مریم اخگری، رییس گروه کنترل و تضمین کیفیت آزمایشگاه سازمان پزشکی قانونی گفت: همه دارو‌ها از جمله دارو‌های گیاهی و حتی مکمل ها، حتما باید دارای مجوز وزارت بهداشت باشند و تحت نظر پزشک مصرف شوند.
دیدارنیوز ـ مریم اخگری، رییس گروه کنترل و تضمین کیفیت آزمایشگاه سازمان پزشکی قانونی با بیان اینکه یکی از مشکلاتی که در سیستم دارویی با آن مواجه هستیم، بحث مصرف دارو‌های گیاهی است، افزود: شاهد مصرف دارو‌های گیاهی در بسیاری از کشور‌ها به خصوص در قاره آسیا هستیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر در ایران اقبال خاصی برای مصرف دارو‌های گیاهی و مکمل وجود دارد، اما استفاده کنندگان از این دارو‌ها باید عوارض و کاربرد آن را بدانند و اینکه مصرف دارو‌های گیاهی تداخل با دارو‌های شیمیایی که فرد مصرف می‌کند دارد یا نه؟.
این کارشناس آزمایشگاه افزود: گاهی شاهدیم که تبلیغات وسیع و گسترده‌ای در خصوص مصرف دارو‌های گیاهی و همینطور دارو‌های مکمل انجام می‌شود و در چند سال اخیر هم استفاده از دارو‌های گیاهی و دارو‌های مکمل رشد داشته است.
وی تاکید کرد:، اما مشکل اساسی این است که قوانین تولید و توزیع دارو در مورد دارو‌های گیاهی و مکمل‌ها رعایت نمی‌شود و این دارو‌ها می‌توانند تهدیدی بر سلامت فرد مصرف کننده باشند.
وی افزود: برخی از مکمل‌ها و حتی دارو‌های گیاهی از مبادی غیررسمی به کشور وارد می‌شوند و ازطریق شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی هم برای مصرف آن‌ها تبلیغاتی انجام می‌شود.
عضو هیات علمی سازمان پزشکی قانونی گفت: سازمان بهداشت جهانی دارو‌هایی را تقلبی اعلام می‌کند که اطلاعات و برچسب‌های نصب شده و برروی دارو با محتویات و دارو‌های موجود در فراورده دارویی مغایرت داشته باشد.
وی با بیان اینکه برخی از مراجعات به سازمان پزشکی قانونی این است که دارویی که مصرف شده بود، تقلبی بوده است، خاطرنشان کرد: به رغم اینکه دارو به عنوان یک داروی گیاهی به فرد فروخته می‌شود، در تهیه آن‌ها دارو‌های شیمیایی و حتی کشنده استفاده شده و در بررسی‌های آزمایشگاهی قابل شناسایی هستند این دارو‌ها را می‌توان در چند دسته طبقه بندی کرد.
اخگری تصریح کرد: بسیاری از دارو‌های مکمل و نیروزا که در حال حاضر در بازار سیاه دارویی در ایران یافت می‌شود، حاوی ترکیبات خطرناک و دارو‌های شیمیایی هستند، متاسفانه جوانان به منظور ایجاد نیروزایی و چاقی یا لاغری ممکن است از آن‌ها استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه هرچند در تبلیغات این دارو‌ها اعلام می‌شود که از اساس گیاهی هستند، تاکید کرد: در این دارو‌ها ممکن است ترکیباتی نظیر ترکیبات خانواده "کورتون" یافت شود.
اخگری با بیان اینکه این دارو‌ها باید مجوز وزارت بهداشت داشته باشند، افزود:، اما متاسفانه این طور نیست و برخی از دارو‌های شیمیایی یا خطرناک در دارو‌هایی که پایه گیاهی دارند ریخته می‌شود که موجب افزایش کاذب اشتها می‌شود و آب و نمک را در بدن فرد نگه می‌دارد و موجب متورم شدن صورت و بدن فرد مصرف کننده می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین دارو‌هایی که به منظور چاقی استفاده می‌شود، می‌تواند، دارای عوارض طولانی مدت مانند: دیابت و پوکی استخوان، آکنه‌های پوستی، زخم وسیع دستگاه گوارش، ضعف عضلانی و مشکلات پوستی را به همراه داشته باشد و حتی در برخی از این دارو‌ها مشاهده می‌شود که هورمون مردانه وجود دارد که سیستم طبیعی بدن را به هم می‌ریزد.
اخگری به هموطنان توصیه کرد: هموطنان و به ویژه جوانان به هیچ عنوان از این دارو‌های تقلبی که از مبادی غیررسمی وارد می‌شوند، استفاده نکنند.
عضوهیات علمی سازمان پزشکی قانونی درتوضیح دسته دیگری از دارو‌های گیاهی گفت: این دسته شامل، دارو‌های کاهنده و افزایش دهنده وزن هستند.
وی افزود: مشاهده می‌شود در ماهواره برای دارو‌های کاهش دهنده یا افزایش دهنده وزن توسط افراد سودجو بر اساس و پایه گیاهی تبلیغ می‌شود، اما دربررسی‌هایی که در آزمایشگاه ازاین نوع دارو‌ها شده است، معلوم می‌شود که در آن دارو‌های شیمیایی وارد می‌شود، دارو‌هایی نظیر" آمفتامین ها"یا حتی دارو‌هایی که از چرخه دارویی خارج شده اند به این دارو‌ها اضافه می‌شوند که مصرف آن‌ها می‌تواند عوارضی داشته باشد.
