اروپا مصمم به حفظ برجام است(گفت و گو با الیستر برت، معاون وزیر خارجه انگلیس)

 

دیدارنیوز ـ  معاون وزیر خارجه انگلستان تأیید می‌کند که ایران تعهدات خود در برابر توافق هسته‌ای را بخوبی انجام داده است اما امریکایی‌ها نگرانی‌هایی در این باره دارند. «الیستر برت» البته این را هم تأکید دارد که نگرانی امریکایی‌ها دلیلی برای تغییر برجام نیست. بر همین اساس می‌گوید که لندن به سختی تلاش می‌کند تمامی شرکای خود را متقاعد به باقی ماندن در این توافقنامه کند. او همچنین مدعی است که دولت انگلیس از هر اقدامی که برای حل مشکلات مالی ایران و اروپا لازم باشد، دریغ نخواهد کرد. بر اهمیت و نقش ایران در منطقه هم اذعان دارد و می‌گوید درک می‌کنیم که بشار اسد از تهران درخواست کمک کرده است. معاون جانسون با بیان اینکه ارزش تجارت بین ایران و انگلیس حدود 500 میلیون یورو در سال است، از تمایل کشورش برای افزایش ارتباطات اقتصادی بین دو کشور گفت.

با الیستر برت، معاون وزارت خارجه بریتانیا در خلال سفر کوتاهش به تهران و دیدارهایی که با سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران از سر گذراند، گفت‌وگو کردیم. گفت‌وگویی که در آستانه تصمیم‌گیری دولتمردان امریکا برای ماندن یا خروج از برجام، صورت گرفت تا اغلب پرسش و پاسخ با این مقام دیپلماتیک انگلیس حول توافق و رویدادهای پیرامون آن صورت گیرد. از جمله این موضوعات که چرا مردم ایران چنان که باید به رغم اجرای کامل تعهدات کشورشان در چارچوب برجام از مواهب این توافق بهره‌مند نشده‌اند؟ انگلیس به عنوان یکی از کشورهای اروپایی طرف توافق درباره خروج احتمالی واشنگتن از برجام چه برنامه‌ای دارد؟ و برجام بدون حضور امریکا چه سرنوشتی پیدا می‌کند؟ پاسخ معاون وزیر خارجه انگلیس به این سؤالات را در زیر می‌خوانید:

 ٭٭٭

انگلستان بر این باور است که توافق هسته‌ای بخش بسیار مهمی از رابطه میان ایران، منطقه و جهان را شامل می‌شود. مذاکرات بر سر امضای برجام برای نیل به هدف خاص و مشخصی انجام شد و آن برخورد با هرگونه حرکت بالقوه به سمت سلاح هسته‌ای بود. از طریق برجام به این موضوع بخوبی رسیدگی شده است.

با وجود این، همواره این موضوع درک می‌شد که این توافقنامه در پوشش تمامی مسائلی که ایران با آنها مواجه است و متوجه کشور‌های دیگر می‌شود موفق نبوده‌است. این مسائل بخوبی شناخته شده هستند. اما خود این توافقنامه و پایبندی به اجرای آن همچنان بسیار ضروری باقی می‌ماند. انگلستان بر این باور است که ایران به اجرای تمامی مفاد این قرارداد مشترک پایبند بوده‌است. بنابراین، ما به سختی در تلاش هستیم تا تمامی شرکای خود را متقاعد به باقی ماندن در این توافقنامه در آینده کنیم. موفقیت ما در راستای این هدف، سپس، این اطمینان خاطر را ایجاد خواهد کرد تا مجال و تمایل بحث و مذاکره بر سر چیزهای دیگری که ما همواره خواهان  گفت‌وگو در موردشان بوده‌ایم مانند رابطه ایران با دیگر کشورهای منطقه و آنچه در ادامه اتفاق خواهد افتاد، در آینده وجود داشته باشد. اما ما فکر می‌کنیم که برجام  هدفی را که در راستای دستیابی به آن طراحی شده‌است، انجام می‌دهد.

