شخصیتهای سیاسی، مذهبی و دیپلماتیک ایران هر کدام به نحوی شخصیت و توان علمی و مصائبی که بر مرحوم دکتر مهدوی دامغانی رفت را بیان کردند، که واکنش خانواده آن مرحوم را به دنبال داشت.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: احمد مهدوی دامغانی، اسلام شناس، ایران شناس و مورخ و همچنین استاد دانشگاه هاروارد روز جمعه ۲۷ خرداد در سن ۹۵ سالگی در آمریکا درگذشت. مهدوی دامغانی از جمله نخبگان و چهرههای علمی و دانشگاهی ایران بود که مانند بسیارانی دیگر، انقلابیون در سال ۵۷ او را هم تحمل نکردند و کارش به دادگاه و اوین کشید و توسط مرحوم محمدی گیلانی محاکمه شد.
به هر روی پس از آزادی از اوین جلای وطن کرد و به ایالات متحده آمریکا رفت و تا پایان عمر جز یک سفر کوتاه به ایران، همانجا ماند.
صادق خرازی درباره سفری که دامغانی بعد از انقلاب به ایران داشتند، مینویسد: «مرحوم آقای مهدوی دامغانی فقط یک بار بعد از این که از ایران خارج شدند [و آن زمانی بود که]به همراه من برای شرکت در کنگره بزرگداشت هزاره فردوسی به ایران آمدند و سخنرانی عالمانه او کنگره را تحت تاثیر خود قرار داده بود.
تنها ۳۸ سال پس از انقلاب بود که صدا و سیمای جمهوری اسلامی از طریق ارتباط ویدئویی با مرحوم مهدوی دامغانی مصاحبه کرد و همه گریههای او، که ناشی از عشق به وطن و امام رضا (ع) و دوری از این دو بود را در آن مصاحبه به یاد دارند.
بعد از فوت ایشان، تعداد زیادی از دیپلماتها و چهرههای دانشگاهی و مذهبی دست به قلم شدند و در وصف او نوشتند و از او یاد کردند. کاری که در دوران حیات نکردند و معمولا نمیکنند. از محمد جواد ظریف گرفته تا کمال و صادق خرازی و دیگران. در این تعریف و تمجیدها البته حقایقی هم گفته شد و سو تفاهمهایی هم به وجود آمد که واکنش خانواده مرحوم مهدوی دامغانی را به دنبال داشت.
صادق خرازی نماینده پیشین ایران در سازمان ملل در یادداشتی که در خبرآنلاین با عنوان " روزهای سخت و سپری شده استاد مهدوی دامغانی" از مصائب و سختیهایی که بعد از انقلاب متوجه این چهره مذهبی و مورخ گذشت، سخن گفت و در بخشی از این ذکر مصائب گفت: «پدر معنوی و استاد بزرگوارم دکتر مهدوی دامغانی در همه سالهای عمرش، در تولیدات فکری و علمی و خدمات خاص خود به جامعه ایران، عمری پر برکت داشت، اما درد و دریغ اکنون که همه صف کشیده اند تا مراتب تاثر و تالم خود به این استاد بزرگوار را ادا کنند یادشان رفته است چه بر سر این استاد بزرگوار آمده است. ایشان مدتی در اوین بازداشت بود. به این دلیل که ریس کانون سر دفتران قبل از انقلاب بود و بعد از انقلاب عدهای کینه او را داشتند. مرحوم آیت الله سید صادق لواسانی و مرحوم آیت الله غروی با حضرت امام (ره) صحبت و ایشان را از وضعیت مهدوی دامغانی مطلع کردند. امام خمینی (ره) دستور رسیدگی دادند و مرحوم آقای محمدی گیلانی با دقت و وسواس ایشان را محاکمه و چند بار متاثر شده بود. به خود من با گریه میگفتند چه ظلم و خطایی در حق ایشان شد. باید بدانید که منزل مسکونی دکتر احمد مهدوی دامغانی تا سالها مصادره بود و در اواسط دهه هشتاد با پیگیری خیرخواهان و شخص آقای خاتمی حل و فصل شد».
در واکنش به این یادداشت صادق خرازی، فریده مهدوی دامغانی در یادداشت کوتاهی مصادره منزل مسکونی پدرش را تکذیب کرد و نوشت: «من نمیدانم چه کسی بهتر و بیشتر از بنده و خواهرم و برادرم و فرزندانم روزانه و شبانه با پدر عزیزم در تماس بوده است که این مقدار اطلاعات به راستی عجیب با این همه جزئیات بیان میدارند؟! پیرو مطالبی که ظاهرا جناب آقای دکتر صادق خرازی بیان فرمودند باید عرض کنم که مطالب و فرمایشات ایشان نادرست است؛ کذب مطلق».
