در حالی که برخی دانشجویان، حذف ترم را گزینه مناسبی میدانند، اما مسئولان وزارت علوم معتقدند حذف ترم، ایده خوبی نیست. آنان استدلال میکنند که ضرر حذف ترم از منفعت آن بیشتر است. در این بین، برخی از دانشگاهها همچون دانشگاه آزاد، دانشگاههای غیر انتفاعی و دیگر دانشگاههای پولی که بابت ترم تحصیلی جاری، مقادیر هنگفتی شهریه از خانوادههای دانشجویان دریافت کرده اند پاسخ مناسبی به مطالبه دانشجویان نمیدهند. دانیال اسلامیپناه عضو شورای مرکزی و قائممقام دبیرکل اتحادیه تشکلهای دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی سراسر کشور به دیدارنیوز گفت:دانشگاه آزاد اسلامی، تمام درآمد خود را از دانشجویان تامین میکند و در ازای این درآمد مالی، تعهدات تحصیلی، امکانات رفاهی و... را در اختیار آنها قرار میدهد؛ بنابراین وقتی در این ایام، کلاسها به صورت حضوری برگزار نمیشوند و دانشگاهها به منظور عقب نماندن از سرفصلها در رشتههای مختلف، اقدام به برگزاری کلاسهای مجازی کرده اند، عملا دانشجویان از امکانات زمان حضور از قبیل کلاس، هزینههای رفاهی، اینترنت، ایاب و ذهاب و... استفادهای نمیبرند، اما شهریه کامل از ایشان دریافت میشود.
دیدارنیوز ـ اسفندیار عبداللهی: بسیاری از دانشجویان در سراسر کشور با ایجاد کمپینی خواستار حذف کامل و سراسری ترم تحصیلی جاری در همه دانشگاهها شدهاند. اعضای این کمپین اعلام کردهاند که با توجه به تعطیلی تمامی مراکز آموزشی و کلیه کتابخانههای کشور و نبود ارتباط مناسب بین دانشجویان و اساتید و از طرفی نبود فضای مناسب در خانواده جهت ادامه روند تحصیل، باید فعالیتهای دانشگاهی لغو و ترم تحصیلی جاری به طور کامل حذف شود تا عدالت آموزشی در سراسر کشور برقرار شود و در ترم جدید با حضور در کلاسها بتوان مطالب درسی را به صورت کامل و فارغ از هر گونه استرس و با کیفیت مطلوب فراگرفت.
در واکنش به این درخواست، سید حسین حسینی معاون آموزشی دانشگاه تهران درباره اینکه آیا حذف کامل ترم برای همه دانشجویان ممکن است، گفت: به دلایل واقعی چارهای جز پایان ترم تحصیلی جاری در دانشگاه وجود ندارد، زیرا از نظر شرایط شخصی، همه دانشجویان یکسان نیستند، چنانکه برخی دانشجویان خواستار حذف کامل ترم هستند، اما برخی دانشجویان هم در شرایطی قرار دارند و برای زندگی خود برنامهریزیهایی دارند که مخالف جدی حذف ترم هستند و در همین شرایط که با محدودیتهایی مواجه هستند حتی با جدیت بیشتری برای یادگیری و فهم دروس تلاش میکنند تا از برنامههای خود عقب نمانند؛ بنابراین خواسته حذف ترم، درخواست بخشی از دانشجویان است و خواست همه دانشجویان نیست.
در حالی که برخی دانشجویان، حذف ترم را گزینه مناسبی میدانند، اما مسئولان وزارت علوم معتقدند حذف ترم، ایده خوبی نیست. آنان استدلال میکنند که ضرر حذف ترم از منفعت آن بیشتر است. محمدرضا آهنچیان مدیر کل دفتر برنامهریزی آموزش عالی وزارت علوم در پاسخ به این سوال که در شرایط کنونی حذف ترم منطقیتر نیست گفت:: «حذف نیمسال ممکن نیست و ضروری هم نیست؛ طبق تقویم دانشگاهها در مهر ۹۹ تعداد زیادی داوطلب کنکور کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری برای ورود به دانشگاه برنامهریزی کردهاند و اگر فارغالتحصیلی دانشجویانی که قرار است این ترم از دانشگاهها خارج شوند به تعویق بیفتد، ورود دانشجویان جدید هم یک نیمسال تحصیلی با تاخیر مواجه میشود. از سوی دیگر، هم اکنون تعداد زیادی از دانشجویان، مخالف حذف نیمسال و تاخیر در فارغالتحصیلی هستند.
