نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران درحالی در مصلای تهران در حال برگزاری است که به جرات میتوان گفت بخش کودک پررونقترین قسمت این نمایشگاه است.
دیدارنیوز: سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» درحالی از ۲۰ اردیبهشت در مصلی امام خمینی (ره) آغاز به کار کرده و تا ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ ادامه دارد که علاوه بر فروش حضوری در این دور از نمایشگاه، فروش کتاب همزمان به صورت مجازی نیز انجام میشود.
۲۰۰ کتابفروش، ۱۰۰ ناشر خارجی و ۲۷۰۰ ناشر داخلی در دو بخش مجازی و حضوری در این دوره از نمایشگاه شرکت کردهاند و به لحاظ تعداد تفاوتی در تعداد ناشران سال گذشته نداریم.
بخش کودک و نوجوان
امسال چهارهزار متر فضا به بخش کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب اضافه شده و راهروهای شمالی و جنوبی نمایشگاه به این بخش اختصاص یافته که از قضا شلوغترین بخش نمایشگاه نیز هستند. بخش کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب همیشه بخشی جذاب و رنگارنگ است. عموما غرفههای انتشارات کودک و نوجوان بخشی را به برای بازی و فضای سرگرمی و نقاشی کودکان اختصاص میدهند و بادکنکهای رنگی و کتابهای جذاب سه بعدی با عروسکهای زیبا نه تنها بچهها بلکه بزرگترها و نوجوانان را به خود جذب میکنند.
در گوشه و کنار برخی از غرفهها مانتیورهای بزرگ قصه میگویند و لالایی پخش میکنند و حتی در برخی از غرفهها تصاویری برای شناخت شخصیتهای کارتونی گذاشته شده که در میان آنها شخصیتهای هریپاتر بیش از سایرین در میان مخاطبان شناخته شده هستند. جالب اینجاست که با وجود آنکه بخش کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب میزبان هزاران مخاطب کودک، نوجوان و خانوادههای آنهاست، اما سایر بخشها از چنین رونقی بیبهره ماندهاند. بخصوص بخش دانشگاهی که شاید به جرات بتوان گفت خلوتترین بخش نمایشگاه را به خود اختصاص میدهد.
سالن ناشران دانشگاهی در رواق غربی مصلای امام خمینی در طبقههای همکف و اول فعال است و کمترین مراجعه کنندگان را دارد.
ناشران خارجی
بخش ناشران خارجی یکی دیگر از سالنهای فعال در سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران است که در سرای ملل واقع در رواق شرقی مستقر شدهاند. در این بخش حدود ۱۰۰ ناشر خارجی از ۲۷ کشور کتابهای خود را که از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳ منتشر شدهاند، عرضه میکنند. به گفته مسئولان، کتابهای ارائه شده در این بخش نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد در تعداد عناوین و ۲۰ درصد در تعداد غرفهها افزایش داشته. ارائه تخفیف ۳۰ درصدی در بخش کتابهای خارجی برای آثار منتشر شده از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ نیز از جذابیتهای این بخش است.
در این بخش علاوه بر حضور ناشران خارجی یا نمایندگانشان شاهد به نمایش گذاشته شدن قدیمیترین نسخه خطی «نهج البلاغه ابن سکون» مربوط به سال ۶۰۶ قمری هستیم که برای نخستین بار توسط موسسه فرهنگی هنری میراث زین العابدین ارائه شده است.
شاید یکی از مهمترین دستاوردهای حضور این ناشران خارجی در نمایشگان کتاب ایجاد ارتباط دوسویه برای دریافت «کپی رایت» باشد. چنانکه النا پاولووا Elena Pavlova (رئیس اتحادیه کتاب روسیه) با اشاره به آنکه در این نمایشگاه بالغ بر هزار عنوان کتاب از کشور روسیه، ارائه شده است، در خصوص تبادل رایت با ناشران کشورهای دیگر از جمله ناشران ایرانی گفته است: چنین برنامهای در دستور کار ما هست. برای آن باید برنامهریزی کرد تا در بلندمدت نتایج خوبی حاصل شود. ناشران ایرانی تمایل شدیدی به انتشار کتابهای روسی دارند. از این رو مذاکراتی با برخی نویسندگان روس صورت گرفته که کتابهایشان برای سال آینده به فارسی ترجمه شوند.
