مسوولان مدیریت بحران درباره سیل سال ۹۸ از کلمه" غافلگیری" استفاده کردند، اما با اعلام خطر سیلاب در استان های جنوبی از سوی سازمان هواشناسی موقع "غافلگیری" نیست.
دیدارنیوز ـ نسرین نیکنام: ۲۵ استان،۲۰۰ شهر، چهار هزار و ۳۰۴ روستا، ۱۳۰ هزار واحد شهری و روستایی تخریب شدند؛ اینها آمار سیل سال ۹۸ است که از استانهای شمالی آغاز و به جنوب ختم شد و حالا سیل بیخ گوش استانهای جنوبی است و با توجه به شرایط شهرهای جنوبی دور از ذهن نیست که با دست روی دست گذاشتن مدیریت بحران علیرغم هشدارهای سازمان هواشناسی فاجعه سیل ۹۸ دوباره اتفاق بیفتد.
ماجرای سیل سال ۹۸ از کمی عقبتر یعنی اسفند ۹۷ شروع و با اوج گیری در فروردین ۹۸ تبدیل به فاجعه شد و علاوه بر آماری که پیشتر به آن اشاره کردیم نزدیک به ۸۰ نفر از هموطنان جان خود را از دست دادند و به همه این آمارها اینها را هم اضافه کنید که بین ۳۰ تا ۱۰۰ درصد ساکنان بیش از ۳۵۰ روستا و برخی از شهرها تخلیه و ۴۰۰ هزار نفر به صورت اضطراری اسکان داده شدند.
استمرار بارندگی و جاری شدن سیلاب در این مناطق زمانی به فاجعه بزرگتری تبدیل شد که آب و برق چند هزار روستا، آب دهها شهر و گاز دهها هزار مشترک قطع شد و زیرساختهای مختلفی نظیر پلها، جادهها، شبکههای توزیع آب، برق و مخابرات، تأسیسات شهری و روستایی، مراکز درمانی و زیرساختهای کشاورزی صدمات جدی دیدند و از طرف دیگر به اراضی کشاورزی و باغها در حجم وسیع و در مقیاس صدها هزار هکتار خسارت وارد آمد و تلفات در بخش دام، طیور و آبزیان و خسارات به واحدهای صنعتی و صنفی نیز چشمگیر بود.
بیشتر بخوانید: تنها راه حل بحران آب در ایران؛ کاهش کشاورزی!
بعد از فاجعه سیل ۹۸ نخستین کاری که دولت با دستور رئیس جمهور انجام داد تشکیل یک هیات به نام هیات ویژه گزارش ملی سیلاب بود تا اینجا تشکیل این هیات با توجه به وجود ستادی به نام مدیریت بحران وجهی نداشت و حساسیت روی این موضوع زمانی بیشتر میشود که به منظور پاسخگویی به سوالات مربوط به اتفاق سیل ۱۶ کارگروه تخصصی با مشارکت و همکاری اعضای هیأت علمی، متخصصان و کارشناسان در سطح کشور در زمینههای متفاوت مرتبط با سیل تشکیل شد که تعداد همکاران و مشاوران هیأت بیش از ۲۵۰ نفر بود!
نکته قابل تامل این است که تشکیل این هیات و همراهی ۲۵۰ نفر هزینهای روی دوش دولت دارد این در حالی است که بودجه ستاد مدیریت بحران در همان سال ۹۸، ۱۲ میلیارد و ۷۵۰ میلیون تومان بود که طبق دستورالعمل باید ۲۰۰ میلیون آن صرف کارهای عمرانی میشد، اما با وقوع سیل و اتفافات ناشی از آن مشخص شد که بودجه اختصاصی به ستاد خیلی هم صرف کارهای عمرانی و البته پیشگیرانه نشده است.
جالب است بدانید در پیوست حکم رییس هیات ویژه گزارش ملی سیلاب خواسته شده بود که در گزارش ملی سیلاب به سوالاتی در حوزه عرصه هواشناسی و اقلیمشناسی، عرصه هیدرولوژی، سازههای آبی و مدیریت منابع آب، عرصه مدیریت بحران، عرصه امداد و نجات، عرصه مدیریت ریسک و بیمه، عرصه زیرساختها، عرصه شهرسازی و معماری، عرصه اجتماعی و فرهنگی، عرصه حقوقی، کارگروه اقتصاد سیلاب و تأمین مالی، عرصه کشاورزی و منابع طبیعی، عرصه کسب و کارها و عرصه میراث فرهنگی و درسآموختههای تمدنی پاسخ داده شود، اما اینکه این پرسشها و جواب آنها تا چه میزان میتواند مانع وقوع سیل و راهگشای حل این بحران در سالهای پیش رو باشد را کسی نمیداند!
بیشتر بخوانید: سد ایلیسو؛ ترکیه آب را میبندد، بیابان میسازد و دیوار میکشد!
در نخستین قدم مرکزی که به عنوان مرجع پیش بینی وقوع سیل شناخته شده است، مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا است، صادق ضیائیان رئیس این مرکز از دو روز پیش در گفتگو با رسانههای مختلف درباره پیشبینی بارندگی در کشور گفته بود که روز یکشنبه در استانهای چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، فارس، بوشهر، کرمان، هرمزگان، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، نیمه جنوبی استانهای یزد و اصفهان بارش برف و باران و وزش باد شدید موقت پیش بینی می شود.
ضیائیان این شرایط را برای دوشنبه برای غالب مناطق کشور باران را پیش بینی کرده و گفته که روز سه شنبه هم عمده بارشها در استان سیستان و بلوچستان و سواحل دریای عمان خواهد بود و در شمال شرق، شرق، مرکز، جنوب و شمال غرب کشور بارش پراکنده خواهیم داشت.
از سوی دیگر کبری رفیعی کارشناس سازمان هواشناسی از شدت گرفتن بارشها در جنوب کشور در پی ورود سامانه بارشی جدید از امشب به کشور خبر داد و گفت: وقوع سیلابهای ناگهانی برای جنوب کشور انتظار میرود.
به گفته او، شدت بارشها در استانهای جنوبی سبب جاری شدن روانآب و سیلابی شدن رودخانهها خواهد شد, اتفاقی که در کمتر از یک ساعت در استان های هرمزگان و خوزستان رخ داده و امید است شرایط بحرانی تر نشود.
حالا با گذشت بیش از دو سال از آن اتفاق خبرهای نگران کنندهای از وقوع سیل در استانهای جنوبی به گوش میرسد و برخی از کاربران فضای مجازی هم با انتشار فیلم و عکس از شهرهای استان سیستان و بلوچستان، اهواز، بندرعباس و ... از جاری شدن سیل در سطح خیابانها و کوچههای این شهرها خبر میدهند و این یعنی یک زنگ خطر جدی هم برای ستاد مدیریت بحران و هم هیات ویژه گزارش ملی سیلاب که هر چه زودتر فکری برای مواجه نشدن مردم با شرایطی مانند سال ۹۸ کنند، زیرا ضرر تجربه کردن دوباره تجربه فقط و فقط متوجه مردم خواهد بود.