب هیچ نشانهای در قرآن، احادیث و روایات که چارچوب مشخصی برای حجاب، مشاهده نمیکنید. از زمان پهلوی تا به امروز جز در چند سال بعد از جنگ، سبک زندگی ایرانیها هماهنگ با معدل زندگی در جهان است و بعد از ظهور و رشد شبکههای اجتماعی این موضوع سرعت یافت و جالب اینکه سبک پوشش زنان در همه نقاط ایران از روستا تا شهر تقریبا به هم نزدیک شده است. چون دختری که در روستایی دور افتاده زندگی میکند، همان اطلاعاتی را در گوشی خود دارد که دختری در میدان ونک یا نیویورک دارد؛ لذا نمیتوانیم تحمیل کنیم. حجاب باید عرفی شود و جامعه ایرانی هم برهنه نمیشود، چون هنجارهای ایرانی، بدون اجبار مانع از آن میشود».
وی اضافه کرد: «خطاب تمام آیات قرآن به پوشش، به زنان مومن است، بلا استثنا. مومن یعنی کسی که ایمان داشته باشد و ایمان از جنس انتخاب و اختیار است؛ بنابراین اگر زنی به این ایمان و اعتقاد برسد، رعایت برخی مسائل را میکند و، چون در این امر مختار است، در انتخاب پوشش نیز مختار است. بهشت و جهنم برای همین است که انسان با اختیار خودش به بهشت و جهنم برود».
مشاور پیشین محمود احمدینژاد گفت: «من به حکمرانی عرفی و سکولار اعتقاد دارم. امام زمینه یک دولت عرفی را پایهگذاری کرد. آیت الله خامنهای در مورد حجاب فرمودند حجاب حرام سیاسی است، این به این معنا است که رهبری نظام بر پایه عرف و سیاست سخن گفته است و نه دین و فقه.
این روزنامهنگار گفت: «در کره جنوبی یک برج را با عنوان برج عشاق بنا کردهاند و سالانه صدها هزار توریست به آن مکان میروند که عکس یادگاری بگیرند یا در اطراف آن خریدی انجام دهند. چرا نباید این شرایط در ایران باشد؟ «همه به محمدرضا شاه ناسزا میگویند، من به آقای ضرغامی گفتم شما فحش نده». ما جشنهای دو هزار پانصد ساله را مسخره میکنیم و میگوییم شاه پول زیادی هزینه کرد. سال ۱۳۵۰ شاه در جشنهای دو هزار پانصد ساله ۲۵ میلیون دلار هزینه کرد، در سال ۵۱، ایران ۲۰۰ میلیون دلار درآمد گردشگری مازاد بر ارقام ثابت همیشگی به دست آورد. جشنهای ذکر شده ایران به یک برند جهانی مبدل کرد، حالا شما نمیخواهد هزینه کنید، از ظرفیتهای موجود برای جذب گردشگر استنفاده کنید. متاسفانه صدای آقای ضرغامی در دولت ضعیف است و ما همه باید به او کمک کنیم».
وی درباره خبر دیدار سید محمد خاتمی با جرج سوروس گفت: «این خبر از ناحیه من نبود، فردی این خبر را ساخته بود و من از او شکایت کردم. دیدار آقای خاتمی با شخصی به نام جورج سوروس اساسا حقیقت نداشت. من به آقای خاتمی شاید انتقاد داشته باشم، ولی او را انسانی شریف میدانم. فهم امروز خاتمی از تحولات بسیار خوب است و من مواضع و نقطه نظرات او را دنبال میکنم، او به این نتیجه رسیده که ایران نیاز به ثبات دارد و این خیلی مهم است به این مفهوم که توسعه سیاسی در اولویت آقای خاتمی نیست، در حوزه اقتصادی امروز آقای خاتمی چپ نیست، اینها ارزشمند است».
داوری اظهار کرد: «در ایران یک جریان رسانهای وجود دارد که مدل حزب توده عمل میکند. حزب توده به اندازهای به مخالفین و منتقدین خود برچسب میزد که آنها را منفعل کند. میگفتند فلانی از انگلیس مواجب میگیرد، آن یکی از آمریکا دستور میگیرد، آن دیگری فلان و... کیانوری در کتاب خودش تماما به همه برچسب میزد و شبیهترین مدل آن در این دوره روزنامه کیهان است. کیهان اینقدر به دیگران برچسب جاسوس زده که قبح کلمه جاسوس شکسته است. هومن مجد مترجم آقای خاتمی در کتابش از فردی یاد میکند که با جورج سوروس دیداری داشته است و کیهان اجتهاد میکند و آن فرد ـ که نامی از او ذکر نشده ـ را، سید محمد خاتمی معرفی کرد. آقای مجد تکذیب کرد و گفت، آقای خاتمی نبوده، فرد دیگری بوده.
مشاور سابق محمود احمدینژاد درباره علل سکوت او بعد از تمدید عضویتش در مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «شاید نوعی معامله شکل گرفته باشد، یعنی کارتهایی به نظام داده و امتیازاتی گرفته است».
داوری ادامه داد: «کلید واژه خالصسازی که علی لاریجانی استفاده کرد را جدی بگیرید، این خیلی مهم است. معتقدم ماشین خالص سازی به طرد و حذف لاریجانی و امثال او قانع نخواهد شد و شتری است که در خانه هر کسی ممکن است زانو بزند، پروژه خالص سازی عقبه مالی، رسانهای و نفوذ قابل توجهی در نهاد قدرت دارد. بذار بگویم که ته پروژه خالص سازی به شخص رهبری هم رحم نخواهد کرد، ماشین خالص سازی از روی لاریجانی، جهانگیری و قالیباف رد شده و به سمت دیگران، از جمله رهبری نیز خواهد رفت. من اطلاع دارم که میگویم. اینها معتقدند آقای خامنهای محافظهکار است. بعد مرگ آقای هاشمی رفسنجانی که رهبری پیام فاخری صادر کرد، افرادی از همین جریان خالص سازی نارحت بودند که چرا ایشان چنین پیام مهمی را برای هاشمی نوشت».