شیرین هانتر، استاد دانشگاه جورج تاون واشنگتن با اشاره به اینکه لابیهای مخالف احیای برجام در آمریکا بسیار قوی هستند، گفت: احیای برجام هیچگاه اولویت واشنگتن نبوده است.
دیدارنیوز: استاد دانشگاه جورج تاون واشنگتن گفت: از ابتدای شروع کار دولت بایدن معتقد نبودم که او برجام را احیای خواهد کرد و در بعضی از مصاحبههای خودم هم گفتم که امیدواری ایران به وی بیهوده است. لابیهای مخالف احیای برجام بسیار قوی هستند؛ وزیر خارجه آنتونی بلینکن نیز بسیار طرفدار اسرائیل و از مخالفین است.
شیرین هانتر، در تحلیل این گزاره که آنچه امروز از پروسه احیای برجام میدانیم وقوع یک بنبست است و اینکه آمریکا پس از دریافت پیشنهادات ایران که از طریق هماهنگکننده اتحادیه اروپا برای این کشور ارسال شده، پاسخی به تهران نداده است، در پاسخ به این سوال که آیا مذاکرات به واقع با بنبست مواجه شده است و علت عدم ارائه پیشنهاد از سمت واشنگتن چیست، گفت: در ظاهر اینطور به نظر میرسد که مذاکرات به بنبست رسیده است؛ دلیل اصلی آن نیز این است که ایران اصرار دارد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست سیاه خارج شود. در مقابل دولت جو بایدن حاضر به این کار نیست.
وی ادامه داد: رئیسجمهور آمریکا از طرف کنگره و حتی بعضی سناتورهای دموکرات تحت فشار است که چنین اقدامی صورت نگیرد. البته اسرائیل، طرفداران آمریکاییاش و همینطور عربستان سعودی و برخی کشورهای دیگر عرب هم خواستار این هستند که سپاه در این لیست باقی بماند. اینها به طور کلی مخالف احیای برجام هستند و از هر بهانهای برای جلوگیری از احیای آن استفاده خواهند کرد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که برخی کارشناسان معتقدند که طولانی شدن روند مذاکرات باعث شد تا مخالفان برجام در داخل ایران و ایالات متحده، فرصت کافی جهت لابی علیه احیای این توافق را پیدا کنند، آیا این مسأله یکی از دلایل بنبست امروز است، گفت: من از ابتدای شروع کار دولت بایدن معتقد نبودم که او برجام را احیا خواهد کرد و در بعضی از مصاحبههای خودم نیز گفتم که امیدواری ایران به وی بیهوده است. لابیهای مخالف احیای برجام بسیار قوی هستند؛ وزیر خارجه آنتونی بلینکن نیز بسیار طرفدار اسرائیل و از مخالفان است.
وی افزود: با این حال مشکل اصلی این است که مساله برجام به روابط ایران و آمریکا و نبود اعتماد متقابل وابسته شده است. ایران از این نگران است که اگر دوباره فعالیتهای هستهای خود را کاهش دهد، آمریکا باز هم تحریمها را برنخواهد داشت. آمریکا هم میخواهد که فعالیتهای هستهای ایران کاهش یابد بدون آنکه تحریمها به طور کلی برداشته شود. علیرغم صحبتهایی که میشود، تحریمها تاثیرات بسیار بدی برای ایران داشته است. بسیاری در آمریکا و منطقه مدعیاند که با ادامه تحریمها یا تضعیف بیشتر ایران، یا این کشور رفتار خود را تغییر میدهد یا با اعتراضهای داخلی مواجه خواهد شد.
هانتر همچنین در پاسخ به این سوال که گفته میشود احیای برجام از اولویت دولت جو بایدن خارج شده است یا سخنگوی وزارت امور خارجه ایران معتقد است که آمریکا برجام را گروگان تحولات و سیاست داخلی خود کرده است، آیا این دو فرضیه صادق هستند، گفت: احیای برجام هیچگاه اولویت آمریکا نبوده است؛ علیرغم تبلیغاتی که اسرائیل و دیگران در مورد برنامه هستهای ایران میکنند، واقعیت این است که ایران در حال حاضر قادر به تولید سلاح هستهای مورد ادعای آنها نیست که اگر اینگونه بود تا به حال یا مورد مقابله قرار میگرفت یا برجام زنده میشد. هدف تحریمها هم مقابله با برنامه هستهای ایران نیست بلکه هدف تضعیف ایران است.
وی ادامه داد: البته سیاست داخلی آمریکا در این مورد تاثیر دارد به این معنا که سیاست خارجی همه کشورها از جمله ایران از سیاست داخلی تاثیرپذیر است. برای مثال برخی مخالفان دولت روحانی از دستیابی به توافق در زمان او ممانعت کردند تا از آن در رقابتهای انتخاباتی استفاده کنند.
این تحلیلگر روابط بینالملل در پاسخ به این سوال که در صورت اعلام رسمی نابودی مذاکرات برای احیای برجام، چه افقی پیش روی تهران و واشنگتن خواهد بود، گفت: بدون زنده کردن برجام فشارها بر ایران ادامه خواهد داشت و چه بسا فشارهای دیگری نیز اعمال شود که در این صورت شرایط اقتصادی به گونهای میشود که رقبای منطقهای ایران از این شرایط استفاده کرده و موقعیت تهران در این حوزه را نیز تضعیف خواهند کرد پس باید هوشیار باشیم.