نگاهی به سلاح‌های هسته‌ای آمریکا در سال ۲۰۲۳

دیدارنیوز ـ سرویس بین‌الملل: این مطلب را با ترجمه اختصاصی دیدار بخوانید با این توضیح که لزوما مطالب درج شده در این مقاله مورد تایید دیدار نیست و تنها جهت اطلاع خوانندگان منتشر شده است.

منبع: بولتن دانشمندان اتمی آمریکا

نویسندگان: هانس کریستنسن، مت کُردا

مترجم: حمید رضا بابایی

در ابتدای سال ۲۰۲۳، وزارت دفاع آمریکا حدود ۳ هزار و ۷۰۸ کلاهک اتمی در اختیار داشت که از قابلیت حمل با موشک‌های بالستیک و جنگنده‌های هوایی برخوردار بودند. اکثر این کلاهک‌ها مستقر و عملیاتی نشده اند، اما انبار شده اند تا در مواقع لزوم به روی موشک‌ها و جنگنده‌ها نصب شوند. تخمین زده می‌شود که هزار و ۷۷۰ کلاهک درحال حاضر نصب و عملیاتی شده اند و در میان آن‌ها هزار و ۳۷۰ کلاهک استراتژیک به روی موشک‌های بالستیک و ۳۰۰ کلاهک باقی مانده در پایگاه‌های مختلف یعنی محل استقرار بمب افکن‌های استراتژیک آمریکا، مستقر شده اند.

۱۰۰ بمب تاکتیکی نیز در پایگاه‌های آمریکا در اروپا استقرار یافته‌اند. هزار و ۹۳۸ کلاهک هسته‌ای باقی مانده در انبار‌ها ذخیره شده اند تا در شرایط خاص ژئوپولیتیک و تکنیکی، از آن‌ها به عنوان عوامل به اصطلاح بازدارنده استفاده شود.

در میان اینها، صد‌ها کلاهک پیش از سال ۲۰۳۰ از رده خارج خواهند شد.

علاوه بر این کلاهک‌ها که در انبار‌های وزارت دفاع آمریکا قرار دارند، حدود هزار و ۵۳۶ کلاهک از کارافتاده نیز هستند که  همچنان به صورت دست نخورده در انبار‌ها ذخیره شده و تحت نظارت وزارت انرژی آمریکا قرار دارند. این کلاهک‌ها در انتظار برچیده شدن به سر می‌برند و به این ترتیب آمریکا در مجموع ۵ هزار ۲۴۴ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد. در حدفاصل سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۸ دولت آمریکا حجم ذخایر سلاح‌های اتمی خود را علنی کرد، اما در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ دولت ترامپ درخواست‌های مکرر فدراسیون دانشمندان آمریکا را برای اعلام آخرین تعداد این کلاهک‌ها و خارج کردن اطلاعات آن‌ها از رده بندی، نپذیرفت.

در سال ۲۰۲۱ دولت بایدن میزان شفافیت قبلی را احیاء کرد و اطلاعات مربوط به سوابق کلی زرادخانه‌های هسته‌ای آمریکا را تا سپتامبر ۲۰۲۰ از حالت طبقه بندی خارج کرد، در این میان سال‌های مربوط به ریاست جمهوری ترامپ نیز لحاظ شد.

این مسئله نشان داده است میزان ذخایر کلاهک‌های هسته‌ای آمریکا در سپتامبر ۲۰۲۰، سه هزار و ۷۵۰ عدد بود یعنی تنها ۷۲ کلاهک کمتر از سپتامبر ۲۰۱۷ و پیش از خودداری ترامپ از علنی کردن اطلاعات مرتبط. تخمین زده می‌شود که تا یک و نیم دهه آینده، تعداد کلاهک‌های هسته‌ای آمریکا همچنان کاهش یابد، زیرا با اجرای برنامه‌های نوسازی، قابلیت کلاهک‌های هسته‌ای موجود افزایش خواهد یافت.

سیاست‌های شفاف‌سازی دولت بایدن همچنین نشان می‌دهد که گام‌های مربوط به برچیدن کلاهک‌ها در سال‌های اخیر به میزانی چشمگیر کاهش یافته است. آمریکا در سال‌های دهه ۱۹۹۰، به صورت متوسط هر سال بیش از ۱۰۰۰ کلاهک هسته‌ای خود را نابود می‌کرد. در سال ۲۰۲۰ این رقم تنها ۱۸۴ مورد بود. بنا بر اعلام وزارت انرژی آمریکا، میزان نابود سازی کلاهک‌ها به عوامل فراوان بستگی دارد، از جمله بودجه مناسب، تدارکات، قوانین، سیاست‌های کاری، دستورالعمل‌های مرتبط، پیچیدگی‌های سیستم سلاح‌ها و دراختیار داشتن نیروی انسانی، تجهیزات و تاسیسات مناسب.

