اصلاح‌طلبان در صورت عدم تائید شورای نگهبان مجبور نخواهند بود که لیست انتخاباتی ارائه دهند و این رویکرد غالب است، بنابراین با این رویکرد، دیگر بحث ائتلاف منتفی خواهد بود، مگر اینکه در آینده اتفاقات نامشخصی روی دهد، چراکه ممکن است همین اتفاقات نامشخص سبب تحقق ائتلاف شود.
دیدارنیوز ـ تا انتخابات مجلس شورای اسلامی تقریبا ۵ ماه باقی مانده، اما هنوز کم و کیف حضور احزاب و جریانات سیاسی در آن مشخص نشده است. معصومه ابتکار در گفت‌وگویی مطرح کرده است که «به دلیل محدودیت‌های اعمال شده ما در نهایت باز هم به سمت ائتلاف خواهیم رفت.»
معصومه ابتکار درحالی چنین سخن می‌گوید که یکی از نتایج دهمین دور از انتخابات مجلس به ثمر نشستن فراکسیون امید از سوی اصلاح‌طلبان بود، اما این فراکسیون که پیش از ورود به خانه ملت با نام لیست امید شناخته شده بود، موفق به برآورده کردن انتظارات نشد و مهمترین دلیل از سوی اعضا متعهد نبودن افرادی که با نام آن به مجلس ورود پیدا کردند، اعلام شد.
داستان از آنجا آغاز شد که پیش از برگزاری انتخابات مجلس دهم، اصلاح‌طلبان که بسیاری از چهره‌های شناخته شده آن‌ها موفق به گذر از فیلتر شورای نگهبان نشده بودند، برای کسب اکثریت مجلس با برخی از اصولگرایان دست به ائتلاف زدند ونام آن‌ها را در لیست امید جای دادند. پس از پایان انتخابات، اصلاح‌طلبان اعلام کردند که اکثریت کرسی‌های مجلس را در دست دارند، اما در نهایت مشخص شد تعداد آن‌ها اکثریت را در برنمی‌گیرد، دلیل این امر هم چیزی جز جدا شدن راه اصولگرایان لیست امید از اصلاح طلبان آن نبود.
از مهمترین چهره‌هایی که در این خصوص می‌توان مورد اشاره قرار داد کاظم جلالی و بهروز نعمتی بودند که مطرح می‌شود در صورتی که بدون لیست امید درصدد برمی‌آمدند تا در این دور از انتخابات وارد خانه ملت شوند، حتی درصورتی که موفق هم می‌شدند، قطعا بسیار به آن‌ها سخت می‌گذشت.
برهمین اساس بابت انتخابات اسفندماه سال جاری اظهارنظر‌های گوناگونی از سوی اصلاح‌طلبان مطرح شده است. مصطفی تاج‌زاده در این‌باره با اشاره به "وضعیت ویژه" گفته است: اصلاح‌طلبان با چهار استراتژی عبور از انتخابات، واگذاری انتخابات، حضور بی‌قید و شرط و مشارکت مشروط در انتخابات روبرو هستند. تاج‌زاده استراتژی عبور از انتخابات را خطرناک ارزیابی می‌کند، چون خشونت به دنبال دارد. عدم شرکت در انتخابات و قبول استراتژی واگذاری انتخابات هم باعث به انزوا کشیده شدن اصلاح‌طلبان می‌شود. استراتژی سوم، یعنی حضور بی قید و شرط در انتخابات هم که سال‌های ۹۲ تا ۹۶ جواب داد، امروز دیگر جواب نمی‌دهد؛ بنابراین تنها آلترناتیو برای اصلاح طلبان مشارکت مشروط در انتخابات است.
عباس عبدی نیز در این رابطه گفته است: «تا سال ۹۶ از انتخابات دفاع می‌کردم، چون خود انتخابات برایم موضوعیت داشت، اما اکنون این موضوع به نهایت خود رسیده است. تاکنون به انتخابات بیشتر به عنوان یک کنش سیاسی نگاه می‌کردم که سر جمعش برای جامعه خوب است و البته در ادامه راهگشا هم خواهد بود. اما در کشور‌های غربی به این عنوان به انتخابات نگاه نمی‌کنند. بلکه به این عنوان نگاه می‌کنند که چه کسی بهترین است و می‌تواند برای کشور کاری کند. بنابر این معتقدم از حالا انتخابات دیگر فی‌النفسه اهمیت گذشته را ندارد بلکه باید طریقیت داشته باشد و راه را برای شما باز کند. اگر همین الان انتخابات شود با همین شیوه رد و تایید گذشته، قطعاً شرکت نمی‌کنم.»
