دیدارنیوز - آمریکا سالهاست که روسیه را به نقض این معاهده متهم میکند؛ اتهامی که مسکو آن را رد میکند.
پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد (آیاناف) در سال ۱۹۸۷ در واشنگتن میان رهبران ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای حذف موشکهای میانبرد و کوتاهبرد امضا شد و رونالد ریگان، رئیس جمهوری آمریکا و میخائیل گوباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی آن را امضا کردهاند. این پیمان تولید و آزمایش موشکهای کوتاه برد ۵۰۰ کیلومتر تا میان بردهایی ۵۵۰۰ کیلومتری را منع میکرد.
دونالد ترامپ میگوید، روسیه این پیمان را با آزمایش نسل جدید موشکهای خود نقض کرده است.
این ادعا را باراک اوباما، رئیسجمهوری قبلی آمریکا هم تکرار کرده بود اما به اصرار متحدان اروپایی کشورش که از به راه افتادن یک جنگ تسلیحاتی نگران بودند از آن خارج نشده بود.
ترامپ گفت: آمریکا به روسیه اجازه نمیدهد که فعالیت تسلیحاتی خودش را بکند؛ در حالی که ما خودمان را منع میکنیم.
وی افزود: نمیدانم چرا اوباما در این باره مذاکره نکرده بود یا از آن خارج نشده بود... آنها سالهاست که این پیمان را نقض میکنند.
در همین حال یک مقام وزارت خارجه روسیه به خبرگزاری نووستی گفت، آمریکا این تصمیم را با انگیزه محقق کردن رویای جهان تکقطبی انجام میدهد؛ جهانی که در آن آمریکا تنها ابرقدرت است.
واشنگتن معتقد است، موشکهای نسل جدید کوتاهبرد و میانبرد مسکو به این کشور قدرت حملات هستهای سریع به کشورهای ناتو را فراهم میکند. روسیه درباره نسل جدید موشکهایش اطلاعات اندکی فاش کرده اما اصرار دارد که پیمانش با آمریکا را زیرپا نگذاشته است.
با وجود این، تحلیلگران میگویند این موشکهای جدید گزینه ارزانتری برای تسلیحات متعارف فعلی است.
روزنامه نیویورکتایمز، روز جمعه گزارش کرده بود که آمریکا بنا دارد این پیمان را ترک کند؛ چرا که التزام به آن را مانعی بر سر مقابله با گسترش حضور نظامی چین در شرق آسیا میداند.
چین متعهد به پیمانی نظیر آنچه مسکو و واشنگتن در سال ۱۹۸۷ امضا کردند، نیست و میتواند بدون قید و شرط در زمینه تولید و گسترش موشکهای میان برد خود فعالیت کند.
آن طور که گفته شده، قرار است جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ تصمیم کشورش برای خروج از این پیمان را در خلال دیدارش با مقامهای روسیه در مسکو به آنها اعلام کند.
آخرین باری که آمریکا یک پیمان نظامی را ترک کرد، به سال ۲۰۰۲ و دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش باز میگردد. در آن سال بوش آمریکا را از معاهده منع تولید تجهیزات ضدبالستیک خارج کرد؛ چرا که بنا داشت سیستم سپر ضدموشک بالستیک در اروپا را در تقابل با روسیه احداث کند. این طرح در سال ۲۰۰۹ از سوی باراک اوباما متوقف شد و چند سال بعد در ۲۰۱۶ دولت اوباما آن را با یک سیستم دفاعی جدیدتر جایگزین کرد.
رئیسجمهوری آمریکا تصریح کرد: ما باید بتوانیم آنگونه سلاحها را تولید کنیم؛ مگر این که روسیه نزد ما بیاید، چین نزد ما بیاید، همه آنها نزد ما بیایند و بگویند: بیایید تعقل کنیم و هیچیک از ما دست به تولید اینگونه جنگافزارها نزند. اما اگر قرار باشد روسیه این کار را بکند و چین این کار را بکند ولی ما به این پیمان پایبند بمانیم، چنین چیزی غیرقابلقبول است.
یک مقام ارشد دولت آمریکا به رادیو اروپای آزاد گفته است: در دو دولت، ایالات متحده و همپیمانان آن تلاش کردند تا روسیه را به اجرای کامل این پیمان به طوری که قابل راستیآزمایی باشد، متقاعد کنند. با این حال روسیه به تولید موشکهای منعشده کروز ادامه داده و به درخواستها برای شفافیت در این مورد بیتوجهی کردهاست.
روسیه از سوی دیگر بارها این اتهامها را رد کرده و همزمان گفته است، بخشهایی از سیستم دفاع موشکی آمریکا در کشورهای اروپایی برخلاف این توافق و ناقض آن است.
خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از یک قانونگذار روس گزارش داد: خروج آمریکا از این پیمان، شگفتآور نیست. مشخص است که آمریکا هیچ مدرکی ندارد که ثابت کند روسیه این پیمان را نقض کرده است.