چند ساعت از اختتامیه پرحاشیه جشنواره فیلم فجر گذشته و هنوز لو رفتن اسامی، پخش غیرقانونی فیلم «علفزار» و ماجرای آراء مردمی بحثی داغ است و احتمالا تا چند روز دیگر هم ادامه داشته باشد. البته مدیران مربوط وعده پیگیری همه این اتفاقها را دادهاند، ولی آنچه پیش آمد در تاریخ جشنواره فیلم فجر ثبت میشود و فقط باید امیدوار بود در دوره بعدی که قرار است بینالمللی هم برگزار شود، عزمی جدی برای حفظ اعتبار جشنواره وجود داشته باشد.
دیدارنیوز ـ بامداد ۲۳ بهمنماه رییس سازمان سینمایی که در اختتامیه قصد داشت در یک سخنرانی کوتاه چند نکته را مطرح کند، با استقبالی که از این جملهاش «میدانم همه منتظر رسیدن به بخش جوایز هستید» صورت گرفت حرفهایش را نیمهکاره رها کرد تا در بخش تجلی اراده ملی همه را عنوان کند، ولی با این حال در یک گفتوگوی زنده تلویزیونی درباره حذف سیمرغ مردمی، لو رفتن فهرست جایزهها و پخش یکی از فیلمهای جشنواره صحبت کرده و با وجود تمام اتفاقهای بحثبرانگیز جشنواره فجر به این رویداد نمره قبولی داده و تاکید کرده که سال بعد با شرایط بهتر به صورت بینالمللی برگزار خواهد شد.
او درباره آراء مردمی با اشاره به اعتراض عباس نادران - تهیهکننده شادوران- و اینکه اولین بار موضوع تخلف را او اعلام کرد گفت: طی بررسیهای انجام شده، متوجه شدیم اینترنت یکسری سینماها در زمان نمایش برخی فیلمها قطع شده است. همچنین بین آراء اعلام شده و آرایی که از جریان رایگیری خارج شدهاند، تناقض وجود داشته است. خیلیها گفتند اگر جایزه را حذف کنیم خودزنی بزرگی انجام دادهایم، اما من معتقدم که ما از آراء مردمی صیانت کردیم. وقتی تخلف صورت میگیرد، باید محکم بایستیم و معتقدم باید تکلیف را روشن میکردیم. این ماجرا توسط حراست سازمان سینمایی در حال بررسی است که چرا اینترنت چند سینما در ساعات مشخصی قطع شده است.
در این باره مسعود نقاشزاده - دبیر جشنواره فجر - هم در حاشیه مراسم پایانی گفته است: تناقضهای زیادی در دادهها وجود داشت و تعداد آراء قال توجهی برای بعضی سانسها ثبت نشده بود، بنابراین برای حفاظت از حقوق صاحبان آثار و رأی مردم تصمیم گرفتیم آنچه را مطمئن نیستیم اعلام نکنیم.
خزاعی درباره لو رفتن اسامی برگزیدههای جشنواره هم بیان کرد: در حال بررسی هستیم تا مشخص شود خبرنگار و سایت مربوطه آمار را از کجا آوردهاند؟ این جرم است و حراست سازمان در حال پیگیری است. همچنین در سینماهایی که تخلف صورت گرفته هم باید مشخص شود عمدی در کار بوده یا خیر و در نهایت کسانی که آراء را تکثیر کردند باید مشخص شوند.
در این باره مسعود نقاشزاده هم همانند خزاعی تقصیر کار را بیشتر متوجه رسانه منتشرکننده دانسته و بدون اشاره به اینکه از چه منبعی یک فهرست محرمانه به بیرون از جشنواره و هیات انتخاب درز کرده، گفته است: متاسفانه بیاخلاقی در حوزه رسانهای کم نیست. هرکسی که در سینما کار میکند میداند رأی هیات داوران اطلاعات محرمانه است تا وقتی که روی استیج نتایج مشخص شود. از اهالی شریف رسانه درخواست داریم این مورد را مدیریت کنند تا ببینیم چه کسی چنین جریانی را دنبال میکند. ما قطعا پیگیر این مورد هستیم. اسامی افراد خاطی اگر به اطلاعات کافی برسیم منتشر خواهد شد.
خزاعی هم در گفتوگوی در برنامه «هفت» به پخش شدن بخشهایی از فیلم سینمایی «علفزار» در جریان جشنواره فجر هم اشاره کرده و گفته است: این موضوع را هم حراست سازمان سینمایی پیگیری میکند، چون بخش از فیلم «علفزار» روی سه پایه جلوی پرده یکی از سینماها ضبط شده است و مشخص میشود که از کدام سینما و صندلی اتفاق افتاده است.
