خبر پر سر و صدای واگذاری اماکن تاریخی دو روز پس از انتشار توسط عزت الله ضرغامی تکذیب شد و معاون اقتصادی صندوق احیاء هم به دیدار می‌گوید: ماجرا را وارونه جلوه دادند.
دیدارنیوز ـ نسرین نیکنام: واگذاری اماکن تاریخی سابقه‌ای در حدود ۱۵ سال دارد، یعنی سال هاست که متولیان سازمان اسبق و وزارت فعلی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای حفاظت از این بنا‌ها با یک دستورالعمل مصوب، آنها را برای مدت مشخص با کاربری مشخص به بخش خصوصی واگذار می‌کنند که این کار دو دستاورد عینی دارد، اول اینکه بنا‌ها از خطر تخریب و آسیب در امان می‌مانند و دوم اینکه مردم می‌توانند با استفاده از آنها بیش از پیش با میراث فرهنگی کشور آشنا شوند.
دیدارنیوز برای اینکه بتواند اقدامی در جهت تنویر اذهان عمومی نسبت به این موضوع انجام دهد، میزبان احسان دهقانی، معاون اقتصادی بازرگانی صندوق توسعه و احیای بنا‌های تاریخی کشور بوده تا او در یک گفت‌وگوی تصویری -که بخشی از آن را به صورت مکتوب اینجا می‌خوانید- ماجرا را توضیح دهد.
ویدیویی این گفت‌وگو را اینجا ببینید
احسان دهقانی در پاسخ به این سوال که ماجرای واگذاری یا به تعبیر رسانه‌ها فروش بنا‌های تاریخی چیست، گفت: «اخیراً در رسانه‌ها عنوان می‌شود که از سوی وزارت میراث فرهنگی، چوب حراج بر فروش بنا‌های نفیس ملی زده شده است؛ در حالی که اینطور نیست و این موضوع وارونه جلوه داده شده و مردم باید بدانند که نوع قراردادها و واگذاری حق بهره‌برداری از بنا به‌صورت اجاره‌ای است نه فروش؛ زیرا که هیچ کس و هیچ نهادی اجازه فروش این بنا‌ها را ندارد. البته خوب است این را هم بدانید که این واگذاری در قالب اجاره، سالهاست که در بدنه میراث فرهنگی با همفکری و خرد جمعیِ انجام می‌شود و تلاش همکاران ما در همه این سال‌ها این بود که کاربری متناسب و در شأن بنا انتخاب شود از این رو بهره‌برداری از این بنا‌ها به‌صورت شفاف و عادلانه در بستر سامانه الکترونیک ستاد ایران به مزایده گذاشته می‌شود.»
او با تأکید بر اینکه در مزایده اخیرِ اعلام‌شده در مورد ۱۹ بنای تاریخی، به‌هیچ‌عنوان بحث حراج بنا‌های تاریخی مطرح نبوده و نیست و نخواهد بود، افزود: «در این مورد بی انصافی شد یعنی واقعیت به شکل تلخ و عجیبی بیان شد، اسناد واگذاری یا همان اجاره این بنا‌ها به راحتی در سامانه ستاد ایران قابل‌مشاهده و مشخص است و اصلاً موضوع فروش و واگذاری مالکیت وجود ندارد. چه‌بسا خانه‌های فاخر قدیمی که به بیغوله و یا گاهی به محل‌هایی با معضلات فرهنگی اجتماعی تبدیل شده بودند، امروز مورد استفاده گردشگران و مردم قرار گرفته است، تلاش می‌کنیم که ماهانه تعداد قابل‌توجهی از بنا‌های تاریخی که اسناد مزایده و طرح‌های مرمتیِ ابتدایی آن توسط کارشناس ذیصلاح و مرتبط میراث فرهنگی تدوین می‌شود را به بحث واگذاری حق انتفاع بهره‌برداری بگذاریم و زمانی موافقت اصولیِ مداخله در بنا صادر می‌شود که متقاضیِ ذیصلاحِ تأییدشده یا مشاور فنی او طرح مرمتی خود را در شورای فنی ارائه و دفاع کند و بتواند برگه مصوبه تأیید شورا برای طرح مرمتی آن را اخذ کند، اما قبل از آن این اتفاق نمی‌افتد.»
یکی از موضوعات مطرح شده در این گفت‌وگو نحوه ارزیابی سرمایه گذاران بود که دهقانی اینطور توضیح داد: «توان مرمتی و مشاوران علمی سرمایه‌گذار برای انجام دستور کار‌های مرمتی، توان و بنیه مالی سرمایه‌گذار به‌طوری‌که بتواند از عهده هزینه‌ها برآید، مهم است و از سوی دیگر پلان بهره‌برداری، همراه با ایده سرمایه‌گذار برای تجهیزات و آن اتفاقی که می‌خواهد رقم بزند و نهایتاً موضوعات حقوقی و فرهنگی و بومی بودن؛ جزء صلاحیت‌سنجی چهارگانه سرمایه‌گذار در مزایده‌ها است. درصورتی که این امتیاز‌ها از ۶۰ درصد مجموع امتیاز‌ها بالاتر باشد به بحث بازگشایی پاکت‌های قیمت‌های پیشنهادی آنها وارد می‌شویم. از سوی دیگر کاربری‌های فرهنگی مانند موزه، گالری و یا اجرای زنده تولید و بازارچه‌های صنایع‌دستی و حتی ایجاد خانه‌های خلاق مرتبط با حوزه‌های صنایع‌دستی و گردشگری از دیگر کاربری‌هایی است که مورد توجه صندوق و مجموعه‌های متقاضی قرار گرفته است؛ به‌طور مثال در یزد خانه لاری‌ها به‌صورت بازارچه صنایع‌دستی درآمده و سعی می‌کنیم کاربری‌های این‌چنینی با تمرکز بر امور فرهنگی و به‌غیر از کاربری‌های اقامتی پذیرایی را بیش از پیش مورد توجه قرار دهیم.»
دهقانی اضافه کرد: «با اینکه در حال حاضر تعداد سرمایه‌گذاران این حوزه چیزی حدود یکصد نفر هستند اما امیدواریم این تعداد بیشتر شود و نکته قابل توجه این است که حضور در این عرصه و صنعت گردشگری بیشتر عشق می خواهد تا سرمایه؛ البته بهتر است سرمایه گذاران این را بدانند که هم صندوق و هم وزارت میراث فرهنگی همیشه از آنها حمایت می کنند.»
