امیدوار تجریشی: جوانگرایی در وزارت راه گسترده نبوده است/ برای جوانگرایی باید جانشین‌پروری را جا بیندازیم

دیدارنیوز ـ پرستو بهرامی‎راد: زمانی که قانون منع به کارگیری بازنشستگان در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، بسیاری با خود فکر کردند بالاخره زمان مدیریت جوانان فرارسیده است. هرچند جوانگرایی و سپردن مسئولیت ها به جوانان، این روزها لقلقه زبان بیشتر رجل سیاسی کشور شده است؛ اما از میزان به کارگیری جوانان در پست‎های مدیریتی و نحوه گزینش آن ها اطلاعات کاملی در دست نیست.

دولت کوچک و جوان از آرزوهای دیرینه کشور است، اما اینکه استخوان خرد کرده ها کنارگیری کنند نیز خود جای مناقشه فراوانی دارد؛ چراکه بسیاری فکر می‎کنند دولت به افراد با تجربه نیز نیاز دارد و نباید یک باره دولت را از تجربه، تهی کرد. همچنین نوع انتخاب جوانان نیز هنوز محل بحث است. اینکه جوانان از چه طریق، رانت و یا شایسته‌سالاری انتخاب شوند نیز موضوع سوال خواهد بود.

در ادامه بررسی وضعیت جوانگرایی در وزارتخانه‌ها و در مرحله چهارم، این بار به سراغ وزارت راه و شهرسازی رفتیم تا کم و کیف به کار گیری جوانان در این وزارت خانه را بررسی کنیم. این واکاوی نیز همانند بررسی وضعیت جوانگرایی در وزارت نفت، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت صمت انجام شده و البته در چهاربخش به مخاطبان ارائه می‌شود. در مطلب حاضر که نخستین بخش از موضوع فوق الذکر است دیدارنیوز با رضا امیدوار تجریشی رئیس مرکز توسعه اقتصادی جوانان کشورهای اسلامی گفتگو کرده است که در ادامه می خوانید.

دولت از تجربه بخش خصوصی استفاده کند

رضا امیدوار تجریشی در مورد روند جوانگرایی در وزارتخانه‌ها گفت: «درون هیچ وزارتخانه‌ای به اندازه تعاون، کار و رفاه اجتماعی جوانگرایی اتفاق نیافتاده است. البته اگر بخواهیم بگوییم بین وزارتخانه‌ها در کدام جوانگرایی بیشتر اتفاق افتاده است، از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت ارتباطات باید نام ببریم. در وزارتخانه راه و شهرسازی، با تغییر آقای آخوندی و آمدن آقای اسلامی تغییری در معاونت‎ها و مدیران شکل نگرفته‌ است و همان تیم سابق هستند به غیر از یک الی دو نفر. در مورد جوانگرایی در وزارت راه و شهرسازی نیز من تغییری تا به امروز به جز یک الی دو معاون ندیده‌ام. اگر بیشتر رخ داده، رسانه‌ای نشده و شاید در بدنه پایین وزارت راه و شهرسازی اتفاق افتاده است».

وی در ادامه گفت: «وقتی می‎خواهند جوانی را در جایگاهی بگذارند باید از لایه‌های پایین یک شرکت و یا وزارتخانه بالا بیاید. همچنین به اینکه یک جوانی ارتباطات دارد و می‎تواند شایستگی هایش را معرفی کند، انتقادی ندارم اما بعضی جوانان در دولت قبلی (دولت آقای احمدی نژاد) یک شبه سبز شدند و وزیر و معاون شدند و این اتفاق خوبی نخواهد بود. مجلس امروز هم باید مجلس جوانی باشد. فرمایش حضرت آقا هم در گام دوم باید انجام شود اما جوانان با تجربه باید به کار گرفته شوند. در لایه‌های اجرایی باید از جوانان استفاده کنیم. جوانگرایی هم مستلزم انتقال تجربه بزرگترها و پیشکسوتان است. ما جوانان بسیار شایسته‌ای در بدنه اجرایی داریم که اگر فرصت به آنها داده شود شاید خیلی بهتر از وزرای ما عمل کنند».

