دیدارنیوز ـ مبارزه با فساد اقتصادي مهم‌ترين پالسي است كه اين روزها از سوي قوه قضاييه صادر مي‌شود. بازداشت چهره‌هاي اخلالگر اقتصادي و نامه رييس قوه قضاييه خطاب به مقام معظم رهبري نشان مي‌دهد كه در روزهاي آينده نيز اين موضوع همچنان سر‌تيتر مهم‌ترين تحولات سياست داخلي باشد. اما مبارزه با فساد اقتصادي چه شكل و شمايلي دارد؟ محمد نعيمي‌پور، عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت ايران معتقد است كه علاوه بر اين نوع برخوردها بايد راهكارهايي براي مقابله با ريشه‌هاي فساد صورت گيرد؛ راهكاري كه بتواند ريشه لابي‌ها و رانت‌ها را نيز بزند.
افشاگري فساد به شيوه‌اي كه در جريان استيضاح علي ربيعي اتفاق افتاد و پيش‌تر نيز سابقه داشته، برخورد اصولي با فساد است؟ دورنماي اين شكل از برخورد با مساله از نگاه افكار عمومي چه خواهد بود؟
عده‌اي نسبت به روشنگري در مورد فساد خيلي ابراز علاقه‌مندي مي‌كنند و مايل هستند كه اطلاعات دراختيار افكار عمومي قرار بگيرد اما همان افراد وقتي چنين اتفاقي در مجلس مي‌افتد، ناراحت مي‌شوند. حتي در مورد بيان و افشاي فساد در كشور نيز شاهد برخورد دوگانه هستيم. البته اين نوع اتهام زدن‌ها مشكلات حقوقي دارد. بايد معلوم شود كه نگراني عده‌اي از چيست.
چرا فساد به صورت اصولي افشا نمي‌شود؟ اينكه درجريان يك دعواي سياسي صحبت از اتهاماتي مي‌شود، چقدر نمايانگر حب و بغض‌هاي شخصي است؟
قطعا اين رفتار غيراصولي است. مبناي اين رفتار نوعي عصبيت شخصي و سياسي است و يقينا تاثيرات آن بر جامعه مثبت نيست. مبارزه با فساد بايد مختصات متفاوتي داشته باشد. روشن است كه دليل اصلي فساد در كشور چيست اما اراده‌اي براي مبارزه با آن ديده نمي‌شود. صرف محاكمه يك فرد و برخورد و تهديد دراين زمينه به معناي مبارزه كارآمد با فساد نيست؛ اگرچه برخورد لازم است اما بايد منابع و ريشه‌هاي اصلي شكل‌گيري فساد در كشور خشكانده شود. مثل اين است كه گياهي هرز باشد و فقط برگ آن را بچينيم. بالاخره آن گياه دوباره خود را بازسازي مي‌كند. در برخورد با فساد هم غير از اشخاص،ريشه‌ها مطرح هستند. اگر ريشه‌ها نخشكانيم، دوباره ساختار فاسد خود را بازسازي مي‌كند. اگر واقعا مي‌خواهيم كه مشكل فساد در كشور حل شود، بايد ريشه‌ها را بخشكانيم. تشخيص ريشه‌ها نيز چندان سخت نيست.
ريشه فساد از نگاه شما چيست؟
واقعا راه‌حل مبارزه با فساد وجود دارد. باندبازي‌ها و تهديدهاي بخش خصوصي مروج فساد است. دستگاه عريض و طويل اقتصادي‌اي وجود دارد كه بنگاه‌داري و كار خيريه مي‌كند و درعين حال معاف از ماليات مي‌شود. در همه مناقصات و مزايده‌ها بدون اينكه دغدغه هزينه‌هاي مالياتي داشته باشد، شركت مي‌كند و قيمت‌هاي پايين‌تري مي‌دهد و برنده مي‌شود. هواي اين نوع نهادها را هم بيشتر دارند. ضمن اينكه مديريت‌هاي اين نهادها معمولا كارآمد نيست و بهره‌وري‌هاي كمي دارند. اگر قرار بر مبارزه با فساد است، بايد اين مشكلات حل شود.
آيا اعدام يا برخوردهاي شديد براي مقابله با فساد كافي هستند؟
زماني مفسدي به نام فاضل خداداد بود كه اعدام شد؛ چه تاثيري در كاهش فساد گذاشت؟ همين الان احكام بابك زنجاني چه فرقي در روند فساد در كشور ايجاد كرده است؟ مساله مبارزه با فساد ريشه‌هاي سياسي دارد. وقتي هم صحبت از برخورد با مفسدان اقتصادي است، بيشتر چهره‌هاي اقتصادي در معرض برخورد هستند تا چهره‌هاي سياسي. اين افراد امكان اين را دارند كه از زير برخوردهاي قضايي قسر دربروند. در اين شرايط احتمال اينكه افراد اصلي مجازات نشوند، زياد است. البته اين روش‌ها بر افكار عمومي موثر است اما برخوردهاي ريشه‌اي لازم است. دستگاه‌هايي كه وارد اقتصاد شده‌اند بايد مورد بررسي قرار بگيرند.
شاهد هستيم كه گهگاه لابي‌ها و رانت‌هايي در بين چهره‌هاي سياسي و حتي در نهادهاي انتخابي افشا مي‌شود كه در بيشتر موارد ماجراي رسوايي نيز دوطرفه بوده است. يعني طرفين، فساد يكديگر را افشا كرده‌اند. چرا شاهد چنين رفتارهايي هستيم؟
برخورد با فساد بايد سيستماتيك باشد. ريشه‌ها آنقدر محكم است كه دستگاه نظارتي هرچقدر هم كه اراده‌اي داشته باشد، از پس كار بر نمي‌آيد لذا توصيه مي‌كنم كه به ريشه‌ها بپردازيم. من نمي‌گويم قانون عليه مفسدان اقتصادي اعمال نشود بلكه معتقدم برخورد اصولي با فساد بايد ريشه‌اي باشد. دستگاه نظارتي هم يك مدت كار مي‌كند؛ نتيجه‌اي نمي‌گيرد و خسته مي‌شود. بايد در لابي‌پذيري و رانت‌آفرين بودن دستگاه‌هاي موجود تجديد‌نظر كنيم.
منبع: اعتماد/۲۲ مرداد ۹۷
