الهام فخاری، فعال سیاسی اصلاحطلب با بیان اینکه مردم از آشفتگیهای سر صحنه خسته شدهاند، درباره سیلابهای اخیر و رفتارهای پوپولیستی از سوی مسئولان گفت: پرسش مردم آسیبدیده همینها هستند چرا پیشگیری نادیده گرفته شده بود؟ از سوی دیگر تصویری که مردم دیدهاند حضور بدون پیشبینی و حتی بدون لوازم بایسته و اساسی برای رفتن به صحنه است، مگر شما با کفش مهمانی به کوه میروید؟!
دیدارنیوز: یک فعال سیاسی اصلاحطلب گفت: وقتی فریاد میزنیم که اعتماد عمومی چسب جامعه است و آسیب به اعتماد عمومی پیوستگی و همراهیها را از میان میبرد، گوش شنوایی نیست، بهجای سازوکارهای دفاعی، باید از این اشتباهها آموخت، نقد را به جان خرید، خطاها را برطرف کرد و در کارهای آینده در منش و بازخوردها تغییر ایجاد کرد. با توپ و تشر به منتقدان یا توجیه مشکلی حل نمیشود بلکه از یک فاجعه به فاجعهای دیگر خواهیم غلطید.
الهام فخاری، درباره اینکه پس از وقوع سیلابهای اخیر شاهد یکسری رفتارهای پوپولیستی از سوی مسئولان در مناطق سیل زده بودیم که این بار بر خلاف روال گذشته که فعالان و کارشاسنان نسبت به این عملکرد واکنش نشان میدادند و زبان نقد باز میکردند، افکار عمومی واکنش نشان داد و عنوان کرد دوره این رفتارها برای اداره کشور و فریب دادن مردم گذشته؛ ارزیابی شما در این باره چیست، گفت: آدمها در زندگی روزمره ناهمانندی میان رفتارها و منش نمایشی با رفتارهای راستین و برآمده از پشتوانه استدلالی قوی را میفهمند. شما تفاوت میان احوالپرسی دوستی که صرفا وانمود به پیگیری حالتان یا تعارف میکند با کسی که چگونگی وضعیت تان برایش مهم است را میفهمید. در مقیاس بزرگتر هم مردم میتوانند تفاوتها را دریابند. بخشی از این توانایی به پیشینه و نحوه عملکردها برمیگردد. زمانی که با وجود هشدارهای علمی دست کم در بیست روز پیش از رخدادها، کار چشمگیری که مردم ببینند و بدانند انجام نشده باشد، پاکسازیها و نظارت بر پیشبرد کارها روشن و اثربخش نباشد، آمدن به صحنه پس از رخداد ویرانگر برای بسیاری از مردم تعبیر به رسیدگی مدیریتی نمیشود.
این فعال سیاسی اصلاحطلب خاطرنشان کرد: رسیدگی مدیریتی یعنی توجه به پیشگیری، توجه به پیشبینیهای علمی برای کاستن از خطر، اقدام اثربخش میدانی پیش از رخدادها، تدارک تمهیدات لازم برای کمکرسانی هنگام رخدادها؛ پرسش مردم آسیبدیده همینها هستند چرا پیشگیری نادیده گرفته شده بود؟ از سوی دیگر تصویری که مردم دیدهاند حضور بدون پیشبینی و حتی بدون لوازم بایسته و اساسی برای رفتن به صحنه است، مگر شما با کفش مهمانی به کوه میروید؟! اینکه تعریف درستی از ابزار و لباس و روش متناسب با موضوعهای مختلف نداشته باشید که هنر نیست، افتخار ندارد، نشانه مردمی بودن نیست، هیچ کسی برای تعمیر یا تمیزکاری خانهاش لباس مهمانی یا رسمی بر تن نمیکند. اگر برای اقدام مدیریتی و پیشبرد کمخطای عملیات امداد و نجات به صحنه میروید، اولین شرط این است که خودتان مایه دردسر و داستان نشوید و دست کم بتوانید راه بروید. این اولین شرط یک نجاتگر غریق است که باید طوری عمل کند که خودش فاجعه جدید درست نکند.
