بیش از سه دهه از ورود بیماری پر خطر ایدز به ایران میگذرد. بیماریای که در ابتدا در کشور ما به گفته پزشکان متخصص از طریق تزریق افراد معتاد گسترش پیدا کرد و ایران جدای از کشورهای آمریکایی و اروپایی در ابتدا با انتقال این بیماری از طریق ارتباط جنسی مواجه نبود.
دیدارنیوز ـ سازمان جهانی بهداشت، اول دسامبر برابر با ۱۰آذر را روز جهانی ایدز نامگذاری کرده است. این مناسبت برای اولین بار در سال ۱۹۸۸میلادی به صورت جهانی برگزار شد و فرصتی برای اتحاد مردم سراسر دنیا در مبارزه با ایدز، حمایت از مبتلایان و گرامیداشت قربانیان فراهم کرد. حالا از زمان تشخیص اولین مورد ابتلا به ایدز، تاکنون حدود ۷۸میلیون نفر به این عارضه مبتلا شدهاند و ۳۵میلیون نفر بر اثر این ویروس و بیماریهای مرتبط با آن جان خود را از دست دادهاند و به نظر میرسد ریشهکنی این بیماری بدون پیادهسازی راهکارهای عملی جهانی امکانپذیر نیست با این توضیح که اچآیوی نوعی ویروس نقص ایمنی است که سبب عفونت سلولهای سیستم ایمنی و اختلال در عملکرد آنها میشود و با پیشرفت عفونت، سیستم ایمنی ضعیفتر میشود و ۱۰ تا ۱۵سال طول میکشد تا فرد آلوده به ویروس اچآیوی به ایدز مبتلا شود.
همهگیری ابتلا به ویروس ایدز در ایران، از اوایل دهه۶۰در میان بیماران هموفیلی دریافتکننده فرآوردههای خونی مانند فاکتور 8 و فاکتور۹، که از اروپای غربی وارد کشور میشد، بهطور پنهان و بیسروصدا شروع شد تا روز گذشته که معاون بهداشت وزارت بهداشت، گفت: در حوزه ایدز سالانه دوهزار بیماریابی انجام میشود. علیرضا رئیسی به مهر افزود: هر بیمار سالی ۱۴تا ۱۶هزار دلار هزینه به نظام سلامت تحمیل میکند. عضو ناظر مجلس در شورای عالی نظام پزشکی دراین باره به «آرمان» میگوید: درباره هر بیماری باید راههای ابتلا به آن را بدانیم. اولین بار که بیماری ایدز تشخیص داده شد سال 1980 بود. در حالی که هنوز علت آن را نمیدانستند. هر بیماری یک دوره کمون دارد. دوره کمون به این معنا است که ویروس یا میکروب وقتی وارد بدن شد تا آثار بیماری ظاهر شود، به آن دوره کمون یا دوره نهفته میگویند. در بیماری ایدز اینطوری است که ویروس وارد بدن میشود و ممکن تا سالها علائم آن مشخص نشود. بشیر خالقی توضیح میدهد: بهترین راهحل این بیماری پیشگیری است، اما پیشگیری با نصیحت فرق دارد. معتاد را یا کسانی که دچار بیبندوباری اخلاقی هستند را با نصیحت نمیشود درمان کرد.
نقش شورایعالی سلامت
این نماینده مجلس در پاسخ به این پرسش که کمیسیون سلامت و بهداشت مجلس چه برنامهای برای این معضل دارد، میگوید: کمیسیون نهاد اجرایی نیست. دستگاههای مجری، وزارت بهداشت و بهتبع آن دانشگاههای علوم پزشکی هستند، یعنی در تمام مسائل درمانی وزارت بهداشت مسئول است. البته شاید نزدیک به 20 درصد این قضیه به وزارت بهداشت مربوط باشد. بقیه نهادها هم باید در این زمینه همکاری کنند. برای مثال شورایعالی سلامت در این زمینه نقش موثری دارد و این شورا باید نقش خود را در این مورد که معضلی ملی است، ایفا بکند. وی ادامه میدهد: یکی از زمینهها هم اطلاعرسانی است. صداوسیما برای این اطلاعرسانی نباید پول بگیرد و باید تا جایی که میتواند در این زمینه به صورت رایگان آگاهی دهد، چراکه یک معضل و یک مشکل ملی است.
شناسایی36هزارو39نفرمبتلا به اچآیوی
وزارت بهداشت آذر96 آخرین آمار ابتلا به این بیماری مزمن را در کشور اعلام کرد. بنابر اعلام رئیس اداره کنترل ایدز و بیماریهای آمیزشی وزارت بهداشت، 36هزار و 39 نفر مبتلا به اچآیوی در کشور شناسایی و ثبت شدهاند و طبق اظهارات پروین افسرکازرونی تزریق مشترک در مصرفکنندگان مواد، همچنان در صدر علل ابتلا به این بیماری قرار دارد و تنها ۳۰درصد موارد مبتلا را شامل میشود و ۷۰درصد آنها شناسایی نشده و از ابتلای خود آگاهی ندارند.
راهاندازی باشگاههای پیشگیری
نخستین راه برای آگاهی از بیماری ایدز آموزش است. فرد باید بداند چه کارهایی انجام دهد، احتمال ابتلا به ایدز وجود دارد و دومین راه کشف این بیماری از طریق آزمایش خونهای هدایت شده یا اتفاقی مانند اهدای خون و تشخیص بیماری از طریق سازمان ملی انتقال خون است. در راستای جلوگیری از رشد این بیماری شهریور96، رئیس اداره ایدز و بیماریهای آمیزشی وزارت بهداشت از گسترش آموزشهای پیشگیری از ایدز به جوانان و نوجوانان در قالب باشگاههای سلامت و مشاوره خبر داد. کازرونی گفت: وزارت بهداشت تصمیم دارد، بهصورت جدی بهتقویت و گسترش برنامههای پیشگیری از ایدز برای گروه سنی جوانان و نوجوانان بپردازد. در همین راستا مراکزی را تحت عنوان باشگاههای سلامت و مشاوره جوانان و نوجوانان به صورت آزمایشی در چهار شهر راهاندازی کرده است. با همه این صحبتها به نظر میرسد، هنوز بخش زیادی از مبتلایان به این بیماری در کشور شناسایی نشدهاند. به گفته رئیس اداره کنترل ایدز و بیماریهای آمیزشی وزارت بهداشت، بر اساس تخمینهای آماری، موارد شناسایی شده حدود ۳۰درصد موارد مبتلا را شامل میشود و ۷۰درصد آنها شناسایی نشده و از ابتلای خود آگاهی ندارند. با این توضیح که رابطه جنسی محافظت نشده، انتقال خون آلوده، به اشتراک گذاشتن سرنگ آلوده، انتقال از مادر به جنین و زایمان و شیردهی، مهمترین علل انتقال بیماری هستند و ایران همراه با سایر کشورها در راستای اهداف بینالمللی خود، برای رسیدن به پایان همهگیری ایدز تا سال ۲۰۳۰متعهد به انجام سه هدف شده است؛ از جمله شناسایی۹۰درصد موارد آلوده به ایدز، مراقبت و درمان۹۰درصد موارد مبتلا و همچنین درمان۹۰درصد از افرادی که حجم ویروس در بدن آنها به حدی رسیده که قابلیت انتقال و عفونتزایی به دیگران را نداشته باشد.
منبع: آرمان/۱ آذر ۹۷