دختر مرحوم مهدوی دامغانی در واکنش به این بخش از سخنان خرازی که نوشته بود، " این استاد تا روزهای آخر عمر با گرفتاری و سختی به دانشگاه میرفتند و تدریس میکردند تا لقمه نان را بی منت به دست آورند"، نوشت: پدر عزیزم هرگز با ویلچر به دانشگاه هاروارد تشریف نمیبرد، چون از چند، سال پیش به این طرف به دلیل کهولت سن دیگر به آن دانشگاه نمیرفتند، چه رسد به این که با ویلچر تشریف ببرند؟! و نیاز مالی هم هرگز نداشتند، چون در تمام عمرشان از خوان گسترده و بسیار سخاوتمندانه ولینعمتشان حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام بهرهمند بودند و به حمدالله هرگز نیازمند کسی یا چیزی نبودهاند. منزل مورد نظر هم در اوایل دهه هشتاد شمسی طی مراحل قانونی به پدرم بازگردانده شد، آن هم با نهایت دوستی و محبت و احترام به مقام پدرم به عنوان یک معلم کهنسال و دانشمند. بنده این صحبتها را از آغاز تا پایان تکذیب میکنم».
این در حالی است صادق خرازی در مورد مصادره و پس دادن ملک مسکونی مرحوم مهدوی دامغانی، کم بیش شبیه به فریده مهدوی دامغانی سخن گفته بود و اینکه دختر مرحوم مهدوی دامغانی صحبتهای آقای خرازی را "از آغاز تا پایان" تکذیب کرده است، جای تامل دارد و اینگونه به نظر میرسد که سرکار خانم مهدوی دامغانی اصل یادداشت آقای خرازی را مطالعه نکرده و بر اساس شنیدهها اقدام به صدور تکذیبیه کرده است.
دیدارنیوز تلاش کرد با آقای خرازی ارتباط تلفنی برقرار کند، اما این تماس وصل نشد، اما اظهار نظر کوتاه ایشان پس از تکذیبه فریده مهدوی دامغانی به دستمان رسید.
صادق خرازی در این یادداشت کوتاه نوشت: «پس از انتشار مطلب اینجانب در اینستاگرام درباره عالم برجسته دکتر استاد احمد مهدوی دامغانی، از نوشته فرزند دانشمند ایشان و توضیحات دوستان مطلع شدم که مشکل مصادره منزل استاد در سال ۱۳۸۳ با همت و دستور جناب آقای خاتمی پیگیری و به ایشان بازگردانده شده است. تصحیح این اشتباه -که عذرخواهم- از سویی تسلای خاطری است بر دلدادگان استاد که در دوره اصلاحات، گوشهای از جفای وارده به ایشان جبران شد و بزرگواری خاتمی عزیز اینجا هم روسفیدمان کرد».
تعداد نخبگان و سرمایههای علمی کشور که بعد و قبل از انقلاب مورد بی مهری دولتهای مستقر قرار گرفتند کم نبوده و نیستند و همیشه به دلیل بی سلیقگی و کج فهمی و یا تنگنظری عدهای و تفسیر غلطی که از امنیت و امنیت ملی و ... دارند، موجباب رنجش و جلای وطن چهرههای موثر کشور را فراهم آوردهاند. مرحوم مهدوی دامغانی نیز از این دسته است. حق مطلب در مورد ایشان حتی بعد از مرگ هم ادا نشده، اما، چون تا حدودی درباره آن مرحوم طی روزهای گذشته گفته و نوشته شد، به آن اکتفا میکنیم.
به گزارش دیدار؛ احمد مهدوی دامغانی متولد ۱۳ شهریور ۱۳۰۵ مشهد بود. از آثار مهدوی دامغانی میتوان به از علی آموز اخلاص عمل، رساله درباره خضر، شاهدخت والاتبار شهربانو، در باغ روشنایی، گزیده حدیقة الحقیقه، گزیدهای از شعر سعدی به زبان عربی، نَسمةالسَّحر بذکر من تشیَّع و شعر (تصحیح، تحقیق)، دیوان خازن (عبداللّه بن احمد خازن) (تصحیح و تحقیق) و الوحشیات (ابوتمام) اشاره کرد.
وی در سال ۱۳۴۲ از دانشگاه تهران درجه دکتری در زبان و ادبیات فارسی گرفت. پس از گذراندن دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی به عنوان استاد دانشگاه تهران به تدریس در دانشکدههای ادبیات و الهیات دانشگاه تهران پرداخت.
از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۴ در دانشگاه مادرید به تدریس ادبیات عرب و فارسی و فقه اسلامی اشتغال داشت.
مهدوی دامغانی از سال ۱۳۶۶ مقیم آمریکا و در دانشگاه هاروارد و دانشگاه پنسیلوانیا مشغول به تدریس در مقطع دکتری و پست دکتری بوده است. رشتههای تدریسی او در آمریکا شامل معارف اسلامی، ادبیات عرب، ادبیات فارسی، فقه، تفسیر و برخی علوم اسلامی بود. همانگونه که در ابتدای گزارش هم ذکری رفت؛ مهدوی دامغانی در ۲۷ خرداد ۱۴۰۱ در 96 سالگی در ایالات متحده آمریکا دار فانی را وداع گفت.