دیدارنیوز-محمد پوریا بهشتی*: چند ماه است که این سوال مطرح می‌شود که چرا از جهات مختلف تلاش‌هایی برای ایجاد حاشیه پیرامون تیم جدید وزارت نفت صورت می‌گیرد؟ برای پاسخ به این پرسش، باید به روز‌های منتهی به انتخاب وزیر نفت در کارگروه دولت چهاردهم بازگردیم.
افراد مختلف با برنامه‌های متعدد خود را در معرض ارزیابی ناظران و خبرگان صنعت نفت قرار دادند. شاید بتوان گفت که یکی از بهترین برنامه‌های ارائه‌شده به کمیته، متعلق به محسن پاکنژاد بود. در ابتدا، کمتر کسی انتظار داشت که پاکنژاد بتواند در میان پنج گزینه برتر کمیته قرار گیرد و به معاون اول معرفی شود، اما این اتفاق رخ داد. پس از کمرنگ شدن گزینه‌های سیاسی و افراد با رزومه‌های سنگین، در نهایت انتخاب به پاکنژاد رسید.
حمید بورد که یکی از اعضای کمیته بود، پس از معرفی پاکنژاد به‌عنوان گزینه نهایی، با توجه به سابقه همکاری که با وی داشت و همچنین با همراهی دیگر نخبگان نفتی نظیر رضا دهقان، تیمی کارآمد تشکیل داد و برنامه‌ای قابل دفاع به مجلس ارائه شد.
با وجود نظر منفی کمیسیون انرژی در مرحله اول نسبت به پاکنژاد، تلاش‌های گسترده‌ای انجام شد تا نظر این کمیسیون تغییر کند و حمایت لازم از برنامه‌های وزیر پیشنهادی جلب شود. پاکنژاد شخصیت سیاسی نداشت و در لابی‌گری چندان مهارت نداشت. تمرکز او بر تخصص، در شرایطی که فضای کلی سیاسی بود، چندان مورد توجه قرار نگرفت. به علاوه، این تصور وجود داشت که او از تیم زنگنه آمده و قرار است همان رویکرد را ادامه دهد. بسیاری، با توجه به این ذهنیت، تلاش کردند او را نیرویی وابسته به حلقه زنگنه معرفی کنند. بااین‌حال، برنامه‌ای که در جلسه نهایی کمیسیون ارائه شد، تا حد زیادی قانع‌کننده بود و پس از آن، تلاش‌های گسترده‌ای برای جلب نظر فراکسیون‌های مختلف جهت کسب آرای لازم انجام شد. در این میان، حمید بورد از تمامی ظرفیت‌های درون‌سازمانی و برون‌سازمانی استفاده کرد تا در مرحله اول، پاکنژاد رأی لازم را کسب کند و در مرحله دوم، تلاش شد تا رأی اعتماد وزیر نفت در کابینه پیشنهادی با اکثریتی قاطع همراه باشد تا وزیر جدید بتواند کار خود را با اقتدار آغاز کند.
در نهایت، روز دفاع از برنامه‌های وزیر نفت در صحن علنی فرا رسید و دفاعیه‌ای قوی و بی‌سابقه ارائه شد که نظر نمایندگان را جلب کرد. فاصله اندکی پس از این دفاعیه، رأی‌گیری انجام شد و نتایج اعلام‌شده، حتی برای نمایندگان مجلس نیز شگفت‌انگیز بود. کسب ۲۲۲ رأی، در بیست سال اخیر برای وزیر نفت، بی‌سابقه بود. در آن مقطع، توجهات به این موضوع جلب شد که فردی از شاگردان زنگنه، توانسته است از استاد خود پیشی بگیرد و همین امر، زمینه را برای برخی مخالفت‌ها فراهم کرد.
با آغاز فرآیند انتخاب معاونان، حمید بورد که سال‌ها تجربه فعالیت در شرکت ملی نفت، چه در بخش‌های خشکی و چه در دریا را داشت، به‌عنوان معتمدترین فرد پاکنژاد به حساس‌ترین معاونت وزیر منصوب شد. این سمت، vitrine وزارت نفت محسوب می‌شود و از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور است. انتخاب بورد، واکنش‌هایی را در میان گروه‌های مختلف برانگیخت، زیرا او به هیچ‌یک از جریان‌های سیاسی وابستگی نداشت و این امر، برخی را ناخشنود کرد.
نتایج عملکرد این تیم، از همان ابتدا قابل پیش‌بینی بود. ترکیب هوش و فراست پاکنژاد با تجربه و مدیریت بورد، تیمی کارآمد را شکل داد که توانست در مدت کوتاهی دستاورد‌های قابل توجهی رقم بزند. از جمله این دستاورد‌ها می‌توان به راه‌اندازی ایستگاه تقویت فشار وراوی در ۶۰ روز، آغاز تولید در میدان دی، افزایش ظرفیت گاز در شمال شرقی کشور (میدان خانگیران) به میزان ۲ میلیون مترمکعب در کمتر از ۴۵ روز، تولیدی شدن چاه‌های infill در پارس جنوبی، افزایش تولید نفت و متعاقب آن، افزایش تولید گاز همراه در مناطق نفت‌خیز اشاره کرد. مجموع این اقدامات، موجب افزایش ظرفیت گاز غنی به میزان ۵۰ میلیون مترمکعب در اوج تولید شد و در نهایت، رکورد تولید گاز غنی کشور به ۱۱۱۶ میلیون مترمکعب رسید. این در حالی است که در سه سال دولت سیزدهم، تنها ۱۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید اضافه شد که آن هم با جابه‌جایی سکوی فاز ۱۲ به فاز ۱۱ همراه با تبلیغات فراوان انجام شد. اما در اینجا، بدون هیاهو و در کمتر از شش ماه، رکورد تولید گاز کشور، ده مرتبه شکسته شد.
مرور این اقدامات نشان می‌دهد که چرا برخی تمایل دارند این اخبار را نادیده بگیرند و به جای آن، حاشیه‌های بی‌اهمیت را برجسته کنند. جامعه معمولاً به دنبال حواشی است و از پرداختن به مسائل اصلی غافل می‌شود. هرچند حتی این میزان تولید نیز نمی‌تواند پاسخگوی میزان بالای مصرف باشد، اما حداقل توانسته است در سرمای شدیدی که برخلاف سال گذشته از آبان‌ماه آغاز شده و تاکنون نیز ادامه دارد، مانع از ایجاد مشکلات گسترده برای مردم شود.
مجموعه این تحولات، زمینه‌ساز برخی مخالفت‌ها و تلاش‌ها برای ایجاد تفرقه در میان اعضای این تیم شده است. به نظر می‌رسد که در آینده، این چالش‌ها پیچیده‌تر نیز خواهد شد. با این حال، آنچه اهمیت دارد این است که وزارت نفت پس از یک دوره رکود، اکنون وارد مرحله‌ای تازه شده است و در صورت حمایت، می‌تواند اقدامات بزرگ‌تری را در سال آینده عملیاتی کند. پاکنژاد از سایه افراد پیشین خارج شده و تیمی را در وزارت نفت هدایت می‌کند که ترکیبی از جوانی، تجربه و انگیزه خدمت است. امید است که عوامل بازدارنده نتوانند اعتماد و همبستگی شکل‌گرفته میان اعضای این تیم را خدشه‌دار کنند. همه اعضای این مجموعه باید توجه داشته باشند که در شرایط تحریم و فشار‌های خارجی، مسئولیت سنگینی بر عهده دارند و باید بر انجام وظایف خود تمرکز کنند.
*روزنامه‌نگار
