دیدارنیوز ـ دکتر ایرج حریرچی در نشست خبری وزارت بهداشت با بیان اینکه کاهش مرگ و عوارض ناشی از بارداری و زایمان در مادران باردار یکی از شاخص‌های مهم بهداشتی درمانی در هر کشوری است، گفت: بارداری و فرزندآوری یکی از شیرین‌ترین خاطرات خانواده است و قاعدتاً خانواده‌ها انتظار ندارند که با عوارض و مرگ ومیر همراه باشد، ولی در سال‌های قبل از پیروزی انقلاب تعداد زیادی از زنان جوان ایرانی هنگام بارداری و زایمان یا بعد زایمان دچار مرگ یا عوارض قابل توجه می‌شدند. وی افزود: خوشبختانه با اقدامات انجام شده در ۴۰ سال اخیر، میزان مرگ ومیر مادران باردار در ایران به میزان بسیار قابل توجهی کاهش یافته است. همه کشورهای جهان تحت عنوان اهداف توسعه هزاره متعهد به‌کاهش ۷۵ درصدی میزان مرگ ومیر مادران باردار در دوره ۲۵ ساله ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ شده بودند. در آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت که در سال ۲۰۱۶ منتشر شده، کشور ایران جزو موفق‌ترین کشورها در دستیابی به این هدف توسعه هزاره اعلام شده است و جمهوری اسلامی ایران بیش از ۷۵ درصد مرگ ومیر مادران را کاهش داده است. هدف اصلی ایران و دیگر کشورها در مقطع زمانی کنونی پایان دادن به مرگ‌های قابل اجتناب مادران باردار است.
آمار مرگ‌ومیر مادران باردار
حریرچی با بیان اینکه شایع‌ترین علت پذیرش در کل بیمارستان‌های کشور، زایمان است، ادامه داد: در سال ۹۵ در کشور یک میلیون و ۲۸۰ هزار و ۵۴ زایمان چه به‌صورت طبیعی و چه به‌صورت سزارین انجام شده است که از این میزان زایمان ۲۷۷ مورد مرگ ومیر مادران باردار در کل کشور بوده است. به‌عبارت دیگر از هر ۱۰۰هزار زایمان، ۱۸.۱ مورد مرگ و میر داشته‌ایم که نسبت به سال‌های گذشته و نسبت به کشورهای مشابه آمار بسیار خوبی است. در ۲۵ سال پیش این آمار ۹۰ مورد مرگ ومیر باردار به ازای هر ۱۰۰ هزار زایمان در کشور بوده است. در سال ۱۳۵۶ تعداد مرگ ومیر مادران ۲۷۴ در ۱۰۰ هزار زایمان بوده است که رسیدن به عدد ۱۸.۱ در ۱۰۰هزار نشان دهنده کاهش بیش از ۹۳ درصدی در مرگ ومیر مادران در طی ۴۰ سال بعد از انقلاب است.
کاهش آمار زایمان سزارین در کشور
حریرچی همچنین گفت: در شش ماهه اول سال ۹۷ آمار سزارین کل کشور ۵۰ درصد بوده است که نسبت به شش ماهه اول سال ۹۶ کاهش داشته است. آمار سزارین نخست‌زا از ۴۸.۳ درصد در شش ماهه اول سال ۹۶ به ۴۷.۵ درصد در شش ماهه اول سال ۹۷ رسیده است. گرچه در سال‌های بعد از اجرای طرح تحول سلامت، روند کاهشی در میزان سزارین ایجاد شده است و از رقم ۵۶ و ۵۵.۶ درصدی سزارین کل و سزارین نخست‌زا به ارقام ۵۰ و ۴۷.۵ درصدی رسیده است، ولی هنوز تا رسیدن به رقم مطلوب ۱۰ الی ۱۵ درصد سزارین در کل زایمان‌ها نیاز به اقدامات بیشتری است. در شرایط فعلی آمار سزارین در ایسلند ۱۴.۸ درصد در هلند ۱۷ درصد در انگلستان ۲۴ درصد و در امریکا ۳۳ درصد است.
استقرار بیش از ۵۰ درصد پزشکان متخصص در تهران
وی ادامه داد: تعداد ۳۹ هزار و ۳۹۸ متخصص نشان دهنده نسبت ۴.۸ متخصص به ازای هر ۱۰ هزار نفر جمعیت است که در کشورهای مشابه و برخوردار دو تا پنج برابر و حتی بیش از پنج برابر متخصص به ازای جمعیت کشور وجود دارد. به عبارت دیگر هنوز در کشور کمبود متخصص به طور کلی و در بعضی رشته‌ها به طور خاص وجود دارد. به‌عنوان مثال با تعداد ۹۴۵ جراح اعصاب در کشور ۸۱.۵ میلیونی و وسعت ۱۶۴۸۰۰۰ کیلومتر مربعی تأمین جراح اعصاب در مناطق مختلف کشور بسیار مشکل است. علت اصلی دیگر مشکل توزیع و نحوه استقرار متخصصین در کشور است. به‌عنوان مثال در بعضی رشته‌های تخصصی بیش از ۵۰ درصد متخصصین در تهران و در بعضی رشته‌ها در مجموع بیش از ۷۰ درصد متخصصین در تهران و کلانشهر‌ها مستقر هستند.
کمبود پزشک عمومی و پرستار
حریرچی در ادامه صحبت‌هایش در پاسخ به سؤالی درباره بحث کمبود پزشک عمومی و پرستار نیز گفت: ما در حوزه پزشک عمومی و پرستار هم کمبودهایی داریم، متأسفانه تقریباً از دهه ۷۰ شایع شده که ما در حوزه پزشکی با مازاد نیرو مواجهیم و برخی می‌گویند ما پزشک بیکار، پزشک معلم، پزشک کارمند پزشک، راننده و غیره داریم و به همین دلیل باید ظرفیت‌هایمان را کاهش دهیم؛ این در حالی است که در مجموع میزان نیروی پزشکی و پرستاری ما کم است. بر این اساس برنامه افزایش ظرفیت ورودی در حوزه پرستاری و پزشکی را داریم که از سال ۹۳ شیبی افزایشی در این حوزه ایجاد شده و امیدواریم در یک بازه زمانی معقول بتوانیم این موضوع را رفع کنیم.
مصرف خودسرانه ریتالین ممنوع
حریرچی در پاسخ به سؤالی درباره مصرف خودسرانه دارو گفت: باید توجه کرد که مصرف خودسرانه دارو اشتباه است و عوارض متعددی به‌دنبال دارد.
متأسفانه برخی افراد داروهایی مانند ریتالین را برای شب امتحان مصرف می‌کنند و برخی داروخانه‌داران هم این دارو را در اختیارشان قرار می‌دهند.
منبع: ایران/۲۷ آذر ۹۷
