هیچ‌کس پیش از سفر جوکوویچ به استرالیا گمان نمی‌کرد مسابقات به این شکل پیش از شروع به جنجال کشیده شود و مباحث مربوط به سیاست و اجتماع را در خود دخیل کند. با این حال ورود جوکر به خاک کانگور‌ها بحث‌های داغی نظیر تقابل آزادی‌های فردی و مسوولیت‌های اجتماعی، قوانین مهاجرتی، قوانین قرنطینه، اوج‌گیری راست‌افراطی، نحوه برخورد با مهاجران غیرقانونی، تقابل موافقین و مخالفین واکسن، علم‌گرایی و علم‌هراسی و بسیاری موارد دیگر را به دنبال داشته است.
دیدارنیوز: از زمان شروع همه‌گیری کرونا دوگانه‌ای میان آزادی‌های فردی و مسوولیت‌های اجتماعی به وجود آمده است. زمانی که چین سیاست‌های سختگیرانه قرنطینه را اجرا می‌کرد عده‌ای در امریکا با این عنوان که نمی‌خواهند آزادی‌های اساسی را از دست بدهند این رفتار را نقد می‌کردند. در سمت مقابل جامعه متمایل به پزشکان با ارایه آمار مرگ‌ومیر و ابتلای روزانه به کرونا لیبرالیسم در زمان پاندمی را به سخره می‌گرفتند. هنوز در بسیاری از کشور‌های پیشرو در عرصه دموکراسی شاهد جنگ موافقان و مخالفان قوانین سختگیرانه کرونایی و تزریق واکسن هستیم. همین اواخر در اتریش مخالفان محدودیت‌های ناشی از افزایش شیوع امیکرون علیه دولت تظاهرات کردند. در فرانسه ماکرون رییس‌جمهور این کشور گفته آن‌قدر روی مخ مخالفان واکسن راه می‌رود تا آن‌ها مجبور به تزریق واکسن شوند. این اظهارات ماکرون با انتقاد شدید جناح راستگرای فرانسه به رهبری مارین لوپن مواجه شد.
هفته گذشته هنگامی که نواک جوکوویچ برترین تنیسور حال حاضر دنیا می‌خواست برای شرکت در اوپن استرالیا وارد این کشور شود به دلیل عدم واکسینه کامل در فرودگاه بازداشت و راهی قرنطینه شد. دولت استرالیا اعلام کرد ویزای جوکوویچ باطل می‌شود و او باید خاک استرالیا را ترک کند. کنار گذاشته شدن چهره‌ای همانند جوکوویچ به دلیل عدم تزریق واکسن آتش دوگانه‌های مربوط به کرونا را شعله‌ور کرد. در کنار آن در کشور استرالیا بحث‌هایی پیرامون سیاست‌های دولت اسکات موریسون نخست‌وزیر راستگرای استرالیا در رابطه با مهاجرت، قرنطینه و آزادی‌های فردی به وجود آمد.
برخی از مردم استرالیا که مخالف قوانین مربوط به قرنطینه و تزریق اجباری واکسن بودند عملکرد جوکوویچ را ستودند و آن‌ها که معتقد هستند تزریق واکسن یک وظیفه اجتماعی در قبال دیگران است رفتار متکبرانه جوکو را زیر سوال بردند. جوکوویچ مدعی شد به دلایل پزشکی و به خاطر اینکه اخیرا به کرونا مبتلا شده بود از تزریق واکسن خودداری کرده است. البته او پیش‌تر گفته بود مخالف تزریق واکسن است.
جوکوویچ از زمان چهره شدن در دنیای تنیس در یک دوگانه عشق و نفرت میان هواداران این رشته ورزشی قرار داشته است. طرفداران جوکر او را تا سرحد جنون دوست دارند و مخالفانش رسما از او متنفر هستند. چنین وضعیتی تا پیش از آمدن جوکوویچ کمتر در دنیای تنیس دیده شده بود چراکه تنیس اساسا ورزشی نیست که طرفدارانش همانند طرفداران فوتبال رفتار کنند. وضعیت جوکوویچ در میان طرفداران این رشته به نوع مواجهه مردم به بازداشت او تسری پیدا کرد و اوضاع پیچیده‌تر شد.
