امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با دیدارنیوز درخصوص سفر روحانی به ژاپن و احتمال مقدمه چینی برای انجام یک مذاکره کوتاه و موقت با دولت ترامپ گفت: گمانه زنی‌ها در این خصوص بیش از اندازه با بیان امیدواری‌هایی مطرح می‌شود، این حدس‌ها عمدتا مبنی بر این است که سفر روحانی به ژاپن شاید تغییری در روابط بین ایران و آمریکا ایجاد کند و در کل گروهی که معتقدند خروج از برجام اقدام درستی نبود و امیدوارند تا آقای ترامپ مسیر رفته را اصلاح کند و به قطار برجام بازگردد در مورد تمام سفر‌ها ابراز خوشبینی می‌کنند. نظر‌ها در این زمینه بیشتر امیدواریها را نشان می‌دهد و بسیاری از رسانه‌ها منتظر هستند که از دل این سفر‌ها چنین اتفاقی رخ دهد، ولی واقعیت آن است که درصورتی که ایران و آمریکا تصمیم گیرند تا روابط‌شان را افزایش دهند نیازی به میانجی‌گری ندارند و خیلی راحت می‌توانند پیام‌ها را رد و بدل کنند، حتی بدون اینکه رسانه‌ها متوجه شوند. بر فرض در مورد دیدار درعمان کسی نمی‌دانست که چه اتفاقی افتاده است و درخصوص تبادل زندانی‌ها هم به همین شکل پیش رفت.
دیدارنیوز ـ پس از گذشت ۶ ماه از سفر شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن به تهران با هدف ارسال پیام دونالد ترامپ به مقام معظم رهبری و همچنین انجام دیدارهایی با مقامات بلندپایه جمهوری اسلامی ایران برای تقویت روابط دوجانبه، قرار بر آن است تا رئیس‌جمهوری کشورمان امروز و پس از شرکت در کنفرانس سازمان همکاری اسلامی در کوالالامپور پایتخت مالزی وارد توکیو شود تا در نخستین سفر خود به ژاپن با توقفی سه روزه در این شهر با نخست‌وزیر این کشور درباره مسائل امنیت منطقه‌ای، بین‌المللی و موضوعات دوجانبه مذاکره و گفتگو انجام دهد.
شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن پیش از قطعی شدن این سفر دراین‌باره گفته بود که «کشورش در حال برنامه‌ریزی سفر روحانی به توکیو است؛ چون می‌خواهد در حل بن‌بست هسته‌ای و کاهش تنش در خاورمیانه که منبع ۸۰ درصد نفت مورد نیاز ژاپن است، نقش فعال‌تری ایفا کند.»
لازم به یادآوری است که با خروج آمریکا از برجام و از سرگیری تحریم‌ها علیه ایران تنش بین دو کشور تشدید شده است و از آنجا که ژاپن از متحدان نزدیک آمریکا به حساب می‌آید و با ایران نیز روابط خوبی دارد، به‌دنبال ناکامی فرانسه و شخص امانوئل مکرون در کاهش تنش‌ها و میانجی‌گری بین ایران و آمریکا به‌نظر می‌رسد توکیو بیش از دیگر کشور‌ها در این خصوص شانس موفقیت هرچند نسبی داشته باشد.
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا در گفتگو با دیدارنیوز درخصوص سفر روحانی به ژاپن و احتمال مقدمه چینی برای انجام یک مذاکره کوتاه و موقت با دولت ترامپ گفت: سخنگوی دولت روز دوشنبه در مصاحبه با خبرنگاران صراحتا اعلام کرد این سفر (سفر روحانی به ژاپن) هیچ ارتباطی به موضوع ایران و آمریکا ندارد. از آنجا که اظهارنظر آقای ربیعی موضع رسمی جمهوری اسلامی محسوب می‌شود، بنابراین انجام مذاکره را محتمل نمی‌بینم.
وی در ادامه اضافه کرد: تجربه گذشته نشان داده، در حال حاضر ایران و آمریکا در مرحله دستیابی به توافق قرار ندارند، زیرا اگر بنا بود این امر تحقق یابد چند ماه پیش در نیویورک آقای روحانی و ترامپ با فاصله چند متر از همدیگر زیر یک سقف حضور داشتند و فرصت آن وجود داشت، اما هریک راه خود را رفت، بنابراین تحقق این اتفاق بسیار دور از انتظار است.
این کارشناس مسائل آمریکا در رابطه با سفر شیزو آبه به تهران و همچنین روحانی به توکیو یادآور شد: سفر آقای شیزو آبه به تهران یا سفر آقای روحانی به توکیو یا سفر‌های مشابه مقامات دیگر کشور‌ها به ایران و از ایران به دیگر کشور‌ها نمی‌تواند این گرهی که فعلا بسته شده را باز کند.