در ابتدا، لازم است بگویم که طرف‌های اروپایی برجام و تا جایی که من می‌دانم، تمامی کشور‌های عضو برجام بسیار مصمم هستند که اجرای این توافقنامه ادامه یابد. ما در حال ادامه تلاش‌های خود برای متقاعد کردن شرکایمان در ایالات متحده هستیم تا این اطمینان را حاصل کنیم که پایبندی به اجرای برجام ادامه خواهد یافت. بنابراین، هنوز به آن شرایطی نرسیده‌ایم که یکی از طرفین این قرارداد تصمیم به کنار کشیدن از آن را گرفته‌ باشد.

یک ضرب‌المثل می‌گوید: «چو فردا شود، فکر فردا کنیم.» اگرچه براین باور هستیم که برجام بسیار با اهمیت است، مصمم خواهیم بود تا به اجرای آن پایبند بمانیم و امیدواریم که تمامی اعضای این توافقنامه نسبت به آن چنین حسی را داشته باشند. با این حال، ما احمق نیستیم و موقعیتی را که امریکا در آن قرار دارد درک می‌کنیم. بنابراین، با هدف متقاعد کردن امریکا در مورد این که برجام و مفاد آن و ارزش پایبند ماندن و اجرا شدن را دارد، در حال کار با ایالات متحده هستیم. همان طور که طرف‌های دیگر این توافقنامه را به متعهد ماندن به اجرای آن متقاعد کرده‌ایم.

آنچه در جریان بوده ‌است فرآیندی است میان اعضای اروپایی برجام و امریکا برای یافتن راهی به منظور رسیدگی به نگرانی‌های ایالات متحده به نحوی که باعث پایان یافتن برجام نشود. این موضوع به صورت عمومی شناخته شده است. ما با شرکای خود و دوستان‌مان در امریکا به سختی کار کرده‌ایم تا به یک جایگاه و نقطه مشترک برسیم که در آن بتوانیم ایالات متحده را به این نتیجه برسانیم که بیرون کشیدن از برجام تنها راه ابراز ترس ها و نگرانی‌هایش نیست. ما به این تلاش‌ها ادامه خواهیم داد.

در ابتدا لازم است بگویم لزوماً تمامی اقدامات به صورت عمومی و از طریق دیدارهای رسمی و کاری بین مقامات عالی کشورها، آنطور که تا به حال دیده‌ایم، انجام نمی‌شود. می‌توانم به شما و خوانندگانتان این اطمینان را بدهم که دولت انگلیس به سختی در حال کار برای نگه داشتن دولت امریکا در برجام بوده‌ است. شما از کارهایی که انجام شده است و اقداماتی که اعضای گروه تروئیکا شامل کشورهای اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان با هم انجام داده‌اند، مطلع هستید. انگلستان نقش کاملی را در این راستا بازی کرده ‌است. مقامات و وزیران قطعاً این را برای دولت امریکا مشخص کرده‌اند که چرا ما بر این باوریم که برجام بسیار مهم است و چرا لازم است که تمامی اعضای آن که شامل ایران نیز می‌شود، به اجرای آن پایبند بمانند.

ما بسیار مصمم هستیم این توافقنامه را حفظ کنیم. هنوز به آن مرحله‌ای نرسیده‌ایم که امریکا بخواهد از برجام بیرون بکشد. باور داریم که این توافقنامه بسیار مهم است و مفاد آن چه در حال حاضر و چه در آینده بسیار مهم خواهند بود. این نظر انگلستان در مورد این قرارداد است.

امیدواریم که امریکا از برجام بیرون نیاید. اما بسیار مصمم هستیم که خود به این توافقنامه پایبند بمانیم و با شرکایمان به همکاری ادامه دهیم تا مطمئن شویم که این قرارداد در جای خود باقی می‌ماند. این قرارداد مشترک برای انگلستان بسیار مهم باقی خواهد ماند. خالصانه و از صمیم قلب امیدواریم که امریکا از برجام بیرون نرود. به سختی در حال تلاش هستیم تا به آن موقعیتی که در این راستا لازم است، برسیم و این به معنای ادامه کار روی نگرانی‌های متعددی است که ایالات متحده بیان کرده ‌است. ما عقیده داریم اگرچه این نگرانی‌ها مهم هستند، لزوماً دلیلی برای تغییر و یا تلاش برای مذاکره دوباره در مورد توافقنامه‌ای که پیش‌تر تهیه شده و توسط تمام اعضای آن مورد موافقت واقع شده‌ است، نیستند.

