رخ‌نمایی ناوگروه ارتش در سن‌پترزبورگ

دیدارنیوز - از دیرباز یکی از شاخصه‌های اصلی توسعه هر کشور، اتصال به دریا و توان دریانوردی آن کشور بوده، از این رو خطوط دریایی هر ساله جای خود را در مسیر های تجارت اصلی، ارتباط بین قاره‌ای و اتصال فرهنگ، بیش از پیش محکم کرده اند و همین امر باعث شده تا حفظ ایمنی این خطوط و توان دریانوردی فرا منطقه‌ای، برای هر کشور به منزله دستی برتر نسبت به شرایط اقلیمی و همسایگان خود باشد؛ همان‌طور که هر علاقه مند به حوزه دریانوردی می‌داند، وجود ناوگان توانمند در دریا اعم از ناوگان‌های تجاری و نظامی اسکورت، یکی از مهم ترین شاخصه‌ها برای هر حکومت در زمان حیاتش بوده و هست؛ چنانچه برای سال‌ها نام نیروی دریایی بریتانیا در پهنه دریا باعث ایجاد رعب و وحشت برای هر ناوگان دیگر بود. هر چند که وضعیت فعلی این نیرو با توجه به کسر بودجه، تعداد کم شناور و ایرادات متعدد شناورها در آب‌های گرم شباهتی به سابقه درخشان آنها ندارد.

هرساله و هم‌زمان با سالگرد تاسیس نیروی دریایی روسیه توسط پتر کبیر، رژه دریایی بزرگی در روسیه با حضور انواع شناورهای عملیاتی در نیروی دریایی روسیه به انجام می‌رسد؛ امسال و در ۳۲۵ امین سالگرد تاسیس نیروی دریایی روسیه، در لیست دعوت شدگان این رزمایش، نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران نیز با ناوگروه تماماً ایرانی خود، متشکل از ناوچه سهند و ناوبندر مکران، پس از شکستن رکورد دریانوردی کشور در مسافت و مدت زمان عملیات، همراه با ناوگروه‌های هند و پاکستان در یکی از مهم ترین رژه‌های دریایی جهان، از لحاظ سیاسی و نظامی حضور یافت.

ناوگان دریایی ایران با توجه به سهم ۹۰ درصدی خطوط دریایی در تجارت ایران، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند و حفظ امنیت آنها در مسیرهای عبوری، به اولویتی غیر قابل چشم پوشی بدل گردیده؛ از دهه ۶۰ تلاش بی وقفه ناوگان نیروی دریایی ارتش، در حوزه دریای عمان، خلیج عدن و سپس اقیانوس هند برای حفظ ایمنی کاروان‌های تجاری در مقابل دزدان دریایی، در جریان بوده و نیروی دریایی راهبردی ایران، امسال قدم محکم‌تری در راستای ارتقاء سطح دریانوردی کشور برداشته و در قالب ناوگروه تماماً ایرانی خود، ناوچه سهند و ناوبندر مکران، با دور زدن کامل قاره آفریقا، ورود به اقیانوس اطلس، بدون پهلوگیری مجدد در مسیر و در نهایت عبور از کانال مانش، دریای شمال و سپس ورود به روسیه برای رژه سن‌پترزبورگ، ضمن شکستن رکورد سابق در سفرهای دریایی نظامی ایران، راه‌گشای تجارتی به عمق قاره آمریکا و اروپا، برای ناوگان‌های تجاری ایران گردید و امروزه دیگر دامنه حضور نیروی دریایی، به عنوان حافظ امنیت ناوگان‌های تجاری خود و متحدین، محدود به قاره آسیا و اقیانوس هند نبوده و نیروی دریایی راهبردی ایران، از این پس مقتدرانه در پهنه دریاهای آزاد به هرگونه عملیات در راستای اهداف خود خواهد پرداخت.