با بحرانی شدن شیوع بیماری کرونا در کشور و تداوم آن، دانشگاهها، مراکز و موسسات آموزش عالی، همچنان ترمهای تحصیلی دانشجویان و برگزاری کلاسهای درسی را به حالت تعلیق درآورده اند تا بدینوسیله زنجیره انتقال، گسستهتر شود. در این بین، برخی از دانشگاهها همچون دانشگاه آزاد، دانشگاههای غیر انتفاعی و دیگر دانشگاه های پولی که بابت ترم تحصیلی جاری، مقادیر هنگفتی شهریه از خانوادههای دانشجویان دریافت کرده اند پاسخ مناسبی به مطالبه دانشجویان نمی دهند. با توجه به اینکه کلاسهای آموزشی تعطیل و فعالیت دانشگاهها به حالت تعلیق درآمده، صدای اعتراض دانشجویان این دانشگاهها بلند شده تا تکلیف پولهای پرداختی و وضعیت ترم جاری تحصیلی آنان مشخص شود.
به همین منظور به سراغ دانیال اسلامیپناه عضو شورای مرکزی و قائممقام دبیرکل اتحادیه تشکلهای دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی سراسر کشور رفتهایم تا در جریان دغدغه نمایندههای دانشجوبان در این زمان حساس قرار بگیریم و بپرسیم که چه انتظاری از مسئولین امر دارند.
اسلامیپناه در پاسخ به این پرسش که دانشگاه آزاد چگونه به استقبال بحران کرونا رفته و برای دوران فعلی و پسا کرونا چه برنامهای ارائه کرده است به دیدارنیوز گفت: چند روز پس از شروع نیمسال تحصیلی بهمن ۹۸ بود که تب و تاب ویروس کرونا و شیوع آن از جامعه به دانشگاه و محلهای وابسته به آن سرایت کرد. اکنون مدیریت تحصیل در این نیمسال، پس از گذشت دو ماه از شروع بیماری، سوالی بیپاسخ است که مراجع تصمیمگیرنده نیز با قید شرایط خاص، آن را در اختیار سیستم مدیریت دانشگاهها واگذار کردهاند. مبرهن است تمام تصمیمات باید بر اساس مدت زمان شیوع بیماری کرونا و تدوام آن باشد که مشخصا قابل تعیین نیست و این مسئله، مدیران را در اتخاذ تصمیم قاطع با چالش روبرو میکند. مهمترین نکتهای که در محاسبات مادی و معنوی دانشگاههای شهریهای مثل دانشگاه آزاد مطرح است حقوق دانشجویان این دانشگاهها است.
وی افزود: دانشگاه آزاد اسلامی، تمام درآمد خود را از دانشجویان تامین میکند و در ازای این درآمد مالی، تعهدات تحصیلی، امکانات رفاهی و... را در اختیار آنها قرار میدهد؛ بنابراین وقتی در این ایام، کلاسها به صورت حضوری برگزار نمیشوند و دانشگاهها به منظور عقب نماندن از سرفصلها در رشتههای مختلف، اقدام به برگزاری کلاسهای مجازی کرده اند، عملا دانشجویان از امکانات زمان حضور از قبیل کلاس، هزینههای رفاهی، اینترنت، ایاب و ذهاب و... استفادهای نمیبرند، اما شهریه کامل از ایشان دریافت میشود. پر واضح است که برگزاری کلاسهای حضوری دیرهنگام، ولی فشردهتر یا به قولی کلاسهای جبرانی، منطقیترین راه ممکن است.