در گذشته، دولت‌های اوباما و بایدن اغلب در حول و حوش کنفرانس‌های مهم خلع سلاح، اطلاعات مربوط به کلاهک‌های هسته‌ای و موارد نابودی آن‌ها را از حالت طبقه بندی خارج و داده‌های مرتبط را علنی کرده اند. اما در سال ۲۰۲۰ این گونه نشد، با این حال دولت بایدن تاکنون درخواست فدراسیون دانشمندان آمریکایی را برای آشکار کردن ارقام مرتبط در سال ۲۰۲۱ یا ۲۰۲۲ نپذیرفته است. تصمیم به ادامه خودداری از ارائه این اطلاعات نه تنها با رویکرد دولت بایدن در سال ۲۰۲۰ در تناقض است، بلکه به نوعی بازگشت به دوران ابهام در سال‌های ریاست جمهوری ترامپ قلمداد می‌شود. این مخفی کاری هسته‌ای آمریکا، با در خواست آمریکا از چین و روسیه برای افزایش شفافیت درباره توان هسته‌ای آنها، همخوانی ندارد. تصور می‌شود سلاح‌های اتمی آمریکا در ۲۴ منطقه جغرافیایی در ۱۱ ایالت آمریکا و همچنین پنج کشور اروپایی ذخیره شده باشند.

بیشترین سلاح‌های هسته‌ای آمریکا در مجتمعی در آلبوکِرک در ایالت نیومکزیکو قرار دارد. اکثر سلاح‌های موجود در این منطقه ازرده خارج هستند و در انتظار نابودی به سر می‌برند.

دومین انبار ذخیره سلاح‌های اتمی آمریکا در واشنگتن قرار دارد، یعنی محل استقرار سلاح‌ای استراتژیک و زیردریایی‌های مجهز به موشک‌های بالستیک در پایگاه کیتساپ. زیردریایی‌هایی که از این پایگاه عملیات انجام می‌دهند، بیشتر از هر پایگاه دیگر در آمریکا، سلاح‌های هسته‌ای مستقر و عملیاتی با خود حمل می‌کنند.  

تازه‌ترین تبادل اطلاعات که در سپتامبر ۲۰۲۲ صورت گرفت نشان می‌دهد آمریکا ۶۵۹ پرتابگر سلاح‌های هسته‌ای را همراه با هزار و ۴۲۰ کلاهک مستقر و عملیاتی کرده است. این آمار حاکی از کاهش ۶ پرتابگر استراتژیک و افزایش ۳۱ کلاهک در  ۱۲ ماه گذشته است. اما این اطلاعات نشان دهنده تغییرات واقعی در زرادخانه آمریکا نیست. آمریکا از سال ۲۰۱۷ تاکنون تعداد کلی ذخایر پرتابگر‌های استراتژیک خود را کاهش نداده است.

در زمان ریاست جمهوری ترامپ، تغییرات اِعمال شده در آرایش نظامی مورد نظر دولت، به صدور دستورالعمل‌های جدید از کاخ سفید و وزارت دفاع آمریکا انجامید، تا به این ترتیب این دستورالعمل‌ها جایگزین دستورات دوران اوباما از سال ۲۰۱۳  بشوند.

نخستین تغییر حاصله، در سند جدید دستورالعمل به کارگیری تسلیحات هسته‌ای صورت گرفت که ترامپ در آوریل ۲۰۱۹ امضا کرد و آن نیز به نوبه خود با دستورالعمل آرایش و برنامه ریزی به کارگیری تسلیحات اتمی اجرا شد. این دستورالعمل در سال ۲۰۲۰ به امضای وزیر دفاع آمریکا رسید. تغییرات اِعمال شده در این اسناد کافی بود تا در طرح جنگ استراتژیک موسوم به OPLAN ۸۰۱۰–۱۲ تغییراتی ایجاد شود...

OPLAN ۸۰۱۰–۱۲ شامل "مجموعه‌ای از طرح ها" است که بر اساس آن چهار دشمن شناخته شده آمریکا هدف قرار گرفته اند، یعنی روسیه، چین، کره شمالی و ایران. این طرح به عنوان برنامه "به کارگیری زور و بازدارندگی استراتژیک" نیز شناخته می‌شود...  

بمب افکن های استراتژیک

نیروی هوایی آمریکا در حال حاضر ناوگانی از ۲۰ فروند بمب افکن B-2A (که همگی قابلیت حمل کلاهک‌های هسته‌ای دارند) و ۸۷ فروند B-52H در اختیار دارد (که ۴۶ فروند آن از قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای برخوردارند). سومین بمب افکن استراتژیک آمریکا B-1B است که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای ندارد. تخمین زده می‌شود در میان این بمب‌افکن‌ها (یعنی ۱۸ فروند B-2A و 42 فروند B-52H) ۶۰ فروند ـ بر اساس طرح‌های جنگ هسته‌ای آمریکا- برای اجرای عملیات هسته‌ای مامور شده‌اند، گرچه تعداد کل بمب‌افکن‌ها که به صورت کامل عملیاتی شده باشند، در هر زمان مشخص دیگر کمتر بوده است.