دولت استرالیا پس از لغو ویزای نواک جوکوویچ به دلیل نقض قوانین واکسن کرونا، اعلام کرد ویزای سایر تنیس‌باز‌های شرکت‌کننده در مسابقات تنیس را از نو بازرسی می‌کند. جوکوویچ نیز پس از لغو ویزایش به هتل ویژه اداره مهاجرت ملبورن منتقل شد. در همان زمان وکیلان او دادخواستی فوری برای رسیدگی به دادگاه ارایه کردند. وکلای مرد شماره یک تنیس جهان به خاطر رفتار ناعادلانه و نادیده گرفتن مدارک پزشکی جوکوویچ از دولت استرالیا شکایت کردند.
اخراج قهرمان ۹ دوره تنیس آزاد استرالیا خشم مقامات صربستان را به دنبال داشت و کار را به تنش دیپلماتیک میان بلگراد و ملبورن کشاند. رییس‌جمهور صربستان به باطل کردن ویزای جوکوویچ واکنش نشان داد و استرالیا را به بدرفتاری با این فوق ستاره تنیس متهم کرد. الکساندر ووچیچ بعد از این رفتار دولت استرالیا با جوکوویچ تماس گرفت و به او دلداری داد. او استرالیا را به بدرفتاری با مرد شماره یک تنیس جهان متهم نمود. در سمت مقابل اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا گفت: «هیچ فردی بالاتر از قانون نیست. وارد شدن به استرالیا بدون زدن واکسن کرونا ممنوع است و جوکوویچ به این دلیل اخراج شد.» همزمان با تنش دیپلماتیک طرفداران جوکو در استرالیا و بلگراد دست به تجمع زدند.
وکلای جوکوویچ مدارکی دال بر ابتلای جوکو به کووید در تاریخ ۱۶ دسامبر را منتشر کردند. این مدارک در حالی منتشر شد که قبل از آن هیچ خبری مبنی بر ابتلای تنیسور صرب به کرونا منتشر نشده بود. همچنین تصاویری وجود داشت که جوکوویچ را در تاریخ‌های ۱۶ و ۱۷ دسامبر در حال مراوده با مردم نشان می‌داد. مقامات مسابقات تنیس اعلام کردند دو هیات پزشکی مستقل که از سوی «تنیس استرالیا» و ایالت ویکتوریا ترتیب داده شده، او را از تزریق واکسن معاف کرده‌اند. آن‌ها تاکید کردند برای او در این مورد استثنا قایل نشدند.
در همین زمان مردم استرالیا که تا آن زمان درصد واکسینه کامل بالای ۹۰ را به ثبت رسانده بودند از مقامات مسابقات عصبانی شدند. مردم معتقد بودند که نباید به هیچ دلیلی برای فردی استثنا قایل شد. بسیاری از مردم استرالیا پیش از این دولت را متهم کرده بودند که به افراد ثروتمند و مشهور اجازه می‌دهد هر کاری که می‌خواهند انجام دهند، در‌حالی‌که مردم عادی از عزیزان بیمار یا در حال مرگ خود دور هستند.
اعتراض مردم استرالیا به دولت به خاطر قوانین سختگیرانه‌ای است که از ابتدای شیوع کرونا در این کشور وضع شده‌اند. پروفسور ناتاشا سیکا که در دولت قبل مشاور حقوقی پارلمان در امور امنیت ملی، مهاجرت و حقوق بشر استرالیا بود در این رابطه نوشت: «از زمانی که همه‌گیری کووید آغاز شد استرالیا خود را به عنوان یک نقطه دور از جهان قرنطینه کرد. همه شهروندان برای ورود و خروج از کشور مجبور شدند در هزارتو‌های بروکراتیک تاییدیه‌های خاص بگیرند.» سیکا در ادامه نوشت: «در ماه اکتبر زمانی که یک مرد مبتلا به کرونا از نیوساوت ولز از قرنطینه فرار کرد به یک مورد عجیب رسیدیم. تمام ایالت من بلافاصله در قرنطینه کامل قرار گرفت و در رسانه‌ها موجی به راه افتاد که باید آن فرد را بازداشت کرده و مورد تجاوز قرار دهیم. بسیاری از طرفداران دولت از آن رفتار خشن لذت بردند و هیچ‌کس نخواست جلوی رفتار هیستریک رهبران را بگیرند.» این استاد دانشگاه در ادامه دولت را به خاطر نوع رفتار با مردم و همچنین جوکوویچ مورد سرزنش قرار داد و سیاست‌های ضد مهاجرتی موریسون را به چالش کشید.
