بانک جهانی، سازمان تجارت جهانی، صندوق بینالمللی پول و برنامه جهانی غذا وابسته به سازمان ملل متحد هشدار دادند که امنیت غذایی جهان در خطر است و کشورها باید برای تامین خوراک مردم تدابیر ویژهای اتخاذ کنند.
دیدارنیوز: این سازمانها با انتشار بیانیه ای از همه کشورها خواستند که از ممنوع کردن صادرات مواد غذایی و کود شیمیایی خودداری کنند و اقدامها و تدبیرهای فوری و هماهنگ در زمینه امنیت غذایی انجام دهند.
در این بیانیه که چهارشنبه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) منتشر شده، تاکید می شود که جنگ در اوکراین به فشارهای فزاینده ناشی از بحران همهگیری کرونا، تغییرات آب و هوایی و تنشهای روزافزون منطقهای میافزاید و تهدیدی برای میلیونها نفر در سراسر جهان به شمار میرود.
پس از جنگ در اوکراین که ۲۴ فوریه گذشته (پنجم اسفند) آغاز شد، تولید و صادرات برخی مواد غذایی دچار اختلال شد. این دو کشور سهم قابل توجهی در تولید گندم، غلات و دانههای روغنی در جهان دارند.
در هفتههای اخیر قیمت برخی مواد غذایی در بازارهای جهانی به شدت افزایش یافته و برخی کشورها با رکود یا توقف واردات این کالاها روبرو شدهاند.
چهار نهاد بینالمللی یاد شده در بیانیه مشترک خود هشدار میدهند؛ این وضعیت فشار بر شهروندان را افزایش میدهد و به خصوص برای کشورهای فقیرتر یک تهدید جدی به شمار میرود.
سازمان تجارت جهانی (WTO) روز سهشنبه گذشته در تحلیلی درباره پیامدهای جنگ اوکراین پیشبینی کرد؛ تولید ناخالص داخلی جهان کاهش مییابد. این سازمان مهمترین علتهای این امر را افزایش شدید بهای مواد غذایی و انرژی و کاهش صادرات از روسیه و اوکراین عنوان کرد.
این سازمان پیشبینی کرده که کشورهای فقیرتر به خاطر جنگ اوکراین در معرض خطرهای جدیتر هستند زیرا آنها در قیاس با کشورهای برخوردارتر سهم بیشتری از درآمدشان را صرف تامین مواد غذایی میکنند.
بانک جهانی نیز یک روز پیشتر برآورد کرده بود که تولید ناخالص داخلی اوکراین در سال جاری میلادی می تواند به نسبت سال گذشته ۴۵ درصد کاهش داشته باشد.
بر پایه ارزیابی بانک جهانی، در پی حمله روسیه فعالیت در بخش کشاورزی اوکراین به عنوان یکی از شاخههای مهم اقتصاد این کشور، در بسیاری از مناطق متوقف شده است.
شو ون هونگ، پژوهشگر آکادمی علوم اجتماعی چین در مصاحبه ای با روزنامه دولتی گلوبال تایمز اعلام کرد افزایش سهم یوان در ذخایر روسیه پاسخی به استفاده ایالات متحده از دلار به عنوان یک "سلاح مالی" و همچنین نشان دهنده نزدیکی اقتصادی مستمر مسکو با شرق است.
این نشریه با استناد به تحلیلگران خاطرنشان می کند، در نتیجه بحران اوکراین و تحریم های بین المللی پس از آن، روسیه نگاه خود را به شرق معطوف کرد. از جمله بر اساس گزارش بانکمرکزی روسیه، سهم یوان در ذخایر ارزی این کشور از 12.8 درصد به 17.1 درصد نسبت به اول ژانویه افزایش یافت.
در این مقاله آمده است: "روسیه احتمالاً به تکمیل ذخایر ارزی خود با یوان چین ادامه خواهد داد و در عین حال وابستگی خود را به دلار آمریکا در میان مدت و بلندمدت کاهش خواهد داد".
به گفته هونگ، اقدامات بانک مرکزی روسیه منعکس کننده بی اعتمادی به دلار آمریکا است که ایالات متحده از آن نه به عنوان یک ارز قابل اعتماد برای پرداخت های بین المللی ، بلکه به عنوان یک "سلاح مالی" استفاده می کند. وی یادآور شد که مسکو پس از سال 2014 تلاش های خود را برای دلارزدایی افزایش داد و تا تابستان 2018 از شر بیشتر اوراق قرضه ایالات متحده خلاص شد.
هونگ افزود: "تحریمهای جامع بیسابقهای که غرب علیه روسیه تحمیل کرده ، این کشور را مجبور میکند اقتصاد خود را به سمت شرق و به سمت منطقه آسیا و اقیانوسیه سوق دهد". این کارشناس خاطرنشان کرد، افزایش سهم یوان در ذخایر روسیه نشان دهنده پتانسیل قابل توجهی برای توسعه تجارت دوجانبه روسیه و چین و اعتماد مسکو به شکوفایی اقتصادی چین است.
از جمله حجم تجارت دوجانبه روسیه و چین در سال 2021 با 35.9 درصد افزایش و برای اولین بار از مرز 140 میلیارد دلار عبور کرده و در مجموع به 146.8 میلیارد دلار رسید. این نشریه نتیجه می گیرد که در عین حال، چین برای دوازدهمین سال متوالی شریک تجاری اصلی روسیه باقی می ماند.
24 فوریه، روسیه عملیات نظامی خود را برای غیرمیلیتاریزه کردن و نازی زدایی اوکراین آغاز کرد. در پاسخ، کشورهای غربی تحریمهای گستردهای را علیه مسکو اعلام کردند که عمدتاً در بخش بانکی و عرضه محصولات با فناوری پیشرفته بود. برخی از برندها اعلام کرده اند که فعالیت خود را در روسیه متوقف می کنند.
کرملین این اقدامات را یک جنگ اقتصادی بی سابقه نامید. مقامات روسیه بر آمادگی خود برای روبرو شدن چنین تحولی تاکید کرده و اطمینان دادند که به اجرای تعهدات اجتماعی خود ادامه خواهند داد. بانک مرکزی روسیه در حال انجام اقداماتی برای تثبیت وضعیت در بازار ارز است. نخست وزیر میخائیل میشوستین قبلاً گفت، دولت طرحی را برای مقابله با اقدامات محدودکننده آماده کرده است که شامل حدود صد ابتکار است. مقدار بودجه آن حدود یک تریلیون روبل خواهد بود. روسیه نیز به نوبه خود چندین اقدام تلافی جویانه اقتصادی علیه غرب انجام داده است.
تحریمها برای خود آمریکا و اروپا، به مشکلات اقتصادی تبدیل شده و باعث افزایش جدی قیمت سوخت و مواد غذایی شده است.