ما می‌دانیم که بخشی از نقش برجام ارتقای سطح شرایط اقتصادی ایران و لغو تحریم‌های ایران بود. همچنان بر این عقیده هستیم که بسیار مهم است که آن بخش از شرایط و مفاد توافقنامه که مربوط به این موضوع می‌شود- دقیقاً همان گونه که دیگر قسمت‌های برجام اجرا شده ‌است- پیگیری و انجام شوند. اگر فعالیت‌های دیگری از سمت ایران وجود دارد که در موردشان تحریمی توسط جامعه بین‌الملل در نظر گرفته‌ شود، این محدودیت‌ها خارج از برجام خواهد بود. اما ما قطعاً خواستار این هستیم که اقتصاد ایران قوی‌تر شود و می‌خواهیم شاهد آن باشیم که تمامی مفاد و شروط برجام اجرا شود. انگلستان می‌خواهد تا پای همه آنها بایستد. از برخی از این مشکلات و سختی‌ها آگاه هستیم و قصد داریم هر کاری که لازم باشد را انجام دهیم تا بتوانیم این مشکلات را حل کنیم.

متوجه این مسأله هستیم. این دلیل دیگری است بر اینکه چرا این توافقنامه مهم است. مردم در سراسر جهان عمدتاً چیزهای مشابهی می‌خواهند و این وظیفه راهبران جوامع است که آن موارد را شناسایی کنند و به مردمشان پاسخگو باشند و متعهد به توافق باشند. برخی از بخش‌های پروسه سرراست و ساده نیستند حقیقتاً – اما هرچه بیشتر گفت‌وگو‌ها پیش رفت، تعامل بهتری برقرار شد و در ادامه همین مسیر گفت‌وگو ما قادر خواهیم شد مشکلات را شناسایی کنیم و بر یک راه حل دوجانبه تعاملی کار کنیم.

ایران در مورد کل منطقه، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. جغرافیای این منطقه تغییر نخواهد کرد. ما متوجه این موضوع هستیم که ایران در جایگاه مهمی نزد بشار اسد برخوردار است و اثرگذاری قابل توجهی روی آن دارد. درک می‌کنیم که رژیم اسد از ایران و روسیه درخواست کمک و حمایت  کرد و مورد حمایت آنها قرار گرفت. بنابراین، باور داریم که ایران در جایگاهی تأثیرگذار و پرنفوذ نسبت به دولت سوریه قرار دارد، البته این در حالی است که درگیری در این کشور رو به اتمام است. ما به صورت عمومی از شرکای بشار اسد درخواست کرده‌ایم تا هر چه در توان دارند انجام دهند تا درگیری در این کشور را به خاتمه برسانند و اطمینان حاصل کنند که یک راه حل سیاسی که هنوز مورد مذاکره قرار نگرفته، برای رفع این بحران وجود دارد.

ایران کشوری قابل توجه، مهم و دارای نفوذ است. آرزوی ما این است شاهد آن باشیم که از این نفوذ در شراکت و همراهی با دیگران استفاده ‌شود تا با بحران‌های انسانی مقابله شود و تنش‌های منطقه‌ای کاهش یابد. نفوذ ایران لازم است به نحوی استفاده شود که تبدیل به بخشی از معماری منطقه‌ای شود و به واسطه آن مردمان کشورهای منطقه احساس امنیت کنند و بتوانند شراکت‌های قدرتمندی تشکیل دهند. آنقدرها ساده نیستیم تا باور کنیم که همه چیز در حال حاضر بر وفق مراد است و هیچ گونه سوءظنی به دلایل مختلف بین کشورهای گوناگون وجود ندارد. اما از آنجایی که نهایتاً این تنها امید برای مردمان ما است، به محکمی باور داریم که این مشکلات از طریق گفت‌وگو و دیالوگ قابل حل است.

یکی از دلایل حضور من در تهران ادامه ارتباط با وزارت امور خارجه ایران و معاون وزیر امور خارجه این کشور، عباس عراقچی، است. ما قادریم از طریق گفت‌وگو مسائل را حل کنیم.

 

 

بله در حقیقت همین طور است.

انگلستان باور دارد که فرآیند ژنو پروسه صحیح برای حل بحران سوریه است. اعتراف و تصدیق می‌کنیم که بخش‌ها و عناصری از فرآیند مذاکرات آستانه که منجر به ایجاد مناطق عاری از درگیری در سوریه شد، یک مزیت و سود محسوب می‌شود. اما این مزیت محدود است. در حال حاضر فعالیت نظامی رژیم در برخی از این مناطق عاری از درگیری انجام می‌شود.