اخگری تاکید کرد: در مجموع بیشتر دارو‌های کاهش دهنده یا افزایش دهنده وزن عموماً دارو‌های تقلبی هستند که به ماده گیاهی اضافه می‌شوند و این چنین دارو‌هایی که در مدت کوتاهی کاهش دهنده یا افزایش ناگهانی وزن هستند، دارای عوارض شدیدی هستند.
وی در مورد عوارض مصرف این دارو‌ها گفت: لرزش دست، تعریق زیاد، افزایش فشار خون، بی خوابی، لاغری سریع، کاهش اشتها، سردرد، ایجاد توهم، قرمزی‌چشم، حملات قلبی و در نهایت مرگ را به همراه دارند.
وی تصریح کرد: بنابراین توصیه اکید ما این است که به هیچ عنوان دارو‌هایی که خارج از سیستم دارویی و شبکه درمان است استفاده نشود.
عضوهیات علمی سازمان پزشکی قانونی در مورد دسته‌ای دیگر از دارو‌های گیاهی که این روز‌ها در ماهوراه یا فضای مجازی شاهد تبلیغات آن هستیم، نیز گفت: دسته دیگر از دارو‌هایی هستند که موجب افزایش قوای جنسی می‌شوند و تحت این عنوان تبلیغ می‌شوند.
وی افزود: افراد مسن معمولا به دلیل داشتن بیماری‌ها متعدد یا زمینه‌ای دارو‌هایی را استفاده می‌کنند برای بیماری‌های نظیر دیابت و فشارخون مورد استفاده قرار می‌گیرد که استفاده از دارو‌های افزایش دهنده قوای جنسی می‌تواند تداخل دارویی با دارو‌های قبلی فرد داشته باشد و عوارضی را نیز به همراه داشته باشد.
اخگری تاکید کرد: وقتی دارو‌های تبلیغ شده قوای جنسی مورد بررسی قرار می‌گیرد، مشاهد ه می‌شود که دارو‌های شیمیایی با آن‌ها ترکیب شده است که متاسفانه مسمومیت‌ها و عوارض برگشت ناپذیر را برای فرد استفاده کننده ایجاد می‌کند.
این کارشناس آزمایشگاه پزشکی قانونی خاطرنشان کرد: دسته دیگری از دارو‌های تقلبی، دارو‌های ترک اعتیاد هستند و بر اساس آزمایش‌های که بر روی دارو‌های ترک اعتیاد انجام شده است نشان می‌دهد که این نوع دارو‌ها که با نام دارو‌های گیاهی نیز تبلیغ می‌شوند، دارای مواد مخدر و دارو‌های شیمیایی هستند که به مقدار زیادی به این دارو‌های گیاهی اضافه شده است و مصرف این نوع دارو‌ها علاوه برعوارضی که به همراه دارد، می‌تواند موجب اعتیاد به ماده افزوده شده به آن دارو باشد و ترک آن هم سخت و دشوار خواهد بود.
عضو هیات علمی سازمان پزشکی قانونی در مورد مسمومیت با قرص برنج نیزگفت: قرص برنج از جمله قرص‌های حشره زدا هستند که برای دفع آفت‌های برنج و حبوبات مورد استفاده قرار می‌گیرد، قرص‌های بزرگی ۳ گرمی و به رنگ خاکی است که اگر فردی آن را استفاده کند حتماً دچار مرگ خواهد شد.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۸۴ این ماده از لیست آفت‌کش‌های مجاز در کشور حذف شد و هرگونه تولید، توزیع و واردات آن ممنوع شد، اما متاسفانه اشکال مختلف قرص برنج از طریق قاچاق به کشور وارد می‌شود و به دلیل قیمت پایین آن در بسیاری از شهر‌های شمالی و جنوبی به منظور حفاظت از محصولاتی مانند برنج و حبوبات و غلات استفاده می‌شود.
وی تصریح کرد: اما، استفاده از قرص برنج بسیار خطرناک است، زیرا در مجاورت رطوبت، گازی سمی متصاعد و آزاد می‌کند که وقفه تنفسی شدید را ایجاد می‌کند و در نهایت مرگ را به همراه دارد.
وی تاکید کرد: از هموطنان می‌خواهیم برای محافظت از مواد غذایی برنج و حبوبات از قرص‌های سیر که در داروخانه‌ها به صورت مجاز به فروش می‌رسد استفاده کنند.
اخگری گفت: گیاهی بودن یک دارو دلیل بر بی خطری آن نیست، دارو‌های گیاهی حتی اگر تماما گیاهی باشد و بر پایه گیاهی ساخته شده باشد و مطمئن باشیم که دارو شیمیایی در آن وجود ندارد، به دلیل احتمال بروز تداخلات دارویی حتما باید با نظر پزشک و از نوع داروی دارای مجوز وزارت بهداشت استفاده شود.
وی ادامه داد: اگر کسی داروی گیاهی استفاده کرد و نتیجه مطلوبی هم داشت به هیچ عنوان مصرف آن را به دیگران توصیه نکند و حتماً هر نوع دارو و حتی دارو‌های گیاهی با نظر و تجویز پزشک و با مجوز وزارت بهداشت و درمان استفاده شود.
وی اعلام کرد: در حال حاضر دارو‌های گیاهی در داروخانه‌ها به شکل فرآوری شده وبا مجوز وزارت بهداشت موجود هستند و در لیست دارویی قرار دارند و پزشکان نیز با مصرف آن آشنا هستند و برای بیماران خود تجویز می‌کنندو افرادی که این دارو‌های گیاهی را استفاده می‌کند، حتماً از فروشگاه‌های معتبر و داروخانه‌ها تهیه کنند و به هیچ عنوان از دارو‌های گیاهی دست ساز استفاده نکنند.
گفتگو از ناهید حاجی خانی