بحثی که ناتاشا سیکا به راه انداخته است به صورت داغ در رسانه‌های استرالیا در حال بررسی است. موریسون که سال ۲۰۱۸ به نخست‌وزیری استرالیا رسید به عنوان چهره‌ای ضدمهاجر، تاحدودی زن‌ستیز و مخالف اقلیت‌ها شناخته می‌شود. او در سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ به عنوان وزیر مهاجرت فعالیت کرده بود.
موریسون زمانی که وزیر مهاجرت بود طرحی را به نام «عملیات مرز‌های مستقل» پیاده کرد که هدف از آن بازداشتن مهاجران از دستیابی به خاک استرالیا از راه دریا بود. براساس این طرح نیروی دریایی استرالیا مرتبا با تفتیش کشتی‌ها، مهاجران غیرقانونی را شناسایی کرده و آن‌ها را به مبدا سفرشان که عموما اندونزی بود، پس می‌فرستادند. سپس تصمیم بر این شد که مهاجران به مناطقی خارج از خاک این کشور همچون پاپوآ گینه نو، نائورو و جزیره مانوس منتقل شوند. این افراد که در واقع زندانی هستند و شماری از آنان هنوز هم در همان جا نگهداری می‌شوند، در شرایط بسیار سختی به سر می‌برند.
دادگاه استرالیا بعد از ارایه دادخواست وکلای جوکوویچ اعلام کرد روز دوشنبه زمان رسیدگی به پرونده خواهد بود. دولت استرالیا تلاش کرد دادرسی را به روز چهارشنبه موکول کند، اما مورد پذیرش قرار نگرفت. در نهایت روز دوشنبه در دادگاهی که شرح آن به صورت زنده از یوتیوب و نت‌فلیکس پخش می‌شد، قاضی آنتونی کلی دستور آزادی ستاره تنیس را صادر کرد و از دولت خواست هزینه‌های او را بپردازد. قاضی در دادگاه بر رفتار غیر معقول پلیس با جوکوویچ در ساعت‌های اولیه کریسمس تاکید کرد. وکلای جوکوویچ در این زمینه استدلال کردند رفتاری که با او توسط افسران نیروی مرزی استرالیا پس از ورود انجام گرفته «به وضوح ناعادلانه» بوده است. در نهایت قاضی دادگاه گفت که با گفته‌های وکلا موافق است و به وکلای دولت گفت که از آنچه تاکنون شنیده است احساس «آشفتگی» می‌کند.
بعد از اعلام رای دادگاه فضای شهر ملبورن به هم ریخت. طرفداران این تنیسور مقابل دفتر وکلای او تجمع کردند که در این اتفاق میان مردم و نیرو‌های پلیس درگیری ایجاد شد. در همین رابطه دو افسر پلیس زخمی شدند و یک نفر بازداشت شد. همچنین نیرو‌های پلیس از اسپری فلفل برای متفرق کردن مردم استفاده کردند.
ساعتی بعد جوکوویچ با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد تمریناتش را آغاز کرده است و تمام تمرکزش را روی اوپن استرالیا می‌گذارد. برترین تنیسور جهان به دنبال پیروزی در دادگاه ملبورن گفت: «خوشحال و سپاسگزارم که قاضی دادگاه لغو ویزای مرا مردود اعلام کرد. با وجود همه اتفاق‌هایی که در چند روز اخیر رخ دادند، می‌خواهم بمانم و سعی می‌کنم فقط درباره تنیس آزاد استرالیا حرف بزنم. همچنان روی این مسابقات تمرکز می‌کنم.» جوکوویچ افزود: «من به استرالیا آمدم تا در یکی از مهم‌ترین تورنمنت‌ها با مشارکت هواداران خیره‌کننده‌اش شرکت کنم. اکنون چیز بیشتری نمی‌توانم بگویم. می‌خواهم از شما که با من بودید قدردانی کنم. این حمایت‌ها الهام‌بخش من برای قوی ماندن بود.» دیانا جوکوویچ مادر نواک هم در یک کنفرانس خبری گفت تصمیم دادگاه «بزرگ‌ترین پیروزی» حرفه‌ای پسرش بوده است. او دولت استرالیا را به شکنجه و آزار نواک در هتل مربوط به پناهندگان متهم کرد.
