"زاویه" عنوان برنامه جدیدی از دیدارنیوز است که در قالب مناظره برگزار میشود و قرار است با حضور کارشناسان و متخصصان حوزههای مختلف، موضوعات و معضلات اجتماعی بررسی و برای آن راهکار پیدا کنیم.
دیدارنیوز ـ نسرین نیکنام: در اولین برنامه "زاویه" دو مهمان حضور داشتند، دکتر احمد بخارایی استاد دانشگاه و جامعه شناس و ابوالقاسم رئوفیان دبیر کل حزب اسلامی ایران زمین و بررسی چرایی بروز حوادث اخیر مهمترین محور این مناظره بود.
در ابتدای این مناظره احمد بخارایی در پاسخ به پرسش مطرح شده که آیا بروز حوادث اخیر قابل پیش بینی بود، گفت: پاسخ این سوال را من تقریبا از اواخر ۱۴۰۰ یعنی حدود ۸ ماه در گفتگوهایی که با رسانهها داشتم و در نوشتههای خودم دادم و به این بحران اشاره و حس کرده بودم آن چیزی را که در نیمه ۱۴۰۱ اتفاق میافتد و تحلیل م این بود که مسیری که جامعه میرود سرازیری است یعنی از فروپاشی اجتماعی به فروپاشی سیاسی میرسد.
به گفته این جامعه شناس تلاطمهای اجتماعی تا یک حدی قابل تدوام است یعنی اینکه یک جامعه مدت مدیدی میتواند در بستر فروپاشی اجتماعی بغلطد و نکته قابل تامل اینجاست که ما در حال حاضر در حوزههای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی هم با بحران جدی روبرو هستیم.
بخارایی با اشاره به اینکه اگر بپرسید که چگونه به این استدلال رسیدم، تاکید کرد: ما با آمارها و شاخصهای مهمی از آسیبهای اجتماعی روبرو هستیم و با بررسی این شاخصها و تحلیل و تحقیق به نتایجی در جامعه میرسیم و نکتهای که عیان بود سیر صعودی آسیبها و فروپاشی اجتماعی بود که در چهار سال اخیر بارها به آن اشاره کردم.
او به تفاوت جنس اعتراضهای سال ۱۴۰۱ با سالهای ۸۸، ۹۶ و ۹۸ اشاره کرد و گفت: اعتراضهای سال ۸۸ بیشتر جنبه سیاسی و اعتراضهای سال ۹۶ و ۹۸ از جنس اقتصادی بود، اما اعتراضهای متداوم اخیر از لحاظ جغرافیایی و گستردگی کم نظیر بود.
اینطور که این استاد دانشگاه توضیح میدهد: در یک تعریف مشخص میتوان گفت که این اعتراضها هم عمق زیاد و سطح وسیعی دارد و در نهایت شعارها هم نشان دهنده ترکیبی از این دو نکته است.
بخارایی در بخش دیگر این مناظره به این نکته اشاره میکند که درست است خیلیها کف خیابان هستند، اما چند ده برابر هم پشت صحنه هستند که به دلایل مختلف هنوز به خیابان نیامدند یا فرد در سن و سال مناسبی نیست که بیاید و از طرف دیگر خوف و ترسی که نظام حکمرانی ایجاد کرده مانع حضور این افراد شده است.
ویدیو بخش اول این مناظره را در دیدار و سایت آپارات ببینید.
ابوالقاسم رئوفیان، دبیرکل حزب اسلامی ایران زمین یکی دیگر از مهمانان قسمت اول برنامه زاویه بود که برخلاف دکتر بخارایی اعتقادی به فروپاشی اجتماعی ندارد و احتمال اینکه این اعتراضات منجر به اضمحلال در کشور شود را رد میکند.
به گفته او فروپاشی اجتماعی، سیاسی یا هر نوع دیگر آن مولفههایی دارد که هیچ کدام از این مولفهها در اعتراضهای اخیر وجود ندارد، هر چند سیگنالهایی از آن مشاهده میشود، اما عوامل بازدارندهای به کمک تنویر افکار عمومی مانع از فروپاشی اجتماعی میشود.
او به اولین دامنه اعتراضات در سال ۱۳۷۸ که با انتشار سند محرمانه در روزنامه سلام منتشر شد اشاره کرد و گفت: انتشار آن اسناد با هدف نفی جمهوری اسلامی منتشر شد بعد از آن هم اعتراضات دیگری در سالهای ۸۸، ۹۶ و ۹۸ داشتیم و در نهایت ۱۴۰۱ که همه اینها معلول علت یا عوامل متعددی هستند.
رئوفیان اعتقاد دارد که در جریانات اخیر رفتار حاکمیت باعث تدوام شرایط شده است و بی توجهی مسوولان به خواستههای مردم را نمیتوان نادیده گرفته و به نوعی میتوان عنوان کرد که مقصریم.
دبیرکل حزب اسلامی ایران زمین این را هم اضافه میکند که تصمیم مسئولان در مواجه با حوادث اخیر و حضور دشمنان و رسانههای معاند در تدوام شرایط موجود بی تاثیر نبوده است به طوری که آنها توانستند از آب گل آلود ماهی خود را بگیرند.
احمد بخارایی در ادامه این مناظره همچنان روی پیش بینی خود از شرایط موجود تاکید داشت و گفت: معنی صحبتهای من مبنی بر پیش بینی شرایط موجود به معنای این نیست که من بخارایی ویژگی خاصی دارم یا پیشگو هستم؛ کسی که جامعه شناس باشد آینده نزدیک را با احتمالات زیاد میبیند و با علت و عوامل معضلات اجتماعی سر و کار دارد.
این استاد دانشگاه به سهم مشارکت مردم در دو انتخابات ۹۸ مجلس و ۱۴۰۰ ریاست جمهوری اشاره کرد و گفت: میزان مشارکت زیر ۵۰ درصد با احتساب و فرض اینکه آرا دستکاری نشده باشد خود نشانهای برای بروز حوادث اخیر بود.
ابوالقاسم رئوفیان نظرات دیگری هم داشت و گفت: فاصله نسلهای قدیم با نسل جدید آنقدر زیاد است که هیچ نقطه اشتراکی بین ما وجود ندارد، آنها در دنیای متولد شدند که لپ تاپ و اینترنت و فضای مجازی سرو کار دارند.
او معتقد است: در نهایت با ایشالا و ماشاله مشکلی حل نمیشود و مسئولان کشور باید تلاش کنند، در مقطعی محمود احمدی نژاد باعث دو قطبی شدن جامعه شده بود.