قائممقام دبیرکل اتحادیه تشکلهای دانشجویان دانشگاههای آزاد اسلامی با ذکر اینکه دو فراگرد برای مدیریت این مسئله وجود دارد، خاطرنشان کرد: اولین راهکار با این پیش فرض است که با توجه به شیب نزولی مبتلایان و پیشبینی اپیدمیولوژیستهای وزارت بهداشت، امکان برگزاری کلاسها در تابستان وجود داشته باشد که در این صورت، بهترین راه حل برای پیشگیری از بحران مالی پیش روی دانشگاه و از آن مهمتر، عاقبتاندیشی برای عدم ایجاد مشکل زمانبندی تحصیلی برای دانشجویانی که بعضی از آن ها در شرف فارغ التحصیلی هستند، برگزاری کلاسهای فشرده (با رعایت پروتکلهای بهداشتی) در ایام تابستان میباشد. در این صورت حق دانشجویان در پرداخت هزینه تحصیل ادا شده است. راهکار بعدی با این پیشفرض است که شاید تداوم کرونا منجر به عدم امکان برگزاری کلاسها در ایام تابستان باشد که این مسئله بحرانزا خواهد بود، اما توان مدیران یک مجموعه در بحرانها محک زده میشود. در این راهکار با دو راه حل روبرو میشویم که یا باید به حذف ترم بسنده کرد یا اینکه با راه حل تدریس مجازی فعلی، کنار آمد.
اسلامیپناه اظهار کرد: در راهحل حذف ترم، باید مدنظر داشت که این تصمیم، نه تنها دانشجویان را با بحران زمانبندی تحصیلی و عدم هماهنگی با اکثر دانشجویان دانشگاههای کشور روبرو میکند بلکه باتوجه به هزینههای ثابت واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی اعم از حقوق اساتید و کارکنان و دیگر موارد که امکان نادیده گرفتن آنها وجود ندارد، این مجموعه آموزشی خودگردان را با بحران مالی روبرو خواهد کرد که البته باید به این مشکل نیز توجه کرد که عواقب بحران مالی برای دانشگاه در این نیمسال، میتواند دامن دانشجویان را در نیمسالهای آتی نیز بگیرد.
این فعال دانشجویی با بیان اینکه راهحل تدریس مجازی نیز جای نقد فراوان دارد و بینیاز از اصلاح نیست، عنوان کرد: برای این راه حل دو پیشنهاد داریم. اولین پیشنهاد مطرح برای این راهحل که در راستای رعایت حقالناس و حقوق مادی دانشگاه آزاد اسلامی در برابر دانشجویان است، حق استفاده از امکانات حضوری فوقالذکر میباشد که باید با حضور کارشناسان و نمایندگان دانشجویی، محاسبه شده و کسر گردد و در صورتی که دانشجو این هزینه را پرداخت کرده، از هزینه نیمسال آتی او کسر گردد و یا درصورت اینکه دانشجو آخرین نیمسال تحصیلی خود را طی میکند به حساب او عودت گردد. دومین پیشنهاد معقول و با قابلیت اجرایی بیشتر، اصلاح سازمانمند شیوه تدریس مجازی است که باید به واحدهای دانشگاهی برای ارائه بهترین کیفیت تدریس اکیدا توصیه گردد. البته با توجه به عدم وجود زیرساختهای لازم اینترنتی برای تحصیل مجازی همه دانشجویان واحدهای حضوری و یکسان نبودن دانشجویان در برخورداری از امکانات برابر، باید ضمن ارتقاء سطح کیفی تدریس، سختگیری افراطگونه از سوی برخی واحدها صورت نگیرد و باتوجه به جو روانی حاکم بر جامعه و شرایط غیرعادی کشور، درک دانشجویان و کاهش فشار تحصیلی نسبت به شرایط معمولی باید مدنظر مسئولین باشد.
وی در پایان گفت: امیدوارم این پیشنهادات دانشجویان که قوه عقلیه و موتور محرک جامعه میباشند را مسئولین تصمیم گیرنده، مدیریت ارشد و هیئت رییسه دانشگاه آزاد مدنظر داشته باشند تا حقوق اولیه دانشجویان تضییع نشود. البته توجه و استفاده از نظرات جوانان، مطابق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی فقط نباید به طرح در سخنرانیها و جلسات عمومی مسئولین دانشگاهی محدود شود، پس منتظر توجه عملی تصمیمگیران هستیم.