مشاور عالی کسب و کار و مدرس دانشگاه طرح کسب و کار را یک سند رسمی می‌داند که به طور دقیق مشخص می‌کند، اهداف یک کسب و کار چیست و چگونه می‌توان به آن اهداف دست یافت؛ همچنین هر کسب و کار نوپایی باید بداند که چه کاری، توسط چه کسی، برای چه کسانی، در چه زمانی و چگونه انجام خواهد شد؟
به گزارش دیدار نیوز خوزستان، شکل گیری کسب و کار نشان دهنده پویایی اقتصاد است و ناتوانی کارآفرینان و صاحبان ایده در ایجاد کسب و کار‌های جدید نیز نشان از وجود چالش‌های اساسی و عدم فراهم بودن زیرساخت‌ها در اقتصاد هر کشوری است که امکان ایجاد کسب و کار‌های جدید و توسعه آن‌ها را نمی‌دهد.
با این وجود، تنها فراهم بودن زیرساخت‌ها نیست که می‌تواند کسب و کارها را به هر طریقی به سرانجام برساند و این زمینه‌ها تنها بخشی از کار است. بخش مهم دیگر کار این است که صاحبان ایده و سرمایه گذاران کسب و کارها، بدانند چه می‌خواهند و شناخت کافی از پروژه‌ای که قرار است اجرا کنند داشته باشند و همچنین اینکه برای کسب و کار نوپای خود چشم انداز روشنی را تعیین کنند. در عین حال، از قوانین مربوط به کسب و کار آینده خود مطلع بوده و تخصص لازم برای عملیاتی کردن کسب و کار را نیز داشته باشند.
مسلم خانی در خصوص روش‌های نگارش طرح کسب و کار، گفت: برای ایجاد و رشد یک کسب و کار نیازمند یک نقشه راه هستیم و صاحبان این کسب و کار باید بدانند که این کسب و کار به چه کسانی قرار است خدمات بدهد و چه چیزی تولید کند و همچنین اینکه آینده این کسب و کار به چه سمت و سویی در حرکت است.
این مشاور عالی کسب و کار اظهارداشت: تعریف ساده از طرح کسب و کار این است که چه کاری، توسط چه کسی، برای چه کسانی، در چه زمانی و چگونه انجام خواهد شد؟ این ماهیت و هویت طرح کسب و کار است. با این حال، بسیاری سوال می‌کنند که آیا واجب است که طرح کسب و کار نوشته شود؟
کسب و کار
آینده کسب و کارتان را پیش بینی کنید
خانی در پاسخ به سوال ذکر شده گفت: نوشتن طرح کسب و کار ده‌ها مزیت دارد. یک موضوع دستیابی به نقشه استراتژیک است که سناریو‌های بدبینانه و خوشبینانه و همچنین سناریو‌های واقع بینانه مرتبط با آن فعالیت نوشته می‌شود و احتمالات ممکن در کسب و کار به نوعی در نظر گرفته می‌شود.
به گفته خانی، طرح کسب و کار ما را برای مواجه شدن با موقعیت‌های گوناگون آماده می‌کند. وی ادامه داد: فرایند تولید و عرضه خدمات و کسب ثروت از طریق شناسایی فرصت‌ها را اگر تعریف جامع کسب و کار بدانیم، نیازمند آن است که افق استراتژیک و دورنمای آن را بدانیم و راهبرد‌های توسعه کسب و کار را نیز به صورت مکتوب در اختیار داشته باشیم و نوعی پیش بینی آینده کسب و کار را داشته باشیم.
این استاد دانشگاه در ادامه به ارائه نکات مربوط به طرح‌های کسب و کار پرداخت و گفت: اولین نکته مهم این است که باید نام کسب و کار و شناسنامه کسب و کار و نام تجاری آن را در این طرح مشخص کرده باشیم که بتوانیم از این کسب و کار با یک نام و نشان تجاری مشخص یاد کنیم.
به گفته خانی، ما به عنوان طراح، باید محصولات و خدماتی که در این طرح کسب و کار قرار است تولید شود را مشخصا تبیین کنیم. وی افزود: در واقع منابع انسانی که قرار است این کسب و کار را اداره کنند و نقش آفرینی داشته باشند را معرفی می‌کنیم، از طرفی باید معرفی بازار‌های بالفعل و بالقوه فرا روی این کسب و کار نیز صورت گیرد.
از کسب و کارتان رویا نبافید
خانی در ادامه گفت: از سوی دیگر ما باید تکنولوژی‌های مورد نیاز کسب و کار را نیز مشخص کنیم و کسب و کار‌های رقیب در این حوزه را بشناسیم تا ورود واقع بینانه داشته باشیم و از همه مهم‌تر آینده پژوهی و آینده کسب و کار را بدانیم.
