مبعث؛ رستاخیز بشریت

دیدارنیوز ـ مسلم تهوری: صحبت از این نیست که مبعث پیامبر گرامی اسلام در چه روز و ماهی بوده است. فرض کنید مبعث طبق نظر شیعیان در ۲۷ رجب به وقوع پیوسته و یا طبق نظر اهل سنت، جبرئیل برای اولین مرتبه در غار حرا در ماه مبارک رمضان بر پیامبر خاتم وارد شده است. در واقع اینکه بدانیم به راستی مبعث در چه روز و ماهی بوده خیلی اثری بر آن مترتب نیست. شاید یکی از فواید دانستن تاریخ مبعث این است که شیعیان ۲۷ رجب هر سال را بدین مناسبت جشن می‌گیرند و اهل سنت، چون تاریخ دقیقی برای آن ذکر نکرده‌اند عید مبعث را جشن نمی‌گیرند.

منتهی در این میان مهم است که بدانیم علت رسالت پیامبر اسلام چه بوده است. این اتفاق حدود ۱۴۵۰ سال پیش در چه شرایطی افتاده است. جامعه جهانی در آن روزگار به طور عام و جامعه حجاز به طور خاص در چه شرایطی بوده که محمد امین به نبوت رسید.

امیرالمومنین علیه‌السلام شرایط آن روز‌های حجاز را به روشنی به تصویر کشیده است. حضرت در این‌باره فرموده است: «خداوند پیامبر اسلام را زمانی فرستاد که مردم در فتنه‌ها گرفتار شده و رشته‌های دین پاره شده بود... چراغ هدایت بی نور و کوردلی همگان را فرا گرفته بود. خدای رحمان معصیت می‌شد و شیطان یاری می‌گردید... با دست مردم جاهل، نشانه‌های شیطان آشکار و پرچم او افراشته گردید. فتنه‌ها، مردم را لگدمال کرده و با سم‌های محکم خود نابودشان کرده و پابرجا ایستاده بود. اما مردم حیران و سرگردان، بی خبر و فریب خورده، در کنار بهترین خانه (کعبه) و بدترین همسایگان (بت پرستان) زندگی می‌کردند. جواب آن‌ها بیداری و سرمه چشم آن‌ها اشک بود، در سرزمینی که دانشمندان آن لب فروبسته و جاهل گرایی بود».

کلام حضرت امیر علیه‌السلام تصویر روشن و در عین حال دهشتناکی از آن روزگاران به دست می‌دهد. دورانی که مردم گرفتار فتنه شده بودند، آن‌ها فریب خورده و حیران و سرگردان بودند. رشته دین پاره شده بود و اکثریت غالب مردم دنباله‌رو شیطان بودند و در سکوت اندیشمندان و بزرگان، سکه جهل و خرافه در جامعه رواج یافته بود.

 بنابر کلام مولی‌الموحدین علیه‌السلام می‌توان اهدافی همچون دعوت به یکتا پرستی و توحید با شعار کلیدی لااله‌الا‌الله، اقامه عدالت در جامعه، مبارزه با جهل و خرافه پرستی، تقویت و ارتقای سطح اندیشه و تفکر، برداشتن اختلافات از میان مردم و ده‌ها هدف و آرمان دیگر نام برد؛ اما چنانچه در این باب بخواهیم متقن‌تر و دقیق‌تر سخن بگوییم به نظر باید از کلام وحی و حضرت رسول بهره ببریم. چنانچه مختصر غوری در کلام خداوند متعال داشته باشیم با اهداف مشخص و متعددی مواجه می‌شویم که از آن جمله موارد ذیل است:

برپایی عدالت

خداوند در آیه ۲۵ سوره حدید می‌فرماید: «لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط ...»؛
همانا ما پیامبران خود را با ادله و معجزات فرستادیم و با ایشان کتاب و میزان عدل نازل کردیم تا مردم به راستی و عدالت گرایند.

هدایت و رهایی از ظلمت

پروردگار در آیه اول سوره ابراهیم می‌فرماید: «.. کتاب انزلناه الیک لتخرج الناس من الظلمات الی النور ...»؛
این قرآن کتابی است که ما به تو فرستادیم تا مردم را به امر خدایشان از ظلمات (جهل و کفر) بیرون آری و به عالم نور رسانی.

آزادی از یوغ طاغوت

خداوند حکیم در آیه ۳۶ سوره نحل فرموده است: «ولقد بعثنا فی کل امة رسولا ان اعبدوا الله و اجتنبوا الطاغوت ...»؛

و همانا ما در میان هر امتی پیغمبری فرستادیم که خدای یکتا را بپرستید و از بتان و فرعونیان دوری کنید.

پیامبر گرامی اسلام نیز به روشنی هدف از بعثت را چنین بیان فرمودند: «انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق»؛ به راستی که من برای به کمال رساندن مکارم اخلاق مبعوث شده‌ام.

جامعه‌ای که جهل و خرافه بر آن حاکم می‌شود ارزش‌هایش تغییر می‌کند؛ ثروت و مکنت باعث کرامت و بزرگی می‌شود؛ اختلاف طبقاتی بیداد می‌کند و عصبیت‌های جاهلی منجر به نزاع و جنگ‌های طولانی و زنده به گور کردن دختران می‌شود. پیامبر گرامی اسلام در چنین شرایطی هدف غایی از رسالت‌شان را به کمال رساندن مکارم اخلاق دانستند.

تاریخ بشریت مدام در حال تکرار است؛ دوره عصبیت‌ها تمام نشده است؛ جهل و خرافه دوران قدیم، جای خود را به جهل مدرن و امروزی داده است. مردمی که روزگاری سنگ و چوب را در قامت لات و عزی می‌پرستیدند امروز نیز بسان دیروزند، تنها لات و عزای امروزشان متفاوت‌تر و مدرن‌تر است. دختران را به ظاهر زنده به گور نمی‌کنند، اما هنگامی که کرامت انسانی‌شان را به بازی می‌گیرند چونان مردگانند. در دنیای امروزی دیگر احتیاجی به جنگ‌های ۴۰ ساله دوره جاهلی نیست که اگر هم باشد انسان امروزی ابایی ندارد، اما کار ۴۰ ساله را دفعتا می‌کند.

کوتاه سخن آنکه مبعث، رستاخیز بشریت بعد از سیر قهقرایی به سوی نیستی و عدم بود؛ هدف غایی رسالت در هیاهوی امروز به محاق رفته، زمین مرده، جان‌ها به سر آمده و زمین و زمان در انتظار رستاخیز دیگری است؛ رستاخیزی از جنس نفس مسیحای موعود.