وی ادامه داد: چطور مردم به حضور آتشنشانها و نیروهای هلالاحمر و امداد و نجات واکنش منفی ندارند؟ چون آنها با تجهیزات و ابزار متناسب و برای ماموریت تعریفشده و مشخص رفتهاند هیچکسی هم عکسالعمل آنها را دستمایه شماتت نکرده است. چرایی رفتن و حضور، چگونگی حضور و زمان حضور در بحران را مردم تعبیر و تفسیر میکنند و برایشان پرسشانگیز است. باید مطالبه کرد که گزارش مستند از کارهای پیشگیرانه درخصوص این سیل و بارشهای پیشبینیشده ارائه کنند و بهویژه کسانی که با آن شتاب بدون رعایت بایستهها و تجهیزات لازم خود را به صحنه رساندند و دوربین را برای ثبت این بیتوجهی به بایستههای امداد و نجات و مدیریت پس از بحران به خدمت گرفتند، پاسخگوی کاستی در اقدامات پیشگیرانه در حوزه ماموریتی-شغلی خود باشند.
این عضو سازمان عدالت و آزادی برای ایران اسلامی تاکید کرد: هنگامی که کارهای پیشگیرانه را طبق برنامه و بههنگام انجام داده باشید، اینهمه ویرانی به بار نمیآید و از این گذشته حضور شما به عنوان بخشی از یک روند که اقدام پیشینی داشته، تلقی میشود. در این صورت حضور یک مسئول یا مدیر برای مردم دلگرمکننده و حمایتی تعبیر میشود. مردم از خیلی چیزها از جمله سخن بیعمل، نمایش با بدبختی مردم و آشفتگیهای سر صحنه خسته شدهاند و دسترسی به اطلاعات هم برایشان بسیار روانتر و آسانتر از گذشته است. پرسشگری مردم را از پذیرش بیاما و اگر ادعاها نجات داده است. شما حتی برای کار درست و بهجا و مناسبتان هم باید پاسخگو و نقدپذیر و روادار باشید چه رسد که اینهمه ابهام در این رفتارها باشد.
وی با بیان اینکه وقتی فریاد میزنیم که اعتماد عمومی چسب جامعه است و آسیب به اعتماد عمومی پیوستگی و همراهیها را از میان میبرد، گوش شنوایی نیست، عنوان کرد: بیاعتمادی مردم موجب میشود هر تحرکی به پرسش گرفته شود.
فخاری یادآور شد: مگر ما بارشهای سنگین را در سالهای گذشته تجربه نکردیم؟ آن حجم از ورودی و بارش میتوانست زمینهساز یک فاجعه باشد، ولی نشد، چون برنامهریزی علمی و آگاهانه و اقدام موثر انجام شد. میزان ساعت-نفر کاری که در آن زمان برای پیشگیری و مدیریت ماجرا صرف شده دستاوردش حفظ امنیت جان و مال مردم بود که البته این رویه با روش پریدن وسط صحنه و کنار دست عالیترین مقامات عکس گرفتن و گریز از پاسخگویی به نهادهای نظارتی فرق دارد. مردم هم این را میفهمند. صرفا با آرزوی خوشبختی که مردم خوشبخت نمیشوند، با تشر و شعار دادن که برنامه اقدام سنجیده تنظیم نمیشود، پیشبرد کارها نیازمند آگاهی و اقدام درست است. هشدارهای فراگیر و رسانهای، همکاری دستگاههای ملی و محلی و هشیاری نظارتی شوراها و اقدام بههنگام بسیاری از شهرداریهای کشور کمک کرد که با کمترین آسیب رخدادهای طبیعی مدیریت شوند. هرجا هم که در این مرحله کاستی بود نتیجهاش خسارت و آسیب شد. پیشنیاز آن بازدید نظارتی و سرکشیها، نشستهای پیگیری، تصویب و صرف بودجه برای بهبود زیرساختها و خدمات پاکسازی و لایروبی بود، نه کسی وسط گل و لای عکس گرفت و نه مردم برداشت منفی داشتند.
وی افزود: مقایسه کنید میزان تمرکز و فشار شورا برای پایش وضعیت آبراههها و مسیلها و توسعه شبکه آبهای سطحی تهران و مدیریت آب در سطح استان در گذشته را با امور اخیر. مقایسه کنید تدابیر بودجهای شورای شهرها از جمله یزد یا مشهد یا اصفهان یا دیگر شهرها در هنگام بحرانها را. از این سو مقایسه کنید ببینید در بحران به چه موضوعاتی اولویت داده میشود. مردم این مقایسه و پرسشها را دارند و زندگیشان به گل نشسته است.