این مناطق آن مکان‌های امنی نبودند که مردم آرزویشان را داشتند. در صورتی که صحبت‌های آستانه به توسعه فرآیند ژنو کمک کند، بهترین حالت خواهد بود. تنها یک فرآیند سیاسی برای حل این بحران وجود دارد. ما باور داریم که فرآیند ژنو مکان صحیح برای حضور و مشارکت ما است.

تجارت بین دو کشور در حال حاضر جریان دارد. ایران و انگلستان دارای یک نهاد تجاری در حال رشد هستند. همان طور که می‌دانید، همکارانی از این نهاد اخیراً اینجا بوده‌اند. همکارانی در مجالس بریتانیا داریم که این نهاد را هدایت کنند. وزیر خزانه سابق ما، نورمن لمانت، که در حال حاضر فرستاده تجاری نخست وزیر انگلستان، ترزا می، به ایران است، نقش اساسی در این زمینه ایفا کرد. همچنین در بخشی از سفر بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، به ایران، در مورد این موضوع بحث شد. این دومین باری است که در چند ماه گذشته به تهران سفر کرده‌ام. من در کنفرانسی در مورد شرایط بانکی و اقتصادی تاثیرگذار بر ایران در پاریس شرکت کردم تا موضوع حمایت مستمر از اصلاحات و تغییرات نظام مالی ایران را مطرح کنم.

 

انگلستان از روی میل و به صورت آگاهانه شرکت کرد تا از چنین ترتیباتی حمایت کند و آنها را ترویج کرده و پرورش دهد. ما امیدواریم اقداماتی بیشتر از این انجام شود و تجارت بین دو کشور رونق بیشتری بگیرد. به کار و تلاش در این راستا ادامه خواهیم داد. بر این باوریم که تجارت بین دو کشور برای مردم آنها بسیار مهم است. انگلیس خواستار افزایش و رشد تجارت بین خود و ایران است. به جست وجوی خود برای یافتن فرصت‌ها برای اجرای این مهم ادامه خواهیم داد. در حال حاضر، ارزش تجارت بین دو کشور در حدود 500 میلیون یورو در سال است. از زمان بازگشایی سفارت انگلستان در ایران در شهریور این رقم سالانه 100 درصد افزایش یافته است.

برخی اوقات کشورها اشتباه می‌کنند و برخی اوقات حق با آنان است. من نمی‌خواهم به مسائل مورد انتقاد بپردازم. من اینجا هستم زیرا بریتانیا معتقد است که یک رابطه مثبت بین خودمان و ایران، به سایر مسائل منطقه‌ای کمک می‌کند.
ما می‌دانیم که ایران با دولت‌های دیگر مشکلاتی دارد و شیوه‌ای که ایران، جهان را می‌بیند، همیشه آن شیوه‌ای نیست که جهان ایران را می‌بیند. ما متوجه اینها هستیم. بخشی از کار ما، فکر می‌کنم، کمک به پروسه‌ای است که در آن دولت‌ها همدیگر را بهتر بفهمند و تنش‌ها کاهش یابد – ما به دنبال این هستیم - اغلب  می‌توان به طور مستقیم با دوستان صحبت کرد، نه اینکه پنهانی عمل کنیم (یا روی چیزهایی سرپوش بگذاریم) - بنابراین، همان طور که می‌گویم، هر دولت به طور مداوم احساس می‌کند که ناعادلانه مورد انتقاد قرار می‌گیرد – اما هر دو طرف در حال تلاش برای رسیدن به وضعیتی هستیم که مردم ما در آن احساس امنیت کنند، براحتی تجارت کنند، جایی که می‌توانند زندگی شاد و موفق خود را برای خود و فرزندان‌شان داشته باشند - این واقعاً هدف نهایی ما است و به همین دلیل است که ما مدام مذاکره می‌کنیم. معتقدیم که رابطه بین ایران و انگلستان می‌تواند در این مورد نقش داشته باشد که ما درمورد نگرانی‌های دوستان و همسایگان‌مان هشدار می‌دهیم و بهترین کار را برای خنثی کردن آنها انجام می‌دهیم.