رییس سازمان سینمایی درباره اعمال محدودیتها در سازمان سینمایی و ممیزی و توقیف فیلمهای دارای پروانه نمایش هم گفت: ما آمدهایم تا محدودیتها را برداریم. فیلمسازها در چند سال اخیر در مضامین خاصی محدود شدهاند، اما آیا همه سینمای ایران به طبقه خاصی محدود است و آیا ما اجازه داریم تسری دهنده این فضا باشیم؟ بنابراین این مسائل زائد باید حذف شوند تا به نقطه اوج برسیم. پرداختن به موضوعات مختلف در فیلمها از راهکارهای ما برای از بین محدودیتهاست؛ مردم حق دارند روی پرده، سینمای ملی ببینند. خیلی وقت است سینمای ملی تبدیل به سینمای میلی شده است، چراکه قرار نیست اگر میل من چیزی را دوست دارد، آن را بسازم.
او با اشاره به اینکه «در سایت سازمان سینمایی ۱۲ موضوعی را که به آنها پروانه ساخت نمیدهیم، به صورت شفاف قرار دادهایم که تکلیف فیلمسازان را روشن کنیم» ادامه داد: شوراهای پروانه ساخت و نمایش توسط حاکمیت انتخاب شده و وقتی شورای نمایش تصمیمی گرفت، دیگر نهادها و سازمانها حق نظر دادن ندارند؛ اگر نظری و دیدگاهی درباره فیلم دارند باید قبل از اعطای پروانه نمایش نظرتشان را ارائه دهند؛ بنابراین اگر امضای معاونت مربوطه و شورا، پای مجوز باشد، دیگر قرار نیست کسی یا نهادی بتواند جلوی نمایش فیلمی را بگیرد. من به شخصه سفت پای فیلمها میایستم. چون متخصصان فرهنگی آن را برای اکران تایید کردند و بعد از آن قرار نیست نظر دیگری اعمال شود. توصیه میکنم هر نهاد یک گروه متخصص داشته باشند نه اینکه سه گروه با نظرات مختلف و متضاد جلو بیایند و هر کدام چیزی بگویند.
خزاعی در حالی این اظهارات را مطرح کرده که چند فیلم به دلیل ممیزیهای سازمان سینمایی نتوانستند با وجود تایید کیفی از سوی هیات انتخاب به جشنواره راه پیدا کنند و رییس سازمان سینمایی ابراز امیدواری کرد که این فیلمها با برطرف کردن مشکلشان دیده شوند. همچنین فیلم «چپ راست» حامد محمدی هم با وجود داشتن پروانه نمایش بلاتکلیف مانده و زمزمههایی درباره وضعیت مبهم نمایش برخی فیلمهای متقاضی نوروز هم شنیده میشود.
نشستهای فرهنگی جشنواره که با انگشتشمار مخاطب حضوری و تعدادی مخاطب آنلاین برگزار میشد یکی از بخشهای انتقادبرانگیز جشنواره بویژه در شرایط کرونایی بود که نقاشزاده درباره آن و شرایط برپاییاش در سال آینده گفته است: جشنوارهای که ابعاد بینالمللی داشته باشد تعداد افراد شرکت کننده و نشستهای مختلف آن نیازمند کار رسانهای است که باید به صورت تخصصی به آن پرداخت. جشنواره فیلم فجر نباید به سمت گسترش برود و باید با محدودیت برگزار شود. به واسطه محدودیتهای کرونایی امسال فیلمها را در دو نوبت نمایش دادیم. در جشنواره فیلم فجر باید به سمت استاندارد حرکت کنیم و جشنواره باید رفتار و عملکرد حرفهای داشته باشد. نشستهای بخش بخش فرهنگی منتقدانی دارد، ولی مگر میشود سینما را بدون فرهنگ تصور کرد؟ علی نصیریان جمله کلیدی در اختتامیه گفت که سینما فقط تخصص نبست و نیازمند فرهنگ است. از منتقدان میپرسم وقتی نشست تخصصی برگزار میشود تعداد کمی متخصص در سالن مجزا در حال واکاوی هستند که مزاحم فیلم دیدن و برنامهها نیستند و واقعا آنها چه ضرری به کسی میزنند؟ چرا باید در این زمینه موضعگیری انجام شود.
این گفتهها در حالی مطرح شده که در پیگیری ایسنا گفته شد برخی مهمانها و دانشجویانی که برای شرکت در این نشستها کارت دارند، از جمله کسانی هستند که در سانس اهالی خبرنگاران و منتقدان هم به تماشای فیلم مینشینند، ولی از آنجا که اسامی دارندگان کارتها همانند یکی دو سال قبل منتشر نشده مشخص نیست چه تعداد صرفا برای این جلسهها کارت داشتند.