با وجود پیروزی حقوقی جوکوویچ بر دولت استرالیا همچنان امکان دارد نوله از رقابت‌های تنیس اوپن کنار گذاشته شود. الکس هاوک وزیر مهاجرت استرالیا این قدرت را دارد که در صورت تمایل ویزای او را باطل کرده و این ستاره را اخراج کند چرا که ممکن است جوکوویچ در اظهارنامه مسافرتی‌اش پیش از پرواز به استرالیا دروغ گفته باشد. تنیسور صربستانی مدعی شد که در ۱۴ روز قبل از سفر به استرالیا مسافرت نکرده است، اما به نظر می‌رسد این ادعا با پست‌هایی که او در شبکه‌های اجتماعی‌اش منتشر کرده در تناقض است. جوکوویچ در روز کریسمس در بلگراد دیده شده و در ۴ ژانویه از اسپانیا و از طریق دوبی به استرالیا پرواز کرده است. جوکو در اظهارنامه مسافرتی‌اش که در ۱ ژانویه ارسال کرده در پاسخ به این سوال که آیا در ۱۴ روز قبل از پرواز به استرالیا سفر کرده‌اید، نوشته خیر.
ناتاشا سیکا در رابطه با تصمیمی که ممکن است وزیر مهاجرت استرالیا بگیرد به یک نکته مهم در مورد انتخابات آتی استرالیا اشاره کرد و نوشت ممکن است وزیر بخواهد با کارت جوکوویچ در انتخابات برای حزب خود امتیاز بگیرد. سیکا نوشت: «اکنون توپ قدرت به وزیر مهاجرت استرالیا رسیده است و او به صورت قانونی می‌تواند ویزای جوکوویچ را لغو کند. آن‌ها در آستانه انتخابات مهم استرالیا، گمان کرده‌اند می‌توانند با بازی کردن با کارت جوکوویچ جامعه طرفداران‌شان را در میان سایر ناکامی‌های دولت در مهار کرونا راضی کنند و این امتیاز بسیار آسانی برای آن‌ها خواهد بود.»
مسابقات تنیس آزاد استرالیا از روز دوشنبه هفته آینده ۱۷ ژانویه آغاز می‌شود و جوکوویچ در صورت شرکت کردن در مسابقات تلاش می‌کند با قهرمانی در نخستین گرنداسلم فصل تعداد قهرمانی‌هایش را به عدد ۲۱ برساند و از دو اسطوره دنیای تنیس یعنی راجر فدرر و رافائل نادال عبور کند.
هیچ‌کس پیش از سفر جوکوویچ به استرالیا گمان نمی‌کرد مسابقات به این شکل پیش از شروع به جنجال کشیده شود و مباحث مربوط به سیاست و اجتماع را در خود دخیل کند. با این حال ورود جوکر به خاک کانگور‌ها بحث‌های داغی نظیر تقابل آزادی‌های فردی و مسوولیت‌های اجتماعی، قوانین مهاجرتی، قوانین قرنطینه، اوج‌گیری راست‌افراطی، نحوه برخورد با مهاجران غیرقانونی، تقابل موافقین و مخالفین واکسن، علم‌گرایی و علم‌هراسی و بسیاری موارد دیگر را به دنبال داشته است. مباحثی که هنوز به اتمام نرسیده است و با هر تصمیمی که وزیر مهاجرت استرالیا بگیرد دوباره تشدید خواهد شد. برخی گمان می‌کنند با ماندن نوله در استرالیا پذیرایی خوبی از او در سالن مسابقات از سوی طرفداران انجام نخواهد شد و برخی می‌گویند اگر او به صربستان دیپورت شود طرفداران او در سراسر دنیا مسابقات را تحریم می‌کنند.
گزارش از علی ولی‌اللهی