از مهم‌ترین شاخصه‌های این سفر دریایی، حضور دو ناو تماماً بومی و گذر از مسیرهایی بود که پیش از این توسط این نیرو پیموده نشده بود؛ ناوگان دریایی ایران در این عملیات تاریخی، با دو شنار بومی خود، با نبود هیچ تجربه قبلی از پیمودن مسیر پیش رو و گام برداشتن برای اولین بار در این مسیر، موفق شد در صحت و سلامت، با ۴ روز پیشی گرفتن از برنامه مقرر و پیمایش مسیر بدون پهلوگیری مجدد، یک بار دیگر راهبردی بودن خود را به رخ همگان بکشد؛ از مهم‌ترین مسیرهایی که برای اولین بار توسط نیروی دریایی در این عملیات پیموده شده می‌توان به شبه جزیره ایبری، خلیج بیسکای، کانال مانش (بین فرانسه و انگلیس) دریای شمال، تنگه اسکاگراک (بین نروژ و دانمارک)، تنگه کاتگات (بین سوئد و دانمارک)، دریای بالتیک و خلیج فلاند اشاره نمود و در نهایت نیز برای حضور در رژه، سهند در ابتدا و پس از آن ناوبندر مکران وارد سن پترزبورگ شدند.

 حضور ناوگان تماماً بومی ایران در این رژه، آن هم درست پس از ثبت دوربردترین و طولانی‌ترین دریانوردی تاریخ کشور، حامل پیام مهمی برای هر یک از شرکت کنندگان دیگر در این رژه بود؛ نیروی دریایی ایران که تا سال ۱۳۶۷ عملا یک نیروی مصرف کننده بود، امروزه با تلاش بی وقفه مهندسان دریایی کشور، در سخت‌ترین شرایط تحریم، تبدیل به نیرویی شده که حال می‌تواند برای هر نیاز خود، دست به ساخت شناور مناسب بزند و دیگر حضور خود را در حوزه اقیانوس هند و قاره آسیا محدود ندیده، بلکه در اقیانوس اطلس، در دل قاره آمریکا نیز مقتدرانه گام برداشته و پس ورود به سن پترزبورگ، قاره اروپا را نیز به تماشای حضور مقتدرانه ناوگان راهبردی ایران در قلب خود می‌نشاند.

قرارگیری ناوگان بومی ایران، در کنار ناوگروه دیگر کشورهای حاضر در رژه دریایی روسیه، از جمله هند و پاکستان را می‌توان، پرچم درخشان عزم و اراده نیروی دریایی راهبردی ایران دانست، که با وجود تحریم‌های دو دهه اخیر با ناوگروه بومی خود، حال دوشادوش نیروی دریایی کشورهایی قدم بر می‌دارد که بدون هیچ تحریمی در کنار برخورداری از کمک و تکنولوژی خارجی مناسب، در حال ساخت شناور و دریانوردی هستند، اما در این رژه شاهد این بودند که نیروی دریایی راهبردی ایران، پس از سفری بلند مدت در اقیانوس آرام که نام آن با دریانوردی سخت و طاقت فرسا پیوندی نا گسستنی خورده، مقتدرانه حضور خود را در رژه سنپترزبورگ، با آمادگی کامل به ثبت رساند.

دریانوردی همواره پل ارتباطی اصلی مابین کشورهای مختلف، در تجارت و ضمن آن انتقال و ارتباط فرهنگی بوده که پس از گذر سال‌ها از شکل گیری اولین ناوگان‌های دریایی، جامعه دریانوردی سیاست و زبان دیپلماسی خاص خود را ایجاد کرده و از همین رو هر حضور و یا برخوردی در خود حامل پیامی برای شاهدان خواهد بود؛ در ساختار دیپلماسی دریایی، حضور هر یک از اجزاء نیروی دریایی یک کشور در رژه سن پترزبورگ، نمایان‌گر سطح مشخصی از احترام و قرابت سیاسی خواهد بود و حضور فرمانده نیروی دریایی ایران در کنار دو ناو اصلی و بومی نیرو که صاحب نشان افتخار دوربرد ترین سفر تاریخ دریانوردی ایران نیز هستند، برای کشور روسیه به معنای نهایت احترام در سیاست از جانب کشور ایران است؛ همچنین در دیپلماسی دریایی نیز این حضور پیام‌رسان قرابتی مضاعف نسبت به سنوات گذشته است و می‌تواند اعلام شروعی بر همکاری‌های قدرتمندتر مابین نیروی دریایی راهبردی کشور و نیروی دریایی قدرتمند روسیه در آیندهای نزدیک باشد.