ابوالفتح هدف سفر پیش‌رو را چنین تشریح کرد: شاید ژاپنی‌ها در صدد اتخاذ تدابیری در خصوص تحریم‌ها باشند، به این معنا که در رابطه با بخشی از تحریم‌هایی که آمریکا بر ایران اعمال کرده است به خصوص در حوزه‌های بشردوستانه مانند تامین غذا و دارو تحرکاتی داشته باشند و اقداماتی صورت دهند.
این کارشناس مسائل آمریکا در رابطه با قانع کردن ایران برای ایجاد توقف در پروسه کاهش تعهدات برجامی از سوی ژاپن نیز بیان کرد: توقف در کاهش تعهدات برجامی از سوی ایران تنها خواست ژاپنی‌ها نیست، تقاضای تمام کشور‌های جهان است. این موضوع نیاز به نمایندگی ندارد، طرف‌های برجام (اگر روسیه و چین را کنار گذاریم) به کرات در گفتگو‌هایی که با ایران داشته‌اند، این مبحث را بیان کردند و بر مواضع خود پای فشرده اند. نشست‌های کمیسیون مشترک ایران و برجام چندی پیش برگزار شد و آقای عراقچی در آنجا صراحتا عنوان کرد که ایران تعهدات خود را کاهش داده و بیانیه‌ای هم در این باره به انتشار درآمد، بنابراین موضوعی نیست که انتقالش به ایران را به نخست‌وزیر ژاپن محول سازند.
وی درباره چرایی طرح اظهارنظر‌های فراوان در این رابطه تصریح کرد: گمانه زنی‌ها در این خصوص بیش از اندازه با بیان امیدواری‌هایی مطرح می‌شود، این حدس‌ها عمدتا مبنی بر این است که سفر روحانی به ژاپن شاید تغییری در روابط بین ایران و آمریکا ایجاد کند و در کل گروهی که معتقدند خروج از برجام اقدام درستی نبود و امیدوارند تا آقای ترامپ مسیر رفته را اصلاح کند و به قطار برجام بازگردد در مورد تمام سفر‌ها ابراز خوشبینی می‌کنند. به طور نمونه حتی زمانی که وزیر خارجه عمان و رئیس‌جمهور یا نخست‌وزیر عراق به تهران می‌آیند باز همین حرف‌ها زده می‌شود یا وقتی آقای ظریف به یک کشور اروپایی سفر می‌کند، نگاه همه به این سمت سوق پیدا می‌کند.
ابوالفتح در ادامه اظهار داشت: نظر‌ها در این زمینه بیشتر امیدواریها را نشان می‌دهد و بسیاری از رسانه‌ها منتظر هستند که از دل این سفر‌ها چنین اتفاقی رخ دهد، ولی واقعیت آن است که درصورتی که ایران و آمریکا تصمیم گیرند تا روابط‌شان را افزایش دهند نیازی به میانجی‌گری ندارند و خیلی راحت می‌توانند پیام‌ها را رد و بدل کنند، حتی بدون اینکه رسانه‌ها متوجه شوند. بر فرض در مورد دیدار درعمان کسی نمی‌دانست که چه اتفاقی افتاده است و درخصوص تبادل زندانی‌ها هم به همین شکل پیش رفت.
وی در این باره تاکید کرد: در صورتی که دو کشور اراده‌ای برای حل مشکلات داشته باشند، ممکن است ماه‌ها مذاکرات و تماس‌های غیرعلنی داشته باشند و آشکار شدن آن زمانی صورت گیرد که به نقطه مطلوب رسیده باشد، بنابراین واسطه‌گری از طریق ژاپن و یا هر کشور دیگری، موضوعی است که تحقق پیدا نمی‌کند، زیرا همانطور که مطرح شد در صورتی که مایل باشند تا روابط بهبود یابد ایران و آمریکا تجربه‌اش را دارند که بتوانند با حاشیه‌سازی یا جوسازی رسانه‌ای آن را پیش ببرند.
این کارشناس مسائل آمریکا در پایان توضیح داد: سفر به ژاپن از سوی رئیس‌جمهوری به تنهایی در روابط دو جانبه ایران و ژاپن حائز اهمیت است، زیرا آقای روحانی دومین رئیس‌جمهوری ایران پس از انقلاب محسوب می‌شود که به ژاپن سفر می‌کند، بنابراین نباید آن را در حاشیه مناسبات ایران و آمریکا قرارداد که تحت‌الشعاع این مسئله واقع شود.