نه تنها روسیه بلکه ونزوئلا نیز به دنبال رایت با ایران است؛ چنانکه به گفته عمر رنگل (مدیر انتشارات مونته اویلا ونزوئلا) قرار است در سفر وزیر فرهنگ ونزوئلا به ایران موضوع خرید و فروش «رایت» کتاب مورد رایزنی قرار گیرد. البته هم اکنون نیز کتابهایی در حوزه تاریخ و ادبیات ونزوئلا و کشورهای آمریکای لاتین در اختیار مخاطبان ایرانی قرار گرفته است.
با وجود حضور ناشران خارجی در این دور از نمایشگاه، اما استقبال چندانی از این بخش نشده و برخی از غرفهداران از عدم فروش حکایت دارند البته گفته شده که اجازه گفتگو با رسانهها راندارند با این وجود اسماعیل جانعلیپور (مدیر کمیته ناشران خارجی نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران) با تکذیب این مهم به ایلنا گفت: چنین مسئلهای به ناشران بخش خارجی گفته نشده. ضمن آنکه ارائه یارانه خرید کتاب در این بخش نیز با در نظر گرفتن ارز دولتی است و نرخها برای دلار، پوند، یورو و… متفاوت است.
بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب
حضرت آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی نیز در پنجمین روز سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با حضور در مصلای امام خمینی (ره) از نمایشگاه کتاب سیوچهارم بازدید کردند.
رهبر انقلاب گفتند: استقبال مردم از نمایشگاه کتاب براساس آمارهای ارائه شده بالا و میزان کتابهای خریداری شده نیز خیلی خوب بوده است. عمده زمینههای نامساعد در زمینه نشر مربوط به گرانی کاغذ و در برخی موارد، نامرغوب بودن کاغذ است، البته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خبرهای خوبی درباره آغاز مقدمات تولید کاغذ مرغوب دادند که امیدواریم این اقدامات به شکسته شدن قیمت بالای کتاب منجر شود.
ایشان تاکید کردند: نشر، یک بخش مهم از موضوع کتابخوانی در کشور است و باید امور مربوط به آن روان و خوب و فراگیر باشد. باوجود مشکلات در عرصه نشر، تعداد عناوین کتابهای چاپ شده بالا است، اما در عین حال شمارگان چاپ کتاب نسبتا پایین است.
ارائه انواع یارانههای خرید کتاب
در این دوره از نمایشگاه به ۹ هزار و ۱۴۵ نفر از اهالی قلم مبالغی بین ۴۰۰ هزار تومان تا ۸۰۰ هزار تومان اعتبار خرید کتاب اختصاص یافته است. اعتبار خرید کتاب (بن کتاب) بر پایه اطلاعات ثبت شده در سامانه اهل قلم و آییننامه اجرایی منتشر شده به اهالی قلم اختصاص پیدا کرده است. ضمن آنکه یارانههای مختلف دیگری به گروههای مختلف اختصاص یافته از آن جمله میتوان به یارانه خرید کتاب برای دانشجویان در این دوره نمایشگاه ۶۰۰ هزار تومان با پرداخت ۴۰ درصد معادل ۲۴۰ هزار تومان از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حامیان مالی و برای اساتید و هیات علمی با پرداخت ۵۰ درصد معادل ۳۵۰ هزار تومان اشاره کرد.
با وجود این میزان یارانه که اکثرا برای خرید مجازی قابل استفاده هستند، اما همچنان غرفهداران از عدم برآورده شدند انتظاراتشان از فروش حکایت میکنند. شاید با وجود خلوتی نسبی این دور از نمایشگاه نسبت به سالهای گذشته در روزهای پایانی شاهد استقبال بیشتر از نمایشگاه کتاب تهران باشیم.
افزایش تعرفههای پستی
از آنجا که بیشترین تاکید مسئولان برگزاری سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بر خرید مجازی است بد نیست نگاهی هم به تعرفههای جدید پست داشته باشیم. بر اساس تعرفههای جدید سامانه «پُست کتاب» برای بستههای تا ۵۰۰ گرم مبلغ ۱۷ هزار تومان، برای بستههای ۵۰۱ تا هزار گرم مبلغ ۱۷هزار و ۹۰۰ تومان و برای بستههای هزار و یک گرم تا دو هزار گرم مبلغ ۲۱هزار و ۵۰۰ تومان در نظر گرفته شده است.
همچنین برای بستههای مازاد بر دو کیلوگرم، هر کیلوگرم و کسر آن سه هزار تومان دریافت میشود و سرویس جمعآوری اختیاری خواهد بود.