دیدارنیوزـ
مرضیه حسینی: کمپین «۱۶ روز فعالیت علیه خشونت جنسیتی» یا «۱۶ روز نارنجی»، هر ساله از ۲۵ نوامبر، روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان، آغاز میشود و تا ۱۰ دسامبر، روز جهانی حقوق بشر ادامه مییابد. هدف از در نظر گرفتن این ۱۶ روز این است که به شکل نمادین رابطه خشونت علیه زنان با حقوق بشر نشان داده شود و به جهانیان گفته شود که خشونت علیه زنان مصداق نقض حقوق بشر است.
این ۱۶ روز همچنین دربردارنده روزهای زیر است:
۲۵ نوامبر ـ. روز مبارزه جهانی با خشونت علیه زنان
۱ دسامبر ـ. روز جهانی ایدز
۶ دسامبر ـ. سالگرد قتل عام مونترال، به عنوان روز ملی یادبود و اقدام علیه زنان در کانادا (پایان کمپین روبان سفید)
۱۰ دسامبر ـ. روز بین المللی حقوق بشر و سالگرد اعلامیه جهانی حقوق بشر
تاریخچه نامگذاری ۲۵ نوامبر
روز ۲۵ نوامبر سال ۱۹۶۰ سه خواهر به نامهای پاتریا، ماریا و آنتونیا میرابال در راه مبارزه با حکومت دیکتاتوری رافائل توروخیو در جمهوری دومینیکن کشته شدند.
فعالان حقوق زن از سال ۱۹۸۱ روز ۲۵ نوامبر را برای گرامیداشت این زنان برای آزادی و مبارزه با خشونت برگزیدند. از سال ۱۹۹۹ سازمان ملل این روز را به عنوان روز جهانی منع خشونت علیه زنان معرفی کرده است.
جهان را نارنجی کنید
گسترش و حجم انواع خشونتها در جهان علیه زنان باعث شد که ۲۳ فعال حقوق زنان از نقاط مختلف دنیا در سال ۱۹۹۱ میلادی به فکر انجام یک اقدام جهانی بیفتند. از آن سال این زنان تلاش میکنند تا در یک کمپین ۱۶ روزه، مردم را نسبت به ماهیت خشونتهای نظاممند علیه زنان آگاه کنند و بگویند خشونت علیه زنان، نقض حقوق انسانی آنها است. نام کمپین آنها «۱۶ روز نارنجی» است.
بان کی مون، دبیرکل سابق سازمان ملل نیز پیام کوتاه خود را به مناسبت این روز با این عنوان مطرح کرده است: «سکوت را بشکنید. اگر شما شاهد خشونت علیه زنان و دختران هستید، ننشینید، حرکت کنید».
۶۳ کشور دنیا و اتحادیه اروپا تا پایان سال ۲۰۱۳ میلادی به این کمپین پیوستند و برای پایان دادن به خشونت علیه زنان و دختران تعهدات ملی خود را اعلام کردهاند. ایجاد امنیت برای زنان و دختران در خانه، مدرسه، محیط کار و اجتماع، دغدغه اصلی همه گروهها و دولتهایی است که در این ۱۶ روز با رنگ نمادین نارنجی میخواهند به دنیا بگویند خشونت علیه زنان را پایان دهید!
هدف این کمپین وادار کردن دولتها و ترغیب آنها به اتخاذ رویهها و قوانینی است که از زنان در برابر انواع خشونتها محافظت کند.
سازمان ملل میگوید ۷۰ درصد از زنان در جهان به نوعی خشونت را تجربه کردهاند. این آمار نشان میدهد از هر ۱۰ زن، هفت زن در طول عمر خود خشونت فیزیکی یا جنسی را تجربه کرده است. ۶۰۳ میلیون زن در جهان هستند که قوانین کشورهایشان خشونت خانگی علیه زنان را جرم محسوب نمیکند. به گزارش سازمان ملل همچنین، از هر ۴ زن در دنیا، یکی در دوران بارداری خشونت فیزیکی را تجربه میکند.
این تجربهها آنقدر فراوانی داشته و دارد که در ادامه ۱۶ روز نارنجی، در سال ۲۰۰۸ دبیرکل سازمان ملل کمپین «اتحاد برای پایان دادن به خشونت علیه زنان» را معرفی کرد. کمپینی که با هدف آگاهیرسانی، افزایش منابع و اراده سیاسی برای پیشگیری و محو تمام اشکال خشونت علیه زنان و دختران در دنیا برپا شد.
این کمپین در تمام جهان درصدد آگاه کردن مردم نسبت به انواع خشونت علیه زنان است و اطلاعاتی از انواع این خشونتها در سراسر جهان را منعکس میکند.
بر سر زنان چه میآید؟
ـ. در هر ده دقیقه یک دختر بچه به خاطر خشونت میمیرد.
ـ. حدودا ۷۵۰ میلیون زن در سراسر جهان وجود دارند که قبل از ۱۸ سالگی ازدواج کردهاند.
ـ زنانی که دارای معلولیت هستند ۱۰ برابر بیشتر از زنانی که معلولیت ندارند خشونت را تجربه میکنند.
ـ در مجموع ۳۵ درصد زنان خشونت را به شکلی تجربه کردهاند. در برخی مناطق جهان این رقم به ۷۰ درصد میرسد.