این فعال سیاسی اصلاحطلب بیان کرد: شوراهای استانها نقش نظارتی و پیگیری بر هماهنگی و پیشبرد عادلانه امور اجرایی در شهرستانهای هر استان را دارند تا کارکرد و کارنامه اعضای دوره اخیر گزارش داده و تحلیل شود که چه زمانی چه کارهای نظارتی را چگونه انجام دادهاند. این نهادها که صرفا برای دور هم جلسه گذاشتن نیستند، وظایف و کارکردهایی برایشان تعریف شده است. گزارش عملکرد پیشگیرانه دستگاههای اجرایی باید مطالبه و رسانهای شود وگرنه عکس گرفتن با بدبختی مردم که دردی درمان نمیکند بلکه تحقیر مردمی است که با اینهمه فشار باز هم نجیبانه زندگی میکنند. همه خسارتها که جبرانناپذیر نیستند، جانهای از دسترفته، آسیبهایی که به شهر جهانی یزد وارد شده و زندگی مردم که در این شرایط سخت در گل دفن شده را چگونه میتوان جبران کرد؟ تاسف این است که بسیاری از خسارتها را آدمهای با توان هوشی بالا و برخوردار از تحلیل فراگیر میتوانستند پیشبینی و برای پیشگیری چارهجویی کنند، جستجو کنید ببینید متخصصان، آدمهایی که افقی بالاتر را میبینند و باتجربهها کجا هستند؟ ببینید آن بیرونراندنهای نیروهای متخصص و کاربلد با برچسبهای گوناگون به کجا میرسد که بهجای تمرکز آگاهانه بر روندهای لازم، رفتارها واکنشی و صحنهای میشود. مردم مقایسه و تحلیل میکنند و متوسط ضریب هوشی ایرانیان به قدری بالاست که دریابند یک جای کار اشکال دارد که بارشی که چارهساز خشکسالیهای سخت بوده تبدیل به ویرانی و سوگواری شده است.
وی ادامه داد: اکنون هم پیشنهادم این است بهجای سازوکارهای دفاعی، باید از این اشتباهها آموخت، نقد را به جان خرید، خطاها را برطرف کرد و در کارهای آینده در منش و بازخوردها تغییر ایجاد کرد. با توپ و تشر به منتقدان یا توجیه مشکلی حل نمیشود بلکه از یک فاجعه به فاجعهای دیگر خواهیم غلطید. جامعه آنقدرها هم بیحافظه نیست و درصد چشمگیری از جامعه امروز ایران دانشآموخته و دانشگاه رفته است، اگر حتی در عمل دانش را به دست نیاورده، ولی توانایی مقایسه و تحلیل بهتری دارد. دستکم در یکسالگی مدیریتی دورهی جدید، آقایان و خانمها یک مرور منتقدانه بر کارنامه خود داشته باشند، از دیگران برای دیدن کاستیهای عملکردی شان کمک بگیرند و در رویهها تجدید نظر کنند.
این عضو سازمان عدالت و آزادی برای ایران اسلامی خاطرنشان کرد: جامعه واکنش دارد، پرسشگر و منتقد است که این امر نشانه مثبتی از این است که مردم تحلیل دارند و مقایسه میکنند. معتقدم نه تنها بخشهای اجرایی بلکه نهادهای نظارتی مانند نمایندگان مجلس شورای اسلامی، شوراها در سطوح مختلف در شوراهای عالی استانها و سایر دستگاهها باید در قبال پرسش مردم پاسخ دهند که پیش از رخدادها و رویدادها که تا حدودی قابل پیش بینی است و هم تجهیزات و تمهیدات مشخصی دارد چه کار نظارتی کردهاند. دستگاههای اجرایی را مسیر انجام کارهای لازم قرار دهند یا بازخواست کنند در قبال کاستیها و کندیهای کاری که لازم بوده است به ویژه نهادهای نظارتی باید در قبال رأی مردم پاسخگوی عملکردشان باشند. مجلس، نمایندگان محترم و اعضای شورا کمیته تحقیق و تفحص تشکیل دهند و عملکرد واحدهای اجرایی در سطوح مختلف استانها را بررسی کنند.
وی گفت: ما یک رویهای در کشور داریم که بعضی از امور به درستی در وقت خودش انجام نمیشود و خسارتش را مردم میدهند و بعضی از این خسارتها جانی و غیر قابل جبران است آن هم برای اینکه یک عدهای اشتباه میکنند یک عده دیگر تاوان پس میدهند و هیچ تغییری هم اتفاق نمیافتد و رویه اصلاح نمیشود و افراد بر اساس تواناییهایی که دارند و درست سنجیده نمیشوند.