اما این نظر، قابل تعمیم به همه اصلاح‌طلبان نیست. حسین مرعشی با قاطعیت از شرکت اصلاح طلبان در انتخابات مجلس یازدهم حمایت می‌کند: «جریان اصلاحات حتماً از شرکت در انتخابات طفره نخواهد رفت. دوستانی که می‌گویند مشروط، به خاطر این است که شرایط را بهبود ببخشند. خیلی برایمان سخت است که ظرفیت‌های فراوانی داشته باشیم که به صحنه نیایند یا حذف شوند و ما با لیست‌های حداقلی، حداکثر مسئولیت را بپذیریم. انتخابات مجلس یازدهم زمینه ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را فراهم می‌کند. پس این انتخابات صرفاً انتخابات مجلس نیست. من خودم به عنوان کسی که فوق‌العاده علاقه مندم که ایران در مسیر سربلندی قدم‌های جدی‌تری را بردارد، فکر می‌کنم چه اصولگرایان و چه اصلاح‌طلبان باید بهترین ظرفیت‌هایشان را برای انتخابات مجلس یازدهم آماده کنند.»
علی صوفی وزیر دولت اصلاحات و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در خصوص شرایط اصلاح‌طلبان برای انتخابات آتی مجلس در گفتگو با دیدارنیوز گفت: اظهارنظر درباره ائتلاف از سوی برخی چهره‌ها نظر شخصی آن‌ها محسوب می‌شود، زیرا هنوز شورای عالی سیاستگذاری که مسئولیت این کار را برعهده دارد، وارد بحث تعیین استراتژی انتخابات نشده است.
وی در ادامه اضافه کرد: شورای عالی سیاستگذاری در حال اجرای طرح انسجام‌بخشی از طریق کارگروه هماهنگی استان‌ها است و به دنبال آن استراتژی انتخابات را مشخص خواهد کرد که ائتلاف هم یکی از این موارد به حساب می‌آید.
وزیر دولت اصلاحات نظر شخصی خود را با توجه به نقطه نظرات هم طیفی‌های خود چنین توضیح داد: آسیب‌شناسی از وضعیت اصلاح‌طلبان نشان می‌دهد متاسفانه با رویکرد سلبی که برگزیده شد، نسبت به حفظ اصول اصلاح‌طلبی بی‌توجهی کردیم. درواقع برای اصلاح قدرت، اصول اصلاح‌طلبی را نادیده گرفتیم و همین مسئله مسببات آسیب‌دیدگی اعتبار اصلاح‌طلبان در جامعه را فراهم ساخت.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ادامه تاکید کرد: مردم بابت انتخاب‌هایی که داشتند به دلیل آنکه نتیجه مورد نظر را دریافت نکردند، از حضور در پای صندوق‌های رای دچار سرخوردگی شدند، بنابراین اصلاح‌طلبان در حال حاضر نیازمند اعاده اعتبارشان هستند و برای این کار دیگر نمی‌توانند مانند گذشته عمل کنند، زیرا شرایط هم از حیث مردم و هم قدرت کاملا تغییر کرده است.
صوفی در این رابطه یادآور شد: قدرت در گذشته تحت اختیار تندروها بود، بنابراین با رویکرد سلبی این امکان وجود داشت تا از مردم خواست که برای بازپس گیری قدرت از دست تندروها و خطری که کشور و مردم را متوجه خود کرده است، پای صندوق‌های رای حاضر شوند، اکنون آن شرایط حاکم نیست، ضمن آنکه اوضاع اقتصادی و معیشتی مردم چنان آشفته است که انتظار کار دیگری جز حل آن را از دولت و مخاطبان خود ندارند.
وی درباره مسیر احتمالی اصلاح‌طلبان درشرایط فوق تصریح کرد: با توجه به این شرایط، قطعا باید رویکرد اصلاح‌طلبان ایجابی باشد، به این معنا برنامه‌ای ارائه دهند که مردم را از این بحران خارج کنند و این کار عملی نمی‌شود مگراینکه کسانی معرفی شوند که کاملا مورد وثوق اصلاح‌طلبان باشند و از چهره‌های شاخص آن‌ها به حساب آیند.
وزیر دولت اصلاحات درخصوص احتمال عدم تائید چهره‌های اصلاح‌طلب از سوی شورای نگهبان اظهار داشت: اصلاح‌طلبان در صورت عدم تائید شورای نگهبان مجبور نخواهند بود که لیست انتخاباتی ارائه دهند و این رویکرد غالب است، بنابراین با این رویکرد، دیگر بحث ائتلاف منتفی خواهد بود، مگر اینکه در آینده اتفاقات نامشخصی روی دهد، چراکه ممکن است همین اتفاقات نامشخص سبب تحقق ائتلاف شود.