ـ کمتر از ۴۰ درصد زنانی که مورد خشونت قرار میگیرند، آن را گزارش میکنند. اغلب زنان این موضوع را تنها با دوستان و خانواده خود در میان میگذارند و تنها ۱۰ درصد این گزارشها به پلیس میرسد.
ـ بر اساس برخی پژوهشها، آمار تجربه خشونت و آزار جنسی در فضاهای عمومی ۹۲ درصد است.
ـ ۱۲۰ میلیون دختر، معادل یک نفر از هر ۱۰ نفر، مجبور به رابطه جنسی شدهاند یا به شیوههای دیگری از اعمال جنسی، تن دادهاند.
ـ زنان نیمی از قربانیان قاچاق انسان در جهانند. اگر آمار قاچاق دختربچهها را هم به آن بیفزاییم این رقم به ۷۰ درصد میرسد. از هر سه کودک قربانی قاچاق، دو کودک دختر هستند.
ـ در اتحادیه اروپا یک زن از میان هر ۱۰ زن، از ۱۵ سالگی تجربه خشونت سایبری را داشته است. این آزارها شامل دریافت ایمیلهای ناخواسته با مضامین سکسی، پیامهای مزاحم و … است.
ـ دستکم ۱۱۹ کشور جهان قانونی ضد خشونت خانگی به تصویب رساندهاند. ۱۲۵ کشور درباره آزار جنسی قانون دارند و ۵۲ کشور درباره تجاوز زناشویی قانون تصویب کردهاند. با وجود این حتی اگر قانون وجود داشته باشد، به معنای حفاظت زنان در برابر خشونت بر مبنای استاندارهای جهانی نیست.
ـ رایجترین نوع خشونت علیه زنان خشونت خانگی است که از جانب شوهر، پدر، برادر و بستگان مرد بر زنان اعمال میشود. در جهان از هر ۳ زن یک نفر قربانی این نوع از خشونت است. این نوع خشونت که محصول مناسبات سلطه است خشونتهای روحی، عاطفی، اعمال محدودیت بر زن، تهدید، خشونت کلامی، مالی و جنسی را نیز شامل میشود.
کمپین روبان سفید
در سال ۱۹۹۱ چند تن از مردان کانادایی تصمیم گرفتند مردان را وادارند درباره خشونت علیه زنان حرف بزنند و روبان سفید به عنوان نماد این مردان انتخاب شد.
این تصمیم بعد از قتل عام دانشگاه پلی تکنیک اکول در کانادا در ۶ دسامبر ۱۹۸۹ گرفته شد. جریان این قتل عام به این شکل بود که مارک لِپین ۲۵ ساله، با یک تفنگ و یک چاقو وارد مدرسه شد و در یکی از کلاسهای دانشگاه، زنان و مردان را از هم جدا کرد و پس از بیرون کردن مردها اعلام کرد «من در حال مبارزه با فمنیسم هستم! من از فمنیستها بیزارم». او سپس شروع به کشتن زنها کرد. در کلاس، ۶ زن را کشت و در راهرو و کافه دانشگاه نیز به زنان شلیک کرد و در طول ۲۰ دقیقه ۱۴ زن کشته شدند. مارک سپس خودکشی کرد و در یادداشت خودکشی خود نوشت: فمنیسم زندگی او را نابود کرده و او قصد دارد زنان فمنیست کبک را بکشد.
این روز «روز ملی یادبود و عمل خشونت علیه زنان در کانادا» نام گرفت. کمپین روبان سفید از ۲۵ نوامبر تا ۶ دسامبر در کانادا برگزار میشود.
هدف این کمپین کاهش خشونت از طرق زیر است:
ـ به چالش کشیدن همه افراد برای سخن گفتن درباره تفکر، زبان و اعتقاداتشان نسبت به زنان
ـ آموزش دادن به جوانان و مردها با هدف از بین بردن کلیشههای جنسیتی و آموزش احترام به زنان و ضرورت وجود برابری
ـ افزایش آگاهی اجتماعی در خصوص منع خشونت علیه زنان و تلاش در راه تغییر فرهنگ زنستیز
ـ همکاری با سازمانهای زنان، رسانهها، نهادهای آموزشی و تربیتی و دینی برای تغییر نگاه نسبت زنان
سخن آخر
هدف کمپین «۱۶ روز فعالیت» نیز هم پوشانیهایی با اهداف روبان سفید دارد. هدف این است که مردم و مردان در سراسر دنیا نسبت به توانایی زنان آگاه شوند و بدانند زنان در همه کارها میتوانند حتی بهتر از مردان باشند.
ناگفته پیداست که ریشه خشونت علیه زنان در فرهنگ و خانواده است و از طریق جامعهپذیری تولید و بازتولید میشود. یکی از گامهای اساسی در راه از از بین بردن صور تبعیض و خشونت علیه زنان، تغییر تصور و باور مردان نسبت به نقشهای جنسیتی خود در خانواده و جامعه است.
تا زمانی که مردان خود را جنس برتر بدانند و جامعه، ساختارهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز بر برتری مردان صحه بگذارد، ایجاد برابری و ممانعت از خشونت علیه زنان دشوار است، زیرا مردان به این آسانی از امتیازات تاریخی خود در حوزه عمومی و خصوصی دست نمیکشند و از انواع خشونت برای حفظ اقتدار خود استفاده میکنند.