امیدوار تجریشی در بیان نوع انتخاب جوانان و ضرورت های لازم برای به کار گیری تاکید کرد: «در استخدام‌ها نباید پارتی‌بازی صورت گیرد که این موضوع، وظیفه دستگاه نظارتی است. دستگاه نظارتی است که باید مقابل رانت و پارتی‌بازی بایستد. دستگاه نظارتی در آزمون‌های استخدامی و در مصاحبه‌ها باید براساس شایسته‌سالاری و کارکرد، افراد را وارد سیستم کند. می‌توان یک جوان شایسته وارد سیستم کرد یا از یک جوانی که در بخش خصوصی بوده و تجربه بسیار خوبی دارد در بخش دولتی استفاده کرد. نگاه بخش خصوصی چابک به بهره‌وری بالا است و می تواند این را به دولت منتقل کند. موضوعی هم که مطرح است استفاده از جوانان نخبه در امر استخدا‌م‌ها است. متأسفانه ما فکر می‎کنیم فردی نخبه است که در دانشگاه سراسری درس خوانده باشد. بنده به عنوان دانشجوی دانشگاه آزاد در فضای اقتصادی بودم و بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی ما توسط افرادی مدیریت می‌شود که شاید تحصیلات آکادمیک نداشته باشند و یا تحصیلات خیلی معمولی داشته باشند».

وی در مورد اینکه چه کار باید کرد که شایسته‌سالاری در جوانگرایی صورت گیرد گفت: «یا فراخوان‌های عمومی صورت گیرد و یا آزمون‎هایی سازمان سنجش انجام دهد که بخشی را نیز  سازمان سنجش برگزار می‌کند و یا در مصاحبه‌ها یک نفر الی دو نفر نباشند و هیئت‌های منصفه در مصاحبه‌ها متنوع باشد و در دو الی سه مرحله این اتفاق بیافتد که رانتی به وجود نیاید».

رئیس مرکز توسعه اقتصادی جوانان کشورهای اسلامی استفاده دولت از بخش خصوصی را کارآمد دانست و بیان کرد: «نظرم این است که دولت از تجربه دستگاه‌ها و بنگاه‌های بزرگ بخش خصوصی استفاده کند و ببیند مدیریت منابع انسانی بنگاه‎های بزرگ بخش خصوصی چه کار می‌کنند. ما بسیاری از مشکلاتمان در بدنه دولت این است که بدنه، تنبل شده است؛ تنبل به این معنا که خیلی کند حرکت می‎کند و بروکراسی بسیار زیاد است. کاری که می‌تواند در عرض یک روز انجام شود، در عرض یک ماه به طول می‌انجامد. نگاه HR منابع انسانی را مدیران ما باید داشته باشند. مدیران ما باید نگاهشان عوض بشود. مدیر بخش دولتی باید نگاه چابک سازی سازمان را داشته باشد و گزارش‌گیری کارها به روز باشد و کارها سریع انجام شود».

تجریشی در پایان در خصوص این که اکثر جوانگرایی ها در بخش مشاوران اتفاق افتاده است، گفت: « من با کلمه مشاور جوان مخالف هستم. چون مشاور کسی است که تجربه و اطلاعاتی دارد. بهتر است وزرا، جوانان را در سمت دستیار جوان به کار گیرند. در کتاب «سنگفرش هر خیابان از طلاست»، کیم‌وو چونگ، مدیر و موسس کمپانی دوو می‌گوید من کنارم دستیار جوان گذاشتم که در آینده آنها معاون، مدیرکل و یا مدیر عامل بشوند. وزرا و مدیران در تمام سطوح بهتر است دستیاران جوان برای خودشان انتخاب کنند که کارها تسریع شود و همچنین تجربه‌ها بسیار سریع‌تر به آنها منتقل می‌شود تا در آینده، آنها مدیران کشوری و حاکمیتی شوند».