کارشناس ارشد بازار کار و کارآفرینی، سند مکتوب و مشخص کسب و کار را سبب اعتماد و اطمینان دانست و اعلام کرد: زمانی که یک کارآفرین جوان می‌خواهد یک کسب و کار دانش بنیان تعاونی راه اندازی کند و در حوزه‌های مختلف فعالیت خواهد داشت، طرح کسب و کار باعث جلب اعتماد مشتریان خواهد شد.
وی در ادامه اظهار داشت: همچنین طرح کسب و کار شانس موفقیت آن را بیشتر می‌کند و موقعیت کسب و کار‌های رقیب را در طرح می‌توانید مطالعه کنید. در عین حال، کسب و کار از حالت رویایی خارج می‌شود و سرمایه گذاران و تامین کنندگان مالی را راحت‌تر همراه خواهد کرد.
مدرس دوره‌های کارآفرینی، استراتژی‌های حرکت و روش‌های دستیابی به موفقیت در طرح کسب و کار کارآفرینانه را از فواید داشتن طرح کسب و کار عنوان کرد و گفت: طرح کسب و کار نوعی راهنمای گام به گام برای شما ایجاد خواهد کرد و زمانی که از طرح کسب و کار صحبت می‌کنیم، یعنی یک فرایند به هم پیوسته از ایده تا پدیده و محصول را خواهیم داشت.
کسب و کار
وی در ادامه افزود: طرح کسب و کار می‌تواند به شما امکان مقایسه امروز را با فردا بدهد و از همه مهم‌تر این باور را به شرکا و مشتریان بدهید که ما دارای یک کسب و کار مستحکم هستیم و می‌خواهیم آن را توسعه بدهیم. طرح کسب و کار چشم انداز واضحی از کسب و کار ایجاد می‌کند و یک درک متقابل بین اعضای کسب و کار و هیات مدیره ایجاد می‌کند.
خانی طرح کسب و کار را نوعی بیانیه ماموریت و بیانیه هویت عنوان کرد و گفت: سوال این است که فرایند‌ها و مراحل تهیه کسب و کار چه گام‌هایی است؟
گام‌های کسب و کار
مشاور عالی کسب و کار، اولین گام کسب و کار را ارزیابی دقیق از فرایند کسب و کار با توجه به منطقه جغرافیایی عنوان کرد و گفت: نکته دوم ماموریت‌های این کسب و کار را بنویسیم و نکته سوم این است که آمادگی لازم را با توجه به واقعیت‌های بازار کسب کنیم و آن‌ها را درطرح کسب و کار وارد کنیم و اهداف طرح کسب و کار را رویکرد دستیافتنی بودن در طرح بیاوریم و نهایتا به سمتی برویم که کارکنان و فرایند‌ها با این طرح کسب و کار تطبیق داده شوند.
به گفته خانی، در طرح کسب و کار با بیزینس پلن و نقشه طرح کسب و کار به صورت عمومی روبرو هستیم و همچنین روش اقتصادی سازی یک کسب و کار را در مدل کسب و کار تشریح می‌کنیم و یک طرح نیز برای غلبه بر بازار داریم که چگونه یک محصول باید وارد بازار شود؟
وی ادامه داد: ما قبل از نوشتن طرح کسب و کار، در ادبیات اقتصادی و بازار کار نیازمند یک مطالعه توجیهی هستیم که آیا صرفه اقتصادی انجام طرح در منطقه مدنظر وجود دارد و این کار باید امکان سنجی فنی و اقتصادی شود که مقدمه طرح کسب و کار است.
مدرس دوره‌های کسب و کار گام بعدی را داشتن طرح کامل کسب و کار عنوان کرد و گفت: ما در طرح توجیه فنی و اقتصادی، بررسی‌های اقتصادی و فنی را انجام می‌دهیم و به این نتیجه می‌رسیم که طرح در منطقه انجام بشود و یا خیر؟ ولی در طرح کسب و کار به سراغ فرایند‌ها و چگونگی انجام کسب و کار می‌رویم؛ بنابراین بررسی دقیق یک طرح کسب و کار نیازمند خلاصه مدیریتی است.
خانی در انتها گفت: ما در طرح کسب و کار باید به الگو‌های قیمت گذاری و ترویج و الگو‌های ارتباط با مشتریان و به نقطه سر به سر پاسخ بدهیم. یعنی به مخاطبان بگوییم این کسب و کار چگونه محصولات را تولید و عرضه می‌کند و نحوه ترویج محصولات چگونه خواهد بود؟ همچنین قیمت تمام شده محصول و کالا چه عددی خواهد بود و اینکه کسب و کار چه زمانی به نقطه سر به سر (برابری هزینه‌ها با سودآوری کسب و کار) می‌رسد که از آن به بعد کسب و کار وارد مرحله سودآوری خواهد رسید.
